Iridium (element): verschil tussen versies
(→Voorkomen: Aanvulling) |
|||
Regel 16: | Regel 16: | ||
== Voorkomen == |
== Voorkomen == |
||
+ | Iridium is een van de minst voorkomende elementen in de aardkorst. [[Platina]] komt 10 keer meer voor, [[goud]] 40 keer en [[zilver]] en [[kwik]] komen 80 keer meer voor. [[Tellurium]] komt ongeveer net zo veel voor als iridium. |
||
+ | |||
+ | Iridium komt relatief vaak voor in [[Meteoriet|meteorieten]]. Om deze reden gaf de ongewoon hoge hoeveelheid aan iridium in de kleilaag aan de ''Krijt-Paleogeen-grens'' aanleiding tot de zogeheten ''Alvarez-hypothese'' dat de inslag van een enorm buitenaards voorwerp (meteoriet?) 66 miljoen jaar geleden het uitsterven van [[dinosaurussen]] en vele andere soorten veroorzaakte. |
||
+ | |||
+ | Mogelijk is er meer iridium in de kern van de aarde aanwezig. |
||
+ | |||
+ | Iridium komt in de natuur voor als een zuiver element of in natuurlijke [[Legering|legeringen]]; vooral de iridium-[[osmium]]-legeringen, osmiridium (osmiumrijk) en iridosmium (iridiumrijk). Het komt voor in de [[nikkel]] en [[Koper (element)|koper]] afzettingen. Iridium komt bijvoorbeeld in kleine hoeveelheden voor in de mineralen irarsiet en cuproiridsiet. |
||
== Iridium in erts of mineraal == |
== Iridium in erts of mineraal == |
||
+ | <gallery> |
||
+ | Bestand:Irarsite.jpg|'''Irarsiet''' |
||
+ | </gallery> |
||
== Geschiedenis == |
== Geschiedenis == |
||
+ | De ontdekking van iridium hangt samen met die van [[platina]] en de andere metalen van de platinagroep. Platina werd al gebruikt door oude [[Ethiopië|Ethiopiërs]] en door Zuid-Amerikaanse culturen. Het bevatte altijd een kleine hoeveelheid van de andere metalen uit de platinagroep, waaronder iridium. Platina bereikte Europa als ''platina'' ("silverette"), gevonden in de 17e eeuw door de Spaanse veroveraars als Cortez in een regio die tegenwoordig bekend staat als het departement Chocó in [[Colombia]]. De ontdekking dat dit metaal geen legering van bekende elementen was, maar een duidelijk nieuw element, vond pas in 1748 plaats. |
||
== Gebruik == |
== Gebruik == |
Versie van 25 okt 2021 14:27
Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken. |
Dit artikel is nog niet af. |
Chemisch element | |
Iridium kristal | |
Naam | Iridium |
Symbool | Ir |
Atoomnummer | 77 |
Soort | Overgangsmetaal |
Kleur | Zilverwit |
Smeltpunt | 2446 oC |
Kookpunt | 4130 oC |
Portaal Scheikunde |
---|
Iridium is een chemisch element met het symbool Ir en atoomnummer 77 in het Periodiek Systeem van de scheikunde. Een zeer hard, broos, zilverwit overgangsmetaal van de platinagroep.
Voorkomen
Iridium is een van de minst voorkomende elementen in de aardkorst. Platina komt 10 keer meer voor, goud 40 keer en zilver en kwik komen 80 keer meer voor. Tellurium komt ongeveer net zo veel voor als iridium.
Iridium komt relatief vaak voor in meteorieten. Om deze reden gaf de ongewoon hoge hoeveelheid aan iridium in de kleilaag aan de Krijt-Paleogeen-grens aanleiding tot de zogeheten Alvarez-hypothese dat de inslag van een enorm buitenaards voorwerp (meteoriet?) 66 miljoen jaar geleden het uitsterven van dinosaurussen en vele andere soorten veroorzaakte.
Mogelijk is er meer iridium in de kern van de aarde aanwezig.
Iridium komt in de natuur voor als een zuiver element of in natuurlijke legeringen; vooral de iridium-osmium-legeringen, osmiridium (osmiumrijk) en iridosmium (iridiumrijk). Het komt voor in de nikkel en koper afzettingen. Iridium komt bijvoorbeeld in kleine hoeveelheden voor in de mineralen irarsiet en cuproiridsiet.
Iridium in erts of mineraal
Geschiedenis
De ontdekking van iridium hangt samen met die van platina en de andere metalen van de platinagroep. Platina werd al gebruikt door oude Ethiopiërs en door Zuid-Amerikaanse culturen. Het bevatte altijd een kleine hoeveelheid van de andere metalen uit de platinagroep, waaronder iridium. Platina bereikte Europa als platina ("silverette"), gevonden in de 17e eeuw door de Spaanse veroveraars als Cortez in een regio die tegenwoordig bekend staat als het departement Chocó in Colombia. De ontdekking dat dit metaal geen legering van bekende elementen was, maar een duidelijk nieuw element, vond pas in 1748 plaats.
Gebruik
Biologie
Veiligheid
Toepassingen
Plaats in het periodiek systeem
Periodiek systeem | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|