Kabinet-Kok I: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
 
(17 tussenliggende versies door 5 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
−
{{werk}}
+
{{Infobox kabinet
−
{{Sjabloon:Infobox kabinet
+
| kabinet = Kok I
−
|naam          = Kabinet-Kok I <br> ''Paars I''
+
| afbeelding = ZetelsKokI.svg
−
|afbeelding     = Kabinet-Kok_I.jpg
+
| land = {{NL}}
−
|datum          = 22 augustus 1994
+
| verkiezing = Tweede Kamerverkiezingen 1994
−
|jaartal        = 1994
+
| begtermijn = 22 augustus 1994
−
|partijen      = [[Partij van de Arbeid (Nederland)|PvdA]], [[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie|VVD]] & [[Democraten 66|D66]]
+
| demissionair = 6 mei 1998
−
|zetelverdeling = [[Bestand:ZetelsKokI.svg|150px]]
+
| endtermijn = 3 augustus 1998
−
|mp            = [[Wim Kok]] (PvdA)
+
| coalitie = [[PvdA]], [[VVD]] & [[D66]]
−
|vp            = [[Hans Dijkstal]] (VVD) <br> [[Hans van Mierlo]] (D66)
+
| premier = [[minister-president van Nederland|premier]]<br/>'''[[Wim Kok]]'''
−
|vorig          = [[Kabinet-Lubbers III|Lubbers III]]
+
| regeringspartij = [[Partij van de Arbeid]]
−
|volgend        = [[Kabinet-Kok II|Kok II]]
+
| vicepremier = [[viceminister-president van Nederland|vicepremiers]]<br/>'''[[Hans Dijkstal]]''' ([[VVD]])<br />'''[[Hans van Mierlo]]''' ([[D66]])
 +
| richting = [[Centrum (politiek)|Centrum]]
 +
| signatuur = [[sociaaldemocratie|Sociaaldemocratisch-]][[Liberalisme|liberaal]]<br />''Paars''
 +
| parlement = Tweede Kamer
 +
| coalitiezetels = 92
 +
| totaalzetels = 150
 +
| oppositiepartij = [[Christen-Democratisch Appèl]]
 +
| oppositieleider = [[Elco Brinkman]]
 +
| vorig = Lubbers III
 +
| volgend = Kok II
 
}}
 
}}
 +
 
'''Kabinet-Kok I''', ook wel '''Paars I''' genoemd, was een [[Nederland]]s kabinet dat van 22 augustus 1994 tot aan 6 mei 1998 Nederland regeerde. Het kabinet bestond uit de politieke partijen [[PvdA]], [[VVD]] en [[D66]] en het ontstond na de [[Tweede Kamerverkiezingen 1994]]. Kok I had een grote meerderheid in zowel de Tweede als Eerste Kamer. Het was het eerste kabinet sinds 1918 zonder een christelijke partij. Ook was het tot aan 2017 het laatste kabinet dat zijn volledige regeringsperiode afmaakte.  
 
'''Kabinet-Kok I''', ook wel '''Paars I''' genoemd, was een [[Nederland]]s kabinet dat van 22 augustus 1994 tot aan 6 mei 1998 Nederland regeerde. Het kabinet bestond uit de politieke partijen [[PvdA]], [[VVD]] en [[D66]] en het ontstond na de [[Tweede Kamerverkiezingen 1994]]. Kok I had een grote meerderheid in zowel de Tweede als Eerste Kamer. Het was het eerste kabinet sinds 1918 zonder een christelijke partij. Ook was het tot aan 2017 het laatste kabinet dat zijn volledige regeringsperiode afmaakte.  
  
Regel 18: Regel 28:
 
==Verloop==
 
==Verloop==
 
===Formatie===
 
===Formatie===
 +
Kabinet-Kok I was vrij bijzonder, omdat het het eerste kabinet sinds 1918 ([[Kabinet-Cort van der Linden]]) was zonder een christelijke partij. Normaal was het [[Christen-Democratisch Appèl]] (CDA), en haar voorgangers, een belangrijke speler in de politiek. De partij zat vaak in de regering om een kabinet aan een meerderheid te helpen. Na de Tweede Kamerverkiezingen van 1994 verloor het CDA 20 zetels. De [[Partij van de Arbeid (Nederland)|Partij van de Arbeid]] (PvdA) was de grote winnaar en was bereid om samen met [[Democraten 66]] (D66) en de [[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie]] (VVD) te regeren. [[Herman Tjeenk Willink]] kreeg van de koningin de taak om een kabinet te vormen. Hij stelde drie formateurs aan; elk één van de elke partij. Zij onderhandelden haast een maand lang, zonder resultaat. VVD-leider [[Frits Bolkestein]] had zich namelijk teruggetrokken.
 +
 +
De PvdA was met het CDA gaan praten, maar alle vier de grote partijen hadden een andere voorkeur. Herman Tjeenk Willink schreef uiteindelijk een voorstel, maar dit werd geen succes. Uiteindelijk werd [[Wim Kok]] aangesteld als informateur. Aanvankelijk zouden alle vier de partijen in een kabinet zitten. Het kabinet zou anders te groot worden en daarom zette Kok het CDA buitenspel. In augustus 1994 werd dit vastgelegd.
  
