Staat Palestina: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(Versie 826119 van Oueldhadj (overleg) ongedaan gemaakt)
Label: Ongedaan maken
 
(39 tussenliggende versies door 18 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
 
{{Palestina}}
  
{{Palestina}}
−
'''Palestina''' ([[Arabisch]]: فلسطين‏ / ''al-Filastīn'', ook wel de '''Palestijnse Autoriteit''' genoemd) is een land in het [[Midden-Oosten]], in de [[Levant]]. Palestina bestaat uit twee gebieden: de [[Gazastrook]] en de [[Westerlijke Jordaanover]].
 +
'''Palestina''' ([[Arabisch]]: {{lang|ar|فلسطين}}, ''{{lang|ar-Latn|al-Filasṭīn}}''), ofwel '''Staat Palestina''' (Arabisch: {{lang|ar|دولة فلسطين}}, ''{{lang|ar-Latn|Dawlat Filasṭin}}''), is een land in het [[Midden-Oosten]], in de [[Levant]]. Palestina bestaat uit twee gebieden: de [[Gazastrook]] en de [[Westelijke Jordaanoever]].
   
−
Palestina is in de vorige eeuw ontstaan nadat het [[Verenigd Koninkrijk]] dit gebied verliet als [[kolonie]]. In dit gebied woonden ook [[Joden]], en steeds meer Joden uit Europa emigreerden naar de regio Palestina, ook bekend als [[Israël]] of [[Kanaän]]. Zij stichten hier de staat [[Israël]].
+
Palestina is in de vorige eeuw ontstaan nadat het [[Verenigd Koninkrijk]] dit gebied verliet als mandaat (soort kolonie). In dit gebied woonden ook [[Joden]], en steeds meer Joden uit Europa emigreerden naar de regio Palestina, ook bekend als [[Israël]] of [[Kanaän]]. Zij stichten hier de staat [[Israël]].
   
 
== Geschiedenis ==
  
== Geschiedenis ==
−
=== Palestijnen ===
 +
=== Voorgeschiedenis ===
  +
{{zie hoofdartikel|Volkenbondmandaat voor Palestina}}
−
De herkomst en afstamming van de Palestijnse Arabieren is een punt van discussie, dat wordt gebruikt en misbruikt in de propaganda-oorlog die beide partijen in het conflict voeren. Beweringen lopen uiteen van dat zij zouden afstammen van de oorspronkelijke Filistijnen naar wie Palestina vernoemd is, tot dat de overgrote meerderheid recente immigranten waren uit omliggende Arabische landen, die pas in de 20ste eeuw – sommigen beweren zelfs pas na de Tweede Wereldoorlog – naar Palestina trokken. Websites die één van deze twee uitersten beweren zijn vrijwel zeker propaganda sites, of tenminste ten prooi gevallen aan de propaganda van een der partijen. De waarheid ligt ergens in het midden, maar waar precies, dat is wegens gebrek aan betrouwbare historische bronnen nauwelijks te bepalen. Wij hebben helaas nog geen Nederlandstalige (en ook nauwelijks Engelstalige) websites kunnen vinden die een redelijk beeld geven van de geschiedenis van de Palestijnse Arabieren. De meeste artikelen over de geschiedenis beginnen met een kort stukje over de Oudheid, en springen dan al rap naar de Balfour verklaring in 1917 of naar de Nakba in 1948, of beginnen zelfs pas daarmee. Overigens niet geheel zonder reden, daar deze 2 jaartallen zeer bepalend waren voor de ontwikkeling van een Palestijns-Arabische nationale identiteit.
  
  +
==== Balfour-verklaring ====
  +
Het land waar nu de Palestina zich bevindt, behoorde tot 1918 tot het Ottomaanse rijk. Na de winst van Engeland (en de anderen), aan het einde van de Eerste Wereldoorlog (1918), neemt de Britse regering vanaf 1920 het bestuur van Palestina over als een mandaat, wat betekent dat het land of gebied tijdelijk door een andere regering bestuurt wordt. Het mandaat is vernoemd naar de oorspronkelijke naam van het gebied: Palestina. De toenmalige Britse minister van Buitenlandse Zaken, Arthurs James Balfour heeft in 1917 een brief opgesteld voor de Zionistische beweging. In deze brief schrijft dhr. Balfour dat de Britse regering medewerking wilt verlenen aan de oprichting van een tehuis voor het Joodse volk in Palestina en dat niets de bestaande aanwezige niet-joodse gemeenschappen in gevaar mag brengen. Palestina was ten tijde van het schrijven van deze brief nog onderdeel van het Ottomaanse Rijk en viel nog niet onder het Britse mandaat. In Palestina leefden op dat moment ongeveer 700.000 Arabische christenen en moslims en ongeveer 50.000 Joden.
   
  +
=== Mandaatgebied Palestina ===
−
De termen ‘Palestijnen’ en ‘Palestina’ worden in dit artikel gebruikt voor de Arabische inwoners van de gebieden die thans Israël en de ‘bezette gebieden’ vormen. De naam is ontleend aan een zeevolk genaamd de Filistijnen (wellicht uit Kreta of Griekenland afkomstig), dat zich in de Oudheid in de kuststrook rond Gaza had gevestigd, en na meerdere oorlogen uiteindelijk door de Hebreeuwen werd teruggedrongen. Na de verovering van het gebied door de Babyloniërs werd niets meer over hen vermeld, maar de naam werd door de Romeinen opnieuw geïntroduceerd rond 136 na Christus. De naam Palestina bleef sindsdien in gebruik als aanduiding voor de streek, maar kreeg pas met het Britse mandaat een officiële status als afgebakende bestuurseenheid. De term Palestijnen gold onder het mandaat als aanduiding voor alle inwoners, maar in het dagelijks taalgebruik in het bijzonder voor de Joden.
  
