Sozialdemokratische Partei Deutschlands: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(Update)
Regel 2: Regel 2:
 
| naam            = Socialdemokratische Partei Deutschlands (SPD)
 
| naam            = Socialdemokratische Partei Deutschlands (SPD)
 
| afbeelding      = [[Bestand:SPD-Logo 2022 (rot).svg|250px]]
 
| afbeelding      = [[Bestand:SPD-Logo 2022 (rot).svg|250px]]
−
| oprichting      = 1918
+
| oprichting      = 27 mei 1875
−
| partijleider    = [[Olaf Scholz]]
+
| partijleider    = [[Saskia Esken]] <br> [[Lars Klingbeil]]
 
| richting        = [[Links (politiek)|Centrumlinks]]
 
| richting        = [[Links (politiek)|Centrumlinks]]
 
| stroming        = [[Sociaaldemocratie]] <br /> [[Progressivisme]] <br /> [[Europeanisme]] <br /> Europees [[federalisme]]
 
| stroming        = [[Sociaaldemocratie]] <br /> [[Progressivisme]] <br /> [[Europeanisme]] <br /> Europees [[federalisme]]
Regel 23: Regel 23:
 
| partijkleur      = EB001F  
 
| partijkleur      = EB001F  
 
}}
 
}}
−
De '''Sozialdemokratische Partei Deutschlands''' ([[Nederlands]]: 'Sociaaldemocratische Partij van Duitsland'), afgekort '''SPD''', is een politieke partij uit [[Duitsland]]. De SPD is samen met de [[Christlich Demokratische Union Deutschlands]] ([[Nederlands]]: 'Christendemocratische Unie van Duitsland', afgekort CDU), een van de twee grote politieke partijen van het land. Het is meestal de CDU of de SPD die sinds de Tweede Wereldoorlog de grootste is geworden. De SPD is in 1918 opgericht met de afschaffing van de monarchie en is daarmee de oudste politieke partij van het land. De partij was tussen 1933 en 1945 verboden. Na de Tweede Wereldoorlog werd de partij heropgericht.  
+
De '''Sozialdemokratische Partei Deutschlands''' ([[Nederlands]]: 'Sociaaldemocratische Partij van Duitsland'), afgekort '''SPD''', is een politieke partij uit [[Duitsland]]. De SPD is samen met de [[Christlich Demokratische Union Deutschlands]] ([[Nederlands]]: 'Christendemocratische Unie van Duitsland', afgekort CDU), een van de twee grote politieke partijen van het land. Het is meestal de CDU of de SPD die sinds de Tweede Wereldoorlog de grootste is geworden. De SPD is in 1875 opgericht met de afschaffing van de monarchie en is daarmee de oudste politieke partij van het land. De partij was tussen 1933 en 1945 verboden. Na de Tweede Wereldoorlog werd de partij heropgericht.  
  
 
De SPD heeft tussen 1969 en 1982, tussen 1998 en 2005 en tussen 2021 en 2025 de bondskanselier van het land geleverd. Qua standpunten komt de SPD overeen met de Nederlandse [[Partij van de Arbeid]] (PvdA) of het Vlaamse [[Vooruit (politieke partij)|Vooruit]]. De partij komt op voor de arbeiders en zet zich in voor hogere lonen, betere werkomstandigheden en hogere pensioenen. Daarnaast is de SPD erg van de gelijkheid en zet zich in voor onder meer gelijke behandeling van en rechten voor minderheden. Qua ledenaantal was de SPD ooit de grootste partij van Duitsland. Nog steeds is de SPD de grootste sociaaldemocratische partij ter wereld.  
 
