Amerikaans-Samoa: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
k (Vervangen van gelijke afbeelding van Wikimedia Commons)
k (→‎Algemeen: clean up, replaced: o.a. → onder andere)
 
(34 tussenliggende versies door 7 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
−
{{award}}
  
−
__NOEDITSECTION__
  
 
{{Amerikaans-Samoa}}
  
{{Amerikaans-Samoa}}
  +
[[File:Samoa_islands_2002.gif|right|300px|thumb|Een kaart van de Samoaanse eilanden. Links ligt (West-)[[Samoa]] en rechts Amerikaans-Samoa.]]
  +
'''Amerikaans-Samoa''' (soms ook '''Oost-Samoa''' genoemd) is een [[land (staat)|territorium]] van de [[Verenigde Staten]]. Dit betekent dus dat Amerikaans-Samoa geen onafhankelijk land is. Amerikaans-Samoa ligt in de [[Grote Oceaan]]. In het noorden ligt [[Tokelau]], in het oosten de [[Cookeilanden]], in het zuiden [[Niue]], in het westen [[Tonga]] en in het noordwesten ligt het land [[Samoa]]. Op Amerikaans-Samoa wonen zo'n 46.000 mensen en de hoofdstad is [[Pago Pago]].
   
  +
De eilandengroep wordt als sinds ongeveer 1000 [[Voor Christus|v. Christus]] bewoond. Het eiland werd in de 18e eeuw ontdekt door de Nederlanders, maar werd eigenlijk met rust gelaten. Pas in de 19e eeuw begonnen Britten en Amerikanen zich op het eiland te vestigen. De Duitsers probeerden Amerikaans-Samoa te koloniseren in 1889, maar hun poging mislukte door de komst van een [[orkaan]]. Uiteindelijk verdeelden de Verenigde Staten en Duitsland Samoa in tweeën. De Amerikanen kregen hierdoor in 1900 Amerikaans-Samoa, terwijl de Duitsers het eiland Samoa kregen (wat nu onafhankelijk is). Amerikaans-Samoa Speelde tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog een belangrijke rol door de strategische ligging. Op de eilandengroep is dan ook een militaire basis.
−
'''Amerikaans-Samoa''' is een [[land|territorium]] van de [[Verenigde Staten]]. De [[hoofdstad]] is [[Pago Pago]]. Het land is niet onafhankelijk. Het [[eiland]] wordt als sinds ongeveer 1000 [[Voor Christus|v. Christus]] bewoond, dus al ruim 3000 jaar. [[Samoa]] is het westelijke deel van de eilandengroep bij Amerikaans-Samoa. Samoa is wél onafhankelijk. Amerikaans-Samoa dus niet, en beslaat alleen het oostelijke deel van de [[eiland]]engroep.
  
   
  +
Amerikaans-Samoa bestaat uit drie bewoonde eilanden ([[Tutuila]], [[Ofu-Olosega]] en [[Ta'ū]]) en wat kleinere atollen. De cultuur is vrijwel gelijk aan dat van Samoa. De meeste inwoners van de eilanden zijn tweetalig; ze spreken zowel [[Engels]] als [[Samoaans]]. Hoewel Amerikaans-Samoa een Amerikaans territorium is zijn de inwoners geen Amerikaans staatsburger, terwijl dit bij andere Amerikaanse territoria wel het geval is.
−
== Bevolking ==
  
−
Amerikaans-Samoa heeft 65.628 inwoners. Dat is niet zoveel, maar Amerikaans-Samoa heeft dan ook maar een klein oppervlakte: 199 [[km²]]. Iemand die woont in Amerikaans-Samoa noem je meestal een Samoaan. De [[taal]] is het [[Samoaans]], dat door 370.000 mensen gesproken wordt, dus niet alleen in Amerikaans-Samoa, maar ook in [[Samoa]].
 
   
−
=== Steden ===
 +
== Geschiedenis ==
  +
=== Inheemse geschiedenis ===
−
[[Afbeelding:Flag of American Samoa.svg|thumb|De [[vlag]] van Amerikaans-Samoa.]]
  
  +
De inwoners van Amerikaans-Samoa zijn verwant aan de andere volkeren in [[Polynesië]], die al eeuwen op de eilanden voorkwamen. De Samoaanse cultuur is ook beïnvloed door de Polynesische cultuur. Ook vielen de mythes op het eiland onder de Polynesische mythologie. We weten weinig over de cultuur op de eilanden, aangezien er geen geschreven bronnen uit die tijd komen. Toch hebben we wel verhalen die steeds vertelt zijn van de jongere aan de oudere generatie. Hieruit blijkt dat de Samoanen een groot eilandenrijk hadden van [[Tonga]] tot [[Fiji]], waaronder ook [[Tokelau]] en [[Tuvalu]] vielen. Dit wordt de [[Tui Manuʻa]] genoemd. Uit deze tijd zijn er overigens wel spullen overgebleven, zoals ceremoniële, gewoven matten, gereedschap van walvisbeenderen en [[basalt]] en sieraden gemaakt van schelpen en veren.
−
Enkele grote [[stad|steden]]/dorpen zijn:
  
−
* [[Pago Pago]] (''10.640 inwoners'')
  
−
* [[Vaitogi]] (''1500 inwoners'')
  
−
* [[Leone (plaats)|Leone]] (''4556 inwoners'')
  
−
* [[Atu'u]] (''? inwoners'')
  
   
−
=== Demografie ===
 +
=== 18e en 19e eeuw ===
  +
[[File:Elisala.jpg|left|300px|thumb|Tuimanuʻa Elisala Alalamua, de laatste inheemse koning van Samoa]]
−
[[Afbeelding:American-Samoa population pyramid.png|300px|left|thumb|De bevolkingspiramide van Amerikaans-Samoa.]]
  
  +
De eerste Europeaan die de eilanden ontdekte was de Nederlander [[Jacob Roggeveen]] in 1722. Hij noemde de eilanden de ''Baumann-eilanden'', naar een van de kapiteins op zijn schip. In 1768 werden de eilanden bezocht door de Fransman [[Louis-Antoine de Bougainville]], die het de ''Îles des Navigateurs'' noemde. De Britse ontdekkingsreiziger [[James Cook]] voer langs de eilanden in 1773, maar bezocht ze niet. In 1789 bezocht de Fransman [[Le Perouse]] de eilanden, maar hier werd aangevallen door de bewoners. Hierbij werden verschillende leden van zijn bemanning vermoord. De ontdekkingsreiziger noemde het daarom de "bloedbad-eilanden". De eilanden werden in 1791 bezocht door de Britten, aangezien zij opzoek waren naar de bemanning van de [[HMS Bounty]] (deze bemanning woonde echter op de [[Pitcairneilanden]]).
−
Amerikaans-Samoa heeft ongeveer 65.000 inwoners, waarvan ongeveer 95% op het hoofdeiland (''grootste eiland'') , [[Tutuila]], woont.
  