  +
{{zie hoofdartikel|Mandaatgebied Palestina}}
  +
Pas in 1922 werd het mandaat over Palestina “internationaal” toegekend aan Engeland. Dit werd gedaan door de Volkenbond. Dit is een organisatie, bestaande uit heel veel landen, dat kan worden gezien als een soort internationale regering. De meeste Arabische landen waren geen onderdeel van de Volkenbond. Het doel van de Volkenbond is om oorlogen op te lossen en te voorkomen. Ook erkende de bond de Balfour-verklaring.
   
−
=== Geschiedenis van Palestina ===
 +
==== Arabische opstand ====
  +
{{zie hoofdartikel|Arabisch-Palestijnse opstand}}
  +
In 1936 ontstond een opstand, genaamd de Arabische opstand. Dit was een opstand tegen de Britten omdat de Palestijnen de Britten de schuld gaven van de problemen die ontstaan zijn door de Europese joden die naar Palestina emigreerden. Deze opstand werd gevoerd door volgelingen van de verzetstrijder Izz ad-Din al-Qassam, nadat Izz ad-Din al-Qassam vermoord werd door de Britten, tijdens een vuurgevecht. Deze opstand duurde tot 1939.
   
  +
Als een reactie van de Britten op de Arabische opstand, publiceren zij, in 1939, het Witboek van MacDonald, waarin diverse onderdelen over het bestaan en het bestuur van Palestina in werden bepaald door de Britse regering, belooft de Britse regering dat de Palestijnse Staat binnen tien jaar onafhankelijk wordt verklaard. Dit stond er in het weitboek:
−
In de Oudheid lag Kanaän (onder de Hebreeuwen de koninkrijken Israël en Juda, en later Palestina hernoemd) ingeklemd tussen de grote rijken van Egypte en Mesopotamië. Het was een doorgangsgebied met veel internationale contacten, dat naast landbouw ook veel handel kende, waardoor de bevolking gemengd was. In bijbelse tijden woonden er naast de Joden allerlei andere volken, zoals Ammonieten, Ferezieten, Edomieten en Filistijnen. De Joden bestuurden het gebied zo’n 1.000 jaar, met onderbrekingen zoals de bekende Babylonische ballingschap, en deels als vazalstaat onder Perzische, Egyptische en later Romeinse heerschappij. De Romeinen veroverden het gebied circa 63-61 voor Christus. Na twee Joodse opstanden in 66-73 en 132-135 na Christus, die waarschijnlijk honderdduizenden Joden het leven kostten, werden de Joden uit Jeruzalem verdreven, en werden honderdduizenden als slaven weggevoerd. Jeruzalem werd door de Romeinen hernoemd in Aelia Capitolina en het land in Syria-Palaestina (Palestina), blijkbaar om de Joodse geschiedenis van het land te doen vergeten. Een deel van de Joodse en overige bevolking bleef in het land wonen, aangevuld met andere, door de Romeinen geïmporteerde stammen.
  
  +
* Palestina zal in 1949 zelfbestuur verkrijgen.
  +
* Het idee van een Joods en Arabisch deel in Palestina word verlaten. Palestina moet één staat worden.
  +
* Palestina word bestuurt door Arabieren en Joden, naar hun bevolkingsgrootte.
  +
* Het aantal Joden dat legaal mag immigreren word 75.000. Na 1944 werd de verdere immigratie afhankelijk gemaakt van de toestemming van de Arabische meerderheid van de bevolking.
  +
* De mogelijkheid voor Joden om land te kopen werd beperkt.
  +
Met dit witboek is de Britse regering van Palestina “af”, in 1949. Ook verlagen zij het aantal legaal te immigreren Joden, als een reactie op de Arabische opstand. De Britten willen namelijk het bestuur van Palestina overdragen aan de Arabische Palestijnen als oorspronkelijke inwoners van Palestina en de overgrote meerderheid.
   
  +
==== Verdelingsplan Verenigde Naties ====
−
Het Romeinse Rijk werd in 337 ‘opgevolgd’ door het Byzantijnse (Oost-Romeinse) Rijk, dat in 395 het christendom als staatsgodsdienst aannam. In Palestina was het christendom toen waarschijnlijk al de dominante godsdienst. De Byzantijnen werden uit Palestina verdreven in 634-638 door Omar Ibn al-Chattab, de tweede kalief en hoofd van het Arabische Rijk, dat Palestina deels islamiseerde (maar wel christelijke en joodse minderheden toeliet) en bestuurde tot 1099. Toen werd het veroverd door de Kruisvaarders uit Europa, die het land weer in christelijke handen brachten en moslims en vooral joden in Jeruzalem uitmoordden en verdreven, tot de Kruisvaarders zelf in 1187 uit Jeruzalem en in 1291 uit heel Palestina werden verdreven. Na overheersing door de Mamelukken (uit Egypte) kwam het gebied in 1516 onder bestuur van de Ottomanen (uit het huidige Turkije), die het de meeste tijd tot 1917 bestuurd hebben.
  