 
===Beleid===
 
===Beleid===
 +
* Op economisch vlak kreeg Nederland te maken met een enorme groei. Hierdoor werden veel regels versoepeld, zodat bijvoorbeeld winkels ruimere openingstijden kregen. De lastenverlichting voor het bedrijfsleven zorgde ervoor dat de burgers hiervan profiteerden.
 +
* Het [[overheidstekort]] werd aangepakt door onder meer te bezuinigen op [[studiefinanciering]], het hoger onderwijs en de arbeidsvoorwaarden van ambtenaren. Ook werd er in de sociale zekerheid bezuinigt op de [[kinderbijslag]] en werd de [[ziektewet]] betaalt door bedrijven. Uitkeringen voor [[arbeidsongeschiktheid]] gingen verschillen per bedrijfstak en er kwam een aparte wet voor gehandicapte jongeren; de [[Wajong]].
 +
* Om werklozen aan werk te helpen werden zogeheten [[melkertbaan|melkertbanen]] geïntroduceerd. Zo konden zij werkervaring op doen, waardoor ze sneller een baan zouden vinden.
 +
* Het asielbeleid loopt uit de hand door de oorlog in [[Joegoslavië]] en de val van het [[communisme]]. In 1994 zijn er in Nederland 50.000 asielzoekers. In 1996 werd de chaos duidelijk toen er in [[Ermelo (Nederland)|Ermelo]] een noodvluchtelingenkamp opgezet moest worden.
 +
* Een stelsel van [[donorverklaring]]en wordt ingesteld, waarmee burgers van 18 jaar of ouder gevraagd worden om organen of weefsel te doneren.
 +
* [[Euthanasie]] werd versoepeld en er kwam een speciale commissie om individuele gevallen te beoordelen.
 +
* De voorbereiding naar een gemeenschappelijk munt in Europa, de [[euro]], worden gemaakt. Ook krijgt het [[Europees Parlement]] meer bevoegdheden en wordt er steeds nauwer samengewerkt.
 +
* Een speciale commissie begon met het toetsen of het [[homohuwelijk]] volgens de Nederlandse grondwet mogelijk was. De voorbereidingen voor het openstellen van het huwelijk werden uitgevoerd, maar de wet zou er pas een kabinet later komen. Het [[geregistreerd partnerschap]] werd alvast wel opengesteld.
 +
* Milieucriminaliteit werd harder aangepakt.
  
