Roeien

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Roeien
Olympic pictogram Rowing.png
Aangesloten bij
Wereldbond
Europese bond
Olympisch comité NOC*NSF
Nationale bond Koninklijke Nederlandsche Roeibond
Aangesloten liga's
Website
https://roeien.nl/
Portaal Portaalicoon Sport

Roeien is tegenwoordig met name een watersport. Het roeien kan alleen gebeuren, of in teamverband. Er wordt geroeid met twee of meerdere riemen in een roeiboot.

Roeien is het voortbewegen van een boot met behulp van de beweging van roeispanen in het water door water te verplaatsen om de boot voort te stuwen. Roeien en peddelen zijn vergelijkbaar. Roeien vereist echter dat riemen een verbinding hebben met de boot middels een roeidol, terwijl peddels (die worden gebruikt om te peddelen) in de hand worden gehouden en geen mechanische verbinding hebben.

Geschiedenis

Galei met roeiers

In de Oude Wereld gebruikten alle grote oude beschavingen roeien voor transport, handel en oorlog. Het werd gezien als een manier om hun beschaving vooruit te helpen tijdens oorlog en vrede.

Het oude Egypte

Hoe het ooit is begonnen met het roeien is onduidelijk in de geschiedenis, maar het gebruik van riemen zoals ze tegenwoordig worden gebruikt, kan worden teruggevoerd tot het oude Egypte. Of het in Egypte is uitgevonden of iets dat via de handel uit Mesopotamië is geleerd, is niet bekend. Archeologen hebben echter een model van een roeiboot teruggevonden in een graf dat dateert uit de 18-19e eeuw voor Christus.

In Egypte werden vooral roeiboten galeien vanaf de klassieke oudheid op grote schaal gebruikt in zeeoorlogvoering en handel in de Middellandse Zee. Galeien hadden voordelen ten opzichte van zeilen: ze waren gemakkelijker te manoeuvreren, in staat tot korte uitbarstingen van snelheid en in staat om onafhankelijk van de wind te bewegen.

Het oude Griekenland

Tijdens het klassieke tijdperk van roeigaleien domineerden de oude Grieken de Middellandse Zee, terwijl de Atheners de andere Grieken domineerden. Ze gebruikten duizenden burgers uit de lagere klasse om als roeiers in de vloot te dienen. De klassieke trireem gebruikte 170 roeiers; latere galeien bevatten nog grotere bemanningen. Trireme roeiers gebruikten leren kussens om over hun stoelen te schuiven, waardoor ze hun beenkracht konden gebruiken zoals een moderne roeier doet met een verschuifbare stoel. Galeien hadden gewoonlijk masten en zeilen, maar lieten ze zakken als het gevecht naderde. Griekse vloten zouden zelfs hun zeilen en masten aan de wal laten (als onnodig gewicht) indien mogelijk.

Noord-Europa

Het gebruik van riemen bij het roeien in plaats van peddelen kwam vrij laat in Noord-Europa, ergens vanaf 500 v.Chr. Deze verandering zou zijn versneld door de Romeinse verovering van Noord-Gallië. Tussen 500 en 1100 na Christus domineerden gecombineerde zeil- en roeischepen echter de handel en oorlogvoering in Noord-Europa in de tijd die bekend is geworden als het Vikingtijdperk.

Galeien die ook wel kombuizen werden genoemd werden in de Middellandse Zee gebruikt tot de komst van de stoomvoortstuwing.

Roeiwedstrijden

Bosbaan in Amsterdam

Waren roeiboten vroeger vooral voor transport of oorlogsvoering bedoeld, worden ze tegenwoordig met name gebruikt voor wedstrijden in de roeisport.

Veel universiteiten hebben een eigen studenten roeivereniging die meerdere keren per jaar in verschillende klassen met elkaar de strijd aangaan. Een bekende roeibaan is de Bosbaan in Amsterdam. Bij de wedstrijden worden teams gescout die mogen uitkomen op de Olympische spelen.

The boat race op de Theems in 2002

Ook wordt er jaarlijks een zogeheten Varsity gehouden op het Amsterdam-Rijnkanaal bij Houten. Dit naar voorbeeld van hét roeievenement van het jaar (eerste zondag van april) in Groot-Brittannië, de roeiwedstrijd tussen de universiteiten van Cambridge en Oxford op de Theems (tussen Putney en Mortlake), ook wel bekend als The Boat Race. De wedstrijd werd voor het eerst gehouden in 1829. Twee studerende vrienden, Charles Merivale in Cambridge en Charles Wordsworth in Oxford spraken de eerste wedstrijd met elkaar af. Vanaf dat moment werd The Boat Race af en toe georganiseerd, maar sinds 1856 wordt er jaarlijks geroeid (met uitzondering van de oorlogsjaren en in 2020 vanwege Covid-19). Traditie wil dat de verliezer een jaar later de winnaar uitdaagt.

Sporter op roeimachine

Naast de universiteits roeiverenigingen zijn er nog tal van andere roeiverenigingen. Als er 's winters niet op het water gevaren kan worden, wordt er getraind op roeiapparaten in de sportschool. Ook daarmee worden soms wedstrijden gehouden. Deze apparaten meten de snelheid en afgelegde afstand, ook al kom je in de letterlijke zin er geen meter mee vooruit.

De voor de wedstrijden gebruikte roeiboten

naam type aantal roeiers heren dames stuurman min. gewicht
Skiff 1x 1 O O nee 14 kg
Dubbel twee 2x 2 O O nee 27 kg
Twee zonder 2- 2 O O nee 27 kg
Twee met 2+ 2 - niet ja 32 kg
Dubbel vier 4x 4 O O nee 52 kg
Dubbel vier met 4* 4 - - ja 52 kg
Vier zonder 4- 4 O O nee 50 kg
Vier met 4+ 4 - - ja 51 kg
Acht 8+ 8 O O ja 96 kg

Dubbel wil zeggen dat de roeiers twee roeispanen gebruiken per persoon.

In de andere roeibootsoorten zoals een sloep worden ook wel wedstrijden gehouden, maar niet op olympisch niveau.

Spreekwoord

Een bekend spreekwoord is: "Je moet roeien met de riemen die je hebt." = Je moet gebruikmaken van de spullen en vaardigheden die je hebt en er daarmee het beste van maken.


Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Roeien&oldid=769990"