   
  +
De Rus [[Otto von Kotzebue]] bezocht de eilanden in 1824. In de jaren 1830 begonnen missionarissen naar Samoa te vertrekken om de bevolking te bekeren tot het christendom. Dit werd begonnen door de Brit [[John Williams]], die dit ook deed op [[Tahiti]] en de [[Cookeilanden]]. Gedurende de 19e eeuw werden de eilanden bezocht door de Fransen, Britten, Amerikanen en Duitsers, die allemaal het christendom verspreidden en de haven van het eiland gebruikten. De eilanden werden gebruikt voor de jacht op walvissen en voedsel in te laden voor reizen.
−
91,6% van de Samoanen is half-[[Samoa]]ans, 2,8% is [[Azië|Aziatisch]], 1,1% is blank (vooral [[Europa (werelddeel)|Europeaan]]), 4,2% gemengd, en 0,3% komt ergens anders vandaan. 90.6% van de inwoners spreekt [[Samoaans]] als [[moedertaal]] (bijna hetzelfde als het [[Hawaiiaans]] en andere ''[[Polynesië|Polynetische]]'' [[taal|talen]]), 2.9% [[Engels]], 2.4% Tongaans, en 4,1% spreekt een andere [[taal]] dan de talen die net genoemd zijn als moedertaal. De meeste mensen zijn tweetalig (spreken twee talen). Amerikaans-Samoa is voor het grootste deel [[Christendom|Christelijk]].
  
−
Amerikaans-Samoa heeft maar één [[postcode]]: ''96799''. Het land heeft 29 [[school|scholen]], 23 basisscholen en 6 [[middelbare school|middelbare scholen]] die alle 29 van de regering zijn.
 
   
  +
De Duitse marine viel in 1889 Samoa binnen en vernietigde sommige Amerikaanse gebouwen op het eiland. Hierdoor zonden de Amerikanen oorlogsschepen naar Samoa, wat de Duitsers ook deden. Dit kon uitlopen op een grote zeeslag, maar nog voor een schot gelost werd kwam een grote orkaan voorbij. Deze orkaan verwoestte zowel de Amerikaanse als Duitse schepen. Hierop sloten de twee landen vrede, aangezien geen van de twee konden vechten.
−
=== Nationaliteit ===
  
−
Mensen die geboren zijn op Amerikaans–Samoa, met uitzondering van ''Swains Island'', hebben de [[Amerika]]anse [[nationaliteit]], maar zijn geen Amerikaanse staatsburgers, tenzij een van hun ouders Amerikaans staatsburger is. Ondanks dat ze de Amerikaanse nationaliteit hebben, mogen Amerikaans Samoanen niet stemmen in [[president]]sverkiezingen van Amerika, maar ze mogen wel vrij reizen door Amerika.
  
   
  +
=== Amerikaans territorium ===
−
== Volkslied ==
  
  +
Aan het einde van de 19e eeuw wilden veel landen eilanden in Oceanië bemachtigen, zo ook de Verenigde Staten en Duitsland. De Amerikanen en Duitsers sloten in 1899 een verdrag. Zij besloten de eilanden in tweeën te verdelen. De Amerikanen kregen het oostelijke deel (Amerikaans-Samoa) en de Duitsers het westelijke deel ([[Duits-Samoa]]). De Britten wilden eerst ook paar eilanden hebben, maar trokken zich later terug. In 1900 richtten de Amerikanen hun kolonie op Amerikaans-Samoa op. Amerikaans-Samoa werd officieel een territorium van de Verenigde Staten. In 1911 werd de marinebasis op de eilanden geopend.
−
{{zie artikel|Zie [[Volkslied van Amerikaans-Samoa]] voor het hoofdartikel van dit onderwerp.}}
  
−
Het [[volkslied]] van Amerikaans-Samoa heet "''America Samoa''". Hieronder staat een gedeelte van het lied.
  
   
  +
[[File:A_glimpse_of_the_isles_of_the_Pacific_(1907)_(14597079868).jpg|right|300px|thumb|De eilanden rond 1907]]
−
''Tautua ma ponou I lou Malo'' <br/>
  
  +
Tijdens de [[Eerste Wereldoorlog]] en [[Spaans griep]] was Amerikaans-Samoa een van de weinige plekken ter wereld die niet getroffen werd. Amerikaans-Samoa is namelijk enorm afgelegen. Doordat de gouverneur snel ingreep kwam de Spaanse griep nooit aan in Amerikaans-Samoa, aangezien ieder schip in [[quarantaine]] moest. Op West-Samoa daarentegen werd dit niet gedaan en meer dan 20% van de bevolking overleed daar. Op Amerikaans-Samoa raakte niemand besmet. In 1925 werd [[Swains Island]] officieel onderdeel van Amerikaans-Samoa.
−
''la maniua ia ulu ola'' <br/>
  
−
''Amerika Samoa'' <br/>
  
−
''Ole Malo ole sa'olotoga'' <br/>
  
−
''Soifua ma ia maniua'' <br/>
  
−
''Teine Samoa'' <br/>
  
−
== Cultuur ==
  
−
=== Godsdienst ===
  
−
[[Afbeelding:Troy Polamalu.jpg|thumb|Troy Polamalu, een bekende American-footballer.]]
  
−
Volgens de World Christian Database is 98.3% van de bevolking [[Christendom|Christelijk]], 0.7% [[agnosticisme|agnostisch]], 0.4% [[China|Chinees]] Universalist, 0.3% [[Boeddhisme|Boeddhist]] en 0.3% [[Baha'i]].
  
   
−
=== Sport ===
 +
=== Sinds de Tweede Wereldoorlog ===
  +
Gedurende de [[Tweede Wereldoorlog]] speelde de marinebasis op de eilanden een belangrijke rol. De inwoners van de eilanden hebben ook meegevochten in de oorlog. Iedere man boven de 14 jaar oud werd opgeroepen.
−
Populaire [[sport]]en in Amerikaans Samoa zijn [[basketbal]], [[American football]] en [[honkbal]]. [[Voetbal]] is niet zo populair, en het nationaal voetbalteam van Amerikaans-Samoa is een van de zwakste van de [[wereld]]. Ze verloren op 11 [[april]] [[2001]] met '''31-0''' van [[Australië]], wat een [[wereldrecords|internationaal record]] is.
  