 
==Leden van het kabinet==
 
==Leden van het kabinet==
  
−
[[Categorie:Nederlandse kabinetten]]
+
{| class="wikitable-geel" style="text-align:center"
 +
|-
 +
! colspan="3" |Ambtsbekleders
 +
! colspan="2" |[[Lijst van Nederlandse ministers|Ministers]] / [[Lijst van Nederlandse ministeries|Ministerie]]
 +
!Termijn
 +
!Partij
 +
|-
 +
| style="background-color: #E12B1A" |
 +
| [[Bestand:Wim Kok 1994.jpg|120px|W. (Wim) Kok]]
 +
| [[Wim Kok|W. (Wim) Kok]] <br /> <small>(1938–2018)</small>
 +
| [[Minister-president van Nederland|Minister-president]] / <br /> Minister
 +
| [[Ministerie van Algemene Zaken|Algemene Zaken]]
 +
| 22 augustus 1994 – <br /> 22 juli 2002
 +
| [[Partij van de Arbeid (Nederland)|PvdA]]
 +
|-
 +
| style="background-color: #262B6A" |
 +
| [[Bestand:Hans Dijkstal 1985 (1).jpg|120px|H.F. (Hans) Dijkstal]]
 +
| [[Hans Dijkstal|H.F. (Hans) Dijkstal]] <br /> <small>(1943–2010)</small>
 +
| Vicepremier / <br /> Minister
 +
| [[Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties|Binnenlandse Zaken]]
 +
| 22 augustus 1994 – <br /> 3 augustus 1998
 +
| [[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie|VVD]]
 +
|-
 +
| style="background-color: #01A737" |
 +
| [[Bestand:H.A.F.M.O. van Mierlo, minister van Defensie.jpg|120px|H.A.F.M.O. (Hans) van Mierlo]]
 +
| [[Hans van Mierlo (D66)|mr. <br /> H.A.F.M.O. (Hans) van Mierlo]] <br /> <small>(1931–2010)</small>
 +
| Vicepremier / <br /> Minister
 +
| [[Ministerie van Buitenlandse Zaken (Nederland)|Buitenlandse Zaken]]
 +
| 22 augustus 1994 – <br /> 3 augustus 1998
 +
| [[Democraten 66|D66]]
 +
|-
 +
| style="background-color: #262B6A" |
 +
| [[Bestand:Gerrit Zalm (1989).jpg|120px|G. (Gerrit) Zalm]]
 +
| [[Gerrit Zalm|drs. <br /> G. (Gerrit) Zalm]] <br /> <small>(1952)</small>
 +
| Minister
 +
| [[Ministerie van Financiën (Nederland)|Financiën]]
 +
| 22 augustus 1994 – <br /> 22 juli 2002
 +
| [[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie|VVD]]
 +
|-
 +
| style="background-color: #01A737" |
 +
| [[Bestand:Winnie Sorgdrager 2009 (1).jpg|120px|W. (Winnie) Sorgdrager]]
 +
| [[Winnie Sorgdrager|mr. <br /> W. (Winnie) Sorgdrager]] <br /> <small>(1948)</small>
 +
| Minister
 +
| [[Ministerie van Justitie en Veiligheid|Justitie]]
 +
| 22 augustus 1994 – <br /> 3 augustus 1998
 +
| [[Democraten 66|D66]]
 +
|-
 +
| style="background-color: #01A737" |
 +
| [[Bestand:Hans Wijers 2010.jpg|120px|G.J. (Hans) Wijers]]
 +
| [[Hans Wijers|dr. <br /> G.J. (Hans) Wijers]] <br /> <small>(1951)</small>
 +
| Minister
 +
| [[Ministerie van Economische Zaken (Nederland)|Economische Zaken]]
 +
| 22 augustus 1994 – <br /> 3 augustus 1998
 +
| [[Democraten 66|D66]]
 +
|-
 +
| rowspan="2" style="background-color: #262B6A" |
 +
| rowspan="2" |[[Bestand:Joris Voorhoeve 1981 (1).jpg|120px|J.J.C. (Joris) Voorhoeve]]
 +
| rowspan="2" |[[Joris Voorhoeve|dr.ir. <br /> J.J.C. (Joris) Voorhoeve]] <br /> <small>(1945)</small>
 +
| Minister
 +
| [[Ministerie van Defensie (Nederland)|Defensie]]
 +
| rowspan="2" |22 augustus 1994 – <br /> 3 augustus 1998
 +
| rowspan="2" |[[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie|VVD]]
 +
|-
 +
| Minister
 +
| [[Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties|Nederlands-Antilliaanse <br /> en Arubaanse Zaken]]
 +
|-
 +
| style="background-color: #01A737" |
 +
| [[Bestand:Els Borst februari 2002.jpg|120px|E. (Els) Borst]]
 +
| [[Els Borst|dr. <br /> E. (Els) Borst]] <br /> <small>(1932–2014)</small>
 +
| Minister
 +
| [[Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport|Volksgezondheid, <br /> Welzijn en Sport]]
 +
| 22 augustus 1994 – <br /> 22 juli 2002
 +
| [[Democraten 66|D66]]
 +
|-
 +
| style="background-color: #E12B1A" |
 +
| [[Bestand:PvdA - Ad Melkert2002.jpg|120px|A.P.W. (Ad) Melkert]]
 +
| [[Ad Melkert|drs. <br /> A.P.W. (Ad) Melkert]] <br /> <small>(1956)</small>
 +
| Minister
 +
| [[Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid|Sociale Zaken en <br /> Werkgelegenheid]]
 +
| 22 augustus 1994 – <br /> 3 augustus 1998
 +
| [[Partij van de Arbeid (Nederland)|PvdA]]
 +
|-
 +
| style="background-color: #E12B1A" |
 +
| [[Bestand:Jo Ritzen 1986 (1).jpg|120px|J.M.M. (Jo) Ritzen]]
 +
| [[Jo Ritzen|dr.ir. <br /> J.M.M. (Jo) Ritzen]] <br /> <small>(1945)</small>
 +
| Minister
 +
| [[Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap|Onderwijs, Cultuur <br /> en Wetenschap]]
 +
| 7 november 1989 – <br /> 3 augustus 1998 <br />
 +
| [[Partij van de Arbeid (Nederland)|PvdA]]
 +