  +
Na de Tweede Wereldoorlog kwamen er nieuwe afspraken, tezamen met het negeren van het MacDonald White Paper. Zo werd Palestina toch opgedeeld in een Joods en Arabisch gebied. Het grondgebied werd verdeeld onder de Joden (600.000), welke 56% kregen en de Palestijnse Arabieren (1.000.000), welke 43% kregen. Ondanks dat de Palestijnse regering het plan afwees, werd het plan wel aangenomen door de Joodse regering.  Het plan werd dus uiteindelijk aangenomen door de Verenigde Naties. De belangrijke plekken voor religies, dit zijn Jeruzalem en Bethlehem, blijven bestuurd door de VN (Verenigde Naties). Dit komt omdat zowel het Jodendom (Joden), Christenen en de Islam beide een religie zijn waar de steden Jeruzalem en Bethlehem heilig zijn en een grote rol spelen. Deels hierdoor is het ook gek dat de Joodse regering akkoord ging met het plan van de VN, ondanks het bezit van Jeruzalem hun voornaamste doel is. De regering van de Joden ging met het plan akkoord, maar de Joodse bevolking zelf niet. Direct na het aannemen van het plan kwamen er grote protesten en rellen, zorgende voor de vlucht van 750.000 Palestijnse moslims en christenen. Deze protesten startten in 1947 en zijn nooit echt opgehouden, maar kreeg eerder andere namen. De protesten met gevolgen worden nu erkend als oorlog, als eerste naam de ‘Arabisch-Israëlische oorlog’.
   
−
=== Bevolking van Palestina ===
 +
=== Arabisch-Israëlische oorlog ===
  +
In deze oorlog (en de daaropvolgende) zijn drie partijen:
  +
* Palestijnse Arabieren
  +
* Palestijnse Joden (later Israëliers)
   
  +
De Palestijnse Arabieren waren het niet eens met het aannemen van het verdelingsplan. Hierdoor brak er een burgeroorlog uit tussen zionistisch-Joodse groeperingen (waaronder de Hagana en [[Lechi]]) en de Palestijnse Arabieren. Tijdens deze oorlog werd het [[plan Dalet]] uitgevoerd, waarmee 750.000 Palestijnse Arabieren werden verdreven.
−
De Israëlieten (Hebreeuwers) zouden volgens het Oude Testament Kanaän veroverd hebben op de Kanaänieten en andere stammen die in het gebied leefden. Deels zijn deze stammen daar ook blijven wonen, en zullen zij zich onderling en met de Israëlieten vermengd hebben, alsmede met latere immigranten en veroveraars. De meeste volken uit de Oudheid zijn niet meer als zodanig aanwijsbaar. Vooral vanwege hun vasthouden aan hun oorspronkelijke monotheïstische religie vormen de Joden hierop een uitzondering. Een deel van de Joodse bevolking zal echter ook zijn overgegaan (al dan niet onder dwang) op het christendom en de islam, toen deze religies opkwamen. De Arabisering van Palestina was waarschijnlijk een proces dat nog voor de opkomst en verspreiding van de islam begonnen was, althans werd Gaza al in 430 een Arabische stad genoemd. Het Arabisch verspreidde zich als dominante taal geleidelijk door het toenmalige Byzantijnse Rijk, maar kreeg een grote impuls met de Arabische veroveringen en de verspreiding van de islam na 600. Het Midden-Oosten en Noord-Afrika werden in de daaropvolgende eeuwen Arabisch. De Arabieren verdrongen niet zozeer de oorspronkelijke stammen in de veroverde gebieden, maar assimileerden hen en vermengden zich met hen, wellicht vergelijkbaar met de verovering van Latijns-Amerika door de Spanjaarden en Portugezen. Ook delen van Azië en Zuid-Europa werden veroverd en namen de islamitische godsdienst over, maar niet de Arabische taal. Uit Europa werden de islamieten in de Middeleeuwen weer teruggedrongen.
  
   
  +
Op 15 mei 1948, ongeveer een half jaar na de aanneming van het verdelingsplan, verklaarde Israël zich onafhankelijk in historisch Palestina. Als reactie hierop verklaren de Palestijnse Arabieren de oorlog aan Israël. De Arabisch-Israëlische Oorlog van 1948 werd gevoerd tussen de regering van de Palestijnse Arabieren en de [[Arabische Liga]] (Egypte, Syrië, Transjordanië, Libanon, Irak, Noord-Jemen en Saoedi-Arabië). Van 10 juni 1948 tot 18 juli kwam er een bestand, georganiseerd door de VN. In 1949 sluiten Israël en de Arabische Liga een staakt-het-vuren. Israël behield de controle over historisch Palestina, behalve over de [[Gazastrook]] en de [[Westelijke Jordaanoever]]. De Gazastrook kwam in handen van Egypte en de Westelijke Jordaanoever in handen van Jordanië.
−
De bevolking van Palestina bestond in Ottomaanse tijd uit verschillende groepen: kleine boeren (fellaheen) die vooral in het berggebied leefden; Bedoeïenen die rondtrokken door de woestijngebieden in de regio; en de meer gemengde stedelijke bevolking. De elite van grootgrondbezitters en de handelaren bestonden – zoals ook elders – uit families die door het hele Midden-Oosten verwantschappen hadden. Naast de moslim meerderheid waren er van oudsher christelijke en joodse minderheden (naar schatting 20 respectievelijk 10% in de 19de eeuw), die beperktere rechten hadden. De fellaheen droegen geweren om zich tegen overvallen door de Bedoeïenen te kunnen verdedigen. Om die reden woonde men ook vooral in de berggebieden en niet in de gevaarlijkere kustvlakte. De joodse gemeenschappen die van oudsher waren blijven bestaan in Palestina werden van tijd tot tijd aangevuld met immigranten. De Ottomanen stonden vanaf het begin joodse vestiging toe van onder andere Spaanse en Portugese joden die waren gevlucht voor de katholieke inquisitie.
  
   
  +
=== Palestijnse Bevrijdingsorganisatie ===
−
===Onder Ottomaans en Egyptisch bewind===
  
  +
In 1964 werd de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie opgericht (PLO, voor Palestine Liberation Organization) om de Palestijnse Staat onafhankelijk te maken. Zij willen dus eerdere regels en afspraken, van bijvoorbeeld de tijd dat het land nog een Brits mandaat was, breken. Tevens wil de organisatie af van de druk van Israël en de Palestijnen een stem geven. Het is opgericht wegens de oprichting van Israël en de vele conflicten. De mankracht achter de PLO was aan het begin meestal Egypte.
   
