Waalse verkiezingen 2024
 |
| Waalse verkiezingen 2024 | |
|---|---|
← 2019 |
2029 → |
| Land |  Wallonië
|
| Datum | 9 juni 2024 |
| Parlement | Waals Parlement |
| Te verdelen | 75 zetels |
Portaal  Politiek
| |
De Waalse verkiezingen 2024 vinden plaats op 9 juni 2024. Tijdens de verkiezingen kiezen de inwoners van het Waals Gewest de 75 zetels van het Waals Parlement. Het Waals Gewest bestaat uit de provincies Henegouwen, Namen, Luik, Waals-Brabant en Luxemburg. De inwoners van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kunnen niet stemmen voor deze verkiezingen. De inwoners van de Duitstalige Gemeenschap kunnen wél stemmen.
De verkiezingen vinden op dezelfde dag plaats als de Europese, federale, Vlaamse, Brusselse en Duitstalige verkiezingen.
Werking
Stemmen
Om te stemmen in de Waalse verkiezingen moet je:
- Minstens 18 jaar oud zijn.
- De Belgische nationaliteit hebben.
- In het Waals Gewest wonen.
- Niet uit het stemrecht ontzet zijn.
Voor de verkiezingen geldt een opkomstplicht. Dit betekent dat men op de dag van de verkiezingen naar de stembus moet gaan om zich te melden. Men is niet verplicht om te stemmen, aangezien het biljet ook leeg (blanco) kan worden gelaten. Het negeren van de opkomstplicht kan bestraft worden met een geldboete of in het uiterste geval een gevangenisstraf. In praktijk heeft het negeren vaak geen gevolgen.
In tegenstelling tot Vlaanderen is de stemcomputer in Wallonië afgeschaft. In alle gemeenten wordt door middel van papieren biljetten gestemd.
Kiesdistricten
Bij de Waalse verkiezingen zijn de 75 zetels over 11 kiesdistricten (of kiesomschrijvingen) verdeeld. Sommige kiesdistricten vallen samen met een provincie, terwijl andere provincies in meerdere kiesdistricten verdeeld zijn. De kiesdistricten zijn:
- Kieskring Luik: 13 zetels
- Kieskring Charleroi-Thuin: 10 zetels
- Kieskring Nijvel: 8 zetels
- Kieskring Doornik-Aat-Moeskroen: 7 zetels
- Kieskring Namen: 7 zetels
- Kieskring Aarlen-Marche-Bastenaken-Neufchâteau-Virton: 6 zetels
- Kieskring Verviers: 6 zetels
- Kieskring Bergen: 5 zetels
- Kieskring Zinnik-La Louvière: 5 zetels
- Kieskring Dinant-Philippeville: 4 zetels
- Kieskring Hoei-Borgworm: 4 zetels
In ieder kiesdistrict is er een andere kandidatenlijst. Inwoners van een kiesdistrict kunnen enkel stemmen op de kandidaten uit hun kiesdistrict. Ook kunnen kandidaten zich enkel verkiesbaar stellen in hun eigen kiesdistrict. Het kan voorkomen dat een partij in slechts of enkele kiesdistricten meedoet.
Kiesdrempel
Voor de Waalse verkiezingen geldt een kiesdrempel van 5%. Een partij moet minstens 5% van de stemmen in een kiesdistrict behalen om kans te maken op een zetel in dat kiesdistrict. In werkelijkheid ligt dit iets hoger, aangezien je voor één zetels in alle kiesdistricten meer dan 5% moet behalen. Het kan voorkomen dat een partij in één of meerdere kiesdistricten zetels behaald, maar in andere juist niet.
De kiesdrempel is nadelig voor kleinere partijen. Om hen te helpen bestaat er een systeem van restzetels, de apparentering. Partijen kunnen in meerdere kiesdistricten binnen dezelfde provincie een lijstverbinding aangaan. Bij het verdelen van de restzetels worden deze percentages bij elkaar opgeteld. Om een restzetel te krijgen moet een partij een derde van de kiesdeler hebben behaald. Bij de vorige verkiezingen was dit nog twee derde. Dit systeem geldt overigens alleen voor de provincies Henegouwen, Luik en Namen. Luxemburg en Waals-Brabant hebben slechts één kiesdistrict.
Politieke partijen
| Partij | Partijvoorzitter | Richting | Stroming | Europese fractie | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
Mouvement Réformateur (MR) | David Leisterh | Centrumrechts tot rechts |
Conservatief-liberalisme Sociaalliberalisme |
Renew Europe | |
_logo.svg){kind=logo}
|
Parti Socialiste (PS) | Ahmed Laaouej | Centrumlinks | Sociaaldemocratie Progressivisme |
S&D | |
| Les Engagés (LE) | Christophe De Beukelaer | Centrum | Sociaalliberalisme Progressivisme |
EVP | ||
|
Parti du Travail de Belgique (PTB) | Françoise De Smedt | Radicaal-links | Socialisme Marxisme Communisme |
GUE/NGL | |
|
Démocrate Fédéraliste Indépendant (DéFI) | Bernard Clerfayt | Centrum | Sociaalliberalisme Brussels & Waals-nationalisme |
Geen | |
|
Ecolo | Zakia Khattabi | Links | Groene politiek Progressivisme |
Groenen/EVA | |
| Chez Nous | Onbekend | Radicaal-rechts | Rechts-populisme Nationaal-conservatisme Harde euroscepsis |
Geen | ||
| Collectif Citoyen | Mehdi Minjaoui | Geen | Democratische vernieuwing Burgerparticipatie Transparantheid |
Geen | ||
| Reprise en main citoyenne (RMC) | Onbekend | Geen | Democratische vernieuwing Anti-discriminatie Anti-corruptie |
Geen | ||
Bronnen
- (fr) Onbekend (23 april 2024). ""Volt", "Plan B", "Transparence"... qui sont ces petits partis politiques belges et que revendiquent-ils?". RTL Info. Gelezen op 7 mei 2024.