|-
 +
| style="background-color: #262B6A" |
 +
| [[Bestand:Mw. Jorrisma-Lebbink Voorzitter van Koninklijke Schuttevaer.JPG|120px|A. (Annemarie) Jorritsma]]
 +
| [[Annemarie Jorritsma|A. (Annemarie) Jorritsma]] <br /> <small>(1950)</small>
 +
| Minister
 +
| [[Ministerie van Verkeer en Waterstaat|Verkeer en Waterstaat]]
 +
| 22 augustus 1994 – <br /> 3 augustus 1998
 +
| [[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie|VVD]]
 +
|-
 +
| style="background-color: #262B6A" |
 +
| [[Bestand:JAartsen.jpg|120px|J.J. (Jozias) van Aartsen]]
 +
| [[Jozias van Aartsen|J.J. (Jozias) van Aartsen]] <br /> <small>(1947)</small>
 +
| Minister
 +
| [[Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit|Landbouw, Natuurbeheer <br /> en Visserij]]
 +
| 22 augustus 1994 – <br /> 3 augustus 1998
 +
| [[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie|VVD]]
 +
|-
 +
| style="background-color: #E12B1A" |
 +
| [[Bestand:Margreeth de Boer 1994 (1).jpg|120px|M. (Margreeth) de Boer]]
 +
| [[Margreeth de Boer|M. (Margreeth) de Boer]] <br /> <small>(1939)</small>
 +
| Minister
 +
| [[Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer|Volkshuisvesting, Ruimtelijke <br /> Ordening en Milieubeheer]]
 +
| 22 augustus 1994 – <br /> 3 augustus 1998
 +
| [[Partij van de Arbeid (Nederland)|PvdA]]
 +
|-
 +
! colspan="3" |Ambtsbekleder
 +
! colspan="2" |Minister / Portefeuille / Ministerie
 +
!Termijn
 +
!Partij
 +
|-
 +
| style="background-color: #E12B1A" |
 +
| [[Bestand:Jan Pronk 1986 (1).jpg|120px|J.P. (Jan) Pronk]]
 +
| [[Jan Pronk (politicus)|drs. <br /> J.P. (Jan) Pronk]] <br /> <small>(1940)</small>
 +
| [[Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking|Minister]]
 +
|  • [[Ontwikkelingssamenwerking]] <br /> <br /> ([[Ministerie van Buitenlandse Zaken (Nederland)|Buitenlandse Zaken]])
 +
| 7 november 1989 – <br /> 3 augustus 1998 <br />
 +
| [[Partij van de Arbeid (Nederland)|PvdA]]
 +
|-
 +
! colspan="3" |Ambtsbekleders
 +
! colspan="2" |[[Staatssecretarissen]] / Portefeuille / [[Lijst van Nederlandse ministeries|Ministerie]]
 +
!Termijn
 +
!Partij
 +
|-
 +
| style="background-color: #E12B1A" |
 +
|
 +
| [[Tonny van de Vondervoort|A.G.M. (Tonny) van <br /> de Vondervoort]] <br /> <small>(1950)</small>
 +
| rowspan="2" |Staatssecretaris
 +
| • Agglomeratie Zaken <br /> • Rijksdienst <br /> • Gemeentelijke Herindeling <br /> <br /> ([[Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties|Binnenlandse Zaken]])
 +
| 22 augustus 1994 – <br /> 3 augustus 1998
 +
| [[Partij van de Arbeid (Nederland)|PvdA]]
 +
|-
 +
| style="background-color: #01A737" |
 +
| [[Bestand:Nieuwe voorzitter J. Kohnstamm, Bestanddeelnr 932-3815.jpg|120px|J. (Jacob) Kohnstamm]]
 +
| [[Jacob Kohnstamm|mr. <br /> J. (Jacob) Kohnstamm]] <br /> <small>(1949)</small>
 +
| • Grote Stedenbeleid <br /> • Informatievoorzieningsbeleid <br /> • Rampenbestrijding <br /> • Hulpverlening <br /> <br /> ([[Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties|Binnenlandse Zaken]])
 +
| 22 augustus 1994 – <br /> 3 augustus 1998
 +
| [[Democraten 66|D66]]
 +
|-
 +
| style="background-color: #262B6A" |
 +
|[[Bestand:Michiel Patijn.jpg|137x137px]]
 +
| [[Michiel Patijn|mr. <br /> M. (Michiel) Patijn]] <br /> <small>(1942)</small>
 +
| Staatssecretaris
 +
| • [[Europese Zaken (Nederland)|Europese Zaken]] <br /> <br /> ([[Ministerie van Buitenlandse Zaken (Nederland)|Buitenlandse Zaken]])
 +
| 22 augustus 1994 – <br /> 3 augustus 1998
 +
| [[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie|VVD]]
 +
|-
 +
| style="background-color: #E12B1A" |
 +
| [[Bestand:Willem Vermeend 1989 (1).jpg|120px|W.A.F.G. (Willem) Vermeend]]
 +
| [[Willem Vermeend|mr.dr. <br /> W.A.F.G. (Willem) Vermeend]] <br /> <small>(1948)</small>
 +
| Staatssecretaris
 +
| • Fiscale Zaken <br /> • Belastingdienst <br /> • Agglomeratie Zaken <br /> • Staatsloterij <br /> • Muntwezen <br /> <br /> ([[Ministerie van Financiën (Nederland)|Financiën]])
 +
| 22 augustus 1994 – <br /> 24 maart 2000
 +
| [[Partij van de Arbeid (Nederland)|PvdA]]
 +
|-
 +
| style="background-color: #E12B1A" |
 +
| [[Bestand:ElizabethSchmitz.jpg|120px|E.M.A. (Elizabeth) Schmitz]]
 +
| [[Elizabeth Schmitz|mr. <br /> E.M.A. (Elizabeth) Schmitz]] <br /> <small>(1938)</small>
 +
| Staatssecretaris
 +
| • Integratie <br /> • Immigratie <br /> • Asielzaken <br /> • Vreemdelingenzaken <br /> • Rechtsbescherming <br /> • Personen- en Familierecht <br /> • Kansspelen <br /> • Jeugdbescherming <br /> <br /> ([[Ministerie van Justitie en Veiligheid|Justitie]])