  +
De Zesdaagse Oorlog in 1967 tussen de Arabieren en de Joden zorgt ervoor dat veel Palestijnen vluchten naar Jordanië. Hierna nam Fatah, een verzetsbeweging de PLO over. De leider van Fatah, Yasser Arafat was de leider van PLO tot 2004, omdat hij toen overleed.
−
De Ottomanen hadden als belangrijkste interesses het heffen van belastingen (via lokale tussenpersonen) en het werven van soldaten. Verder genoten de lokale feodale heersers betrekkelijke autonomie. Begin 17de en tweede helft 18de eeuw waren er zelfs kleine semi-onafhankelijke ministaatjes binnen het gebied ontstaan, die echter uiteindelijk weer door de centrale overheid in het gareel werden gebracht. Op het einde van de 18de eeuw was het Ottomaanse rijk in een crisis terecht gekomen, die nog werd versterkt door de Franse verovering van Egypte en delen van Palestina onder leiding van Napoleon Bonaparte. Napoleon bood de Joden in 1799 zelfs een eigen staat in Palestina aan onder Franse bescherming, maar in 1801 werd hij door de Ottomanen uit het Midden-Oosten verdreven. Palestina leed zowel onder de oorlog als onder een roofzuchtig en corrupt bewind, waartegen verschillende kleine opstanden plaatsvonden.
 
−
In 1831 werd het gebied veroverd door Egypte, een voormalige vazal van de Ottomanen die zich na het vertrek van de Fransen in verschillende (ook interne) oorlogen had losgemaakt. De Egyptenaren voerden een modern, centralistisch systeem in, verbeterden de veiligheid van de bevolking, moderniseerden de landbouw en brachten (internationale) handel op gang. De bevolking telde in die tijd waarschijnlijk een kwart miljoen zielen, waarvan 20% christenen en enkele tienduizenden joden, de rest moslims. De christenen en joden kregen meer rechten onder Egyptische heerschappij, en enkele leidende families kwamen in een betere positie terecht. De meeste notabelen zagen echter de autonomie die ze onder de Ottomanen hadden verdwijnen.
  
   
  +
Onder leiding van Arafat viel de PLO Israël (en dus de Joden) vanuit Jordanië aan. Wegens tegenaanvallen verhuisde het hoofdkwartier naar Libanon. Weer later verhuisde de PLO naar Tunesië, omdat de Joden tijdens de Libanonoorlog de organisatie uit het land verdreven.
−
De strenge Egyptische belastingen en vooral de invoering van de militaire dienstplicht zetten veel kwaad bloed in Palestina. De dienstplicht hield veelal in dat ouders hun zonen nooit meer terugzagen, en tevens dat er een tekort aan arbeidskrachten in de dorpen ontstond. De centralisering van belastingheffing betekende o.a. dat de notabelen hun controle kwijt raakten over met name de minderheidsreligies, en de Bedoeïenen geen tol meer mochten heffen op de wegen. Toen de notabelen de Egyptenaren in 1834 mededeelden dat zij niet konden voldoen aan de quota voor dienstplichtigen, stuurde Egypte soldaten om de dienstplicht af te dwingen. Daarop brak onder leiding van de notabele families een grote opstand uit tegen de Egyptenaren, waarbij men duizenden gewapende boeren op de been wist te krijgen en Jeruzalem kon innemen. Behalve de Egyptenaren werden ook christenen en joden (o.a. in Safed), en met de Egyptenaren samenwerkende families, het doelwit van de opstandelingen. Na enkele maanden werd de opstand met zeer harde hand door Egypte neergeslagen, waarbij hele dorpen werden platgebrand, rebellenleiders onthoofd en duizenden mannen gedeporteerd naar Egypte. Ook werd de bevolking ontwapend, zodat de centrale overheid het geweldsmonopolie zou hebben. Deze opstand wordt door sommigen gezien als het eerste begin van Palestijnse nationale aspiraties. Hij heeft echter geen blijvende indruk in het Palestijnse bewustzijn achtergelaten. Tot aan de mandaatperiode beschouwde de bevolking zichzelf als Syrisch of gewoonweg als Arabisch.
  
   
  +
In 1974 werd de PLO door de VN benoemd als representant van de Palestijnen. Hierdoor kon de organisatie namens de Palestijnen spreken bij de VN. Over het algemeen waren de Palestijnen het hiermee eens.
−
Met Europese steun werden de Egyptenaren in 1840 weer uit Palestina verdreven, en kwam het gebied terug onder Ottomaans bestuur. De christenen behielden hun positie in de handel die ze onder Egyptisch bestuur hadden verworven, en in de kustplaatsen vestigden zich Europese handelaren en ontwikkelde zich een groeiende handel met o.a. Groot-Brittannië, waardoor Palestina geleidelijk tot ontwikkeling begon te komen en moderne vindingen en ideeën begonnen door te sijpelen. Ook werd het land nu toegankelijker voor groepen Europese christenen en joden die zich er wilden vestigen in religieuze gemeenschappen.
  
   
  +
=== Staat Palestina ===
−
De Ottomanen wilden de modernere Egyptische vorm van centralistisch bestuur overnemen, maar ze hadden de fellaheen herbewapend in de strijd om Egypte te verdrijven en allerlei beloften gedaan voor belastingvrijstelling om hun steun te verwerven, en na de herovering hadden ze de leidende clans te lang in de gelegenheid gelaten om hun oude posities te herwinnen. Ook werkten Ottomaanse hervormingen deels averechts, zoals de landwet van 1858, die de notabelen de mogelijkheid bood om ook ongecultiveerd land op hun naam te laten zetten en zo hun invloed uit te breiden.
  
