Servië: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Regel 106: Regel 106:
   
 
==Economie==
 
==Economie==
  +
[[File:NP01-Vinogradi.jpg|right|300px|thumb|Wijngaarden in Servië]]
 
In Servië betaalt men met de [[Servische dinar]]. In het noorden en midden van Servië wordt veel aan landbouw gedaan. Servië levert diverse landbouwproducten aan Europese landen, zoals [[pruim]]en, [[framboos|frambozen]], [[sojaboon|sojabonen]], [[suikerbiet]], [[appel]]s en [[zonnebloem]]en. Servië is één van de grootste leveraars van bevroren goederen. Ook wijn en zuivelproducten komen uit Servië. Veel grote bedrijven, zoals [[Coca-Cola]], [[Heineken]], [[Siemens]], [[Panasonic]] en [[Nestlé]] hebben fabrieken in Servië. De lonen in Servië zijn lager dan in veel andere Europese landen en daarom worden veel producten hier gemaakt of in elkaar gezet.
 
In Servië betaalt men met de [[Servische dinar]]. In het noorden en midden van Servië wordt veel aan landbouw gedaan. Servië levert diverse landbouwproducten aan Europese landen, zoals [[pruim]]en, [[framboos|frambozen]], [[sojaboon|sojabonen]], [[suikerbiet]], [[appel]]s en [[zonnebloem]]en. Servië is één van de grootste leveraars van bevroren goederen. Ook wijn en zuivelproducten komen uit Servië. Veel grote bedrijven, zoals [[Coca-Cola]], [[Heineken]], [[Siemens]], [[Panasonic]] en [[Nestlé]] hebben fabrieken in Servië. De lonen in Servië zijn lager dan in veel andere Europese landen en daarom worden veel producten hier gemaakt of in elkaar gezet.
   

Versie van 15 apr 2020 20:05

Under construction icon-red.svg Werk in uitvoering!
Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt.
Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren.
De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel.
Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken.
Under construction icon-red.svg
Dit artikel is nog niet af.
Republiek Servië
Република Србија
Republika Srbija

Flag of Serbia.svg Coat of arms of Serbia.svg Map of Europe and Serbia (2006–2008).svg

Hoofdstad Belgrado
Aantal inwoners 6.871.547 (2021)
Oppervlakte 77.474 km²
Regeringsvorm Parlementaire republiek
President Aleksandar Vučić (sinds 2017)
Premier Ana Brnabić (sinds 2017)
Godsdienst Christendom (90,6%)
Islam (3,1%)
Overig (5,2%)
Geen religie (1,1%)
Taal Servisch (српски)
Munteenheid Servische dinar
Volkslied Bože Pravde
Nationale feestdag Dag van de Republiek (3 juni)
Landcode SRB

Servië (Officieel: Republiek Servië), is een land in het zuidoosten van Europa en grenst aan: Noord-Macedonië, Albanië, Montenegro, Bosnië en Herzegovina, Kroatië, Hongarije, Roemenië en Bulgarije. De hoofdstad van Servië is Belgrado.

Servië is alle tijd onderdeel geweest van het Ottomaanse Rijk, maar verwierf begin 20e eeuw onafhankelijkheid. Het land dreigde te worden veroverd door Oostenrijk-Hongarije, na de moord van de Serviër Gavrilo Princip op de kroonprins van Oostenrijk-Hongarije. Dit wordt tevens gezien als het begin van de Eerste Wereldoorlog. In 1919 werd het land onderdeel van Joegoslavië, dat eerst een koninkrijk was en na de Tweede Wereldoorlog een socialistische dictatuur werd onder Tito. In de jaren 90 viel het land langzaam uit een tot dat alleen Servië en Montenegro overbleven. Het land wijzigde in 2003 haar naam naar Servië en Montenegro, maar in 2006 viel het land uiteen in de aparte landen Servië en Montenegro.