 +
| 22 augustus 1994 – <br /> 3 augustus 1998
 +
| [[Partij van de Arbeid (Nederland)|PvdA]]
 +
|-
 +
| style="background-color: #E12B1A" |
 +
| [[Bestand:Anneke van Dok-van Weele 1998 (1).jpg|120px|A. (Anneke) van Dok-van Weele]]
 +
| [[Anneke van Dok-van Weele|A. (Anneke) van <br />Dok-van Weele]] <br /> <small>(1947)</small>
 +
| Staatssecretaris
 +
| • Internationale Handel <br /> • Exportbevordering <br /> • Midden- en Kleinbedrijf <br /> • Regionale Industrialisatie <br /> • Consumentenbeleid <br /> • Toerisme <br /> <br /> ([[Ministerie van Economische Zaken (Nederland)|Economische Zaken]])
 +
| 22 augustus 1994 – <br /> 3 augustus 1998
 +
| [[Partij van de Arbeid (Nederland)|PvdA]]
 +
|-
 +
| style="background-color: #262B6A" |
 +
| [[Bestand:Jan Gmelich Meijling 1997.jpg|120px|J.Ch. (Jan) Gmelich Meijling]]
 +
| [[Jan Gmelich Meijling|drs. <br /> J.Ch. (Jan) Gmelich Meijling]] <br /> <small>(1936–2012)</small>
 +
| Staatssecretaris
 +
| • Materieelvoorzieningen <br /> • Personeelsbeleid <br /> • Herstructurering Krijgsmacht <br /> <br /> ([[Ministerie van Defensie (Nederland)|Defensie]])
 +
| 22 augustus 1994 – <br /> 3 augustus 1998
 +
| [[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie|VVD]]
 +
|-
 +
| style="background-color: #262B6A" |
 +
| [[Bestand:Erica Terpstra (cropped).jpg|120px|E.G. (Erica) Terpstra]]
 +
| [[Erica Terpstra|E.G. (Erica) Terpstra]] <br /> <small>(1943)</small>
 +
| Staatssecretaris
 +
| • Welzijnsbeleid <br /> • Jeugdbeleid <br /> • Ouderenbeleid <br /> • Gehandicaptenbeleid <br /> • Minderhedenbeleid <br /> • Voedselkwaliteit <br /> • Sport <br /> <br /> ([[Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport|Volksgezondheid, <br /> Welzijn en Sport]])
 +
| 22 augustus 1994 – <br /> 3 augustus 1998
 +
| [[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie|VVD]]
 +
|-
 +
| style="background-color: #262B6A" |
 +
| [[Bestand:R.L.O. Linschoten (VVD) aan het woord, Bestanddeelnr 932-5337.jpg|120px|R.L.O. (Robin) Linschoten]]
 +
| [[Robin Linschoten|R.L.O. (Robin) Linschoten]] <br /> <small>(1956)</small>
 +
| rowspan="2" |Staatssecretaris
 +
| rowspan="2" |• Sociale Zekerheid <br /> • Arbeidsomstandigheden <br /> • Armoedebeleid <br /> • Bijstandszaken <br /> <br /> ([[Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid|Sociale Zaken en <br /> Werkgelegenheid]])
 +
| 22 augustus 1994 – <br /> 28 juni 1996 <br /> <small>''(afgetreden)''</small>
 +
| [[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie|VVD]]
 +
|-
 +
| style="background-color: #262B6A" |
 +
| [[Bestand:Frank de Grave.jpg|120px|F.H.G. (Frank) de Grave]]
 +
| [[Frank de Grave|mr. <br /> F.H.G. (Frank) de Grave]] <br /> <small>(1955)</small>
 +
| 2 juli 1996 – <br /> 3 augustus 1998
 +
| [[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie|VVD]]
 +
|-
 +
| style="background-color: #E12B1A" |
 +
| [[Bestand:Tineke Netelenbos 1987 (1).jpg|120px|T. (Tineke) Netelenbos]]
 +
| [[Tineke Netelenbos|T. (Tineke) Netelenbos]] <br /> <small>(1944)</small>
 +
| rowspan="2" |Staatssecretaris
 +
| • Basisonderwijs <br /> • Algemeen Voortgezet Onderwijs <br /> • Speciaal Onderwijs <br /> <br /> ([[Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap|Onderwijs, Cultuur <br /> en Wetenschap]])
 +
| 22 augustus 1994 – <br /> 3 augustus 1998
 +
| [[Partij van de Arbeid (Nederland)|PvdA]]
 +
|-
 +
| style="background-color: #01A737" |
 +
| [[Bestand:Aad Nuis 1986 (1).jpg|120px|A. (Aad) Nuis]]
 +
| [[Aad Nuis|drs. <br /> A. (Aad) Nuis]] <br /> <small>(1933–2007)</small>
 +
| • Cultuurbeleid <br /> • Kunstbeleid <br /> • Mediabeleid <br /> • Stelselherziening Hoger <br /> Onderwijs <br /> • Wetenschapsbeleid <br /> <br /> ([[Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap|Onderwijs, Cultuur <br /> en Wetenschap]])
 +
| 22 augustus 1994 – <br /> 3 augustus 1998
 +
| [[Democraten 66|D66]]
 +
|-
 +
| style="background-color: #01A737" |
 +
| [[Bestand:Dhr. Tommel beëdigd als nieuw Kamerlid voor D66, Bestanddeelnr 932-6801.jpg|120px|D.K.J. (Dick) Tommel]]
 +
| [[Dick Tommel|dr. <br /> D.K.J. (Dick) Tommel]] <br /> <small>(1942)</small>
 +
| Staatssecretaris
 +
| • Volkshuisvesting <br /> • Milieuzaken <br /> <br /> ([[Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer|Volkshuisvesting, Ruimtelijke <br /> Ordening en Milieubeheer]])
 +
| 22 augustus 1994 – <br /> 3 augustus 1998
 +
| [[Democraten 66|D66]]
 +
|-
 +
|}
 +
 
