Femke Halsema
Femke Halsema | |
---|---|
[[Bestand: |250px]] | |
Geboren | 25 april 1966 |
Geboren te | Haarlem |
Partij | PvdA (1993-1997) GroenLinks (1997-heden) |
Functie(s) | |
Tweede Kamerlid (1998-2011) Fractievoorzitter GroenLinks Tweede Kamer (2002-2010) Partijleider GroenLinks (2002-2010) Burgemeester van Amsterdam (2018-heden) | |
Portaal ![]() |
Femke Halsema is een politica van GroenLinks. Ze is vanaf 12 juli 2018 de burgemeester van Amsterdam. Zij is de eerste vrouw die functie uitvoert.
Halsema was eerder tussen 1998 en 2011 Tweede Kamerlid namens GroenLinks. Tussen 2002 en 2010 was Halsema partijleider en fractievoorzitter in de Tweede Kamer voor die partij.
Biografie
Jeugd en opleiding
Halsema werd geboren op 26 april 1966 in Haarlem. Haar vader was gymleraar en haar moeder was wethouder namens de Partij van de Arbeid (PvdA) in Enschede. In 1983 slaagde zij voor haar havo-diploma. Hierna studeerde zij twee jaar aan de Vrije Hogeschool om haar propedeuse te halen.
Tussen 1985 en 1988 deed zij de lerarenopleiding Nederlands en geschiedenis in Utrecht. Halsema maakte die opleiding niet af. Tussen 1989 en 1993 studeerde zij vervolgens algemene sociale wetenschappen aan de Rijksuniversiteit Utrecht. Zij heeft specialisatie in criminologie en rechtssociologie.
In de politiek
Halsema was aanvankelijk lid van de Partij van de Arbeid. Zij werkte voor het wetenschappelijk bureau van de PvdA, de Wiardi Beckman Stichting. Zo schreef zij voor die stichting het boek Ontspoord. Opstellen over criminaliteit & rechtshandhaving. In 1996 werd zij redacteur voor De Helling, een partijblad van GroenLinks. Halsema werkte ook voor het centrum De Balie. Halsema schreef mee voor het verkiezingsprogramma van de PvdA voor de Tweede Kamerverkiezingen 1998. Zij stapte echter één jaar voor de verkiezingen over naar GroenLinks.
Volgens Halsema verliet zij de PvdA door de manier waarop de politie omging met protesten tegen een Europese top in Amsterdam. De Amsterdamse burgemeester Schelto Patijn (PvdA) liet toen 500 mensen oppakken voordat de top begon. Ook was zij het oneens met de partijlijn. GroenLinks-leider Paul Rosenmöller vroeg Halsema vervolgens voor de kandidatenlijst voor de verkiezingen van 1998. Zij stond op de derde plek en GroenLinks behaalde 11 zetels, waardoor Halsema een plekje in de Tweede Kamer kreeg.
In de Tweede Kamer hield Halsema zich bezig met asiel, justitie en binnenlandse zaken. Zij kreeg bekendheid door haar kritiek op de asielwet van Job Cohen. Tijdens de Tweede Kamerverkiezingen 2002 stond zij op de tweede plek. Na het vertrek van Rosenmöller werden zijn taken door Halsema overgenomen. Halsema werd vervolgens op het partijcongres benoemd tot de nieuwe partijleider.
Partijleider GroenLinks
Tijdens de Tweede Kamerverkiezingen 2003 werd Halsema lijsttrekker van GroenLinks. De partij viel toen terug van 10 naar 8 zetels. Tussen oktober 2003 en januari 2004 was Halsema korte tijd afwezig door zwangerschapsverlof. Haar taken werden toen overgenomen door Marijke Vos.
Onder het partijleiderschap van Halsema ontstond er discussie over de ideologie van de partij. GroenLinks werd in 1990 uit vier verschillende politieke partijen die centrumlinks tot radicaal-links waren. In de eerste jaren was er daarom zelfs geen partijprogramma. Halsema ziet zichzelf als "links-liberaal", terwijl een groot deel van de GroenLinksers eerder socialistisch was. Dat leidde tot spanningen. Sommige critici binnen de partij vonden dat Halsema brak met de socialistische wortels van GroenLinks. Halsema pleitte voor een nauwere samenwerking met de PvdA en de SP. Volgens haar zou dat leiden tot een linkse doorbraak. PvdA-leider Wouter Bos wilde zich niet uitspreken voor de samenwerking, omdat hij het CDA niet wilde uitsluiten.
Halsema diende in 2002 een voorstel in om de Nederlandse grondwet te veranderen. Haar voorstel zou het mogelijk maken om wetten in bepaalde gevallen op de grondwet te laten toetsen door een rechter. Veel landen hebben een speciaal Grondwettelijk Hof dat zich hierover buigt. In Nederland bestaat zo'n instantie niet. Het voorstel werd in 2004 aangenomen door de Tweede Kamer en in 2008 met een kleine meerderheid door de Eerste Kamer. Pas in 2015 boog de Tweede Kamer zich een tweede keer over de wet. Er was toen echter geen meerderheid, waardoor het proces kwam stil te liggen. In 2018 besloot de Tweede Kamer het voorstel te laten vervallen vanwege de lange duur.