Het land wordt gezien als de opvolger van Joegoslavië. Kosovo, dat in 2008 de onafhankelijkheid uitriep, wordt door Servië niet erkend. België, Nederland en veel westerse landen erkennen Kosovo wel als land. Nog altijd is er een gespannen sfeer tussen Kosovo en Servië. Het land heeft in 2014 de procedure gestart om onderdeel te worden van de Europese Unie, maar hiervoor moet veel in het land veranderen.

Geschiedenis

Vroege geschiedenis

Ottomaanse bezetting

Negentiende eeuw

Eerste Wereldoorlog

Koninkrijk Joegoslavië en de Tweede Wereldoorlog

Joegoslavië na de oorlog

Federatie en onafhankelijkheid

Servië heeft eigenlijk twee keer bestaan, voor de Eerste Wereldoorlog was het een onafhankelijk land, maar na de Eerste Wereldoorlog ging het op in Joegoslavië. Toen Joegoslavië uit een viel werd het weer onafhankelijk.

Geografie

Landschap

De Uvac in Servië

Het noorden van Servië ligt op de Pannonische vlakte, terwijl in het zuiden de heuvels en bergen liggen. Een bekend heuvelland in Servië is de Fruška Gora. Het dal de IJzeren Poort bevindt zich ook in het zuiden. In het midden en noorden van het bevinden zich echter meeste grote steden. De belangrijkste rivier van Servië is de Donau, die toegang biedt tot veel Europese landen en de Zwarte Zee. De meeste rivieren in Servië monden in de Zwarte Zee of de Adriatische Zee. Andere belangrijke rivieren zijn de Zapadna Morava en de Juzna Morava. Langs de rivieren bevinden zich ook meren, die door sedimentatie over verloop van tijd ontstaan zijn. Servië heeft zelf geen kustlijn en is daardoor volledig afhankelijk van de rivieren. Ze dienen voor het transport, het opwekken van energie en watergebruik.

In veel rivieren zijn stuwdammen aangelegd, waar stuwmeren achter zijn ontstaan. Deze stuwmeren zorgen voor het opwekken van energie door middel van waterkracht.

Klimaat

De IJzeren Poort

Servië kent vier seizoenen. De winter duurt van december tot en met februari. Tijdens de wintermaanden kent hoofdstad Belgrado gemiddeld zo’n twintig dagen waarbij de temperatuur onder het vriespunt blijft. Gemiddeld bijna dertig dagen per jaar valt er sneeuw in Belgrado (Beograd). In de zuidelijke helft van Servië valt aanzienlijk meer sneeuw. Hier vind je bergketens zoals de Dinarische Alpen, het Rodopegebergte en het Balkan Gebergte. Door de grotere hoogtes is het hier in de winter in de regel kouder en valt er meer sneeuw. Vooral in de Dinarische Alpen, in het zuidwesten van Servië, is er een redelijke kans op een flink pak sneeuw in de periode november tot maart. Het noorden van Servië ligt voor een groot deel op de Pannonische vlakte, een grote vlakte in Centraal-Europa die ontstaan is toen de Pannonische Zee zo’n vijf miljoen jaar geleden opdroogde. Dit deel van Servië heeft minder kans op sneeuw. Door de aanvoer van koude lucht vanuit het noorden is er wel kans op periodes met extreme kou.

Vanaf maart stijgt de kans op dagen met lenteachtig weer, in april is er een definitieve omslag naar de lente en kunnen de thermometers regelmatig twintig graden of meer aangeven. De lente duurt relatief kort, meestal krijgt het weer vanaf eind mei een overwegend zomers karakter. De maanden juni, juli en augustus zijn de officiële zomermaanden. In de praktijk telt ook de maand september nog een groot aantal zomerse dagen voordat in oktober de herfst pas echt invalt. Herfst in Servië betekent een redelijk snelle daling in temperatuur. Binnen drie maanden daalt de gemiddelde middagtemperatuur met maar liefst twintig graden.