De SPD heeft tussen 1969 en 1982, tussen 1998 en 2005 en tussen 2021 en 2025 de bondskanselier van het land geleverd. Qua standpunten komt de SPD overeen met de Nederlandse [[Partij van de Arbeid]] (PvdA) of het Vlaamse [[Vooruit (politieke partij)|Vooruit]]. De partij komt op voor de arbeiders en zet zich in voor hogere lonen, betere werkomstandigheden en hogere pensioenen. Daarnaast is de SPD erg van de gelijkheid en zet zich in voor onder meer gelijke behandeling van en rechten voor minderheden. Qua ledenaantal was de SPD ooit de grootste partij van Duitsland. Nog steeds is de SPD de grootste sociaaldemocratische partij ter wereld.  
 +
 +
==Geschiedenis==
 +
===Voorgeschiedenis===
 +
[[File:Reichstagsfraktion1889.jpg|left|300px|thumb|De SPD-fractie in 1889. De partij was toentertijd nog verboden, maar de partij had enkele onafhankelijke leden in het parlement.]]
 +
De geschiedenis van de SPD gaat helemaal terug naar 1863. Toen stichtte [[Ferdinand Lassalle]] de ''Allgemeiner Deutscher Arbeiterverein'' (ADAV). Zes jaar later richtten [[Wilhelm Liebknecht]] en [[August Bebel]] de ''Sozialdemokratische Arbeiterpartei'' (SDAP) op. De twee partijen gingen samen op in één partij in 1875 na een conferentie in [[Gotha]]. De partij kreeg de nieuwe naam ''Sozialdemokratische Arbeiterspartei Deutschlands'' (SAPD). De conferentie werd ook gevolgd door de Duitse filosoof [[Karl Marx]]. Hij schreef over de conferentie zijn ''Kritiek op het program van Gotha'' (1875).
 +
 +
De sociaaldemocratische partij was een vereniging en officieel geen partij. Het [[socialisme]] werd namelijk onderdrukt in Duitsland. In 1878 werd de SAPD door rijkskanselier [[Otto von Bismarck]] verboden. De SAPD was namelijk tegenstander van de monarchie en voorstander van een revolutie. Desondanks groeide de partij in ledenaantal. Ook kon de partij alsnog leden krijgen in het parlement, omdat het mogelijk was om als onafhankelijk lid aan de verkiezingen mee te doen. In 1890 werd het verbod opgeheven, waarna de partij zetels in de [[Rijksdag]] kreeg. De partij veranderde toen ook haar naam naar ''Sozialdemokratische Partei Deutschlands'' (SPD).
 +
 +
===Tijdens het keizerrijk===
 +
De SPD richtte zich op het verbeteren van de levensomstandigheden van de werkende klasse. De partij zorgde ervoor dat fabrieken gecontroleerd werden, vrouwen en kinderen van soldaten in de [[dienstplicht]] een uitkering kregen en het werk in de mijnen veiliger werd. Naast een politieke partij had de SPD ook veel bibliotheken, klaslokalen en theaters om de ideologie verder te verspreiden.
  
 
{{Navigatie politieke partijen Duitsland}}
 
{{Navigatie politieke partijen Duitsland}}
 
[[Categorie:Duitse politieke partij]]
 
[[Categorie:Duitse politieke partij]]

Versie van 9 mei 2025 23:28

Socialdemokratische Partei Deutschlands (SPD)

SPD-Logo 2022 (rot).svg

Oprichting 27 mei 1875
Opheffing
Actief in Vlag van Duitsland Duitsland
Richting Centrumlinks
Stroming Sociaaldemocratie
Progressivisme
Europeanisme
Europees federalisme
Presidentskandidaat
President
Vicepresidentskandidaat
Vicepresident
Voorzitter van het Huis van Afgevaardigden
Oprichter(s)
Partijleider Saskia Esken
Lars Klingbeil
Partijvoorzitter
Secretaris-generaal
- Bondsdag
- Regionale parlementen
- Europees Parlement
- Provinciale Staten
- Gemeenteraden
- Burgemeesters
- Commissarissen van de Koning
Zetels
- Bondsdag
207 van de 733
- Regionale parlementen
471 van de 1866
- Europees Parlement
14 van de 96
- Provinciale Staten
van de 572
- Gemeenteraden
van de 8512
- Burgemeesters
van de 345
- Commissarissen van de Koning
van de 12
Overig
Wetenschappelijk bureau
Partijblad
Partijlied
Jongerenorganisatie
Studentenorganisatie
Vrouwenbeweging
Lhbt-vleugel
Zusterpartij(en)
Fractie in het Benelux-parlement
Europese fractie Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten
Internationale organisatie
Voorgaande partij(en)
Opvolgende partij(en)
Fusie van
Opgegaan in
Afsplitsing van
Afsplitsing(en)
Voortzetting van
Portaal Portal.svg Politiek

De Sozialdemokratische Partei Deutschlands (Nederlands: 'Sociaaldemocratische Partij van Duitsland'), afgekort SPD, is een politieke partij uit Duitsland. De SPD is samen met de Christlich Demokratische Union Deutschlands (Nederlands: 'Christendemocratische Unie van Duitsland', afgekort CDU), een van de twee grote politieke partijen van het land. Het is meestal de CDU of de SPD die sinds de Tweede Wereldoorlog de grootste is geworden. De SPD is in 1875 opgericht met de afschaffing van de monarchie en is daarmee de oudste politieke partij van het land. De partij was tussen 1933 en 1945 verboden. Na de Tweede Wereldoorlog werd de partij heropgericht.