  +
In 1988 ontstond het land Palestina, zo uitgeroepen door de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie. Yasser Arafat werd de president van het land, door zijn invloed bij de PLO en Fatah.
  +
  +
Een land is pas echt een land als het land door andere landen word erkend. De meeste landen die lid zijn van de [[Verenigde Naties]], erkennen Palestina. Veel Westerse landen en bondgenoten van de [[Verenigde Staten]] erkennen Palestina niet, omdat Israël en de Verenigde Staten bondgenoten zijn. Zo erkennen ook Nederland en België Palestina niet.
  +
  +
=== Intifada's ===
  +
Een intifada is een Arabisch woord voor opstand. De eerste intifada was in 1987. Deze werd opgeroepen door een Palestijnse organisatie en de Palestijnen deden massaal mee. De intifada werd opgelost door de Oslo-akkoorden. De Palestijnen kregen zelfbestuur in deze akkoorden. Ook werd de Palestijnse Autoriteit opgericht om de delen van de Palestijnen te besturen. Deze delen zijn voor het grootste deel Gaza en de Westelijke Jordaanoever. De Oslo-akkoorden kregen akkoord door alle partijen in 1993.
  +
  +
De Palestijnen bleven ontevreden over de aanpak van Israël op de Oslo-akkoorden. De Joden in de Israëlische nederzettingen bleven uitbreiden naar gebied van de Palestijnse Staat. De maat was vol toen een leider van de Joden een bezoek bracht aan de op derde na heiligste plek voor moslims. De tweede intifada brak uit in 2000. In 2005 stopten de partijen met het voeren van de intifada en zo eindigde de tweede intifada ook.
  +
  +
=== Verkiezingen ===
  +
Tijdens de tweede intifada overleed Yasser Arafat, zorgende voor een verkiezing voor de president in Palestina. Bij deze verkiezingen won Mahmoud Abbas van de politieke partij Fatah. Door Palestijnse Parlementsverkiezingen kreeg de politieke partij Hamas een meerderheid in het Palestijnse parlement. Door de tegenstellingen van de partijen brak er in Palestina een burgeroorlog uit, welke van 2006 tot 2007 duurde. In 2007 wist Hamas de controle van de Gazastrook in Palestina over te nemen van Fatah. Als reactie hierop ontsloeg president Mahmoud Abbas zijn premier van Hamas en Mahmoud Abbas gaf de plek aan Salam Fayyad, van de Derde Weg Partij. Elke partij is gelukkig genoeg, maar Palestina is wel verdeeld geraakt. Hamas bestuurt het land en heeft totale macht over de Gazastrook. Fatah heeft controle over de Westelijke Jordaanoever.
  +
  +
=== Vredebesprekingen ===
  +
Er zijn meerdere vredesbesprekingen geweest om Palestina, samen met Israël, weer op het juiste been te helpen. Op 27 november 2007 was er in Amerika een internationale vredesconferentie om vrede te creëren tussen Palestina en Israël. Hierdoor begonnen vredebesprekingen tussen de twee landen. Op 17 december 2007 gingen de twee landen in overleg met de rest van de wereld met als het voor ogen doel: vrede tussenbeide. De wereld stelde hiervoor €5.000.000.000 ter beschikking! Vermoedelijk begon het Israëlische leger met dit geld een operatie om de Palestijnen verder uit te drijven, welke ervoor zorgde dat er 1,300 doden vielen. Vrede is dus nog steeds verre te zoeken.
  +
  +
=== VN-rapport ===
  +
In 2011 publiceerde de VN een rapport waarin zij concludeert dat Palestina zelf kan functioneren. Palestina is nog geen volwaardig lid van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties, maar wel een waarnemend land. Waarnemende landen mogen wel voorstellen doen, maar niet stemmen. Sinds 2012 hanteert de VN in al haar communicatie de benaming 'Staat Palestina'.
   
−
Naarmate de kustvlakte veiliger werd, begonnen zich hier meer mensen te vestigen, zowel grootgrondbezitters op hun nieuw verworven gronden (of hun personeel, daar zij zelf vaak elders woonden), als fellaheen uit het berggebied die naar het westen opschoven. De groeiende handel in de kustplaatsen trok eveneens arbeidskrachten uit het achterland aan. De traditionele landbouw in de bergen werd steeds meer overschaduwd door de ontwikkeling van het kustgebied, die voor een bevolkingsaanwas zorgde via zowel geboorteoverschot als immigratie. Door verbeterde medische zorg daalde de kindersterfte na 1850. In de tweede helft van de 19de eeuw woonden er circa 400.000 Arabieren in Palestina, waarvan de helft in het Ottomaanse district van Jeruzalem (al Quods). Dit aantal groeide tot zo’n 600.000 rond de eeuwwisseling. Volgens Ottomaanse bevolkingsgegevens zou meer dan 90% daarvan in hun toenmalige woonplaatsen zijn geboren.
  
 
==Gebieden==
  
==Gebieden==
 
=== Gazastrook ===
  
=== Gazastrook ===
−
De Gazastrook heeft een oppervlakte van ongeveer 360 km². De hoofdstad van dit gebied is [[Gaza-stad]]. Het gebied grenst aan landen Israël en Egypte. Ook ligt het voor een deel aan de [[Middellandse Zee]]. Het gebied heeft een droog klimaat met zachte winters en droge, hete zomers. Het land is in het binneland vlak, aan de kust liggen er een aantal duinen. De Gaza-strook wordt compleet bestuurd door de Palestijnen.
 +
De Gazastrook heeft een oppervlakte van ongeveer 360 km². De hoofdstad van dit gebied is [[Gaza-stad]]. Het gebied grenst aan landen Israël en Egypte. Ook ligt het voor een deel aan de [[Middellandse Zee]]. Het gebied heeft een droog klimaat met zachte winters en droge, hete zomers. Het land is in het binnenland vlak, aan de kust liggen er een aantal duinen. De Gazastrook wordt compleet bestuurd door de Palestijnen.
   
