Eurovisiesongfestival

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
De winnares van 2014: Conchita Wurst uit Oostenrijk

Het Eurovisiesongfestival (afgekort: ESF of Songfestival (België: Eurosong), Engels: Eurovision Song Contest) is een jaarlijks terugkerende liedjeswedstrijd. Het wordt georganiseerd door de EBU, een organisatie waar tv-zenders van over heel Europa lid van zijn en met elkaar samenwerken. In deze wedstrijd nemen vele Europese landen het tegen elkaar op. Het winnende land organiseert ook meteen de editie van het volgende jaar. De editie voor kinderen is het Junior Eurovisiesongfestival.

De eerste van het Eurovisiesongfestival werd gehouden in 1956. Sindsdien is het festival ieder jaar gehouden, met uitzondering van 2020. Over de jaren is de opzet van het festival erg veranderd. Zo was er vroeger bij de shows een orkest aanwezig; wat sinds in 1998 niet meer het geval is. Ook moesten landen vroeger in hun eigen taal zingen, terwijl men tegenwoordig vrij is te zingen in welke taal dan ook. Wereldwijd is het Eurovisiesongfestival een van de best bekeken evenementen op televisie. De winnaar van het songfestival, en ook de deelnemers, kunnen hierdoor ook internationaal bekend worden en doorbreken. Bekende winnaars van het festival zijn de Zweedse band ABBA en de Canadese zangeres Cèline Dion, die namens Zwitserland zong.

Tegenwoordig wordt de helft van de stemmen door een vakjury gegeven, terwijl de andere helft door kijkers en het publiek worden gegeven. Het festival wordt jaarlijks daarom live uitgezonden. Hoewel de landen die meedoen elk jaar verschillen, heeft ieder Europees land (met uitzondering van Liechtenstein en Vaticaanstad) ooit meegedaan. Ook Australië, Israël en in het verleden Marokko doen mee of hebben meegedaan.

Geschiedenis

Eerste editie (1956)

Het eerste Eurovisiesongfestival was in 1956, in het Zwitserse Lugano. Het songfestival was gebaseerd op het San Remofestival in Italië, maar dan bedacht voor deelnemers uit verschillende landen. Europa was in die tijd nog steeds in ban van de Tweede Wereldoorlog. Veel mensen wilden een nieuwe oorlog doorkomen en daarom bedachten ze een liedjesfestival, aangezien muziek verbindt. Het eerste festival was heel erg anders dan de huidige versies. Er deden toen zeven landen mee (Nederland, België, Luxemburg, Frankrijk, Italië, Duitsland en Zwitserland). Ieder land zong toen twee liedjes en er waren geen halve finales. Ieder land moest in een officiële landstaal zingen en de scores werden niet bekend gemaakt; enkel de winnaar. Hoewel het festival via televisie werd uitgezonden, luisterden de meeste het via de radio. Niet iedereen had toen een televisie.

De Zwitserse Lys Assia won het festival. Zij is hiermee de eerste winnares van het festival.

1957 - 1969

Het Eurovisiesongfestival was een succes en werd het jaar daarna herhaalt. Men wilde er een jaarlijks evenement van maken, zoals het nu is. Denemarken, Oostenrijk en het Verenigd Koninkrijk gingen ook meedoen aan het festival. De landen wilden eigenlijk al meedoen aan de eerste versie. Oostenrijk en Denemarken hadden echter de uitnodiging te laat verzonden en de Britse omroep had op hetzelfde moment een eigen festival gepland. Hierna traden ook Zweden, Monaco, Noorwegen, Finland, Joegoslavië, Spanje, Portugal en Ierland toe. Qua regels werden er een aantal dingen veranderd. In plaats van twee liedjes zond ieder land één liedje in. Deze mocht 3 minuten duren. Ook werden voortaan de scores bekend gemaakt door middel van het geven van punten. Aangezien televoting toen nog niet bestond telden alleen de punten van de jury. Ook werd besloten dat de winnaar de volgende editie moest organiseren, ook al zijn er een paar landen geweest die hier onderuit wisten te komen. Door middel van een kaart met lampjes konden kijkers ook zien welk land aan de beurt was. Dit kwam door de toename van het aantal tv's in Europa. Sinds 1968 wordt het festival in kleur uitgezonden.

