Kruidje-roer-mij-niet: verschil tussen versies
k (replaced: |thumb| → |miniatuur| (4)) |
|||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
| − | [[Bestand:Mimosa_pudica0.jpg|right|300px| |
+ | [[Bestand:Mimosa_pudica0.jpg|right|300px|miniatuur|Het kruidje-roer-mij-niet met bloemen.]] |
Het '''kruidje-roer-mij-niet''', de '''gevoelige mimosa''' of in het [[Latijn]] '''Mimosa pudica''' is [[plant]] uit de familie van de [[vlinderbloemenfamilie|vlinderbloemen]]. Het kruidje-roer-mij-niet is een bijzondere plant. De plant kan namelijk heel snel reageren. Als de plant door iets wordt aangeraakt of als er harde wind staat, klappen de bladeren snel dicht. Er zijn weinig andere planten die dit kunnen. |
Het '''kruidje-roer-mij-niet''', de '''gevoelige mimosa''' of in het [[Latijn]] '''Mimosa pudica''' is [[plant]] uit de familie van de [[vlinderbloemenfamilie|vlinderbloemen]]. Het kruidje-roer-mij-niet is een bijzondere plant. De plant kan namelijk heel snel reageren. Als de plant door iets wordt aangeraakt of als er harde wind staat, klappen de bladeren snel dicht. Er zijn weinig andere planten die dit kunnen. |
||
==Een snelle reactie== |
==Een snelle reactie== |
||
| − | [[Bestand:Mimosa_pudica_MHNT.BOT.2004.0.0.495.jpg|left|300px| |
+ | [[Bestand:Mimosa_pudica_MHNT.BOT.2004.0.0.495.jpg|left|300px|miniatuur|De vruchten van het kruidje-roer-mij-niet.]] |
Maar hoe kan het dat ze zo snel reageren? Een plant heeft toch geen [[zenuwstelsel]]? Inderdaad. Mensen en dieren kunnen snel reageren doordat ze een zenuwstelsel hebben. Het kruidje-roer-mij-niet maakt gebruik van [[signaalstoffen]]. Als er een [[blad (plant)|blad]] wordt aangeraakt, maar bepaalde cellen in dat blad direct signaalstoffen aan. Deze stoffen geven het teken (een signaal) dat de andere blaadjes op dat steeltje zich zich moeten dichtklappen en dat het steeltje iets moet zakken. Alleen het steeltje dat wordt aangeraakt zakt. Na een paar minuten staan de bladeren weer open en recht op. |
Maar hoe kan het dat ze zo snel reageren? Een plant heeft toch geen [[zenuwstelsel]]? Inderdaad. Mensen en dieren kunnen snel reageren doordat ze een zenuwstelsel hebben. Het kruidje-roer-mij-niet maakt gebruik van [[signaalstoffen]]. Als er een [[blad (plant)|blad]] wordt aangeraakt, maar bepaalde cellen in dat blad direct signaalstoffen aan. Deze stoffen geven het teken (een signaal) dat de andere blaadjes op dat steeltje zich zich moeten dichtklappen en dat het steeltje iets moet zakken. Alleen het steeltje dat wordt aangeraakt zakt. Na een paar minuten staan de bladeren weer open en recht op. |
||
| Regel 9: | Regel 9: | ||
==Groei en bloei== |
==Groei en bloei== |
||
| − | [[Bestand:Mimosa-pudica-flower.jpg|right|300px| |
+ | [[Bestand:Mimosa-pudica-flower.jpg|right|300px|miniatuur|Twee bloemetjes van het kruidje-roer-mij-niet]] |
Het kruidje-roer-mij-niet is vaak maar een paar centimeter hoog. De planten hebben rechte stengeltjes met daaraan steeltjes met bladeren van slechts een centimeter. Per steeltje zitten 10 tot 26 blaadjes aan de steel vast. Aan beide kanten zijn er evenveel blaadjes en de ene kant is [[symmetrie|symmetrisch]] aan de andere kant. Aan sommige stengeltjes zitten ook stekels vast. De bladsteeltjes leven maar een paar weken. Toch kunnen de stengetjes behoorlijk oud worden. Elke keer groeien deze iets omhoog. Het kruidje-roer-mij-niet kan ook [[bloem]]en krijgen, maar dit kan alleen als de plant groot genoeg is. Deze zijn licht[[roze]] of [[paars]] van kleur. De bloemetjes zijn ongeveer een centimeter groot en worden slechts een dag oud. Uit het bloemetje kunnen twee tot vijf zaadjes komen. |
