Minister-president van Nederland: verschil tussen versies
(Nieuw bedrag) |
|||
(19 tussenliggende versies door 6 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 1: | Regel 1: | ||
− | + | {{zie ook|Zie ook: [[minister-president]] en [[president]]}} |
|
+ | {{Sjabloon:Infobox regeringsleider |
||
⚫ | De '''minister-president''' (ook "premier" genoemd) is de regeringsleider van Nederland. Officieel is dat eigenlijk de koning, maar meestal wordt de minister-president eronder verstaan. Hoewel de minister-president in feite minder te zeggen heeft dan bijvoorbeeld een president, heeft hij (een "zij" heeft Nederland nog nooit gehad) veel invloed in binnen- en buitenland. De huidige minister-president van Nederland is [[Mark Rutte]], van de [[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie|VVD]]. |
||
⚫ | |||
+ | | afbeelding = State coat of arms of the Netherlands.svg |
||
+ | | onderschrift = Het Rijkswapen |
||
+ | | portret = Mark Rutte 2015 (1) (cropped).jpg |
||
+ | | titel = [[minister-president]] |
||
⚫ | |||
+ | | ambtsperiode = zittend sinds 14 oktober 2010 |
||
+ | | land = {{NL}} |
||
+ | | staatshoofd = [[Willem-Alexander der Nederlanden|Z.M. Koning Willem-Alexander]] |
||
+ | | benoeming = [[Monarchie in Nederland|Koning der Nederlanden]] |
||
+ | | kabinet = Rutte III |
||
+ | | aantreden = 26 oktober 2017 |
||
+ | | demissionair = 15 januari 2021 |
||
+ | | aftreden = |
||
+ | | aanspreekvorm = ''Excellentie'' |
||
+ | | residentie = [[Catshuis]] te [[Den Haag|'s-Gravenhage]] |
||
+ | | zetel = [[Torentje]] te [[Den Haag|'s-Gravenhage]] |
||
+ | | ambtstermijn = Per (her)verkiezing vier jaar |
||
+ | | ontstaan = 25 maart 1848 |
||
+ | | opheffing = |
||
+ | | volledigenaam = Mark Rutte |
||
+ | | geboorte = 14 februari 1967 |
||
+ | | dood = |
||
+ | | huwelijk = |
||
+ | | relatie = |
||
+ | | partij = [[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie]] |
||
+ | | salaris = €186.414 per jaar |
||
+ | | website = [https://www.rijksoverheid.nl/ministeries/ministerie-van-algemene-zaken/organisatie/organogram/minister-president Rijksoverheid] |
||
⚫ | |||
⚫ | De '''minister-president''' (ook "premier" genoemd) is de regeringsleider van '''[[Nederland]]'''. Officieel is dat eigenlijk de koning, maar meestal wordt de minister-president eronder verstaan. Hoewel de minister-president in feite minder te zeggen heeft dan bijvoorbeeld een president, heeft hij (een "zij" heeft Nederland nog nooit gehad) veel invloed in binnen- en buitenland. De huidige minister-president van Nederland is [[Mark Rutte]], van de [[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie|VVD]]. |
||
== Term == |
== Term == |
||
Minister-president betekent letterlijk "''minister-voorzitter''". De premier is namelijk het hoofd van de [[ministerraad]] (= alle ministers, zonder de [[staatssecretaris]]sen). Sinds 1945 bestaat de term [[minister-president]]. Daarvóór werd de premier altijd aangeduid als de "Voorzitter van de Ministerraad". |
Minister-president betekent letterlijk "''minister-voorzitter''". De premier is namelijk het hoofd van de [[ministerraad]] (= alle ministers, zonder de [[staatssecretaris]]sen). Sinds 1945 bestaat de term [[minister-president]]. Daarvóór werd de premier altijd aangeduid als de "Voorzitter van de Ministerraad". |
||
− | De premier is meestal lid van de grootste regeringspartij. Zodra er een [[coalitie]] is, krijgt de premier als "formateur" de taak een kabinet (= ministers + staatssecretarissen) te vormen. Vervolgens worden deze beëdigd door de koning. Dan is de minister-president officieel in functie. |
+ | De premier is meestal lid van de grootste regeringspartij in de [[Tweede Kamer der Staten-Generaal|Tweede Kamer]]. Zodra er een [[coalitie]] is (= een meerderheid in het parlement als de grootste partij zelf geen meerderheid heeft), krijgt de premier als "''formateur''" de taak een kabinet (= ministers + staatssecretarissen) te vormen. Vervolgens worden deze beëdigd door de koning. Dan is de minister-president officieel in functie. |