   
  +
In 1949 kreeg Amerikaans-Samoa een eigen parlement en sinds 1956 kunnen de inwoners hun eigen parlement kiezen. Amerikaans-Samoa heeft sinds 1967 een eigen grondwet.
−
Ongeveer 30 [[Samoa]]nen, waarvan veel afkomstig van Amerikaans-Samoa, spelen momenteel in de ''National Football League'', de nationale American football-competitie van de [[Verenigde Staten]]. Een artikel van een [[Amerika]]ans bedrijf uit [[2002]] schatte dat de kans dat een Samoaanse [[man]] (een Amerikaanse Samoaan, of een Samoaan die in de Verenigde Staten woont) in de ''NFL'' speelt, 40 keer zo groot is als de kans dat een niet-Samoaanse Amerikaan in diezelfde competitie speelt. [[Troy Polamalu]], die speelt bij de ''Pittsburgh Steelers'' is waarschijnlijk de meest bekende Samoaan in de ''NFL''.
  
   
−
== Economie ==
 +
== Geografie ==
  +
===Landschap===
−
[[Afbeelding:Tonijninblikkerij.jpg|250px|thumb|Eén van de twee tonijninblikkerijen.]]
  
  +
[[File:Pola_island.jpg|left|300px|thumb|Een van de kusten van Amerikaans-Samoa]]
−
De werkgelegenheid (plaats en tijd om te werken voor de bevolking) in Amerikaans-Samoa kan ruwweg verdeeld worden in drie groepen van ongeveer ieder 5.000 werknemers: de ''publieke sector'', de twee tonijninblikkerijen die het land rijk is, en de rest van de ''private sector''.
  
  +
Amerikaans-Samoa is een eilandengroep, die onderdeel is van de [[Samoa-eilanden]]. Amerikaans-Samoa beslaat het oostelijke deel van deze eilandengroep, terwijl buurland [[Samoa]] het westelijke deel beslaat. De twee delen worden soms nog steeds als ''West-'' en ''Oost-Samoa'' aangeduid, hoewel deze namen verouderd. Amerikaans-Samoa bestaat uit vier tot vijf bewoonde eilanden. Deze zijn weer in twee groepen te verdelen. In het westen ligt het hoofdeiland [[Tutuila]] met het kleinere eiland [[Aunu'u]]. In het oosten liggen de eilanden [[Ofu-Olosega]] en [[Ta'ū]]. Ofu-Olosega zijn technisch gezien twee aparte eilanden, maar ze zijn aan elkaar vastgegroeid tot één eiland. Hierdoor worden soms als twee eilanden en soms als één eiland gezien. Daarnaast zijn er nog twee [[atol]]len die onder Amerikaans-Samoa vallen, namelijk [[Rose Island]] en [[Swains Island]]. Swains Island was tot aan 2008 bewoond door een plantage-familie, maar heeft sindsdien geen vaste bewoners.
   
  +
De eilanden zijn over het algemeen erg bosachtig met tropische regenwouden en grasvlakten. Ze hebben meestal een [[vulkaan]] en zijn daardoor ook erg heuvelachtig. [[Lata Mountain]] is met 970 meter de hoogste berg van de eilandengroep. Op de eilandengroep ligt het [[National Park of American Samoa]]. In de wateren om Amerikaans-Samoa zijn koraalriffen.
−
Er zijn maar een paar werknemers in dienst van de Amerikaanse overheid aanwezig in Amerikaans-Samoa. Ook is er geen [[leger]]personeel aanwezig, met uitzondering van wat kustwachtpersoneel, maar wanneer er een [[oorlog]] komt, heb je daar natuurlijk niets aan.
  
   
  +
=== Grote steden ===
−
Een groot deel van de werknemers werkzaam in de publieke sector werkt voor de Amerikaans–Samoaanse overheid. De twee tonijninblikkerijen (''StarKist'' en ''Samoa Packing'') exporteren jaarlijks ingeblikte [[tonijn]] ter waarde van honderden [[miljoen]]en dollars.
 
  +
{| class="infobox" style="text-align:center; width:100%; margin-right:10px; font-size:90%"
  +
! align=center colspan=11 | Grootste steden van Amerikaans-Samoa
  +
|-
  +
! rowspan=23 width:150|<br />
  +
[[File:Pago_Pago_International_Airport_from_A'oloau.jpg|200px]] <br> [[Tafuna]] <br>
  +
[[File:American_samoa_community_college.jpg|200px]]<br />[[Mapusagafou]]<br />
  +
! align=center style="background:#f5f5f5;" |
  +
! align=center style="background:#f5f5f5;" | Naam
  +
! align=center style="background:#f5f5f5;" | Inwoners
  +
! rowspan="23" width:150 |
  +
[[File:Pagopago_amerika_sāmoa.jpg|200px]]<br />[[Pago Pago]]<br />
  +
[[File:Line4400_-_Flickr_-_NOAA_Photo_Library.jpg|200px]] <br> [[Leone (plaats)|Leone]] <br>
  +
|-
  +
| align=center style="background:#f0f0f0;" | 1. || [[Tafuna]] || 7.988
  +
|-
  +
| align=center style="background:#f0f0f0;" | 2.|| [[Nu‘uuli]] || 4.991
  +
|-
  +
| align=center style="background:#f0f0f0;" | 3.|| [[Ili‘ili]] || 3.073
  +
|-
  +
| align=center style="background:#f0f0f0;" | 4.|| [[Pago Pago]] || 3.000
  +
|-
  +
| align=center style="background:#f0f0f0;" | 5.|| [[Pava‘ia‘i]] || 2.112
  +
|-
  +
| align=center style="background:#f0f0f0;" | 6.|| [[Faleniu]] || 1.953
  +
|-
  +
| align=center style="background:#f0f0f0;" | 7.|| [[Vaitogi]] || 1.921
  +
|-
  +
| align=center style="background:#f0f0f0;" | 8.|| [[Mapusagafou]] || 1.772
  +
|-
  +
| align=center style="background:#f0f0f0;" | 9.|| [[Leone (plaats)|Leone]] || 1.598
  +
|-
  +
| align=center style="background:#f0f0f0;" | 10.|| [[Aua]] || 1.549
  +
|}
   
  +
===Klimaat===
−
== Bestuurlijke indeling ==
  
  +
[[File:Vatia_from_the_National_Park_of_American_Samoa.jpg|300px|thumb|Een van de stranden van Amerikaans-Samoa]]
−
===Gouverneur===
  
  +
Amerikaans-Samoa heeft te maken met een [[tropisch klimaat]]. Dit betekent dat de eilandengroep te maken heeft met hoge temperaturen gedurende het hele jaar. Amerikaans-Samoa heeft eigenlijk twee seizoenen, namelijk het [[regenseizoen]] en het [[droogteseizoen]]. Het regenseizoen duurt van december tot aan maart, terwijl het droogteseizoen duurt van april tot september. Overigens valt in het droogteseizoen ook veel regen, doordat Amerikaans-Samoa omgeven is door water. Toch valt in het droogteseizoen minder regen als in het regenseizoen. Er zijn weinig schommelingen in de temperatuur gedurende het jaar. De gemiddelde temperatuur op Amerikaans-Samoa ligt tussen de 27 en 28&nbsp;°C. Op Amerikaans-Samoa kunnen [[tropische storm]]en en [[orkaan|orkanen]] voorkomen.
−
Togiola Tulafono is de [[gouverneur]] (''baas'') van Amerikaans-Samoa. Hij regelt de belangrijkste zaken in het land.
  