Het Eurovisiesongfestival van 1969 is misschien wel de controversieelste editie van het festival. In plaats van 1 winnaar waren er toen 4 winnaars. Spanje, Nederland, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk hadden evenveel punten gekregen. Aangezien er geen regels hiervoor waren sprak men van vier winnaars. Noorwegen, Zweden, Oostenrijk en Portugal weigerden daarom in 1970 aan het festival mee te doen. Denemarken had zich in 1966 al teruggetrokken, omdat de omroep het festival smakeloos vond. Denemarken keerde in 1978 terug. Omdat er vier winnaars waren werd er geloot wie het festival moest organiseren. Spanje deed niet mee aan de loting, aangezien het festival van dat jaar er al plaatsvond. Uiteindelijk werd voor Nederland gekozen.

1970 - 1989

Malta, Israël, Griekenland, Turkije, Cyprus en IJsland begonnen ook mee te doen aan het festival. Monaco trok zich in 1979 terug. Het piepkleine landje wist echter wel het festival in 1971 te winnen. Marokko deed eenmaal in 1980 mee aan het festival. Liechtenstein wilde in 1976 meedoen, maar werd afgewezen omdat het geen eigen omroep had. Aanvankelijk waren het vaak Franstalige chansons die wonnen. Vanaf de jaren 70 werden deze wel iets moderner en sneller qua muziek. In 1974 won de Zweedse band ABBA het festival met het nummer Waterloo. Dit nummer wordt gezien als het bekendste songfestivalnummer ooit en betekende de internationale doorbraak van de band. Vanaf toen werden er ook meer popnummers ingezonden en kregen bands ook mee aandacht.

Tussen 1973 en 1976 was er de vrije taalregel. Ieder land mocht toen in welke taal dan ook zingen. Veel landen grepen dit aan en stuurden Engelstalige nummers in, waaronder Nederland in 1975 met Teach-In. In 1976 werd deze regel echter weer hersteld. Ierland en het Verenigd Koninkrijk hadden hierdoor een voorsprong op de andere landen. Doordat Engels een internationale taal is verstaan veel mensen de boodschap. Ook Frankrijk had een voorsprong, aangezien er ook veel mensen zijn die Frans spreken. België, Zwitserland en Luxemburg studeerden daarom alleen Franstalige nummers. Hoewel Frans in het begin een belangrijke taal was, wonnen er steeds minder Franstalige nummers. Het laatste Franstalige nummer dat won was Ne partez pas sans moi van de Canadese zangeres Céline Dion, die namens Zwitserland zong.

1990 - 1999

Door de val van het communisme deden ook een hoop voormalige communistische landen mee. Roemenië, Bosnië en Herzegovina, Kroatië, Slovenië, Estland, Hongarije, Litouwen, Polen, Rusland, Slowakije en Noord-Macedonië traden toe. Ondertussen stopte Luxemburg met het festival vanwege de kosten. Ook Slowakije en Bosnië stopten al snel. Joegoslavië was uiteengevallen en deed voor het laatst in 1992 mee. Italië trok zich voor een aantal edities terug.

Om te voorkomen dat het festival te lang werd mocht in het begin slechts een gedeelte van de landen meedoen. Landen die het het ene jaar slecht deden mochten het volgende jaar niet meedoen. Dit gebeurde met de vijf slechtste landen. Toen Duitsland in 1996 één van de die landen was, werd er echter een stokje voor gestoken. Duitsland is namelijk één van de grootste betalers voor het festival. Voor de vier landen die het meest betaalden gold deze regel niet. Dit waren naast Duitsland ook het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Spanje. Later zou dit ook voor Italië gaan gelden. Dit is overigens ook de reden waarom de grote vijf niet aan de halve finales hoeven mee te doen en direct door kunnen naar de finale. Pas in 2004 werd de halve finale ingevoerd, waardoor alle landen mee konden doen. Vanaf 1997 konden kijkers thuis ook via hun telefoon stemmen op een kandidaat. Toen kon dit in vijf landen, maar vanaf 1998 kon dit in alle landen.

Ook de editie van 1991 in Rome haalde de wenkbrauwen op. De presentatoren van het festival konden geen Engels en presenteerden naast in het Engels en Frans ook in het Italiaans. Hierdoor was de presentatie erg rommelig. Ook was de puntentelling er spannend, aangezien Frankrijk en Zweden evenveel punten hadden. Ook het tafereel van 1969 te voorkomen, werd gekeken naar het aantal 12 en 10 punten. Uiteindelijk won Zweden. Tussen 1992 en 1994 won Ierland driemaal achter elkaar. In 1996 won Ierland overigens nog voor een laatste keer. Ook werd gedurende deze periode de vrij taalregel weer ingevoerd.