Na de Tweede Kamerverkiezingen 2010 ging de partij van zeven naar tien zetels. Halsema pleitte voor een kabinet bestaande uit VVD, D66 en PvdA onder de noemer Paars Plus. De onderhandelingen liepen vast en uiteindelijk werd een kabinet gevormd tussen VVD en CDA met de gedoogsteun van PVV. Halsema maakte op 17 december 2010 bekend te stoppen als fractievoorzitter en partijleider. Zij werd direct vervangen door Jolande Sap. Op 11 januari 2011 verliet Halsema ook de Tweede Kamer.
Tussenperiode
PvdA-Kamerlid Lodewijk Asscher vroeg in 2012 aan Halsema om minister voor ontwikkelingssamenwerking te worden namens de PvdA. De VVD blokkeerde dat voorstel echter. Halsema maakte dat in 2016 bekend in haar memoires. Halsema schreef artikelen voor De Volkskrant en De Correspondent. Ook publiceerde ze enkele artikelen over migratie.
Tussen 2011 en 2018 was Halsema president-commissaris voor WPG Uitgevers. Tussen 2015 en 2018 was zij voorzitter van Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland. Ook was zij bestuurslid bij ASN Bank en commissaris bij Independer. Daarnaast maakte Halsema twee documentaireseries. In Seks en de Zonde uit 2014 bestudeert zij samen met Hassnae Bouazza de positie van vrouwen in de islamitische wereld. Ook was zij betrokken bij de politieke serie De Fractie.
Burgemeester van Amsterdam
Op 27 juni 2018 droeg de gemeenteraad van Amsterdam Halsema naar voren als burgemeester. De positie was vrijgekomen nadat Eberhard van de Laan in oktober 2017 overleed, waarna de functie tijdelijk door Jozias van Aartsen werd overgenomen. De ministerraad nam de voordracht over, waarna Halsema op 12 juli 2018 beëdigd werd tot de eerste vrouwelijke burgemeester van de Nederlandse hoofdstad.
Halsema is sindsdien verschillende keren in het nieuws gekomen. In november vertelde zij in een interview met AT5 het verbod op de boerka in Amsterdam niet te handhaven. De uitspraak werd landelijk nieuws, omdat het om een landelijke wet ging. Halsema vertelde later dat het boerkaverbod ook in Amsterdam gold. Op 14 augustus 2019 meldde De Telegraaf dat Halsema's minderjarige zoon met een vuurwapen op een woonboot werd aangehouden. Halsema reageerde dat de zaak werd overgedragen aan het parket in Haarlem. Toch kwam die reactie pas na het artikel in De Telegraaf.
In 2020 werd er een motie van wantrouwen tegen Halsema ingediend. Vanwege de coronapandemie gold een lockdown in de stad, waardoor er geen grote groepen gevormd mochten worden. Door de grote groepen zou het coronavirus namelijk snel kunnen verspreiden. Op de Dam vond naar aanleiding van de dood van George Floyd een groot protest plaats van Black Lives Matter en Kick Out Zwarte Piet tegen discriminatie. Halsema was zelf ook aanwezig tijdens de demonstratie, maar greep niet in. Zij erkende later dat het onverstandig was om niet in te grijpen. De motie van wantrouwen kreeg geen meerderheid.
In 2021 bood Halsema tijdens Ketikoti aan voor het aandeel dat Amsterdam had in de slavernij. Op 18 juli 2024 werd Halsema opnieuw benoemd voor zes jaar.
Ideologie
Halsema ziet zichzelf als "links-liberaal". Zij behoort tot de sociaalliberale vleugel van GroenLinks. Hierdoor is zijn meer centristisch dan andere GroenLinks-politici. Soms wordt Halsema ook als "groen-liberaal" omschreven. Voor Halsema is vrijheid een belangrijke waarde. Voor haar is vrijheid een samenleving waarin de overheid zich moet richten op de verzorgingsstaat en het milieu. Halsema is voorstander van een multiculturele samenleving.
Hoewel Halsema voorstander is van verzorgingsstaat, gelooft zij ook in hervormingen. Zij wil zij een verzorgingsstaat zoals in Denemarken. In Denemarken helpt de overheid werklozen bijvoorbeeld actief aan een baan. Ook gelooft zij in lagere belasting op arbeid en meer banen in de overheidssector. Ook is zij groen. Dat betekent dat zij bijvoorbeeld tegen luchtvervuiling en dierenleed is en bossen probeert te behouden.
Weetjes
- De JOVD, de jongerenorganisatie van de VVD, riep haar in 2006 uit tot "Liberaal van het Jaar".
- PerspectieF, de jongerenorganisatie van ChristenUnie, riep haar in 2024 uit tot "Engel van het Jaar".
![]() |
GroenLinks | ![]() | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|