Eerste Braziliaanse Republiek
| Republiek van de Verenigde Staten van Brazilië República dos Estados Unidos do Brasil
.svg) | |
|---|---|
| Hoofdstad | Rio de Janeiro |
| Talen | Portugees |
| Inwonersaantal | 30.635.605 (1920) |
| Bestuursvorm | Federale presidentiële republiek |
| Munteenheid | Braziliaanse real |
Portaal  Geschiedenis
| |
.svg)
.svg)
De Eerste Braziliaanse Republiek bestond van 1889 tot 1930. De periode staat ook wel bekend als de Oude Republiek. Officieel heette Brazilië toen de Republiek van de Verenigde Staten van Brazilië. De republiek ontstond in 1889 toen keizer Peter II omvergeworpen werd in een militaire staatsgreep. Vervolgens werd de republiek uitgeroepen, waardoor een einde kwam aan het keizerrijk Brazilië.
In de Oude Republiek hadden de staten São Paulo en Minas Gerais een grote invloed op het landbestuur. Hun belangrijkste exportproducten waren koffie en melk. De politiek van de Oude Republiek wordt daarom ook wel café com leite (koffie met melk) genoemd. Ook hadden oligarchen en grootgrondbezitters een grote invloed op de politiek. Dat leidde tot enkele opstanden en rebellies. Uiteindelijk kwam er een einde aan de Oude Republiek tijdens de Braziliaanse Revolutie van 1930. President Washington Luís werd toen afgezet en Getúlio Vargas kwam aan de macht. Die periode staat bekend als de Vargasperiode of de Tweede Braziliaanse Republiek.
Hoewel Brazilië officieel een democratie was, werden verkiezingen tijdens de Oude Republiek vervalst. De gewone bevolking had weinig invloed op de politiek en de Oude Republiek was erg onpopulair.
Voorgeschiedenis
Brazilië was oorspronkelijk een kolonie van Portugal, maar werd in 1822 onafhankelijk. In de jaren voor de onafhankelijkheid woonde de Portugese koninklijke familie al in Rio de Janeiro. Zij bestuurden sinds 1807 hun koloniale rijk vanuit Brazilië. Na de oorlog verhuisde de koninklijke familie terug naar Portugal. De zoon van de Portugese koning werd keizer van het land; Peter I van Brazilië. In 1831 werd hij opgevolgd door zijn zoon, Peter II. Tijdens het keizerrijk maakte Brazilië een periode van economische en culturele bloei door.
De keizer was zeer geliefd, maar de oligarchen in het land vonden Brazilië beter een republiek kon worden. Zij waren namelijk geïnspireerd door de Verenigde Staten en geloven ook dat een republiek beter aansloot bij het kapitalisme. Een andere reden was het afschaffen van de slavernij. In 1888 besloot keizer Peter II om de slavernij in het land af te schaffen. Grootgrondbezitters waren daar niet blij mee, omdat zij nu loon moesten betalen aan arbeiders.
Verloop
Ontstaan
Op 15 november 1889 vond een militaire staatsgreep in het land plaats. De Braziliaanse keizerlijke familie moest naar Europa vertrekken. Ook werd de republiek uitgeroepen door maarschalk Deodoro da Fonseca. In 1891 kreeg Brazilië een nieuwe grondwet. Volgens die grondwet was Brazilië een constitutionele republiek en een democratie. Toch was er weinig democratisch aan het landsbestuur. Verkiezingen werden geregeld vervalst en de coronels (oligarchen en grootgrondbezitters) hadden een grote invloed op de politiek. De coronels konden ervoor zorgen dat er alleen kandidaten waren die voordelig van hen wonnen. Mocht een andere kandidaat toch winnen, kon het parlement de uitslag ongeldig verklaren. De president kwam afwisselend uit de staat São Paulo of Minas Gerais. Dat waren de twee belangrijkste staten met de meeste coronels. Dat systeem staat ook wel bekend als café com leite (koffie met melk). São Paulo produceerde namelijk de meeste koffie in Brazilië en Minas Gerais de meeste melk.
De Oude Republiek was vanaf het begin af al niet geliefd onder de bevolking. De republiek was namelijk niet ontstaan vanuit een ideologie, maar eerder door een onenigheid tussen de elite en de keizer. De coronels deden wel alsof de republiek hetzelfde was als Frankrijk of de Verenigde Staten. De gewone bevolking had weinig invloed op de politiek. De coronels wilden namelijk geen vrije verkiezingen organiseren. Zij waren bang dat hun partijen niet populair genoeg waren.
Overigens was het voor de staatsgreep helemaal niet de bedoeling dat Brazilië een republiek zou worden. Deodoro da Fonseca wilde namelijk een tijdelijke overgangsregering stichten. De keizer (of een vervanger) zou terugkeren na een bepaalde periode. Deodoro da Fonseca werd echter beïnvloed door de republikeinen, waardoor hij de republiek uitriep.