Vanaf 2000

Letland, Oekraïne, Andorra, Albanië, Wit-Rusland, Bulgarije, Moldavië, Armenië, Georgië, Montenegro, Servië, Tsjechië, Azerbeidzjan en San Marino traden vanaf 2000 ook toe tot het festival. Monaco, Slowakije en Bosnië en Herzegovina probeerden weer mee te doen, maar zagen uiteindelijk toch af. Ook Andorra en Turkije verlieten het festival. Australië kwam er als laatste jaar bij. Hoewel Australië niet in Europa ligt is het festival er enorm populair. Voor de 60e editie mocht het land eenmalig meedoen. Aangezien het land goed scoorde en bereid was om met meer edities mee te doen mocht het blijven. Wel werd het behandeld als ieder ander land en moest de halve finale doen.

In 2020 ging het Eurovisiesongfestival voor het eerst in zijn geschiedenis niet door vanwege de pandemie van het coronavirus. Het festival - dat in Rotterdam zou worden gehouden - werd naar 2021 verschoven. Rotterdam bleef hierbij de gaststad. Op de avond waarop de finale gehouden zou worden, werd Eurovision: Europe Shine a Light uitgezonden met stukjes uit de nummers en boodschappen van alle 41 kandidaten. Ook traden oud-kandidaten en -winnaars op en lichtten in bijna alle deelnemende landen gebouwen op.

Regels

In het verleden bestond het Songfestival uit één show. Vanaf 2004 moet ieder land zich via een halve finale plaatsen voor de finale, met uitzondering van Duitsland, Spanje, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Italië en het organiserende land: die staan altijd in de finale. De eerstgenoemde vijf landen geven het meeste geld aan de EBU.

Omdat er zoveel landen zijn die meedoen, mogen liedjes niet langer duren dan drie minuten.

De winnaar wordt bepaald door stemmen van het publiek en jury's uit ieder deelnemend land. De jury's bestaan ieder uit vijf mensen die in de muziekwereld werken. Het publiek kan met de telefoon stemmen op hun lievelingsliedje, maar niet op zijn eigen land. Sinds 2016 worden de punten van het publiek en de jury's apart gegeven.

Een bekend fenomeen uit het ESF is de "twelve points": het land dat de meeste stemmen krijgt van het land dat aan de beurt is om de punten te geven krijgt twaalf punten.