−
===Districten===
  
−
Amerikaans Samoa is ingedeeld in drie [[district]]en (''districts'') en twee atollen . De districten en de atollen zijn op hun beurt weer ingedeeld in 16 [[gemeente]]s (''counties''), die ingedeeld zijn in 74 [[dorp]]en (''villages''). [[Pago Pago]], de hoofdstad van het [[land]], is een van de grootste dorpen van Amerikaans-Samoa, en ligt aan de oostkust van het eiland [[Tutuila]], in het ''Ma'oputasi County district''. Fagatogo wordt in de grondwet van Amerikaans Samoa vermeld als zetel van de regering, maar het is niet de [[hoofdstad]].
  
   
  +
Door [[klimaatverandering]] heeft Amerikaans-Samoa last van de stijging van de [[zeespiegel]]. Dit leidt tot meer overstromingen. Ook zorgt klimaatverandering voor hogere temperaturen, waardoor ziektes die door muggen voortgebracht worden zich makkelijker kunnen verspreiden.
−
== Geschiedenis ==
  
−
[[Afbeelding:Kaart A-S.jpg|left|thumb|Oude kaart van Amerikaans-Samoa.]]
  
−
Amerikaans-Samoa is al ongeveer 3000 [[jaar]] bewoond. De eerste nederzetting werd waarschijnlijk gesticht in 1000 [[voor Christus|v. Chr.]] De geschiedenis van de oost-Samoaanse [[eiland]]en (nu dus Amerikaans-Samoa) is niet te voorkomen verbonden met die van de west-Samoaanse eilanden (nu dus [[Samoa]]). De geschiedenis van de Manu'a-eilanden, een eilandengroep die deel uitmaakt van Amerikaans-Samoa en die bestuurd werden door de Tui Manu'a dynastiën, gaat ver terug, en is verbonden met de geschiedenis van [[Fiji]], [[Tonga]] en de [[Cookeilanden]], de [[Tokelau-eilanden]], en verschillende andere eilandengroepen in de [[Stille Oceaan]], die allemaal onder Manu'aanse heerschappij zijn geweest. Tu'i Manu'a van Manu'a overheersten een groot deel van de Stille Oceaan, met ook Tonga.
  
   
−
=== Kolonisatie ===
 +
==Bevolking==
  +
===Algemeen===
−
[[Afbeelding:NP A-S.jpg|thumb|Een nationaal park in Amerikaans-Samoa.]]
  
  +
Amerikaans-Samoa heeft zo'n 46.366 inwoners. Lang is het aantal inwoners van de eilanden gestegen en in 2009 hadden de eilanden nog 70.000 inwoners. Sindsdien is het aantal inwoners afgenomen doordat veel Amerikaans-Samoanen zijn verhuisd naar onder andere de Verenigde Staten voor beter werk. De meeste inwoners, namelijk 97%, woont op het hoofdeiland Tutuila. De inwoners van Amerikaans-Samoa zijn overigens technisch gezien geen Amerikaans staatsburger (''citizen'') maar ''national''. Dit betekent dat de inwoners van de eilanden wel een Amerikaans paspoort hebben en vrij kunnen reizen, wonen en werken door de Verenigde Staten, maar zij kunnen zich niet verkiesbaar stellen als president, federaal rechter of werken als leraar in bepaalde staten. Amerikaans-Samoa is een bijzonder geval, aangezien de inwoners van andere Amerikaanse territoria (zoals Puerto Rico of Guam) wél Amerikaans staatsburger zijn. 65% van de bevolking is ''national'', terwijl slechts 10% staatsburger is.
−
Samoa werd ontdekt door [[Europa (werelddeel)|Europese]] ontdekkingsreizigers in de 18e [[eeuw]]. [[Walvis]]vaarders in de Stille Oceaan gebruikten de natuurlijke [[haven]] van het Samoaanse eiland [[Tutuila]], omdat zij deze baai als een perfecte landingsplaats beschouwden. Deze haven kreeg later ook de belangstelling van de [[Verenigde Staten]]. Na verschillende internationale meningsverschillen over de eilanden werd de archipel in 1899 verdeeld tussen het ''Duitse Rijk'' (wiens gedeelte later de onafhankelijke natie [[Samoa]] werd) en de Verenigde Staten (waarvan zijn gedeelte het tegenwoordige Amerikaans-Samoa werd).
 
  +
[[File:ZION_CHURCH_IN_LEONE,_AMERICAN_SAMOA.jpg|left|300px|thumb|Een kerk op Amerikaans-Samoa]]
  +
92% van de inwoners heeft een Oceanische migratieachtergrond. Hiervan is het grootste gedeelte Samoaans, maar een klein gedeelte komt uit [[Tonga]] of andere Oceanische eilanden. 3,6% van de bevolking heeft een Aziatische migratieachtergrond (voornamelijk uit de [[Filipijnen]]). Het overige gedeelte heeft een gemixte migratieachtergrond.
   
  +
===Taal===
  +
Er zijn twee officiële talen in Amerikaans-Samoa, namelijk [[Samoaans]] en [[Engels]]. De meeste inwoners spreken het Samoaans als moedertaal (zo'n 88%) en Engels als tweede taal. 3,9% van de inwoners spreekt het Engels als moedertaal en 2,7% spreekt [[Tongaans]] als moedertaal. De meeste inwoners kunnen zowel Engels als Samoaans.
   