Land van de coronels
Tijdens de 19e eeuw breidden veel landen het algemeen kiesrecht uit. Zo konden in de Verenigde Staten, Argentinië en veel Europese landen meer mensen stemmen. In Brazilië verloren veel mensen hun kiesrecht juist. In 1874 konden 1 miljoen Brazilianen stemmen, maar in 1881 konden slechts 145.296 mensen stemmen. Die afname in kiezers vond tijdens het keizerrijk plaats en was een van de redenen voor de staatsgreep. Toch deden de republikeinen hier niets aan. In 1910 konden 620.000 mensen stemmen, terwijl Brazilië een bevolking van 22 miljoen mensen had. Slechts 2,3% tot 3,4% van de bevolking kon stemmen tijdens de jaren 1920. Het grootste deel van de bevolking was dan ook niet vertegenwoordigd.
In Brazilië had de president heel veel macht, terwijl de rechtspraak en het parlement weinig macht had. Toch lag de echte macht in de handen van de staten en de coronels. De coronels geloofden namelijk dat de staten een grote mate van zelfbestuur moesten hebben. Op die manier konden zij de politiek beter beïnvloeden.
De economie van Brazilië was vooral gericht op landbouwproducten zoals katoen, suiker en koffie. Vanuit Europa kwam er meer vraag naar die producten. De coronels hadden vaak grote landgoederen (fazendas), waar veel mensen werkten. Het werk was erg zwaar en ging allemaal met de hand. Er bestonden wel landbouwmachines, maar die waren duur en werden in het buitenland gemaakt. De landarbeiders kregen slecht betaald. Ondervoeding was een groot probleem en er braken geregeld ziektes uit. De gezondheidszorg was slecht en vaak afwezig. Ook konden veel mensen niet lezen en schrijven. Daarnaast was er een groot verschil tussen de regio's. Het nieuws werd verspreid via een telegraaf, maar niet alle staten waren verbonden met de telegraaf. Hierdoor duurde het vier tot zes weken voordat nieuws uit de hoofdstad alle regio's had bereikt.
Er ontstonden ook verschillende opstanden onder de bevolking. Zo kwam de bevolking van Rio de Janeiro in 1904 in opstand toen de vaccinatie tegen pokken verplicht werd. In 1910 kwam de marine in opstand, omdat witte admiralen zwarte en gemixte matrozen met een zweep geslagen hadden. Die opstanden waren vaak klein en kort, maar lieten zien hoe instabiel Brazilië was.
Eerste Wereldoorlog
In Brazilië was er veel discussie over deelname tijdens de Eerste Wereldoorlog. Volgens politicus Ruy Barbosa was het onvermijdelijk dat Brazilië bij de oorlog betrokken zou raken. Hij stelde voor om de Geallieerden te steunen. Anderen wilden juist dat Brazilië zich buiten de oorlog zou houden. Zij waren bang voor het oorlogsgeweld en de chaos. Brazilië bleef neutraal tot 1917. President Venceslau Brás werd in dat jaar verdacht van corruptie. Om de aandacht af te leiden wilde hij dat Brazilië toetrad tot de oorlog. Zijn idee was ook om nationale eenheid en patriotisme te creëren. Brás kreeg zijn kans toen de Duitsers Braziliaanse schepen voor de Franse kust lieten zinken. Op 26 oktober 1917 verklaarde Brazilië de oorlog aan de Centralen en werd lid van de Geallieerden.
De Brazilianen stuurden twee kleine eenheden naar het westfront. Voor de Braziliaanse kust waren schepen van de Centralen te vinden. Brazilië speelde slechts een kleine rol in de oorlog. In 1918 braken er protesten in het land uit over de oorlogsdeelname. De coronels waren bang dat het zou leiden tot een revolutie. Ook waren ze bang dat de Spaanse griep naar Brazilië zou komen. Uiteindelijk viel dat mee, omdat de oorlog snel afgelopen was.
Val van de Oude Republiek
Na de Eerste Wereldoorlog bleven hervormingen uit, terwijl Brazilië veranderde. Ook werd Brazilië in 1929 zwaar getroffen door de Grote Depressie. In 1930 werden er verkiezingen in Brazilië gehouden. Júlio Prestes deed namens de Republikeinse partij mee. De Republikeinse Partij werd gesteund door de coronels. Zijn belangrijkste tegenkandidaat was Getúlio Vargas. Vargas werd gesteund door de middenklasse, boeren in de landelijke regio's en een groot deel van het leger. Vargas was ook een populist en pleitte voor sociale hervormingen. Hij deed dat erg voorzichtig, omdat hij ook de steun van de coronels nodig had.
Uiteindelijk verloor Vargas de verkiezingen. Prestes behaalde 57% van de stemmen. Toch was er sprake van grootschalige verkiezingsfraude. Vargas weigerde de uitslag te erkennen. Dat zorgde voor spanningen in het land die uiteindelijk leidden tot een revolutie. Tijdens de Braziliaanse Revolutie van 1930 kwam er een einde aan de Oude Republiek. President Washington Luís werd omvergeworpen en er werd een militaire regering (een junta) onder Vargas geïnstalleerd. De grondwet werd buiten spel gezet en het parlement werd ontbonden. Vervolgens kwam er een nieuwe grondwet. In 1930 ontstond de Tweede Braziliaanse Republiek met Vargas als president.