Winnaars en Nederlandse deelname

Jaar Winnaar Lied Land Nederlandse bijdrage Lied
1956 Lys Assia Refrain Vlag van Zwitserland Zwitserland Jetty Paerl
Corry Brokken
De vogels van Holland;
Voorgoed voorbij
1957 Corry Brokken Net als toen Vlag van Nederland Nederland Corry Brokken Net als toen
1958 André Claveau Dors, mon amour Vlag van Frankrijk Frankrijk Corry Brokken Heel de wereld
1959 Teddy Scholten 'n Beetje Vlag van Nederland Nederland Teddy Scholten 'n Beetje
1960 Jacqueline Boyer Tom Pillibi Vlag van Frankrijk Frankrijk Rudi Carrell Wat een geluk
1961 Jean-Claude Pascal Nous les amoureux Vlag van Luxemburg Luxemburg Greetje Kauffeld Wat een dag
1962 Isabelle Aubret Un premier amour Vlag van Frankrijk Frankrijk De Spelbrekers Katinka
1963 Grethe & Jørgen Ingmann Dansevise Vlag van Denemarken Denemarken Annie Palmen Een speeldoos
1964 Gigliola Cinquetti Non ho l'età Vlag van Italië Italië Anneke Grönloh Jij bent mijn leven
1965 France Gall Poupée de cire, poupée de son Vlag van Luxemburg Luxemburg Conny Vandenbos Het is genoeg
1966 Udo Jürgens Merci chérie Vlag van Oostenrijk Oostenrijk Milly Scott Fernando en Philippo
1967 Sandie Shaw Puppet on a string Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk Thérèse Steinmetz Ring-dinge-ding
1968 Massiel La, la, la Vlag van Spanje Spanje Ronnie Tober Morgen
1969 Frida Boccara
Lenny Kuhr
Salomé
Lulu
Un jour, un enfant
De troubadour
Vivo cantando
Boom bang-a-bang
Vlag van Frankrijk Frankrijk
Vlag van Nederland Nederland
Vlag van Spanje Spanje
Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk
Lenny Kuhr De troubadour
1970 Dana All kinds of everything Vlag van Ierland Ierland Hearts Of Soul Waterman
1971 Séverine Un banc, un arbre, une rue Flag of Monaco.svg Monaco Saskia & Serge Tijd
1972 Vicky Leandros Après toi Vlag van Luxemburg Luxemburg Sandra & Andres Als het om de liefde gaat
1973 Anne-Marie David Tu te reconnaîtras Vlag van Luxemburg Luxemburg Ben Cramer De oude muzikant
1974 ABBA Waterloo Vlag van Zweden Zweden Mouth & MacNeal I see a star
1975 Teach-In Dinge-dong Vlag van Nederland Nederland Teach-In Dinge-dong
1976 Brotherhood of Man Save your kisses for me Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk Sandra Reemer The party's over
1977 Marie Myriam L'oiseau et l'enfant Vlag van Frankrijk Frankrijk Heddy Lester De mallemolen
1978 Izhar Cohen A-ba-ni-bi Vlag van Israël Israël Harmony 't Is OK
1979 Gali Atari & Milk & Honey Hallelujah Vlag van Israël Israël Xandra (Sandra Reemer) Colorado
1980 Johnny Logan What's another year Vlag van Ierland Ierland Maggie MacNeal Amsterdam
1981 Bucks Fizz Making your mind up Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk Linda Williams Het is een wonder
1982 Nicole Ein bißchen Frieden Vlag van Duitsland Duitsland Bill van Dijk Jij en ik
1983 Corinne Hermès Si la vie est cadeau Vlag van Luxemburg Luxemburg Bernadette Sing me a song
1984 Herreys Diggi-loo diggi-ley Vlag van Zweden Zweden Maribelle Ik hou van jou
1985 Bobbysocks La det swinge Vlag van Noorwegen Noorwegen geen
1986 Sandra Kim J'aime la vie Vlag van België België Frizzle Sizzle Alles heeft ritme
1987 Johnny Logan Hold me now Vlag van Ierland Ierland Marcha (Marga Bult) Rechtop in de wind
1988 Céline Dion Ne partez pas sans moi Vlag van Zwitserland Zwitserland Gerard Joling Shangri-la
1989 Riva Rock me Flag of Yugoslavia (1946-1992).svg Joegoslavië Justine Pelmelay Blijf zoals je bent
1990 Toto Cutugno Insieme: 1992 Vlag van Italië Italië Maywood Ik wil alles met je delen
1991 Carola Fångad av en stormvind Vlag van Zweden Zweden geen
1992 Linda Martin Why me? Vlag van Ierland Ierland Humphrey Campbell Wijs me de weg
1993 Niamh Kavanagh In your eyes Vlag van Ierland Ierland Ruth Jacott Vrede
1994 Paul Harrington & Charlie McGettigan Rock-'n-Roll kids Vlag van Ierland Ierland Willeke Alberti Waar is de zon
1995 Secret Garden Nocturne Vlag van Noorwegen Noorwegen geen
1996 Eimear Quinn The voice Vlag van Ierland Ierland Maxine & Franklin Brown De eerste keer
1997 Katrina & the Waves Love shine a light Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk Mrs. Einstein Niemand heeft nog tijd
1998 Dana International Diva Vlag van Israël Israël Edsilia Rombley Hemel en aarde
1999 Charlotte Nilsson Take me to your heaven Vlag van Zweden Zweden Marlayne One good reason
2000 Olsen Brothers Fly on the wings of love Vlag van Denemarken Denemarken Linda Wagenmakers No goodbyes
2001 Tanel Padar & Dave Benton Everybody Vlag van Estland Estland Michelle Out on my own
2002 Marie N I wanna Vlag van Letland Letland geen
2003 Sertab Erener Everyway that I can Vlag van Turkije Turkije Esther Hart One more night
2004 Ruslana Wild Dances Vlag van Oekraïne Oekraïne Re-Union Without you
2005 Helena Paparizou My number one Vlag van Griekenland Griekenland Glennis Grace * My impossible dream
2006 Lordi Hard Rock Hallelujah Vlag van Finland Finland Treble * Amambanda
2007 Marija Šerifović Molitva Vlag van Servië Servië Edsilia Rombley * On top of the world
2008 Dima Bilan Believe Vlag van Rusland Rusland Hind * Your heart belongs to me
2009 Alexander Rybak Fairytale Vlag van Noorwegen Noorwegen De Toppers * Shine
2010 Lena Meyer-Landrut Satellite Vlag van Duitsland Duitsland Sieneke * Ik ben verliefd (Sha-la-lie)
2011 Ell & Nikki Running scared Vlag van Azerbeidzjan Azerbeidzjan 3JS * Never alone
2012 Loreen Euphoria Vlag van Zweden Zweden Joan Franka * You and Me
2013 Emmelie de Forest Only teardrops Vlag van Denemarken Denemarken Anouk Birds
2014 Conchita Wurst Rise Like a Phoenix Vlag van Oostenrijk Oostenrijk The Common Linnets Calm after the storm
2015 Måns Zelmerlöw Heroes Vlag van Zweden Zweden Trijntje Oosterhuis * Walk Along
2016 Jamala 1944 Vlag van Oekraïne Oekraïne Douwe Bob Slow Down
2017 Salvador Sobral Amar pelos dois Vlag van Portugal Portugal O'G3NE Lights and shadows
2018 Netta Barzilai Toy Vlag van Israël Israël Waylon Outlaw in 'Em
2019 Duncan Laurence Arcade Vlag van Nederland Nederland Duncan Laurence Arcade
2021 Måneskin Zitti e buoni Vlag van Italië Italië Jeangu Macrooy Birth of A new Age