−
=== Tweede Wereldoorlog ===
 +
===Religie===
  +
98,3% van de inwoners van Amerikaans-Samoa is aanhanger van het [[christendom]]. Op de eilanden zijn verschillende christelijke stromingen, zoals de katholieke kerk, het [[methodisme]] en de [[Mormoonse Kerk]]. 59% van de inwoners is protestants, 19% katholiek en 19% hangt aan andere vorm van het christendom aan. 1% van de bevolking heeft een ander geloof en 0,7% van de inwoners heeft geen religie of is ongelovig.
−
Tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]] waren er meer mariniers op Amerikaans–Samoa dan ''autochtone'' inwoners. Dit was van grote invloed op het dagelijks leven. Jongeren in Samoa van 14 jaar en ouder werden getraind door het legerpersoneel om te dienen in het leger. Veel andere Samoanen werkten in die tijd ook in het [[leger]], vaak als [[ziekenhuis|medisch]] personeel, maar ook op andere posten, zoals reparateur of [[radio]]bediende. Tijdens diezelfde [[oorlog]] diende [[Pago Pago]] (de tegenwoordige hoofdstad van het land) als een belangrijke marinebasis in de [[Stille Oceaan]].
  
   
−
=== Zelfbestuur ===
 +
==Politiek==
  +
===Staatsinrichting===
−
Als marinebasis werd Amerikaans-Samoa tot 1951 bestuurd door de zogenaamde ''United States Department of the Navy'' (de marine). In 1967 kreeg Amerikaans-Samoa haar eigen grond[[wet]]. Sinds dat moment is Amerikaans–Samoa er op verschillende punten op vooruit gegaan. Scholen en voorzieningen als bruggen en leidingen werden verbeterd. Zo werd het [[weg]]ennet uitgebreid, en werden er [[school|scholen]], een [[ziekenhuis]], een [[vliegveld]] en [[hotel]]s gebouwd. Binnen een paar jaren werd ook (deels) de Amerikaanse ''way of life'' (enorme snelweg) ''geadopteerd''.
  
  +
[[File:AmericanSamoaLegislatureBuilding.jpg|right|300px|thumb|Het parlementsgebouw van Amerikaans-Samoa]]
  +
Amerikaans-Samoa is een territorium van de Verenigde Staten. Dit betekent dat Amerikaans-Samoa niet kan stemmen in de [[Amerikaanse presidentsverkiezingen]] en geen vertegenwoordiging in het [[Amerikaans Congres]] heeft. Wel heeft de eilandengroep één afgevaardigde zonder stemrecht in het [[Huis van Afgevaardigden (Verenigde Staten)|Huis van Afgevaardigden]]. Amerikaans-Samoa heeft aan de andere kant een grotere mate van zelfbestuur dan een Amerikaanse staat. Zo hoeft het bepaalde uitspraken van het [[Amerikaans hooggerechtshof]] niet op te volgen. Een bijvoorbeeld is het [[homohuwelijk]] dat in Amerikaans-Samoa niet mogelijk is, terwijl dit in de rest van de Verenigde Staten wel het geval is.
   
  +
Het dagelijks bestuur van Amerikaans-Samoa wordt uitgevoerd door een gouverneur. De huidige gouverneur van Amerikaans-Samoa is [[Lemanu Peleti Mauga]] van de [[Democratische Partij]]. Deze gouverneur wordt geholpen door een luitenant-gouverneur (soort van vicepresident) en wordt iedere vier jaar gekozen door middel van verkiezingen. Hij of zij is het hoofd van de regering van Amerikaans-Samoa.
−
===Aardbeving van 2009===
  
  +
−
{{zie artikel|Zie ook [[Aardbeving Samoa-eilanden 2009|hier]].}}
  
  +
Daarnaast is er een parlement dat de ''American Samoa Fono'' heet. Deze bestaat uit twee kamers:
−
Op 29 [[september]] [[2009]] werd Amerikaans-Samoa getroffen door een [[aardbeving]] met een [[schaal van Richter]] van 8,0. De beving veroorzaakte een [[tsunami]] met als gevolg dat 150 mensen de [[dood]] vonden, en enkele honderden anderen gewond raakten.
  
  +
* Het Huis van Afgevaardigden, bestaande uit 21 leden die elke twee jaar gekozen worden.
  +
* De Senaat, bestaande uit 18 leden die elke vier jaar gekozen worden.
  +
  +
===Bestuurlijke indeling===
  +
[[File:American_Samoa_Counties1.png|480px|right|thumb|De county's van Amerikaans-Samoa]]
  +
Amerikaans-Samoa is verdeeld in drie districten, die weer verdeeld zijn 15 county's. Dit zijn:
  +
{{Kolommen4
  +
| Kolom1=
  +
'''[[Western District (Amerikaans-Samoa)|Western District]]'''
  +
* [[Lealataua County]]
  +
* [[Fofo County]]
  +
* [[Leasina County]]
  +
* [[Tualatai County]]
  +
* [[Tualauta County]]
  +
'''[[Eastern District (Amerikaans-Samoa)|Eastern District]]'''
  +
* [[Itu'au County]]
  +
* [[Ma'oputasi County]]
  +
* [[Vaifanua County]]
  +
* [[Sua County]]
  +
* [[Sa'ole County]]
  +
| Kolom2=
  +
'''[[Manu'a]]'''
  +
* [[Ofu County]]
  +
* [[Olosega County]]
  +
* [[Ta'ū County]]
  +
* [[Faleasao County]]
  +
* [[Fitiuta County]]
  +
}}
  +
De county's zijn weer verdeeld in dorpen (''villages'').
  +
  +
Daarnaast zijn er twee onbewoonde atollen, [[Swains Island]] en [[Rose Island]], die rechtstreeks door de Amerikaans-Samoaanse regering bestuurd.
  +
  +
==Economie==
  +
[[File:Line4392_-_Flickr_-_NOAA_Photo_Library.jpg|left|250px|thumb|De haven van Pago Pago]]
  +
De economie van Amerikaans-Samoa is erg afhankelijk van die van de [[Verenigde Staten]]. Op de eilanden wordt betaald met de [[Amerikaanse dollar]]. Op Amerikaans-Samoa is een Amerikaanse legerbasis, waar een groot deel van de bevolking werkzaam is. Veel Amerikaans-Samoanen dienen ook in het Amerikaans leger en worden op deze manier betaald.
  +
  +
Ook de visserij is erg belangrijk. In Amerikaans-Samoa wordt veel [[tonijn]] gevangen en op de eilanden staan fabrieken waar dit in blikken wordt gedaan. Daarnaast is er nog het toerisme. Veel mensen, voornamelijk Amerikanen, Nieuw-Zeelanders en Australiërs, komen naar Amerikaans-Samoa voor de tropische landschappen, stranden en natuur.
  +
  +
Overigens ligt het [[minimumloon]] in Amerikaans-Samoa een stuk lager dan in de rest van de Verenigde Staten. Daarnaast betalen inwoners in sommige gevallen geen [[inkomstenbelasting]] aan de Amerikaanse overheid.
  +
  +
==Symbolen==
  +
===Vlag en zegel===
  +
[[File:Flag_of_American_Samoa.svg|right|300px|thumb|De vlag van Amerikaans-Samoa]]
  +
[[File:Seal_of_American_Samoa.svg|right|250px|thumb|Het zegel van Amerikaans-Samoa]]
  +
Sinds 1960 heeft Amerikaans-Samoa zijn eigen vlag. Deze vlag bestaat uit een blauw achtergrond met hierop een witte driehoek met rode streep. Rechts op het witte vierkant staat een [[Amerikaanse zeearend]] (de nationale vogel van de Verenigde Staten) die een gele staf en speer vasthoudt. Deze staf en speer zijn twee symbolen die oorspronkelijk door Samoaanse stamhoofden gebruikt werden en staan daarom symbool voor de Samoaanse cultuur. De kleuren gebruikt in de vlag staat zowel symbool voor de Verenigde Staten als Samoa. Overigens in de [[vlag van de Verenigde Staten]] ook officieel in Amerikaans-Samoa.
  +
  +
Net als andere Amerikaanse staten en territoria heeft Amerikaans-Samoa geen wapen of embleem, maar een zegel. Hierop staan drie traditionele Samoaanse spullen afgebeeld; de ''fue'' (de staf met de haren), de ''to'oto'o'' (de staf zonder haren) en de ''tanoa'' (de trommel).
  +
  +
=== Volkslied ===
  +
{{zie hoofdartikel|Amerika Samoa}}
  +
Het [[volkslied]] van Amerikaans-Samoa heet "''Amerika Samoa''". Hieronder staat een gedeelte van het lied.
  +
{{Kolommen3
  +
| Kolom1=
  +
'''Samoaanse versie'''
  +
:''Tautua ma ponou I lou Malo''
  +
:''la maniua ia ulu ola''
  +
:''Amerika Samoa''
  +
:''Ole Malo ole sa'olotoga''
  +
| Kolom2=
  +
'''Nederlandse vertaling'''
  +
:''Dien en buig voor jouw land''
  +
:''Laat het gezegend worden en groeien''
  +
:''Amerikaans-Samoa''
  +
:''Het land van vrijheid''
  +
}}
   