 +
{{Navigatie Nederlandse kabinetten}}
 +
[[Categorie:Nederlandse kabinetten|Kok]]

Huidige versie van 9 nov 2024 om 00:51

Kok I

← Lubbers III

Kok II →

ZetelsKokI.svg
Land Vlag van Nederland Nederland
Gekozen bij de Tweede Kamerverkiezingen 1994
Begin termijn 22 augustus 1994
Demissionair 6 mei 1998
Einde termijn 3 augustus 1998
Kabinet
Kabinet Kok I
Partij(en) PvdA, VVD & D66
Regeringsleider premier
Wim Kok
Partij van de Arbeid
Viceregeringsleider(s) vicepremiers
Hans Dijkstal (VVD)
Hans van Mierlo (D66)
Richting Centrum
Signatuur Sociaaldemocratisch-liberaal
Paars
Parlement
Parlement Tweede Kamer
Regering PvdA, VVD & D66
(92 van de 150 zetels)
Oppositieleider Elco Brinkman
Christen-Democratisch Appèl
Portaal Portal.svg Politiek

Kabinet-Kok I, ook wel Paars I genoemd, was een Nederlands kabinet dat van 22 augustus 1994 tot aan 6 mei 1998 Nederland regeerde. Het kabinet bestond uit de politieke partijen PvdA, VVD en D66 en het ontstond na de Tweede Kamerverkiezingen 1994. Kok I had een grote meerderheid in zowel de Tweede als Eerste Kamer. Het was het eerste kabinet sinds 1918 zonder een christelijke partij. Ook was het tot aan 2017 het laatste kabinet dat zijn volledige regeringsperiode afmaakte.

Onder het kabinet-Kok I veranderden een aantal dingen in Nederland. Zo werden verschillende overheidstaken aan het bedrijfsleven gegeven (privatisering), werd de sociale zekerheid geherstructureerd en werden plannen gemaakt om euthanasie en het homohuwelijk legaal te maken. Ook kreeg het kabinet te maken met een stroom van vluchtelingen uit Joegoslavië, de val van Srebrenica en het begin van de Europese Unie en euro.

Verloop

Formatie

Kabinet-Kok I was vrij bijzonder, omdat het het eerste kabinet sinds 1918 (Kabinet-Cort van der Linden) was zonder een christelijke partij. Normaal was het Christen-Democratisch Appèl (CDA), en haar voorgangers, een belangrijke speler in de politiek. De partij zat vaak in de regering om een kabinet aan een meerderheid te helpen. Na de Tweede Kamerverkiezingen van 1994 verloor het CDA 20 zetels. De Partij van de Arbeid (PvdA) was de grote winnaar en was bereid om samen met Democraten 66 (D66) en de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD) te regeren. Herman Tjeenk Willink kreeg van de koningin de taak om een kabinet te vormen. Hij stelde drie formateurs aan; elk één van de elke partij. Zij onderhandelden haast een maand lang, zonder resultaat. VVD-leider Frits Bolkestein had zich namelijk teruggetrokken.

De PvdA was met het CDA gaan praten, maar alle vier de grote partijen hadden een andere voorkeur. Herman Tjeenk Willink schreef uiteindelijk een voorstel, maar dit werd geen succes. Uiteindelijk werd Wim Kok aangesteld als informateur. Aanvankelijk zouden alle vier de partijen in een kabinet zitten. Het kabinet zou anders te groot worden en daarom zette Kok het CDA buitenspel. In augustus 1994 werd dit vastgelegd.

Beleid

  • Op economisch vlak kreeg Nederland te maken met een enorme groei. Hierdoor werden veel regels versoepeld, zodat bijvoorbeeld winkels ruimere openingstijden kregen. De lastenverlichting voor het bedrijfsleven zorgde ervoor dat de burgers hiervan profiteerden.
  • Het overheidstekort werd aangepakt door onder meer te bezuinigen op studiefinanciering, het hoger onderwijs en de arbeidsvoorwaarden van ambtenaren. Ook werd er in de sociale zekerheid bezuinigt op de kinderbijslag en werd de ziektewet betaalt door bedrijven. Uitkeringen voor arbeidsongeschiktheid gingen verschillen per bedrijfstak en er kwam een aparte wet voor gehandicapte jongeren; de Wajong.
  • Om werklozen aan werk te helpen werden zogeheten melkertbanen geïntroduceerd. Zo konden zij werkervaring op doen, waardoor ze sneller een baan zouden vinden.
  • Het asielbeleid loopt uit de hand door de oorlog in Joegoslavië en de val van het communisme. In 1994 zijn er in Nederland 50.000 asielzoekers. In 1996 werd de chaos duidelijk toen er in Ermelo een noodvluchtelingenkamp opgezet moest worden.
  • Een stelsel van donorverklaringen wordt ingesteld, waarmee burgers van 18 jaar of ouder gevraagd worden om organen of weefsel te doneren.
  • Euthanasie werd versoepeld en er kwam een speciale commissie om individuele gevallen te beoordelen.
  • De voorbereiding naar een gemeenschappelijk munt in Europa, de euro, worden gemaakt. Ook krijgt het Europees Parlement meer bevoegdheden en wordt er steeds nauwer samengewerkt.
  • Een speciale commissie begon met het toetsen of het homohuwelijk volgens de Nederlandse grondwet mogelijk was. De voorbereidingen voor het openstellen van het huwelijk werden uitgevoerd, maar de wet zou er pas een kabinet later komen. Het geregistreerd partnerschap werd alvast wel opengesteld.
  • Milieucriminaliteit werd harder aangepakt.

