Eekhoorn
| Eekhoorn/Rode eekhoorn Sciurus vulgaris | |||
|---|---|---|---|
|
| |||
| Niet bedreigd | |||
| Leefgebied | Europa, Azië | ||
| Leefomgeving | Vooral naaldbossen | ||
| Behoort tot de | Knaagdieren | ||
| |||
De eekhoorn is een knaagdier dier uit de familie van de eekhoorns. De eekhoorn is vooral bekend om zijn grote pluizige staart en zijn knuffelige uiterlijk.
Uiterlijk
Een eekhoorn is 20–28 cm lang en weegt 250-350 gram. De staart van de eekhoorn is tussen de 15 en 20 cm lang.
De kleur van de vacht van de eekhoorn kan erg verschillen. Zo kan zijn vacht verschillen van zwart tot geel, met verschillende rode en bruine tinten daartussen.
De meest voorkomende soort in Europa heeft een roodbruine kleur met een witte buik. Wanneer eekhoorns ouder worden kan de kleur van de vacht grijzer worden.
De staart van de eekhoorn zorgt ervoor dat eekhoorns evenwicht kunnen houden gebruiken. Ook gebruiken zij hun staart als parasol of paraplu om de zon of regen tegen te houden.
Door hun lange gekromde klauwen kunnen eekhoorns erg goed klimmen en springen. Ook zijn eekhoorns prima zwemmers.
Leefgebied
De eekhoorn komt voor van Europa tot noordoost-Azië. Eekhoorns leven vooral in grote naaldbossen en gemengde bossen, je kunt ze ook tegenkomen in tuinen en parken. Eekhoorns hebben een eigen leefgebied waarbinnen zij voedsel zoeken. Een leefgebied kan soms wel deels overlappen met dat van een andere eekhoorn.
Eekhoorns maken nesten op minimaal 5 meter hoogte in een boom dicht tegen de stam. Dit doen zij om zo het minste risico te lopen op gevaar. Ook hebben eekhoorns meerdere nesten voor hun veiligheid. De nesten maken eekhoorns vaak zelf maar soms nemen zij ook oude leegstaande nesten van andere eekhoorns over. De nesten van eekhoorns zijn bolvormig en hebben een diameter van 30 cm, ze hebben ongeveer de grote van een voetbal. Vanbinnen zijn de nesten bekleed met zacht materiaal zoals gras, mos of wol. De buitenkant maken zij van voornamelijk takjes en blaadjes. In een nest van een eekhoorn kan de temperatuur wel 15 tot 20 graden hoger liggen dan de buitentemperatuur.
Leefwijze
Eekhoorns zijn echte dagdieren. Ze zijn vooral actief in de vroege ochtend of de namiddag, bij zonsopkomst en zonsondergang. Eekhoorns leven alleen.
Eekhoorns houden niet van regen, hagel en sneeuw. Wanneer er wel neerslag valt zijn ze dan ook vaak in hun nest te vinden. Eekhoorns doen niet aan een winterslaap, wel hebben zij winterrust momenten. Dit houdt in dat zij op erg koude dagen in hun nest blijven maar wanneer de temperatuur wat daalt zij weer opzoek gaan naar eten.
Voedsel
Eekhoorns zijn knaagdieren. Ze eten voornamelijk zaden van bomen. Als aanvulling eten zij ook knoppen, bladeren, bessen, paddenstoelen, insecten, eieren en zelfs jonge vogels. Eekhoorns zijn dus echte omnivoren (alleseters). Eekhoorns eten per dag zo’n 5% van hun eigen lichaamsgewicht. Voor het binnenkrijgen van mineralen eten eekhoorns soms aarde.
Omdat het in de winter lastiger is om voedsel te vinden gaan eekhoorns is de herfst aan de slag met het bij elkaar zoeken van een wintervoorraad. Ze verstoppen onder andere nootjes onder blaadjes en een laagje aarde of in hollingen in bomen. Door hun goede reukvermogen kunnen zij dit weer terugvinden wanneer zij het nodig hebben.
Eekhoorns vinden niet alles terug wat zij verstoppen. Hierdoor dragen zij bij aan de verspreiding van zaden in bossen. Uit de zaden die zij niet terugvinden kunnen weer nieuwe bomen groeien.
Voortplanting
De periodes waarin de eekhoorn zich voortplant zijn van december tot februari en van mei tot juni. Of er voortplanting plaatsvindt in de eerste periode hangt af van de toegang tot voedsel in dat jaar. Is het een slecht voedsel jaar, dan slaan vrouwtjes deze periode vaak over en planten zij zich voort in de periode van mei tot juni.
Tijdens de paringsperiode gaan er verschillende mannetjes achter eenzelfde vrouwtje aan. Het mannetje dat het het langst volhoudt is degene waar het vrouwtje uiteindelijk mee gaat paren. Deze periode is het enige moment dat mannetjes en vrouwtjes eventueel samen leven. Na het paren vertrekt het mannetje weer naar zijn eigen leefgebied.
De draagtijd van de eekhoorn is ongeveer 38 dagen. Tijdens deze periode maakt het vrouwtje haar nest nog steviger en comfortabeler voor wanneer haar kleintjes worden geboren. Een vrouwtje bevalt van zo’n 2 tot 6 kale en blinde jongen. Na 3 weken zijn de jongen behaard en na 4 weken gaan de oogjes open. Tot ongeveer 10 weken krijgen de jongen melk van de moeder. Na 3 maanden jaagt moeder haar jongen uit haar territorium en na ongeveer 10 maanden kunnen de jonge eekhoorns ook zelf kinderen krijgen.
Wilde eekhoorns kunnen 7 jaar oud worden. Helaas overlijden eekhoorns vaak al op veel jongere leeftijd. Maar een kwart van de eekhoorns haalt het eerste levensjaar en slechts 1% wordt 5 jaar of ouder.
Vijanden
Natuurlijke vijanden van de eekhoorn zijn de boommarter, roofvogels en de vos, maar ook verhongeren. Naast deze natuurlijke vijanden is ook het verkeer een grote vijand van de eekhoorn.
Soorten
De hoofdgroepen onder de eekhoorns zijn:
- boomeekhoorns
- grondeekhoorns
- rotseekhoorns
- pracht eekhoorns
- marmotten
- vliegende eekhoorns
- dwergeekhoorns
- reuzeneekhoorns
Onder al deze hoofdgroepen vallen verschillende soorten eekhoorns. In totaal zijn er ongeveer 300 soorten eekhoorns.
In Europa is de rode eekhoorn de meest bekende en voorkomende soort.
De kleinste eekhoornsoort ter wereld is de Afrikaanse dwergeekhoorn, deze is maar ongeveer 13 cm. De grootste eekhoornsoort ter wereld is de Indiase reuzeneekhoorn, deze is maar liefst 91 cm.