 
==Feiten ==
  
==Feiten ==
−
*Op een Samoaans [[auto|kentekenbord]] staat een [[palmboom]] (''Kijk maar in de Fotogalerij!'').
 +
*Op een Samoaans [[auto|kentekenbord]] staat een [[palmboom]].
 
*Amerikaans-Samoa wordt al meer dan 3.000 jaar bewoond.
  
*Amerikaans-Samoa wordt al meer dan 3.000 jaar bewoond.
   
 
== Fotogalerij ==
  
== Fotogalerij ==
 
<gallery>
  
<gallery>
−
Afbeelding:Locatie Amerikaans-Samoa.gif|Locatie van Amerikaans-Samoa.
 +
File:Samoa_Cram_Map_1896.jpg|Oude kaart van Amerikaans-Samoa.
  +
Bestand:American Samoa villages.png|Overzicht van de ''villages'' (dorpen) van A-S.
−
Afbeelding:Flag of American Samoa.svg|De vlag.
  
−
Afbeelding:Seal of American Samoa.svg|Het wapen.
  
−
Afbeelding:Kaart A-S.jpg|Oude kaart van Amerikaans-Samoa.
  
−
Afbeelding:Villages A-S.png|Overzicht van de ''villages'' (dorpen) van A-S.
  
 
Afbeelding:American-Samoa population pyramid.png|Bevolkingspiramide.
  
Afbeelding:American-Samoa population pyramid.png|Bevolkingspiramide.
−
Afbeelding:NP A-S.jpg|Nationaal park in Amerikaans-Samoa. Mooi hè?
 +
Bestand:AmSamoa Ofu 160.JPG|Nationaal park in Amerikaans-Samoa. Mooi hè?
 
</gallery>
  
</gallery>
  +
 
==Zie ook==
  
==Zie ook==
 
* [[Samoa]]
  
* [[Samoa]]
 
{{Navigatie landen Oceanië}}
  
{{Navigatie landen Oceanië}}
 
{{VS staten}}
  
{{VS staten}}
  +
−
{{Wikipedia|Amerikaans-Samoa}}
  
  +
  +
[[Categorie:Amerikaans-Samoa| ]]
   
 
[[es:Samoa Estadounidense]]
  
[[es:Samoa Estadounidense]]
−
[[Categorie:Amerikaans-Samoa]]
 +
[[fr:Samoa américaines]]

Huidige versie van 6 feb 2024 om 17:30

Amerikaans-Samoa
American Samoa
Amerika Sāmoa

Flag of American Samoa.svgSeal of American Samoa.svg American Samoa on the globe (Polynesia centered).svg

Hoofdstad Pago Pago
Aantal inwoners 49.710 (2020)
Oppervlakte 199 km²
Regeringsvorm Overzees gebied van de VS
President Joe Biden (sinds 2020)
Gouverneur Lemanu Peleti Mauga (D)
Godsdienst Christendom (98,3%)
Overig (1,7%)
Taal Engels (English)
Samoaans (Gagana Samoa)
Munteenheid Amerikaanse dollar
Volkslied Amerika Samoa
Landcode ASM
Portaal Portal.svg Verenigde Staten
Een kaart van de Samoaanse eilanden. Links ligt (West-)Samoa en rechts Amerikaans-Samoa.

Amerikaans-Samoa (soms ook Oost-Samoa genoemd) is een territorium van de Verenigde Staten. Dit betekent dus dat Amerikaans-Samoa geen onafhankelijk land is. Amerikaans-Samoa ligt in de Grote Oceaan. In het noorden ligt Tokelau, in het oosten de Cookeilanden, in het zuiden Niue, in het westen Tonga en in het noordwesten ligt het land Samoa. Op Amerikaans-Samoa wonen zo'n 46.000 mensen en de hoofdstad is Pago Pago.

