Mongolië: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
 
(16 tussenliggende versies door 11 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{Mongolië}}
+
{{Infobox land
 +
| naam            = Mongolië
 +
| altnaam        = [[bestand:Monggul-Ulus.png|40px]]<br>
 +
Монгол Улс<br>
 +
Mongol Uls
 +
| vlag            = Flag_of_Mongolia.svg
 +
| vlaggrootte    =
 +
| wapen          = State_emblem_of_Mongolia.svg
 +
| wapengrootte    =
 +
| kaart          = LocationMongolia.svg
 +
| kaartgrootte    =
 +
| hoofdstad      = [[Ulaanbaatar]]
 +
| status          =
 +
| behoort bij    =
 +
| aantal inwoners = 3.432.368 (2022)
 +
| dichtheid      = 2 inw./km² (2020)
 +
| oppervlakte    = 1.564.116 km²
 +
| regeringsvorm  = [[Republiek]]
 +
| staatsvorm      =
 +
| staatshoofd    = [[Ukhnaagiin Khürelsükh]] (sinds 2021)
 +
| regeringsleider = [[Luvsannamsrain Oyun-Erdene]] (sinds 2021)
 +
| godsdienst      = [[Boeddhisme]] 50%, <br>[[sjamanisme]] en <br>[[christendom]] 6%, <br>[[islam]] 4%
 +
| taal            = [[Mongools]] (Монгол хэл)
 +
| munteenheid    = [[Tugrik]] (MNT)
 +
| volkslied      = ''"[[Bügd Nairamdakh Mongol]]"''
 +
| motto          =
 +
| feest          = 11 juli
 +
| tijdzone        = [[UTC+7]] en [[UTC+8]]
 +
| landcode        = MNG (TLD: .mn)
 +
| telefoon        = <tt>+976</tt>
 +
| overzeese gebieden =
 +
| website        =
 +
| detailkaart    = Un-mongolia.png
 +
| portaal        = Azië
 +
}}
 
'''Mongolië''' is een land in [[Azië]]. Het wordt omringd door [[China]] in het zuiden en [[Rusland]] in het noorden.  
 
'''Mongolië''' is een land in [[Azië]]. Het wordt omringd door [[China]] in het zuiden en [[Rusland]] in het noorden.  
  
Regel 8: Regel 42:
 
Mongolië wordt al duizenden jaren bewoond door [[nomaden]], die rondtrokken in tenten en schapen of geiten hielden. Er was geen centrale regering. De nomaden waren goede ruiters en vielen vaak de omliggende landen binnen, vooral [[China]]. Daarom liet de eerste Chinese [[keizer]] de [[Chinese muur]] bouwen.
 
Mongolië wordt al duizenden jaren bewoond door [[nomaden]], die rondtrokken in tenten en schapen of geiten hielden. Er was geen centrale regering. De nomaden waren goede ruiters en vielen vaak de omliggende landen binnen, vooral [[China]]. Daarom liet de eerste Chinese [[keizer]] de [[Chinese muur]] bouwen.
  
Rond 1200 werden de Mongoolse stammen verenigd door [[Dzjengis Khan]], waarna ze ook andere landen begonnen te veroveren. Het Mongoolse rijk strekte zich uiteindelijk uit van de [[Donau]] tot aan [[Korea]] en werd in grootte in heel de geschiedenis alleen overtroffen door het [[Britse Rijk]].
+
Rond 1200 werden de Mongoolse stammen verenigd door [[Dzjengis Khan]], waarna ze ook andere landen begonnen te veroveren. Het Mongoolse rijk strekte zich uiteindelijk uit van de [[Donau]] tot aan [[Korea]]. Onder Dzjengis Khan en zijn opvolgers zijn er miljoenen slachtoffers gevallen bij de veroveringen van de steden. Sommige gebieden werden zelfs helemaal ontvolkt. Van Dzjengis Khan is bekend dat hij het liefst iedere avond met een andere vrouw sliep, liefst als ze in haar vruchtbare periode is. Men denkt nu dat ongeveer 0,5% van de wereldbevolking een verre afstammeling is van Dzjengis Khan. Uiteindelijk werd het onder de opvolgers van Dzjengid Khan in grootte in heel de geschiedenis alleen overtroffen door het [[Britse Rijk]].
 
In 1260 kwam het Mongoolse rijk in handen van Dzjengis Khans kleinzoon Koeblai Khan. Koeblai Khan verplaatste de hoofdstad naar het Chinese [[Beijing]] en riep zichzelf uit tot [[keizer]] van China. Hij was een machtige leider, maar na zijn dood viel het Mongoolse rijk uiteen in vier delen, die steeds meer gebied verloren. Deze gebieden werden ook weer verdeeld in kleine kanaten zodat je uiteindelijk bijvoorbeeld het [[Kanaat van de Krim]] had,  dat duizenden kilometers van Mongolië af lag! In 1368 kwamen de Chinezen in opstand en werd China onafhankelijk, zodat alleen Mongolië zelf nog overbleef voor de khans (Mongoolse leiders).  
 