== Taak == |
== Taak == |
||
− | [[ |
+ | [[Bestand:Catshuis-1.jpg|300px|thumb|left|Het Catshuis in [[Den Haag]] waar de minister-president mag wonen]] |
Officieel is de premier de voorzitter van het kabinet. Bij afwezigheid of ziekte wordt hij vervangen door een vicepremier. Die wordt bij de vorming van het kabinet aangewezen door de premier. Meestal komt een vicepremier uit de andere regeringspartij(en) binnen de coalitie. De huidige vicepremier is [[Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid|minister]] [[Lodewijk Asscher]], van de [[PvdA]]. |
Officieel is de premier de voorzitter van het kabinet. Bij afwezigheid of ziekte wordt hij vervangen door een vicepremier. Die wordt bij de vorming van het kabinet aangewezen door de premier. Meestal komt een vicepremier uit de andere regeringspartij(en) binnen de coalitie. De huidige vicepremier is [[Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid|minister]] [[Lodewijk Asscher]], van de [[PvdA]]. |
||
De premier beheert de agenda van het kabinet en bestuurt de wekelijkse vergaderingen. Ook geeft hij [[persconferentie]]s om de besluiten van het kabinet toe te lichten. In deze persconferenties geeft de minister-president toelichting over de lopende [[politiek]]e zaken. Wekelijks is hij te gast bij het [[NOS]]-programma ''NOS Gesprek met de minister-president''. Daar bespreekt hij met een politiek verslaggever het nieuws. |
De premier beheert de agenda van het kabinet en bestuurt de wekelijkse vergaderingen. Ook geeft hij [[persconferentie]]s om de besluiten van het kabinet toe te lichten. In deze persconferenties geeft de minister-president toelichting over de lopende [[politiek]]e zaken. Wekelijks is hij te gast bij het [[NOS]]-programma ''NOS Gesprek met de minister-president''. Daar bespreekt hij met een politiek verslaggever het nieuws. |
||
+ | |||
== Minister van Algemene Zaken == |
== Minister van Algemene Zaken == |
||
Regel 23: | Regel 54: | ||
==Lijst van Nederlandse premiers== |
==Lijst van Nederlandse premiers== |
||
+ | {{Zie hoofdartikel|Lijst van premiers van Nederland}} |
||
⚫ | |||
− | {| class="wikitable vatop" |
||
+ | *[https://schooltv.nl/video/de-vraag-vandaag-wie-is-de-baas-van-nederland/#q=wet Wie is de baas van Nederland? ([[NTR]]/De vraag vandaag)] |
||
− | ! Periode !! Naam !! Partij |
||
− | |- |
||
⚫ | |||
− | |- |
||
− | |[[2002]]-[[2010]]||[[Jan Peter Balkenende]]||CDA |
||
− | |- |
||
− | |[[1994]]-[[2002]]||[[Wim Kok]]||PvdA |
||
− | |- |
||
− | |[[1982]]-[[1994]]||[[Ruud Lubbers]]||CDA |
||
− | |- |
||
− | |[[1977]]-[[1982]]||[[Dries van Agt]]||[[Christen-Democratisch Appèl|CDA]] |
||
− | |- |
||
− | |[[1973]]-[[1977]]||[[Joop den Uyl]]||[[PvdA]] |
||
− | |- |
||
− | |[[1971]]-[[1973]]||[[Barend Biesheuvel]]||ARP |
||
− | |- |
||
− | |[[1967]]-[[1971]]||[[Piet de Jong (politicus)|Piet de Jong]]||KVP |
||
− | |- |
||
− | |[[1966]]-[[1967]]||[[Jelle Zijlstra]]||[[Anti-Revolutionaire Partij|ARP]] |
||
− | |- |
||
− | |[[1965]]-[[1966]]||[[Jo Cals]]||KVP |
||
− | |- |
||
− | |[[1963]]-[[1965]]||[[Victor Marijnen]]||KVP |
||
− | |- |
||
− | |[[1959]]-[[1963]]||[[Jan de Quay]]||KVP |
||
− | |- |
||
− | |[[1958]]-[[1959]]||[[Louis Beel]]||KVP |
||
− | |- |
||
− | |[[1948]]-[[1958]]||[[Willem Drees]]||PvdA |
||
− | |- |
||
− | |[[1946]]-[[1948]]||[[Louis Beel]]||[[Katholieke Volkspartij|KVP]] |
||
− | |- |
||
− | |[[1945]]-[[1946]]||[[Wim Schermerhorn]]||[[Vrijzinnig Democratische Bond|VDB]] / [[Partij van de Arbeid (Nederland)|PvdA]] |
||
⚫ | |||
− | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
− | *[[President]] |
||
{{wbbetekenis|1|''ambtswoning'', een [speciale] woning toegewezen aan een persoon, omdat hij/zij een bepaalde [[functie]] heeft}} |
{{wbbetekenis|1|''ambtswoning'', een [speciale] woning toegewezen aan een persoon, omdat hij/zij een bepaalde [[functie]] heeft}} |
||
− | [[Categorie:Politiek]] |
+ | [[Categorie:Politiek in Nederland]] |