De eilandengroep wordt als sinds ongeveer 1000 v. Christus bewoond. Het eiland werd in de 18e eeuw ontdekt door de Nederlanders, maar werd eigenlijk met rust gelaten. Pas in de 19e eeuw begonnen Britten en Amerikanen zich op het eiland te vestigen. De Duitsers probeerden Amerikaans-Samoa te koloniseren in 1889, maar hun poging mislukte door de komst van een orkaan. Uiteindelijk verdeelden de Verenigde Staten en Duitsland Samoa in tweeën. De Amerikanen kregen hierdoor in 1900 Amerikaans-Samoa, terwijl de Duitsers het eiland Samoa kregen (wat nu onafhankelijk is). Amerikaans-Samoa Speelde tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog een belangrijke rol door de strategische ligging. Op de eilandengroep is dan ook een militaire basis.

Amerikaans-Samoa bestaat uit drie bewoonde eilanden (Tutuila, Ofu-Olosega en Ta'ū) en wat kleinere atollen. De cultuur is vrijwel gelijk aan dat van Samoa. De meeste inwoners van de eilanden zijn tweetalig; ze spreken zowel Engels als Samoaans. Hoewel Amerikaans-Samoa een Amerikaans territorium is zijn de inwoners geen Amerikaans staatsburger, terwijl dit bij andere Amerikaanse territoria wel het geval is.

Geschiedenis

Inheemse geschiedenis

De inwoners van Amerikaans-Samoa zijn verwant aan de andere volkeren in Polynesië, die al eeuwen op de eilanden voorkwamen. De Samoaanse cultuur is ook beïnvloed door de Polynesische cultuur. Ook vielen de mythes op het eiland onder de Polynesische mythologie. We weten weinig over de cultuur op de eilanden, aangezien er geen geschreven bronnen uit die tijd komen. Toch hebben we wel verhalen die steeds vertelt zijn van de jongere aan de oudere generatie. Hieruit blijkt dat de Samoanen een groot eilandenrijk hadden van Tonga tot Fiji, waaronder ook Tokelau en Tuvalu vielen. Dit wordt de Tui Manuʻa genoemd. Uit deze tijd zijn er overigens wel spullen overgebleven, zoals ceremoniële, gewoven matten, gereedschap van walvisbeenderen en basalt en sieraden gemaakt van schelpen en veren.

18e en 19e eeuw

Tuimanuʻa Elisala Alalamua, de laatste inheemse koning van Samoa

De eerste Europeaan die de eilanden ontdekte was de Nederlander Jacob Roggeveen in 1722. Hij noemde de eilanden de Baumann-eilanden, naar een van de kapiteins op zijn schip. In 1768 werden de eilanden bezocht door de Fransman Louis-Antoine de Bougainville, die het de Îles des Navigateurs noemde. De Britse ontdekkingsreiziger James Cook voer langs de eilanden in 1773, maar bezocht ze niet. In 1789 bezocht de Fransman Le Perouse de eilanden, maar hier werd aangevallen door de bewoners. Hierbij werden verschillende leden van zijn bemanning vermoord. De ontdekkingsreiziger noemde het daarom de "bloedbad-eilanden". De eilanden werden in 1791 bezocht door de Britten, aangezien zij opzoek waren naar de bemanning van de HMS Bounty (deze bemanning woonde echter op de Pitcairneilanden).

De Rus Otto von Kotzebue bezocht de eilanden in 1824. In de jaren 1830 begonnen missionarissen naar Samoa te vertrekken om de bevolking te bekeren tot het christendom. Dit werd begonnen door de Brit John Williams, die dit ook deed op Tahiti en de Cookeilanden. Gedurende de 19e eeuw werden de eilanden bezocht door de Fransen, Britten, Amerikanen en Duitsers, die allemaal het christendom verspreidden en de haven van het eiland gebruikten. De eilanden werden gebruikt voor de jacht op walvissen en voedsel in te laden voor reizen.

De Duitse marine viel in 1889 Samoa binnen en vernietigde sommige Amerikaanse gebouwen op het eiland. Hierdoor zonden de Amerikanen oorlogsschepen naar Samoa, wat de Duitsers ook deden. Dit kon uitlopen op een grote zeeslag, maar nog voor een schot gelost werd kwam een grote orkaan voorbij. Deze orkaan verwoestte zowel de Amerikaanse als Duitse schepen. Hierop sloten de twee landen vrede, aangezien geen van de twee konden vechten.

Amerikaans territorium

Aan het einde van de 19e eeuw wilden veel landen eilanden in Oceanië bemachtigen, zo ook de Verenigde Staten en Duitsland. De Amerikanen en Duitsers sloten in 1899 een verdrag. Zij besloten de eilanden in tweeën te verdelen. De Amerikanen kregen het oostelijke deel (Amerikaans-Samoa) en de Duitsers het westelijke deel (Duits-Samoa). De Britten wilden eerst ook paar eilanden hebben, maar trokken zich later terug. In 1900 richtten de Amerikanen hun kolonie op Amerikaans-Samoa op. Amerikaans-Samoa werd officieel een territorium van de Verenigde Staten. In 1911 werd de marinebasis op de eilanden geopend.

De eilanden rond 1907

Tijdens de Eerste Wereldoorlog en Spaans griep was Amerikaans-Samoa een van de weinige plekken ter wereld die niet getroffen werd. Amerikaans-Samoa is namelijk enorm afgelegen. Doordat de gouverneur snel ingreep kwam de Spaanse griep nooit aan in Amerikaans-Samoa, aangezien ieder schip in quarantaine moest. Op West-Samoa daarentegen werd dit niet gedaan en meer dan 20% van de bevolking overleed daar. Op Amerikaans-Samoa raakte niemand besmet. In 1925 werd Swains Island officieel onderdeel van Amerikaans-Samoa.

Sinds de Tweede Wereldoorlog

Gedurende de Tweede Wereldoorlog speelde de marinebasis op de eilanden een belangrijke rol. De inwoners van de eilanden hebben ook meegevochten in de oorlog. Iedere man boven de 14 jaar oud werd opgeroepen.

In 1949 kreeg Amerikaans-Samoa een eigen parlement en sinds 1956 kunnen de inwoners hun eigen parlement kiezen. Amerikaans-Samoa heeft sinds 1967 een eigen grondwet.

Geografie

Landschap

Een van de kusten van Amerikaans-Samoa

Amerikaans-Samoa is een eilandengroep, die onderdeel is van de Samoa-eilanden. Amerikaans-Samoa beslaat het oostelijke deel van deze eilandengroep, terwijl buurland Samoa het westelijke deel beslaat. De twee delen worden soms nog steeds als West- en Oost-Samoa aangeduid, hoewel deze namen verouderd. Amerikaans-Samoa bestaat uit vier tot vijf bewoonde eilanden. Deze zijn weer in twee groepen te verdelen. In het westen ligt het hoofdeiland Tutuila met het kleinere eiland Aunu'u. In het oosten liggen de eilanden Ofu-Olosega en Ta'ū. Ofu-Olosega zijn technisch gezien twee aparte eilanden, maar ze zijn aan elkaar vastgegroeid tot één eiland. Hierdoor worden soms als twee eilanden en soms als één eiland gezien. Daarnaast zijn er nog twee atollen die onder Amerikaans-Samoa vallen, namelijk Rose Island en Swains Island. Swains Island was tot aan 2008 bewoond door een plantage-familie, maar heeft sindsdien geen vaste bewoners.

