Mongolië

Mongolië Монгол Улс
Hoofdstad	Ulaanbaatar
Aantal inwoners	3.432.368 (2022)
Oppervlakte	1.564.116 km²
Regeringsvorm	Semi-presidentiële republiek
President	Ukhnaagiin Khürelsükh (sinds 2021)
Premier	Luvsannamsrain Oyun-Erdene (sinds 2021)
Godsdienst	Boeddhisme (51,7%) Geen religie (40,6%) Islam (3,2%) Sjamanisme (2,5%) Christendom (1,3%) Overig (0,7%)
Taal	Mongools (Монгол хэл)
Munteenheid	Tugrik
Volkslied	Bügd Nairamdakh Mongol
Nationale feestdag	11 juli
Landcode	MNG

Mongolië is een land in Azië. Het wordt omringd door China in het zuiden en Rusland in het noorden.

De hoofdstad is Ulaanbaatar. Het land is een deel van de regio Mongolië. Op 20 oktober 1945 kozen de Mongolen in een referendum voor onafhankelijkheid van China (97,8% stemde voor bij een opkomst van 98,4%).

Politiek

Tot 1990 was Mongolië een communistische eenpartijstaat en heette het land Volksrepubliek Mongolië. De regering was gemodelleerd volgens het Sovjetsysteem. Alleen de communistische partij (MPRP) had officiële toestemming om te functioneren. Na een periode van instabiliteit gedurende de eerste twintig jaar onder communistische leiding bestond er tot december 1989 geen significante vorm van onvrede. Collectivisatie van de landbouw en de uitbreiding van vaste woongelegenheden ondervonden geen waarneembare oppositie. In 1990 werden hervormingen doorgevoerd, inclusief een nieuwe grondwet.

Politieke partijen

• MPRP (Mongoolse Revolutionaire Volkspartij; Mongolian People's Revolutionary Party) (Mong. afk. MAKhN) (de voormalige communisten)
• MNDP (Mongoolse Nationale Democratische Partij; Mongolian National Democratic Party)
• MSDN (Mongoolse Sociaal-Democratische Partij; Mongolian Social Democratic Party)
• DU (Democratische Unie - verkiezingsalliantie MSDN en MNDP)

Onder invloed van de perestroika in de voormalige Sovjet-Unie kwam er ook in Mongolië een democratiseringsproces op gang, wat uiteindelijk via een "fluwelen revolutie" leidde in mei 1990 tot een amendement in de grondwet voor de acceptatie van een meerpartijenstelsel en het ontstaan van de post van president. Mongoliës eerste meerpartijenverkiezingen voor de Grote Khural, het parlement, werden gehouden op 29 juli 1990. De communistische partij won 85% van de zetels. De Grote Khural kwam voor het eerst bijeen op 3 september. Toen werden de president (MPRP), de vicepresident (SDP, sociaaldemocraten), de premier (MPRP), en 50 leden van de inmiddels opgeheven Baga Khural (kleine Khural) gekozen. In november 1991, begonnen de discussies over een nieuwe grondwet die uiteindelijk van kracht werd op 12 februari 1992. Op 22 mei 2005 won voormalig premier Nambaryn Enkhbayar van de Mongoolse Revolutionaire Volkspartij de presidentsverkiezingen.

Geschiedenis

Op 1 december 1911 verklaarde een onafhankelijke regering van Buiten-Mongolië het land autonoom van het revolutionaire China, deze autonomie-verklaring werd echter niet door China erkend. Toen een Mongoolse delegatie het echter voor elkaar kreeg om Mongolië onder Russische bescherming te plaatsen (1912) zag de Chinese regering er van af om Mongolië opnieuw te annexeren. Direct na de onafhankelijkheid werd de Bogd Haan (een gereïncarneerde lama-heerser) Jabzandamba koetoektoe (priester-koning) van Mongolië.

Bestand:Mongoolse sumokampioen.jpg

De yokozuna, een Mongoolse reus

Tijdens de Eerste Wereldoorlog trachtte de Chinese generaal Soe (bijgenaamd 'Kleine Soe' vanwege zijn kleine gestalte) tevergeefs om Mongolië weer onder Chinees gezag te brengen. Een groep pro-Russische jonge Mongolen onder leiding van Tsjoibalsan wisten de Soe en zijn mannen in 1919 uit Mongolië te verdrijven.

Sport

Mongolië kent veel goede ruiters en worstelaars. Met name veel Mongoliërs doen het goed in de Japanse sport sumoworstelen. De hoogste positie, die van Yokozuna, is al jaren lang in handen van Mongoliërs. In deze sport doen de Mongoliërs het nog beter dan de Japanners zelf.