In 1260 kwam het Mongoolse rijk in handen van Dzjengis Khans kleinzoon Koeblai Khan. Koeblai Khan verplaatste de hoofdstad naar het Chinese [[Beijing]] en riep zichzelf uit tot [[keizer]] van China. Hij was een machtige leider, maar na zijn dood viel het Mongoolse rijk uiteen in vier delen, die steeds meer gebied verloren. Deze gebieden werden ook weer verdeeld in kleine kanaten zodat je uiteindelijk bijvoorbeeld het [[Kanaat van de Krim]] had,  dat duizenden kilometers van Mongolië af lag! In 1368 kwamen de Chinezen in opstand en werd China onafhankelijk, zodat alleen Mongolië zelf nog overbleef voor de khans (Mongoolse leiders).  
  
[[Bestand:Mongoolse sumokampioen.jpg|thumb|200px|right|De yokozuna, een Mongoolse reus]]
+
[[Bestand:Asashoryu Jan08.JPG|thumb|200px|right|De yokozuna, een Mongoolse reus]]
 +
[[En:Mongolia]]
 +
[[Fr:Mongolie]]
 +
[[It:Mongolia]]
  
==Sport==
+
==Sporters en sport==
 
Mongolië kent veel goede ruiters en worstelaars. Met name veel Mongoliërs doen het goed in de [[Japan]]se sport [[sumoworstelen]]. De hoogste positie, die van [[Yokozuna]], is al jaren lang in handen van Mongoliërs. In deze sport doen de Mongoliërs het nog beter dan de [[Japanners]] zelf.
 
Mongolië kent veel goede ruiters en worstelaars. Met name veel Mongoliërs doen het goed in de [[Japan]]se sport [[sumoworstelen]]. De hoogste positie, die van [[Yokozuna]], is al jaren lang in handen van Mongoliërs. In deze sport doen de Mongoliërs het nog beter dan de [[Japanners]] zelf.
  
 +
=== Voetbal ===
 +
* [[Bayasgalan Garidmagnai]]
  
 
==Nomaden==
 
==Nomaden==
Regel 21: Regel 60:
 
Veel mensen in Mongolië zijn nomaden. Zij hebben geen vaste woonplaatsen maar trekken rond met ronde tenten, de gers. Ze houden meestal schapen, geiten of kamelen. De laatste jaren zijn veel nomaden in de stad gaan wonen, maar veel daarvan trekken nog steeds een deel van het jaar rond.
 
Veel mensen in Mongolië zijn nomaden. Zij hebben geen vaste woonplaatsen maar trekken rond met ronde tenten, de gers. Ze houden meestal schapen, geiten of kamelen. De laatste jaren zijn veel nomaden in de stad gaan wonen, maar veel daarvan trekken nog steeds een deel van het jaar rond.
 
== Wist je dat.. ==
 
== Wist je dat.. ==
* .. de bevolking in Mongolië mongolen heten.
+
* .. de bevolking in Mongolië Mongolen heten.
 
* .. Mongolië het dunbevolkste land ter wereld is met 1 inwoner per km².
 
* .. Mongolië het dunbevolkste land ter wereld is met 1 inwoner per km².
 
* .. dat in Mongolië de levensverwachting 63 jaar is.
 
* .. dat in Mongolië de levensverwachting 63 jaar is.
 
* .. er 60 % van de bevolking in de hoofdstad woont.
 
* .. er 60 % van de bevolking in de hoofdstad woont.
 
* .. Mongolië 38 keer zo groot is als [[Nederland]].  
 
* .. Mongolië 38 keer zo groot is als [[Nederland]].  
 +
* .. Er meer paarden dan mensen zijn in Mongolië
 
{{Navigatie landen Azië}}
 
{{Navigatie landen Azië}}
[[Categorie:Landen]]
+
 
 +
==Video==
 +
*[https://www.youtube.com/watch?v=icSorcoaZEk&list=PLi_srCikhtgj2wFZdstYfM4Qq_DmYt8ZY&index=12/ Dzjengis Khan en zijn uitgestrekte rijk]
 +
 
 
[[Categorie:Landen van Azië]]
 
[[Categorie:Landen van Azië]]
  
 
[[de:Mongolei]]
 
[[de:Mongolei]]
 +
[[en:Mongolia]]
 +
[[es:Mongolia]]
 +
[[hr:Mongolija]]