−
=== Westerlijke Jordaanover ===
 +
=== Westelijke Jordaanoever ===
−
De Westerlijke Jordaanover is een ingesloten land (behalve een klein stukje [[Dode Zee]]) met een oppervlakte van zo'n 5628 km². De belangrijke steden van de Westerlijke Jordaanover zijn:
 +
De Westelijke Jordaanoever is een ingesloten land (behalve een klein stukje [[Dode Zee]]) met een oppervlakte van zo'n 5628 km². De belangrijke steden van de Westelijke Jordaanoever zijn:
 
*[[Oost-Jeruzalem]] ([[hoofdstad]]) ([[de jure|volgens de wet]])
  
*[[Oost-Jeruzalem]] ([[hoofdstad]]) ([[de jure|volgens de wet]])
 
*[[Bethlehem]]
  
*[[Bethlehem]]
Regel 57: Regel 89:
 
{{Navigatie Arabische Liga}}
  
{{Navigatie Arabische Liga}}
 
[[Categorie:Landen van Azië]]
  
[[Categorie:Landen van Azië]]
  +
−
[[Categorie:Landen]]
  
 
[[Categorie:Palestina| ]]
  
[[Categorie:Palestina| ]]
  +
−
[[Categorie:Niet-erkende staat]]
  
  +
[[fr:Palestine (État)]]
  +
[[it:Stato di Palestina]]

Huidige versie van 13 nov 2023 om 10:49

Staat Palestina
دولة فلسطين

Flag of Palestine.svg Coat of arms of State of Palestine (Official).png State of Palestine (orthographic projection).svg

Hoofdstad (volgens de wet) Oost-Jeruzalem
Hoofdstad (in feite) Ramallah
Aantal inwoners 5.227.193 (2021)
Oppervlakte 737,6 km²
Regeringsvorm Semi-presidentiële republiek (niet door iedereen erkend)
President Mahmoud Abbas (sinds 2005)
Premier Mohammad Shtayyeh (sinds 2019)
Godsdienst Islam (75%)
Jodendom (17%)
Christendom (8%)
Taal Arabisch (العَرَبِية)
Munteenheid Egyptische pond
Jordaanse dinar
Israëlische sjekel
Volkslied Biladi
Nationale feestdag 15 november
Landcode PLE

Palestina (Arabisch: فلسطين‎, al-Filasṭīn), ofwel Staat Palestina (Arabisch: دولة فلسطين‎, Dawlat Filasṭin), is een land in het Midden-Oosten, in de Levant. Palestina bestaat uit twee gebieden: de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever.

Palestina is in de vorige eeuw ontstaan nadat het Verenigd Koninkrijk dit gebied verliet als mandaat (soort kolonie). In dit gebied woonden ook Joden, en steeds meer Joden uit Europa emigreerden naar de regio Palestina, ook bekend als Israël of Kanaän. Zij stichten hier de staat Israël.

Geschiedenis

Voorgeschiedenis

Zie Volkenbondmandaat voor Palestina voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Balfour-verklaring

Het land waar nu de Palestina zich bevindt, behoorde tot 1918 tot het Ottomaanse rijk. Na de winst van Engeland (en de anderen), aan het einde van de Eerste Wereldoorlog (1918), neemt de Britse regering vanaf 1920 het bestuur van Palestina over als een mandaat, wat betekent dat het land of gebied tijdelijk door een andere regering bestuurt wordt. Het mandaat is vernoemd naar de oorspronkelijke naam van het gebied: Palestina. De toenmalige Britse minister van Buitenlandse Zaken, Arthurs James Balfour heeft in 1917 een brief opgesteld voor de Zionistische beweging. In deze brief schrijft dhr. Balfour dat de Britse regering medewerking wilt verlenen aan de oprichting van een tehuis voor het Joodse volk in Palestina en dat niets de bestaande aanwezige niet-joodse gemeenschappen in gevaar mag brengen. Palestina was ten tijde van het schrijven van deze brief nog onderdeel van het Ottomaanse Rijk en viel nog niet onder het Britse mandaat. In Palestina leefden op dat moment ongeveer 700.000 Arabische christenen en moslims en ongeveer 50.000 Joden.

Mandaatgebied Palestina

Zie Mandaatgebied Palestina voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Pas in 1922 werd het mandaat over Palestina “internationaal” toegekend aan Engeland. Dit werd gedaan door de Volkenbond. Dit is een organisatie, bestaande uit heel veel landen, dat kan worden gezien als een soort internationale regering. De meeste Arabische landen waren geen onderdeel van de Volkenbond. Het doel van de Volkenbond is om oorlogen op te lossen en te voorkomen. Ook erkende de bond de Balfour-verklaring.

Arabische opstand

Zie Arabisch-Palestijnse opstand voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

In 1936 ontstond een opstand, genaamd de Arabische opstand. Dit was een opstand tegen de Britten omdat de Palestijnen de Britten de schuld gaven van de problemen die ontstaan zijn door de Europese joden die naar Palestina emigreerden. Deze opstand werd gevoerd door volgelingen van de verzetstrijder Izz ad-Din al-Qassam, nadat Izz ad-Din al-Qassam vermoord werd door de Britten, tijdens een vuurgevecht. Deze opstand duurde tot 1939.

