Amerikaans-Samoa: verschil tussen versies

Versie van 1 feb 2022 16:37

Amerikaans-Samoa American Samoa Amerika Sāmoa
Hoofdstad	Pago Pago
Aantal inwoners	49.710 (2020)
Oppervlakte	199 km²
Regeringsvorm	Overzees gebied van de VS
President	Joe Biden (sinds 2020)
Gouverneur	Lemanu Peleti Mauga (D)
Godsdienst	Christendom (98,3%) Overig (1,7%)
Taal	Engels (English) Samoaans (Gagana Samoa)
Munteenheid	Amerikaanse dollar
Volkslied	Amerika Samoa
Landcode	ASM
Portaal Verenigde Staten

Amerikaans-Samoa (soms ook Oost-Samoa genoemd) is een territorium van de Verenigde Staten. Dit betekent dus dat Amerikaans-Samoa geen onafhankelijk land is. Amerikaans-Samoa ligt in de Grote Oceaan. In het noorden ligt Tokelau, in het oosten de Cookeilanden, in het zuiden Niue, in het westen Tonga en in het noordwesten ligt het land Samoa. Op Amerikaans-Samoa wonen zo'n 46.000 mensen en de hoofdstad is Pago Pago.

De eilandengroep wordt als sinds ongeveer 1000 v. Christus bewoond. Het eiland werd in de 18e eeuw ontdekt door de Nederlanders, maar werd eigenlijk met rust gelaten. Pas in de 19e eeuw begonnen Britten en Amerikanen zich op het eiland te vestigen. De Duitsers probeerden Amerikaans-Samoa te koloniseren in 1889, maar hun poging mislukte door de komst van een orkaan. Uiteindelijk verdeelden de Verenigde Staten en Duitsland Samoa in tweeën. De Amerikanen kregen hierdoor in 1900 Amerikaans-Samoa, terwijl de Duitsers het eiland Samoa kregen (wat nu onafhankelijk is). Amerikaans-Samoa Speelde tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog een belangrijke rol door de strategische ligging. Op de eilandengroep is dan ook een militaire basis.

Amerikaans-Samoa bestaat uit drie bewoonde eilanden (Tutuila, Ofu-Olosega en Ta'ū) en wat kleinere atollen. De cultuur is vrijwel gelijk aan dat van Samoa. De meeste inwoners van de eilanden zijn tweetalig; ze spreken zowel Engels als Samoaans. Hoewel Amerikaans-Samoa een Amerikaans territorium is zijn de inwoners geen Amerikaans staatsburger, terwijl dit bij andere Amerikaanse territoria wel het geval is.

Geografie

Landschap

Een van de kusten van Amerikaans-Samoa

Amerikaans-Samoa is een eilandengroep, die onderdeel is van de Samoa-eilanden. Amerikaans-Samoa beslaat het oostelijke deel van deze eilandengroep, terwijl buurland Samoa het westelijke deel beslaat. De twee delen worden soms nog steeds als West- en Oost-Samoa aangeduid, hoewel deze namen verouderd. Amerikaans-Samoa bestaat uit vier tot vijf bewoonde eilanden. Deze zijn weer in twee groepen te verdelen. In het westen ligt het hoofdeiland Tutuila met het kleinere eiland Aunu'u. In het oosten liggen de eilanden Ofu-Olosega en Ta'ū. Ofu-Olosega zijn technisch gezien twee aparte eilanden, maar ze zijn aan elkaar vastgegroeid tot één eiland. Hierdoor worden soms als twee eilanden en soms als één eiland gezien. Daarnaast zijn er nog twee atollen die onder Amerikaans-Samoa vallen, namelijk Rose Island en Swains Island. Swains Island was tot aan 2008 bewoond door een plantage-familie, maar heeft sindsdien geen vaste bewoners.

De eilanden zijn over het algemeen erg bosachtig met tropische regenwouden en grasvlakten. Ze hebben meestal een vulkaan en zijn daardoor ook erg heuvelachtig. Lata Mountain is met 970 meter de hoogste berg van de eilandengroep. Op de eilandengroep ligt het National Park of American Samoa. In de wateren om Amerikaans-Samoa zijn koraalriffen.

Grote steden

Klimaat

Een van de stranden van Amerikaans-Samoa

Amerikaans-Samoa heeft te maken met een tropisch klimaat. Dit betekent dat de eilandengroep te maken heeft met hoge temperaturen gedurende het hele jaar. Amerikaans-Samoa heeft eigenlijk twee seizoenen, namelijk het regenseizoen en het droogteseizoen. Het regenseizoen duurt van december tot aan maart, terwijl het droogteseizoen duurt van april tot september. Overigens valt in het droogteseizoen ook veel regen, doordat Amerikaans-Samoa omgeven is door water. Toch valt in het droogteseizoen minder regen als in het regenseizoen. Er zijn weinig schommelingen in de temperatuur gedurende het jaar. De gemiddelde temperatuur op Amerikaans-Samoa ligt tussen de 27 en 28°C. Op Amerikaans-Samoa kunnen tropische stormen en orkanen voorkomen.