In tegenstelling tot landen die direct aan zee gelegen zijn staat de herfst in Servië niet automatisch gelijk aan veel regen. Over het algemeen wordt de hoeveelheid neerslag per maand in de herfst beperkt tot gemiddeld veertig tot maximaal zo’n zestig millimeter.

De zomermaanden in Servië zijn warm en vrij zonnig. Met gemiddelde middagtemperaturen die tussen de 25 en 30 graden liggen en in de maanden juli en augustus gemiddeld negen uren aan zonneschijn per dag mag Servië zich wat betreft zomerweer meten aan veel zonbestemmingen langs de Middellandse Zee. Echter kent Servië geen kustgebied of stranden waardoor het als zomerzonbestemming niet de populariteit zal kunnen halen zoals bijvoorbeeld buurland Kroatië die wel heeft. Wie Servië in de zomer bezoekt kan geconfronteerd worden met extreme hitte. Indien er een hogedrukgebied boven het zuiden van Rusland ligt dan wordt hete lucht vanuit zuidelijke richting naar de Balkan aangezogen. De middagtemperaturen in Servië lopen dan gemakkelijk op tot onaangename waardes van tegen of zelfs rond de veertig graden Celsius.

Grote steden

10 grootste steden van het land

Belgrade iz balona.jpg
Belgrado
Nis.jpg
Niš

Nummer Stad Inwoners

NoviSad.jpg
Novi Sad
Zastava main gate.jpg
Kragujevac

1 Belgrado 1.233.796
2 Novi Sad 277.522
3 Niš 187.544
4 Kragujevac 150.835
5 Subotica 105.681
6 Zrenjanin 76.511
7 Pančevo 76.203
8 Čačak 73.331
9 Novi Pazar 66.527
10 Kraljevo 64.175

Bevolking

Algemeen

Servië heeft meer dan 7 miljoen inwoners. Dit cijfer is zonder Kosovo, waar nog eens 1,7 miljoen mensen wonen. Het land heeft te maken met vergrijzing, waardoor de bevolking sneller krimpt dan groeit. Tijdens de jaren 90 had Servië een groot vluchtelingen en staatlozen in het buitenland. Door de oorlogen waren veel mensen gevlucht naar voornamelijk West-Europese landen, zoals Oostenrijk, Zwitserland, Duitsland en Nederland. Na de oorlog keerden zo'n miljoen Serviërs naar Servië vanuit Kosovo en Kroatië.

83% van de bevolking is etnisch Serviër. In het noorden van het land woont een grote groep Hongaren, die ook eigen rechten hebben. Zij wonen in de streek Vojvodina, dat grenst aan Hongarije. Daarnaast wonen er veel Roemenen, Kroatien, Bosniakken, Noord-Macedoniërs, Bulgaren, Montenegrijnen, Slowaken en Albanezen in Servië. In het verleden woonde ook een groep Duitsers in Servië, maar deze zijn vaak vertrokken naar Duitsland.

Taal

De officiële taal van Servië is het Servisch. Dit is een Slavische taal en verwant aan onder meer het Pools en Russisch. Het Servisch lijkt heel erg op het Kroatisch, het Bosnisch en het Montenegrijns. De vier talen worden ook wel als dialecten van dezelfde taal gezien; het Servo-Kroatisch. De overheden van de landen beschouwen de dialecten echter als talen, terwijl de dialecten wederzijds verstaanbaar zijn. Het Servisch wordt geschreven in het Cyrillisch alfabet.

Andere talen die in Servië voorkomen zijn het Bulgaars, het Macedonisch, het Albanees, het Hongaars, het Roemeens, het Slowaaks en het Roetheens. In het noorden van het land, in de streek Vojvodina, is Hongaars ook een officiële taal. De Servische regering, die Kosovo als deel van Servië beschouwt, ziet het Albanees ook als een officiële taal in Kosovo. Qua vreemde talen spreekt de Servische bevolking vooral Engels, maar ook Russisch en Duits komen vaak voor.