Het kruidje-roer-mij-niet is vaak maar een paar centimeter hoog. De planten hebben rechte stengeltjes met daaraan steeltjes met bladeren van slechts een centimeter. Per steeltje zitten 10 tot 26 blaadjes aan de steel vast. Aan beide kanten zijn er evenveel blaadjes en de ene kant is [[symmetrie|symmetrisch]] aan de andere kant. Aan sommige stengeltjes zitten ook stekels vast. De bladsteeltjes leven maar een paar weken. Toch kunnen de stengetjes behoorlijk oud worden. Elke keer groeien deze iets omhoog. Het kruidje-roer-mij-niet kan ook [[bloem]]en krijgen, maar dit kan alleen als de plant groot genoeg is. Deze zijn licht[[roze]] of [[paars]] van kleur. De bloemetjes zijn ongeveer een centimeter groot en worden slechts een dag oud. Uit het bloemetje kunnen twee tot vijf zaadjes komen. |
||
| Regel 15: | Regel 15: | ||
==Verspreiding== |
==Verspreiding== |
||
| − | [[Bestand:Mimosa-pudica-leaves.jpg|left|300px| |
+ | [[Bestand:Mimosa-pudica-leaves.jpg|left|300px|miniatuur|Een jong kruidje-roer-mij-niet]] |
Het kruidje-roer-mij-niet komt oorspronkelijk uit [[Zuid-Amerika]] en [[Centraal-Amerika]] en komt voor in et tropisch regenwoud daar. In [[Brazilië]] en [[Suriname]] komt deze soort vaak in het wild voor. Daarnaast is de plant door de mens ook in het wild gaan groeien in [[Tanzania]], [[Zuidoost-Azië]], [[Australië (land)|Australië]] en op vele eilanden in de [[Grote Oceaan]]. Ook in de [[Verenigde Staten]] en de [[Dominicaanse Republiek]] groeit de plant in het wild. Toch zijn er ook landen waar de plant werd geïntroduceerd, waar het kruidje-roer-mij-niet minder goed groeide. [[Ghana]], [[Nigeria]], de [[Seychellen]], [[Mauritius (land)|Mauritius]] en [[Oost-Azië]] zijn hier voorbeelden van. In [[Nederland]] en [[België]] groeit de plant niet in het wild, aangezien het simpelweg te koud is. Toch is het kruidje-roer-mij-niet wel in Nederland en België te vinden als [[kamerplant]]. Soorten die in de huidkamer staan kunnen er groot worden. Er zijn zelfs soorten bekend die één tot twee meter hoog werden! |
Het kruidje-roer-mij-niet komt oorspronkelijk uit [[Zuid-Amerika]] en [[Centraal-Amerika]] en komt voor in et tropisch regenwoud daar. In [[Brazilië]] en [[Suriname]] komt deze soort vaak in het wild voor. Daarnaast is de plant door de mens ook in het wild gaan groeien in [[Tanzania]], [[Zuidoost-Azië]], [[Australië (land)|Australië]] en op vele eilanden in de [[Grote Oceaan]]. Ook in de [[Verenigde Staten]] en de [[Dominicaanse Republiek]] groeit de plant in het wild. Toch zijn er ook landen waar de plant werd geïntroduceerd, waar het kruidje-roer-mij-niet minder goed groeide. [[Ghana]], [[Nigeria]], de [[Seychellen]], [[Mauritius (land)|Mauritius]] en [[Oost-Azië]] zijn hier voorbeelden van. In [[Nederland]] en [[België]] groeit de plant niet in het wild, aangezien het simpelweg te koud is. Toch is het kruidje-roer-mij-niet wel in Nederland en België te vinden als [[kamerplant]]. Soorten die in de huidkamer staan kunnen er groot worden. Er zijn zelfs soorten bekend die één tot twee meter hoog werden! |
||
Versie van 10 okt 2021 16:00
Het kruidje-roer-mij-niet, de gevoelige mimosa of in het Latijn Mimosa pudica is plant uit de familie van de vlinderbloemen. Het kruidje-roer-mij-niet is een bijzondere plant. De plant kan namelijk heel snel reageren. Als de plant door iets wordt aangeraakt of als er harde wind staat, klappen de bladeren snel dicht. Er zijn weinig andere planten die dit kunnen.