Leden van het kabinet

Ambtsbekleders Ministers / Ministerie Termijn Partij
W. (Wim) Kok W. (Wim) Kok
(1938–2018) 		Minister-president /
Minister 		Algemene Zaken 22 augustus 1994 –
22 juli 2002 		PvdA
H.F. (Hans) Dijkstal H.F. (Hans) Dijkstal
(1943–2010) 		Vicepremier /
Minister 		Binnenlandse Zaken 22 augustus 1994 –
3 augustus 1998 		VVD
H.A.F.M.O. (Hans) van Mierlo mr.
H.A.F.M.O. (Hans) van Mierlo
(1931–2010) 		Vicepremier /
Minister 		Buitenlandse Zaken 22 augustus 1994 –
3 augustus 1998 		D66
G. (Gerrit) Zalm drs.
G. (Gerrit) Zalm
(1952) 		Minister Financiën 22 augustus 1994 –
22 juli 2002 		VVD
W. (Winnie) Sorgdrager mr.
W. (Winnie) Sorgdrager
(1948) 		Minister Justitie 22 augustus 1994 –
3 augustus 1998 		D66
G.J. (Hans) Wijers dr.
G.J. (Hans) Wijers
(1951) 		Minister Economische Zaken 22 augustus 1994 –
3 augustus 1998 		D66
J.J.C. (Joris) Voorhoeve dr.ir.
J.J.C. (Joris) Voorhoeve
(1945) 		Minister Defensie 22 augustus 1994 –
3 augustus 1998 		VVD
Minister Nederlands-Antilliaanse
en Arubaanse Zaken
E. (Els) Borst dr.
E. (Els) Borst
(1932–2014) 		Minister Volksgezondheid,
Welzijn en Sport 		22 augustus 1994 –
22 juli 2002 		D66
A.P.W. (Ad) Melkert drs.
A.P.W. (Ad) Melkert
(1956) 		Minister Sociale Zaken en
Werkgelegenheid 		22 augustus 1994 –
3 augustus 1998 		PvdA
J.M.M. (Jo) Ritzen dr.ir.
J.M.M. (Jo) Ritzen
(1945) 		Minister Onderwijs, Cultuur
en Wetenschap 		7 november 1989 –
3 augustus 1998
PvdA
A. (Annemarie) Jorritsma A. (Annemarie) Jorritsma
(1950) 		Minister Verkeer en Waterstaat 22 augustus 1994 –
3 augustus 1998 		VVD
J.J. (Jozias) van Aartsen J.J. (Jozias) van Aartsen
(1947) 		Minister Landbouw, Natuurbeheer
en Visserij 		22 augustus 1994 –
3 augustus 1998 		VVD
M. (Margreeth) de Boer M. (Margreeth) de Boer
(1939) 		Minister Volkshuisvesting, Ruimtelijke
Ordening en Milieubeheer 		22 augustus 1994 –
3 augustus 1998 		PvdA
Ambtsbekleder Minister / Portefeuille / Ministerie Termijn Partij
J.P. (Jan) Pronk drs.
J.P. (Jan) Pronk
(1940) 		Minister • Ontwikkelingssamenwerking

(Buitenlandse Zaken) 		7 november 1989 –
3 augustus 1998
PvdA
Ambtsbekleders Staatssecretarissen / Portefeuille / Ministerie Termijn Partij
A.G.M. (Tonny) van
de Vondervoort
(1950) 		Staatssecretaris • Agglomeratie Zaken
• Rijksdienst
• Gemeentelijke Herindeling

(Binnenlandse Zaken) 		22 augustus 1994 –
3 augustus 1998 		PvdA
J. (Jacob) Kohnstamm mr.
J. (Jacob) Kohnstamm
(1949) 		• Grote Stedenbeleid
• Informatievoorzieningsbeleid
• Rampenbestrijding
• Hulpverlening

(Binnenlandse Zaken) 		22 augustus 1994 –
3 augustus 1998 		D66
Michiel Patijn.jpg mr.
M. (Michiel) Patijn
(1942) 		Staatssecretaris • Europese Zaken

(Buitenlandse Zaken) 		22 augustus 1994 –
3 augustus 1998 		VVD
W.A.F.G. (Willem) Vermeend mr.dr.
W.A.F.G. (Willem) Vermeend
(1948) 		Staatssecretaris • Fiscale Zaken
• Belastingdienst
• Agglomeratie Zaken
• Staatsloterij
• Muntwezen