De SPD heeft tussen 1969 en 1982, tussen 1998 en 2005 en tussen 2021 en 2025 de bondskanselier van het land geleverd. Qua standpunten komt de SPD overeen met de Nederlandse Partij van de Arbeid (PvdA) of het Vlaamse Vooruit. De partij komt op voor de arbeiders en zet zich in voor hogere lonen, betere werkomstandigheden en hogere pensioenen. Daarnaast is de SPD erg van de gelijkheid en zet zich in voor onder meer gelijke behandeling van en rechten voor minderheden. Qua ledenaantal was de SPD ooit de grootste partij van Duitsland. Nog steeds is de SPD de grootste sociaaldemocratische partij ter wereld.

Geschiedenis

Voorgeschiedenis

De SPD-fractie in 1889. De partij was toentertijd nog verboden, maar de partij had enkele onafhankelijke leden in het parlement.

De geschiedenis van de SPD gaat helemaal terug naar 1863. Toen stichtte Ferdinand Lassalle de Allgemeiner Deutscher Arbeiterverein (ADAV). Zes jaar later richtten Wilhelm Liebknecht en August Bebel de Sozialdemokratische Arbeiterpartei (SDAP) op. De twee partijen gingen samen op in één partij in 1875 na een conferentie in Gotha. De partij kreeg de nieuwe naam Sozialdemokratische Arbeiterspartei Deutschlands (SAPD). De conferentie werd ook gevolgd door de Duitse filosoof Karl Marx. Hij schreef over de conferentie zijn Kritiek op het program van Gotha (1875).

De sociaaldemocratische partij was een vereniging en officieel geen partij. Het socialisme werd namelijk onderdrukt in Duitsland. In 1878 werd de SAPD door rijkskanselier Otto von Bismarck verboden. De SAPD was namelijk tegenstander van de monarchie en voorstander van een revolutie. Desondanks groeide de partij in ledenaantal. Ook kon de partij alsnog leden krijgen in het parlement, omdat het mogelijk was om als onafhankelijk lid aan de verkiezingen mee te doen. In 1890 werd het verbod opgeheven, waarna de partij zetels in de Rijksdag kreeg. De partij veranderde toen ook haar naam naar Sozialdemokratische Partei Deutschlands (SPD).

Tijdens het keizerrijk

De SPD richtte zich op het verbeteren van de levensomstandigheden van de werkende klasse. De partij zorgde ervoor dat fabrieken gecontroleerd werden, vrouwen en kinderen van soldaten in de dienstplicht een uitkering kregen en het werk in de mijnen veiliger werd. Naast een politieke partij had de SPD ook veel bibliotheken, klaslokalen en theaters om de ideologie verder te verspreiden.


Vlag van Duitsland Politieke partijen in Duitsland Vlag van de Europese Unie
Partijen in de Bondsdag

Alternative für Deutschland (AfD) · Bündnis 90/Die Grünen · Christlich Demokratische Union (CDU) · Christlich-Soziale Union (CSU) · Die Linke · Südschleswigscher Wählerverband (SSW) · Sozialdemokratische Partei Deutschlands (SPD)

Partijen in het Europees Parlement en/of regionale parlementen

Bündnis Deutschland (BD) · Bündnis Sahra Wagenknecht (BSW) · Familienpartei Deutschlands · Freie Demokratische Partei (FDP) · Freie Wähler (FW) · Ökologisch Demokratische Partei (ÖDP) · Die PARTEI · Partei des Fortschritts (PdF) · Partei Mensch Umwelt Tierschutz (MUT) · Volt · WerteUnion

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Sozialdemokratische_Partei_Deutschlands&oldid=937757"