Door klimaatverandering heeft Amerikaans-Samoa last van de stijging van de zeespiegel. Dit leidt tot meer overstromingen. Ook zorgt klimaatverandering voor hogere temperaturen, waardoor ziektes die door muggen voortgebracht worden zich makkelijker kunnen verspreiden.

Politiek

Staatsinrichting

Het parlementsgebouw van Amerikaans-Samoa

Amerikaans-Samoa is een territorium van de Verenigde Staten. Dit betekent dat Amerikaans-Samoa niet kan stemmen in de Amerikaanse presidentsverkiezingen en geen vertegenwoordiging in het Amerikaans Congres heeft. Wel heeft de eilandengroep één afgevaardigde zonder stemrecht in het Huis van Afgevaardigden. Amerikaans-Samoa heeft aan de andere kant een grotere mate van zelfbestuur dan een Amerikaanse staat. Zo hoeft het bepaalde uitspraken van het Amerikaans hooggerechtshof niet op te volgen. Een bijvoorbeeld is het homohuwelijk dat in Amerikaans-Samoa niet mogelijk is, terwijl dit in de rest van de Verenigde Staten wel het geval is.

Het dagelijks bestuur van Amerikaans-Samoa wordt uitgevoerd door een gouverneur. De huidige gouverneur van Amerikaans-Samoa is Lemanu Peleti Mauga van de Democratische Partij. Deze gouverneur wordt geholpen door een luitenant-gouverneur (soort van vicepresident) en wordt iedere vier jaar gekozen door middel van verkiezingen. Hij of zij is het hoofd van de regering van Amerikaans-Samoa.

Daarnaast is er een parlement dat de American Samoa Fono heet. Deze bestaat uit twee kamers:

Het Huis van Afgevaardigden, bestaande uit 21 leden die elke twee jaar gekozen worden.
De Senaat, bestaande uit 18 leden die elke vier jaar gekozen worden.

Bestuurlijke indeling

De county's van Amerikaans-Samoa

Amerikaans-Samoa is verdeeld in drie districten, die weer verdeeld zijn 15 county's. Dit zijn:

Western District

Eastern District

Manu'a

De county's zijn weer verdeeld in dorpen (villages).

Daarnaast zijn er twee onbewoonde atollen, Swains Island en Rose Island, die rechtstreeks door de Amerikaans-Samoaanse regering bestuurd.

Symbolen

Vlag en zegel

De vlag van Amerikaans-Samoa

Het zegel van Amerikaans-Samoa

Sinds 1960 heeft Amerikaans-Samoa zijn eigen vlag. Deze vlag bestaat uit een blauw achtergrond met hierop een witte driehoek met rode streep. Rechts op het witte vierkant staat een Amerikaanse zeearend (de nationale vogel van de Verenigde Staten) die een gele staf en speer vasthoudt. Deze staf en speer zijn twee symbolen die oorspronkelijk door Samoaanse stamhoofden gebruikt werden en staan daarom symbool voor de Samoaanse cultuur. De kleuren gebruikt in de vlag staat zowel symbool voor de Verenigde Staten als Samoa. Overigens in de vlag van de Verenigde Staten ook officieel in Amerikaans-Samoa.

Net als andere Amerikaanse staten en territoria heeft Amerikaans-Samoa geen wapen of embleem, maar een zegel. Hierop staan drie traditionele Samoaanse spullen afgebeeld; de fue (de staf met de haren), de to'oto'o (de staf zonder haren) en de tanoa (de trommel).

Volkslied

Zie Amerika Samoa voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Het volkslied van Amerikaans-Samoa heet "Amerika Samoa". Hieronder staat een gedeelte van het lied.

Samoaanse versie

Tautua ma ponou I lou Malo

la maniua ia ulu ola

Amerika Samoa

Ole Malo ole sa'olotoga

Nederlandse vertaling

Dien en buig voor jouw land

Laat het gezegend worden en groeien

Amerikaans-Samoa

Het land van vrijheid

Feiten

Op een Samoaans kentekenbord staat een palmboom.
Amerikaans-Samoa wordt al meer dan 3.000 jaar bewoond.

Fotogalerij

Oude kaart van Amerikaans-Samoa.
Overzicht van de villages (dorpen) van A-S.
Bevolkingspiramide.
Nationaal park in Amerikaans-Samoa. Mooi hè?