Huidige versie van 8 nov 2025 om 22:36

Mongolië
Monggul-Ulus.png

Монгол Улс
Mongol Uls

Flag of Mongolia.svg       State emblem of Mongolia.svg
LocationMongolia.svg
Algemeen
Status
Behoort bij
Aantal inwoners 3.432.368 (2022)
Dichtheid 2 inw./km² (2020)
Oppervlakte 1.564.116 km²
Hoofdstad Ulaanbaatar
Politiek
Regeringsvorm Republiek
Staatsvorm
Staatshoofd Ukhnaagiin Khürelsükh (sinds 2021)
Regeringsleider Luvsannamsrain Oyun-Erdene (sinds 2021)
Overig
Godsdienst(en) Boeddhisme 50%,
sjamanisme en
christendom 6%,
islam 4%
Taal Mongools (Монгол хэл)
Munteenheid Tugrik (MNT)
Volkslied "Bügd Nairamdakh Mongol"
Motto
Nationale feestdag 11 juli
Tijdzone UTC+7 en UTC+8
Landcode (TLD) MNG (TLD: .mn)
Telefoon +976
Overzeese gebieden
Website
detailkaart
Un-mongolia.png
Portaal Portal.svg Azië

Mongolië is een land in Azië. Het wordt omringd door China in het zuiden en Rusland in het noorden.

De hoofdstad is Ulaanbaatar. Het land is een deel van de regio Mongolië. Op 20 oktober 1945 kozen de Mongolen in een referendum voor onafhankelijkheid van China (97,8% stemde voor bij een opkomst van 98,4%).

Geschiedenis

Mongolië wordt al duizenden jaren bewoond door nomaden, die rondtrokken in tenten en schapen of geiten hielden. Er was geen centrale regering. De nomaden waren goede ruiters en vielen vaak de omliggende landen binnen, vooral China. Daarom liet de eerste Chinese keizer de Chinese muur bouwen.

Rond 1200 werden de Mongoolse stammen verenigd door Dzjengis Khan, waarna ze ook andere landen begonnen te veroveren. Het Mongoolse rijk strekte zich uiteindelijk uit van de Donau tot aan Korea. Onder Dzjengis Khan en zijn opvolgers zijn er miljoenen slachtoffers gevallen bij de veroveringen van de steden. Sommige gebieden werden zelfs helemaal ontvolkt. Van Dzjengis Khan is bekend dat hij het liefst iedere avond met een andere vrouw sliep, liefst als ze in haar vruchtbare periode is. Men denkt nu dat ongeveer 0,5% van de wereldbevolking een verre afstammeling is van Dzjengis Khan. Uiteindelijk werd het onder de opvolgers van Dzjengid Khan in grootte in heel de geschiedenis alleen overtroffen door het Britse Rijk. In 1260 kwam het Mongoolse rijk in handen van Dzjengis Khans kleinzoon Koeblai Khan. Koeblai Khan verplaatste de hoofdstad naar het Chinese Beijing en riep zichzelf uit tot keizer van China. Hij was een machtige leider, maar na zijn dood viel het Mongoolse rijk uiteen in vier delen, die steeds meer gebied verloren. Deze gebieden werden ook weer verdeeld in kleine kanaten zodat je uiteindelijk bijvoorbeeld het Kanaat van de Krim had, dat duizenden kilometers van Mongolië af lag! In 1368 kwamen de Chinezen in opstand en werd China onafhankelijk, zodat alleen Mongolië zelf nog overbleef voor de khans (Mongoolse leiders).

De yokozuna, een Mongoolse reus

Sporters en sport

Mongolië kent veel goede ruiters en worstelaars. Met name veel Mongoliërs doen het goed in de Japanse sport sumoworstelen. De hoogste positie, die van Yokozuna, is al jaren lang in handen van Mongoliërs. In deze sport doen de Mongoliërs het nog beter dan de Japanners zelf.

Voetbal

Nomaden

Veel mensen in Mongolië zijn nomaden. Zij hebben geen vaste woonplaatsen maar trekken rond met ronde tenten, de gers. Ze houden meestal schapen, geiten of kamelen. De laatste jaren zijn veel nomaden in de stad gaan wonen, maar veel daarvan trekken nog steeds een deel van het jaar rond.

Wist je dat..

  • .. de bevolking in Mongolië Mongolen heten.
  • .. Mongolië het dunbevolkste land ter wereld is met 1 inwoner per km².
  • .. dat in Mongolië de levensverwachting 63 jaar is.
  • .. er 60 % van de bevolking in de hoofdstad woont.
  • .. Mongolië 38 keer zo groot is als Nederland.
  • .. Er meer paarden dan mensen zijn in Mongolië

Video

hr:Mongolija

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Mongolië&oldid=985307"