(Financiën) 		22 augustus 1994 –
24 maart 2000 		PvdA
E.M.A. (Elizabeth) Schmitz mr.
E.M.A. (Elizabeth) Schmitz
(1938) 		Staatssecretaris • Integratie
• Immigratie
• Asielzaken
• Vreemdelingenzaken
• Rechtsbescherming
• Personen- en Familierecht
• Kansspelen
• Jeugdbescherming

(Justitie) 		22 augustus 1994 –
3 augustus 1998 		PvdA
A. (Anneke) van Dok-van Weele A. (Anneke) van
Dok-van Weele
(1947) 		Staatssecretaris • Internationale Handel
• Exportbevordering
• Midden- en Kleinbedrijf
• Regionale Industrialisatie
• Consumentenbeleid
• Toerisme

(Economische Zaken) 		22 augustus 1994 –
3 augustus 1998 		PvdA
J.Ch. (Jan) Gmelich Meijling drs.
J.Ch. (Jan) Gmelich Meijling
(1936–2012) 		Staatssecretaris • Materieelvoorzieningen
• Personeelsbeleid
• Herstructurering Krijgsmacht

(Defensie) 		22 augustus 1994 –
3 augustus 1998 		VVD
E.G. (Erica) Terpstra E.G. (Erica) Terpstra
(1943) 		Staatssecretaris • Welzijnsbeleid
• Jeugdbeleid
• Ouderenbeleid
• Gehandicaptenbeleid
• Minderhedenbeleid
• Voedselkwaliteit
• Sport

(Volksgezondheid,
Welzijn en Sport) 		22 augustus 1994 –
3 augustus 1998 		VVD
R.L.O. (Robin) Linschoten R.L.O. (Robin) Linschoten
(1956) 		Staatssecretaris • Sociale Zekerheid
• Arbeidsomstandigheden
• Armoedebeleid
• Bijstandszaken

(Sociale Zaken en
Werkgelegenheid) 		22 augustus 1994 –
28 juni 1996
(afgetreden) 		VVD
F.H.G. (Frank) de Grave mr.
F.H.G. (Frank) de Grave
(1955) 		2 juli 1996 –
3 augustus 1998 		VVD
T. (Tineke) Netelenbos T. (Tineke) Netelenbos
(1944) 		Staatssecretaris • Basisonderwijs
• Algemeen Voortgezet Onderwijs
• Speciaal Onderwijs

(Onderwijs, Cultuur
en Wetenschap) 		22 augustus 1994 –
3 augustus 1998 		PvdA
A. (Aad) Nuis drs.
A. (Aad) Nuis
(1933–2007) 		• Cultuurbeleid
• Kunstbeleid
• Mediabeleid
• Stelselherziening Hoger
Onderwijs
• Wetenschapsbeleid

(Onderwijs, Cultuur
en Wetenschap) 		22 augustus 1994 –
3 augustus 1998 		D66
D.K.J. (Dick) Tommel dr.
D.K.J. (Dick) Tommel
(1942) 		Staatssecretaris • Volkshuisvesting
• Milieuzaken

(Volkshuisvesting, Ruimtelijke
Ordening en Milieubeheer) 		22 augustus 1994 –
3 augustus 1998 		D66


Vlag van Nederland Nederlandse kabinetten Vlag van Nederland
Censuskiesrecht:Schimmelpenninck · De Kempenaer-Donker Curtius · Thorbecke I · Van Hall-Donker Curtius · Van der Brugghen · Rochussen · Van Hall-Van Heemstra · Van Zuylen van Nijevelt-Van Heemstra · Thorbecke II · Fransen van de Putte · Van Zuylen van Nijevelt · Van Bosse-Fock · Thorbecke III · De Vries-Fransen van de Putte · Heemskerk-Van Lynden van Sandenburg · Kappeyne van de Coppello · Van Lynden van Sandenburg · Heemskerk Azn.
Caoutchoucartikel:Mackay · Van Tienhoven · Roëll · Pierson · Kuyper · De Meester · Heemskerk · Cort van der Linden · Ruijs de Beerenbrouck I
Vooroorlogs:Ruijs de Beerenbrouck II · Colijn I · De Geer I · Ruijs de Beerenbrouck III · Colijn II · Colijn III · Colijn IV · Colijn V · De Geer II
Londens:Gerbrandy I · Gerbrandy II · Gerbrandy III
Naoorlogs:Schermerhorn-Drees · Beel I · Drees-Van Schaik · Drees I · Drees II · Drees III · Beel II · De Quay · Marijnen · Cals · Zijlstra · De Jong · Biesheuvel I · Biesheuvel II · Den Uyl · Van Agt I · Van Agt II · Van Agt III · Lubbers I · Lubbers II · Lubbers III · Kok I · Kok II
21e eeuw:Balkenende I · Balkenende II · Balkenende III · Balkenende IV · Rutte I · Rutte II · Rutte III · Rutte IV · Schoof
Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Kabinet-Kok_I&oldid=894801"