Zie ook

Samoa

	Landen en afhankelijke gebieden in Oceanië
Australië · Fiji · Indonesië · Kiribati · Marshalleilanden · Micronesië · Nauru · Nieuw-Zeeland · Oost-Timor · Palau · Papoea-Nieuw-Guinea · Salomonseilanden · Samoa · Tonga · Tuvalu · Vanuatu Afhankelijke gebieden: Amerikaans-Samoa · Cookeilanden · Frans-Polynesië · Guam · Hawaï · Nieuw-Caledonië · Niue · Noordelijke Marianen · Norfolk · Pitcairneilanden · Tokelau · Wallis en Futuna

	Bestuurlijke indeling van de Verenigde Staten van Amerika (lijst)
Alabama - Alaska - Arizona - Arkansas - Californië - Colorado - Connecticut - Delaware - Florida - Georgia - Hawaï - Idaho - Illinois - Indiana - Iowa - Kansas - Kentucky - Louisiana - Maine - Maryland - Massachusetts - Michigan - Minnesota - Mississippi - Missouri - Montana - Nebraska - Nevada - New Hampshire - New Jersey - New Mexico - New York - North Carolina - North Dakota - Ohio - Oklahoma - Oregon - Pennsylvania - Rhode Island - South Carolina - South Dakota - Tennessee - Texas - Utah - Vermont - Virginia - Washington - West Virginia - Wisconsin - Wyoming Niet-onafhankelijke gebieden en federaal district van de Verenigde Staten Amerikaans-Samoa - Guam - Noordelijke Marianen - Puerto Rico - Amerikaanse Maagdeneilanden - Washington D.C. - Kleine afgelegen eilanden van de Verenigde Staten

@@ Regel 53: / Regel 53: @@
 Door [[klimaatverandering]] heeft Amerikaans-Samoa last van de stijging van de [[zeespiegel]]. Dit leidt tot meer overstromingen. Ook zorgt klimaatverandering voor hogere temperaturen, waardoor ziektes die door muggen voortgebracht worden zich makkelijker kunnen verspreiden.
-== Volkslied ==
-{{zie artikel|Zie [[Volkslied van Amerikaans-Samoa]] voor het hoofdartikel van dit onderwerp.}}
-Het [[volkslied]] van Amerikaans-Samoa heet "''America Samoa''". Hieronder staat een gedeelte van het lied.
-''Tautua ma ponou I lou Malo'' <br />
-''la maniua ia ulu ola'' <br />
-''Amerika Samoa'' <br />
-''Ole Malo ole sa'olotoga'' <br />
-''Soifua ma ia maniua'' <br />
-''Teine Samoa'' <br />
 ==Politiek==
@@ Regel 104: / Regel 93: @@
 Daarnaast zijn er twee onbewoonde atollen, [[Swains Island]] en [[Rose Island]], die rechtstreeks door de Amerikaans-Samoaanse regering bestuurd.
+==Symbolen==
+===Vlag en zegel===
+[[File:Flag_of_American_Samoa.svg|right|300px|thumb|De vlag van Amerikaans-Samoa]]
+[[File:Seal_of_American_Samoa.svg|right|250px|thumb|Het zegel van Amerikaans-Samoa]]
+Sinds 1960 heeft Amerikaans-Samoa zijn eigen vlag. Deze vlag bestaat uit een blauw achtergrond met hierop een witte driehoek met rode streep. Rechts op het witte vierkant staat een [[Amerikaanse zeearend]] (de nationale vogel van de Verenigde Staten) die een gele staf en speer vasthoudt. Deze staf en speer zijn twee symbolen die oorspronkelijk door Samoaanse stamhoofden gebruikt werden en staan daarom symbool voor de Samoaanse cultuur. De kleuren gebruikt in de vlag staat zowel symbool voor de Verenigde Staten als Samoa. Overigens in de [[vlag van de Verenigde Staten]] ook officieel in Amerikaans-Samoa.
+Net als andere Amerikaanse staten en territoria heeft Amerikaans-Samoa geen wapen of embleem, maar een zegel. Hierop staan drie traditionele Samoaanse spullen afgebeeld; de ''fue'' (de staf met de haren), de ''to'oto'o'' (de staf zonder haren) en de ''tanoa'' (de trommel).
+=== Volkslied ===
+{{zie hoofdartikel|Amerika Samoa}}
+Het [[volkslied]] van Amerikaans-Samoa heet "''Amerika Samoa''". Hieronder staat een gedeelte van het lied.
+{{Kolommen3
+| Kolom1=
+'''Samoaanse versie'''
+:''Tautua ma ponou I lou Malo'' <br />
+:''la maniua ia ulu ola'' <br />
+:''Amerika Samoa'' <br />
+:''Ole Malo ole sa'olotoga'' <br />
+| Kolom2=
+'''Nederlandse vertaling'''
+:''Dien en buig voor jouw land''
+:''Laat het gezegend worden en groeien''
+:''Amerikaans-Samoa''
+:''Het land van vrijheid''
+}}
 ==Feiten ==

Grootste steden van Amerikaans-Samoa
Tafuna Mapusagafou		Naam	Inwoners	Pago Pago Leone
	1.	Tafuna	7.988
	2.	Nu‘uuli	4.991
	3.	Ili‘ili	3.073
	4.	Pago Pago	3.000
	5.	Pava‘ia‘i	2.112
	6.	Faleniu	1.953
	7.	Vaitogi	1.921
	8.	Mapusagafou	1.772
	9.	Leone	1.598
	10.	Aua	1.549