Religie

Het belangrijkste geloof in Servië is dat van de Servisch-Orthodoxe Kerk. De Servisch-Orthodoxe Kerk lijkt een beetje op de Katholieke Kerk. Ze volgen echter niet de paus, maar hebben een eigen leider (de patriarch). Ook bestaat het celibaat niet en wordt de volkstaal gebruikt door de kerk. Orthodoxe kloosters en kerken vind men door het hele land. In Belgrado staat het grootste orthodoxe kerkgebouw ter wereld, het Savakathedraal.

In het zuidwesten van het land, aan de Albanese grens, is er een kleine groep moslims. In het noorden en westen wonen ook nog protestantse en katholieke minderheden.

Politiek

Nationale politiek

Bestuurlijke indeling

Kosovo wordt op deze kaart gezien als onderdeel van Servië

Servië is officieel verdeeld in 29 administratieve districten. Aan het hoofd van elk district staat een perfect, die door de regering wordt benoemd. Daarnaast kan men Servië ook in drie delen verdelen. In het noorden ligt de Autonome Provincie Vojvodina, die de regio Vojvodina omvat. Hier is een grote Hongaarse minderheid, die speciale rechten heeft wat betreft taal. Zo werkt de overheid ook in Hongaars, krijgen kinderen op sommige scholen in het Hongaars les (of is Hongaars een vak) en zijn er media in het Hongaars. 7 administratieve districten liggen in Vojvodina en de hoofdstad is Novi Sad.

De andere provincie, ligt in het zuiden en heet de Autonome Provincie Kosovo en Metohija, die de staat Kosovo omvat. Hier wonen een hoop Albanezen en het Albanees heeft hier dezelfde status als het Hongaars in Vojvodina. Servië erkent Kosovo niet als land, maar als onderdeel van Servië. Kaarten in Servië tonen Kosovo dan ook als onderdeel van Servië, terwijl Servië geen controle in de regio heeft. In feite is Kosovo een eigen land met een eigen parlement, wetten, leger en regering. 5 administratieve districten liggen in deze provincie en de hoofdstad is Pristina.

De overige 17 administratieve districten liggen in Centraal-Servië. Centraal-Servië is geen provincie. Vojvodina en Kosovo hebben beide een eigen bestuur binnen Servië (voor Kosovo officieel binnen Servië). Dit houd in dat ze volgens de wet eigen regels en meer bevoegdheden hebben. Centraal-Servië heeft dit niet en is slechts een naam om het gebied tussen de twee provincies aan te geven. Centraal-Servië heeft hierdoor ook geen hoofdstad, al kan men Belgrado als hoofdstad zien.

Economie

Wijngaarden in Servië

In Servië betaalt men met de Servische dinar. In het noorden en midden van Servië wordt veel aan landbouw gedaan. Servië levert diverse landbouwproducten aan Europese landen, zoals pruimen, frambozen, sojabonen, suikerbiet, appels en zonnebloemen. Servië is één van de grootste leveraars van bevroren goederen. Ook wijn en zuivelproducten komen uit Servië. Veel grote bedrijven, zoals Coca-Cola, Heineken, Siemens, Panasonic en Nestlé hebben fabrieken in Servië. De lonen in Servië zijn lager dan in veel andere Europese landen en daarom worden veel producten hier gemaakt of in elkaar gezet.

In Servië komt geen massatoerisme voor. Het is één van de minst bezochte landen van Europa, maar toch heeft Servië enige toeristische trekpleisters. Voorbeelden zijn het natuurwonder Đavolja Varoš, de stad Subotica en de vele kloosters. De Servische natuur en een reisje op de Donau wordt ook door veel toeristen gedaan. De grootse exportpartners van Servië zijn Duitsland, Italië, Bosnië n Herzegovina, Roemenië en Rusland. Er wordt het meest geïmporteerd vanuit Duitsland, Rusland, China, Italië en Hongarije.

Fotogalerij

Externe link


Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Servië&oldid=606954"