* haalde finale niet

Nederland op het Eurovisiesongfestival

De Common Linnets tijdens de repetitie voor de halve finale

Nederland was vroeger een van de succesvolste landen op het Songfestival. Later ging het iets minder.

Nederland heeft het Songfestival 5 keer gewonnen: in 1957, 1959, 1969, 1975 en voor de laatste keer in 2019. In 1980 mocht Nederland het ESF organiseren, hoewel het niet had gewonnen.

Vijf keer eindigde Nederland als laatste: in 1958, 1962, 1963, 1968 en tot slot in 2011.

De nationale voorronde heet Nationaal Songfestival. Het werd altijd ieder jaar gehouden, met uitzondering van 2008 en de jaren dat Nederland niet meedeed. De laatste keer dat het nationaal songfestival werd gehouden was in 2012.

In 2013 kwam Nederland na negen jaar in de finale met het liedje Birds van Anouk. Ze eindigde als negende. Een jaar later werd Nederland tweede. Nederland werd toen vertegenwoordigd door de Common Linnets, een duo van Ilse DeLange en Waylon. Deze tweede plaats was het beste resultaat van Nederland sinds 1975.

Overwinningen per land

Aantal overwinningen per land
Plaats Land Overwinningen
1 Vlag van Ierland Ierland 7 (1970, 1980, 1987, 1992, 1993, 1994, 1996)
2 Vlag van Zweden Zweden 6 (1974, 1984, 1991, 1999, 2012, 2015)
3 Vlag van Frankrijk Frankrijk 5 (1958, 1960, 1962, 1969, 1977)
Vlag van Luxemburg Luxemburg 5 (1961,1965, 1972, 1973, 1983)
Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk 5 (1967, 1969, 1976, 1981, 1997)
Vlag van Nederland Nederland 5 (1957, 1959, 1969, 1975; 2019)
7 Vlag van Israël Israël 4 (1978, 1979, 1998, 2018)
8 Vlag van Noorwegen Noorwegen 3 (1985, 1995, 2009)
Vlag van Denemarken Denemarken 3 (1963, 2000, 2013)
Vlag van Italië Italië 3 (1964, 1990, 2021)
11 Vlag van Duitsland Duitsland 2 (1982, 2010)
Vlag van Spanje Spanje 2 (1968, 1969)
Vlag van Zwitserland Zwitserland 2 (1956, 1988)
Vlag van Oostenrijk Oostenrijk 2 (1966, 2014)
Vlag van Oekraïne Oekraïne 2 (2004, 2016)
16 Vlag van Azerbeidzjan Azerbeidzjan 1 (2011)
Vlag van België België 1 (1986)
Vlag van Estland Estland 1 (2001)
Vlag van Finland Finland 1 (2006)
Vlag van Griekenland Griekenland 1 (2005)
Flag of Yugoslavia (1946-1992).svg Joegoslavië (bestaat niet meer) 1 (1989)
Vlag van Letland Letland 1 (2002)
Flag of Monaco.png Monaco 1 (1971)
Vlag van Portugal Portugal 1 (2017)
Vlag van Rusland Rusland 1 (2008)
Vlag van Servië Servië 1 (2007)
Vlag van Turkije Turkije 1 (2003)
Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Eurovisiesongfestival&oldid=668451"