Als een reactie van de Britten op de Arabische opstand, publiceren zij, in 1939, het Witboek van MacDonald, waarin diverse onderdelen over het bestaan en het bestuur van Palestina in werden bepaald door de Britse regering, belooft de Britse regering dat de Palestijnse Staat binnen tien jaar onafhankelijk wordt verklaard. Dit stond er in het weitboek:

  • Palestina zal in 1949 zelfbestuur verkrijgen.
  • Het idee van een Joods en Arabisch deel in Palestina word verlaten. Palestina moet één staat worden.
  • Palestina word bestuurt door Arabieren en Joden, naar hun bevolkingsgrootte.
  • Het aantal Joden dat legaal mag immigreren word 75.000. Na 1944 werd de verdere immigratie afhankelijk gemaakt van de toestemming van de Arabische meerderheid van de bevolking.
  • De mogelijkheid voor Joden om land te kopen werd beperkt.

Met dit witboek is de Britse regering van Palestina “af”, in 1949. Ook verlagen zij het aantal legaal te immigreren Joden, als een reactie op de Arabische opstand. De Britten willen namelijk het bestuur van Palestina overdragen aan de Arabische Palestijnen als oorspronkelijke inwoners van Palestina en de overgrote meerderheid.

Verdelingsplan Verenigde Naties

Na de Tweede Wereldoorlog kwamen er nieuwe afspraken, tezamen met het negeren van het MacDonald White Paper. Zo werd Palestina toch opgedeeld in een Joods en Arabisch gebied. Het grondgebied werd verdeeld onder de Joden (600.000), welke 56% kregen en de Palestijnse Arabieren (1.000.000), welke 43% kregen. Ondanks dat de Palestijnse regering het plan afwees, werd het plan wel aangenomen door de Joodse regering.  Het plan werd dus uiteindelijk aangenomen door de Verenigde Naties. De belangrijke plekken voor religies, dit zijn Jeruzalem en Bethlehem, blijven bestuurd door de VN (Verenigde Naties). Dit komt omdat zowel het Jodendom (Joden), Christenen en de Islam beide een religie zijn waar de steden Jeruzalem en Bethlehem heilig zijn en een grote rol spelen. Deels hierdoor is het ook gek dat de Joodse regering akkoord ging met het plan van de VN, ondanks het bezit van Jeruzalem hun voornaamste doel is. De regering van de Joden ging met het plan akkoord, maar de Joodse bevolking zelf niet. Direct na het aannemen van het plan kwamen er grote protesten en rellen, zorgende voor de vlucht van 750.000 Palestijnse moslims en christenen. Deze protesten startten in 1947 en zijn nooit echt opgehouden, maar kreeg eerder andere namen. De protesten met gevolgen worden nu erkend als oorlog, als eerste naam de ‘Arabisch-Israëlische oorlog’.

Arabisch-Israëlische oorlog

In deze oorlog (en de daaropvolgende) zijn drie partijen:

  • Palestijnse Arabieren
  • Palestijnse Joden (later Israëliers)

De Palestijnse Arabieren waren het niet eens met het aannemen van het verdelingsplan. Hierdoor brak er een burgeroorlog uit tussen zionistisch-Joodse groeperingen (waaronder de Hagana en Lechi) en de Palestijnse Arabieren. Tijdens deze oorlog werd het plan Dalet uitgevoerd, waarmee 750.000 Palestijnse Arabieren werden verdreven.

Op 15 mei 1948, ongeveer een half jaar na de aanneming van het verdelingsplan, verklaarde Israël zich onafhankelijk in historisch Palestina. Als reactie hierop verklaren de Palestijnse Arabieren de oorlog aan Israël. De Arabisch-Israëlische Oorlog van 1948 werd gevoerd tussen de regering van de Palestijnse Arabieren en de Arabische Liga (Egypte, Syrië, Transjordanië, Libanon, Irak, Noord-Jemen en Saoedi-Arabië). Van 10 juni 1948 tot 18 juli kwam er een bestand, georganiseerd door de VN. In 1949 sluiten Israël en de Arabische Liga een staakt-het-vuren. Israël behield de controle over historisch Palestina, behalve over de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever. De Gazastrook kwam in handen van Egypte en de Westelijke Jordaanoever in handen van Jordanië.

Palestijnse Bevrijdingsorganisatie

In 1964 werd de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie opgericht (PLO, voor Palestine Liberation Organization) om de Palestijnse Staat onafhankelijk te maken. Zij willen dus eerdere regels en afspraken, van bijvoorbeeld de tijd dat het land nog een Brits mandaat was, breken. Tevens wil de organisatie af van de druk van Israël en de Palestijnen een stem geven. Het is opgericht wegens de oprichting van Israël en de vele conflicten. De mankracht achter de PLO was aan het begin meestal Egypte.

De Zesdaagse Oorlog in 1967 tussen de Arabieren en de Joden zorgt ervoor dat veel Palestijnen vluchten naar Jordanië. Hierna nam Fatah, een verzetsbeweging de PLO over. De leider van Fatah, Yasser Arafat was de leider van PLO tot 2004, omdat hij toen overleed.

Onder leiding van Arafat viel de PLO Israël (en dus de Joden) vanuit Jordanië aan. Wegens tegenaanvallen verhuisde het hoofdkwartier naar Libanon. Weer later verhuisde de PLO naar Tunesië, omdat de Joden tijdens de Libanonoorlog de organisatie uit het land verdreven.

In 1974 werd de PLO door de VN benoemd als representant van de Palestijnen. Hierdoor kon de organisatie namens de Palestijnen spreken bij de VN. Over het algemeen waren de Palestijnen het hiermee eens.

Staat Palestina

In 1988 ontstond het land Palestina, zo uitgeroepen door de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie. Yasser Arafat werd de president van het land, door zijn invloed bij de PLO en Fatah.