Een snelle reactie
Maar hoe kan het dat ze zo snel reageren? Een plant heeft toch geen zenuwstelsel? Inderdaad. Mensen en dieren kunnen snel reageren doordat ze een zenuwstelsel hebben. Het kruidje-roer-mij-niet maakt gebruik van signaalstoffen. Als er een blad wordt aangeraakt, maar bepaalde cellen in dat blad direct signaalstoffen aan. Deze stoffen geven het teken (een signaal) dat de andere blaadjes op dat steeltje zich zich moeten dichtklappen en dat het steeltje iets moet zakken. Alleen het steeltje dat wordt aangeraakt zakt. Na een paar minuten staan de bladeren weer open en recht op.
Men weet niet helemaal zeker waarom het kruidje-roer-mij-niet dit doet. Waarschijnlijk heeft het iets te maken met de bescherming van de plant tegen andere dieren. Een dichtgevouwen, kleine plant ziet er voor planteneters veel minder aantrekkelijk uit dan een grote, opengevouwen plant. Als het begint te schemeren vouwt de plant zich ook dicht (maar langzamer) en vouwt zich pas weer de volgende ochtend open. De dichtgevouwen stand wordt daarom ook wel de nachtstand genoemd.
Groei en bloei
Het kruidje-roer-mij-niet is vaak maar een paar centimeter hoog. De planten hebben rechte stengeltjes met daaraan steeltjes met bladeren van slechts een centimeter. Per steeltje zitten 10 tot 26 blaadjes aan de steel vast. Aan beide kanten zijn er evenveel blaadjes en de ene kant is symmetrisch aan de andere kant. Aan sommige stengeltjes zitten ook stekels vast. De bladsteeltjes leven maar een paar weken. Toch kunnen de stengetjes behoorlijk oud worden. Elke keer groeien deze iets omhoog. Het kruidje-roer-mij-niet kan ook bloemen krijgen, maar dit kan alleen als de plant groot genoeg is. Deze zijn lichtroze of paars van kleur. De bloemetjes zijn ongeveer een centimeter groot en worden slechts een dag oud. Uit het bloemetje kunnen twee tot vijf zaadjes komen.
Een zaadje wat een plantje begint te worden, krijgt eerste twee blaadjes. Later komen er pas steeltjes met meerdere blaadjes. Het kruidje-roer-mij-niet bloeit van juli tot augustus.
Verspreiding
Het kruidje-roer-mij-niet komt oorspronkelijk uit Zuid-Amerika en Centraal-Amerika en komt voor in et tropisch regenwoud daar. In Brazilië en Suriname komt deze soort vaak in het wild voor. Daarnaast is de plant door de mens ook in het wild gaan groeien in Tanzania, Zuidoost-Azië, Australië en op vele eilanden in de Grote Oceaan. Ook in de Verenigde Staten en de Dominicaanse Republiek groeit de plant in het wild. Toch zijn er ook landen waar de plant werd geïntroduceerd, waar het kruidje-roer-mij-niet minder goed groeide. Ghana, Nigeria, de Seychellen, Mauritius en Oost-Azië zijn hier voorbeelden van. In Nederland en België groeit de plant niet in het wild, aangezien het simpelweg te koud is. Toch is het kruidje-roer-mij-niet wel in Nederland en België te vinden als kamerplant. Soorten die in de huidkamer staan kunnen er groot worden. Er zijn zelfs soorten bekend die één tot twee meter hoog werden!
Galerij
Het kruidje-roer-mij-niet sluit zijn bladeren (vertraagt beeld)
De gewone stand
De nachtstand (dezelfde plant als links)