+ | [[Categorie:Minister-president van Nederland| ]] |
Huidige versie van 29 nov 2023 om 16:33
Minister-president van Nederland | |
---|---|
Land | Nederland |
Staatshoofd | Z.M. Koning Willem-Alexander |
Benoemd door | Koning der Nederlanden |
Kabinet | Rutte III |
Begin termijn | 26 oktober 2017 |
Demissionair | 15 januari 2021 |
Algemeen | |
Aanspreekvorm | Excellentie |
Residentie | Catshuis te 's-Gravenhage |
Zetel | Torentje te 's-Gravenhage |
Ambtstermijn | Per (her)verkiezing vier jaar |
Ambt ontstaan | 25 maart 1848 |
Persoonlijke informatie | |
Volledige naam | Mark Rutte |
Geboren | 14 februari 1967 |
Politieke partij | Volkspartij voor Vrijheid en Democratie |
Overig | |
Salaris | €186.414 per jaar |
Website | Rijksoverheid |
Portaal Politiek |
De minister-president (ook "premier" genoemd) is de regeringsleider van Nederland. Officieel is dat eigenlijk de koning, maar meestal wordt de minister-president eronder verstaan. Hoewel de minister-president in feite minder te zeggen heeft dan bijvoorbeeld een president, heeft hij (een "zij" heeft Nederland nog nooit gehad) veel invloed in binnen- en buitenland. De huidige minister-president van Nederland is Mark Rutte, van de VVD.
Term
Minister-president betekent letterlijk "minister-voorzitter". De premier is namelijk het hoofd van de ministerraad (= alle ministers, zonder de staatssecretarissen). Sinds 1945 bestaat de term minister-president. Daarvóór werd de premier altijd aangeduid als de "Voorzitter van de Ministerraad".
De premier is meestal lid van de grootste regeringspartij in de Tweede Kamer. Zodra er een coalitie is (= een meerderheid in het parlement als de grootste partij zelf geen meerderheid heeft), krijgt de premier als "formateur" de taak een kabinet (= ministers + staatssecretarissen) te vormen. Vervolgens worden deze beëdigd door de koning. Dan is de minister-president officieel in functie.
Taak
Officieel is de premier de voorzitter van het kabinet. Bij afwezigheid of ziekte wordt hij vervangen door een vicepremier. Die wordt bij de vorming van het kabinet aangewezen door de premier. Meestal komt een vicepremier uit de andere regeringspartij(en) binnen de coalitie. De huidige vicepremier is minister Lodewijk Asscher, van de PvdA.
De premier beheert de agenda van het kabinet en bestuurt de wekelijkse vergaderingen. Ook geeft hij persconferenties om de besluiten van het kabinet toe te lichten. In deze persconferenties geeft de minister-president toelichting over de lopende politieke zaken. Wekelijks is hij te gast bij het NOS-programma NOS Gesprek met de minister-president. Daar bespreekt hij met een politiek verslaggever het nieuws.
Minister van Algemene Zaken
De premier heeft ook een eigen bureau met adviseurs en medewerkers, het ministerie van Algemene Zaken. Hij staat aan het hoofd van dit ministerie en wordt daarom ook de minister van Algemene Zaken genoemd. De adviseurs komen samen in het Torentje (het kantoor van de premier) en hebben een eigen pand tot hun beschikking. De minister-president krijgt van de overheid een ambtswoning , het Catshuis.
Het Koninklijk Huis
De minister-president onderhoudt ook het contact met de koninklijke familie. Dikwijls komt de premier bij de koning op bezoek om het regeringsbeleid met hem te bespreken. De koning blijft immers het staatshoofd van Nederland. De premier staat naast de koning als de bordesfoto wordt genomen. Dat is een foto van de ministers (zonder de staatssecretarissen) met de koning.
Internationaal boegbeeld
De premier is ook "het gezicht" van Nederland bij internationale bijeenkomsten. Bij de Europese Commissie laat hij zijn stem namens Nederland horen. Ook legt de premier bezoeken af bij bondgenoten om te praten over de stand van zaken. Hij heeft een speciaal regeringsvliegtuig tot zijn beschikking. Soms speelt de Nederlandse minister-president een rol in internationale kwesties, zoals die rond de MH17.
Lijst van Nederlandse premiers
Media
- Wie is de baas van Nederland? (NTR/De vraag vandaag)