Een land is pas echt een land als het land door andere landen word erkend. De meeste landen die lid zijn van de Verenigde Naties, erkennen Palestina. Veel Westerse landen en bondgenoten van de Verenigde Staten erkennen Palestina niet, omdat Israël en de Verenigde Staten bondgenoten zijn. Zo erkennen ook Nederland en België Palestina niet.

Intifada's

Een intifada is een Arabisch woord voor opstand. De eerste intifada was in 1987. Deze werd opgeroepen door een Palestijnse organisatie en de Palestijnen deden massaal mee. De intifada werd opgelost door de Oslo-akkoorden. De Palestijnen kregen zelfbestuur in deze akkoorden. Ook werd de Palestijnse Autoriteit opgericht om de delen van de Palestijnen te besturen. Deze delen zijn voor het grootste deel Gaza en de Westelijke Jordaanoever. De Oslo-akkoorden kregen akkoord door alle partijen in 1993.

De Palestijnen bleven ontevreden over de aanpak van Israël op de Oslo-akkoorden. De Joden in de Israëlische nederzettingen bleven uitbreiden naar gebied van de Palestijnse Staat. De maat was vol toen een leider van de Joden een bezoek bracht aan de op derde na heiligste plek voor moslims. De tweede intifada brak uit in 2000. In 2005 stopten de partijen met het voeren van de intifada en zo eindigde de tweede intifada ook.

Verkiezingen

Tijdens de tweede intifada overleed Yasser Arafat, zorgende voor een verkiezing voor de president in Palestina. Bij deze verkiezingen won Mahmoud Abbas van de politieke partij Fatah. Door Palestijnse Parlementsverkiezingen kreeg de politieke partij Hamas een meerderheid in het Palestijnse parlement. Door de tegenstellingen van de partijen brak er in Palestina een burgeroorlog uit, welke van 2006 tot 2007 duurde. In 2007 wist Hamas de controle van de Gazastrook in Palestina over te nemen van Fatah. Als reactie hierop ontsloeg president Mahmoud Abbas zijn premier van Hamas en Mahmoud Abbas gaf de plek aan Salam Fayyad, van de Derde Weg Partij. Elke partij is gelukkig genoeg, maar Palestina is wel verdeeld geraakt. Hamas bestuurt het land en heeft totale macht over de Gazastrook. Fatah heeft controle over de Westelijke Jordaanoever.

Vredebesprekingen

Er zijn meerdere vredesbesprekingen geweest om Palestina, samen met Israël, weer op het juiste been te helpen. Op 27 november 2007 was er in Amerika een internationale vredesconferentie om vrede te creëren tussen Palestina en Israël. Hierdoor begonnen vredebesprekingen tussen de twee landen. Op 17 december 2007 gingen de twee landen in overleg met de rest van de wereld met als het voor ogen doel: vrede tussenbeide. De wereld stelde hiervoor €5.000.000.000 ter beschikking! Vermoedelijk begon het Israëlische leger met dit geld een operatie om de Palestijnen verder uit te drijven, welke ervoor zorgde dat er 1,300 doden vielen. Vrede is dus nog steeds verre te zoeken.

VN-rapport

In 2011 publiceerde de VN een rapport waarin zij concludeert dat Palestina zelf kan functioneren. Palestina is nog geen volwaardig lid van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties, maar wel een waarnemend land. Waarnemende landen mogen wel voorstellen doen, maar niet stemmen. Sinds 2012 hanteert de VN in al haar communicatie de benaming 'Staat Palestina'.

Gebieden

Gazastrook

De Gazastrook heeft een oppervlakte van ongeveer 360 km². De hoofdstad van dit gebied is Gaza-stad. Het gebied grenst aan landen Israël en Egypte. Ook ligt het voor een deel aan de Middellandse Zee. Het gebied heeft een droog klimaat met zachte winters en droge, hete zomers. Het land is in het binnenland vlak, aan de kust liggen er een aantal duinen. De Gazastrook wordt compleet bestuurd door de Palestijnen.

Westelijke Jordaanoever

De Westelijke Jordaanoever is een ingesloten land (behalve een klein stukje Dode Zee) met een oppervlakte van zo'n 5628 km². De belangrijke steden van de Westelijke Jordaanoever zijn:

Zie ook

Landen, afhankelijke gebieden en niet-erkende staten in Azië LocationAsia.png
Afghanistan · Armenië · Azerbeidzjan · Bahrein · Bangladesh · Bhutan · Brunei · Cambodja · China · Cyprus · Egypte · Filipijnen · Georgië · India · Indonesië · Irak · Iran · Israël · Japan · Jemen · Jordanië · Kazachstan · Kirgizië · Koeweit · Laos · Libanon · Maldiven · Maleisië · Mongolië · Myanmar · Nepal · Noord-Korea · Oezbekistan · Oman · Oost-Timor · Pakistan · Palestina · Qatar · Rusland · Saoedi-Arabië · Singapore · Sri Lanka · Syrië · Tadzjikistan · Thailand · Turkije · Turkmenistan · Verenigde Arabische Emiraten · Vietnam · Zuid-Korea

Afhankelijke gebieden: Hongkong · Macau
Niet-erkende staten: Abchazië · Taiwan · Turkse Republiek Noord-Cyprus · Zuid-Ossetië

Arabische Liga
Algerije · Bahrein · Comoren · Djibouti · Egypte · Irak · Jemen · Jordanië · Koeweit · Libanon · Libië · Marokko · Mauritanië ·Oman · Palestina · Qatar · Saoedi-Arabië · Somalië · Soedan · Syrië · Tunesië · Verenigde Arabische Emiraten
Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Staat_Palestina&oldid=826135"