De eilanden zijn over het algemeen erg bosachtig met tropische regenwouden en grasvlakten. Ze hebben meestal een vulkaan en zijn daardoor ook erg heuvelachtig. Lata Mountain is met 970 meter de hoogste berg van de eilandengroep. Op de eilandengroep ligt het National Park of American Samoa. In de wateren om Amerikaans-Samoa zijn koraalriffen.

Grote steden

Grootste steden van Amerikaans-Samoa

Pago Pago International Airport from A'oloau.jpg
Tafuna
American samoa community college.jpg
Mapusagafou

 Naam Inwoners

Pagopago amerika sāmoa.jpg
Pago Pago
Line4400 - Flickr - NOAA Photo Library.jpg
Leone

1. Tafuna 7.988
2. Nu‘uuli 4.991
3. Ili‘ili 3.073
4. Pago Pago 3.000
5. Pava‘ia‘i 2.112
6. Faleniu 1.953
7. Vaitogi 1.921
8. Mapusagafou 1.772
9. Leone 1.598
10. Aua 1.549

Klimaat

Een van de stranden van Amerikaans-Samoa

Amerikaans-Samoa heeft te maken met een tropisch klimaat. Dit betekent dat de eilandengroep te maken heeft met hoge temperaturen gedurende het hele jaar. Amerikaans-Samoa heeft eigenlijk twee seizoenen, namelijk het regenseizoen en het droogteseizoen. Het regenseizoen duurt van december tot aan maart, terwijl het droogteseizoen duurt van april tot september. Overigens valt in het droogteseizoen ook veel regen, doordat Amerikaans-Samoa omgeven is door water. Toch valt in het droogteseizoen minder regen als in het regenseizoen. Er zijn weinig schommelingen in de temperatuur gedurende het jaar. De gemiddelde temperatuur op Amerikaans-Samoa ligt tussen de 27 en 28 °C. Op Amerikaans-Samoa kunnen tropische stormen en orkanen voorkomen.

Door klimaatverandering heeft Amerikaans-Samoa last van de stijging van de zeespiegel. Dit leidt tot meer overstromingen. Ook zorgt klimaatverandering voor hogere temperaturen, waardoor ziektes die door muggen voortgebracht worden zich makkelijker kunnen verspreiden.

Bevolking

Algemeen

Amerikaans-Samoa heeft zo'n 46.366 inwoners. Lang is het aantal inwoners van de eilanden gestegen en in 2009 hadden de eilanden nog 70.000 inwoners. Sindsdien is het aantal inwoners afgenomen doordat veel Amerikaans-Samoanen zijn verhuisd naar onder andere de Verenigde Staten voor beter werk. De meeste inwoners, namelijk 97%, woont op het hoofdeiland Tutuila. De inwoners van Amerikaans-Samoa zijn overigens technisch gezien geen Amerikaans staatsburger (citizen) maar national. Dit betekent dat de inwoners van de eilanden wel een Amerikaans paspoort hebben en vrij kunnen reizen, wonen en werken door de Verenigde Staten, maar zij kunnen zich niet verkiesbaar stellen als president, federaal rechter of werken als leraar in bepaalde staten. Amerikaans-Samoa is een bijzonder geval, aangezien de inwoners van andere Amerikaanse territoria (zoals Puerto Rico of Guam) wél Amerikaans staatsburger zijn. 65% van de bevolking is national, terwijl slechts 10% staatsburger is.

Een kerk op Amerikaans-Samoa

92% van de inwoners heeft een Oceanische migratieachtergrond. Hiervan is het grootste gedeelte Samoaans, maar een klein gedeelte komt uit Tonga of andere Oceanische eilanden. 3,6% van de bevolking heeft een Aziatische migratieachtergrond (voornamelijk uit de Filipijnen). Het overige gedeelte heeft een gemixte migratieachtergrond.

Taal

Er zijn twee officiële talen in Amerikaans-Samoa, namelijk Samoaans en Engels. De meeste inwoners spreken het Samoaans als moedertaal (zo'n 88%) en Engels als tweede taal. 3,9% van de inwoners spreekt het Engels als moedertaal en 2,7% spreekt Tongaans als moedertaal. De meeste inwoners kunnen zowel Engels als Samoaans.

Religie

98,3% van de inwoners van Amerikaans-Samoa is aanhanger van het christendom. Op de eilanden zijn verschillende christelijke stromingen, zoals de katholieke kerk, het methodisme en de Mormoonse Kerk. 59% van de inwoners is protestants, 19% katholiek en 19% hangt aan andere vorm van het christendom aan. 1% van de bevolking heeft een ander geloof en 0,7% van de inwoners heeft geen religie of is ongelovig.

Politiek

Staatsinrichting

Het parlementsgebouw van Amerikaans-Samoa

Amerikaans-Samoa is een territorium van de Verenigde Staten. Dit betekent dat Amerikaans-Samoa niet kan stemmen in de Amerikaanse presidentsverkiezingen en geen vertegenwoordiging in het Amerikaans Congres heeft. Wel heeft de eilandengroep één afgevaardigde zonder stemrecht in het Huis van Afgevaardigden. Amerikaans-Samoa heeft aan de andere kant een grotere mate van zelfbestuur dan een Amerikaanse staat. Zo hoeft het bepaalde uitspraken van het Amerikaans hooggerechtshof niet op te volgen. Een bijvoorbeeld is het homohuwelijk dat in Amerikaans-Samoa niet mogelijk is, terwijl dit in de rest van de Verenigde Staten wel het geval is.

Het dagelijks bestuur van Amerikaans-Samoa wordt uitgevoerd door een gouverneur. De huidige gouverneur van Amerikaans-Samoa is Lemanu Peleti Mauga van de Democratische Partij. Deze gouverneur wordt geholpen door een luitenant-gouverneur (soort van vicepresident) en wordt iedere vier jaar gekozen door middel van verkiezingen. Hij of zij is het hoofd van de regering van Amerikaans-Samoa.

Daarnaast is er een parlement dat de American Samoa Fono heet. Deze bestaat uit twee kamers:

  • Het Huis van Afgevaardigden, bestaande uit 21 leden die elke twee jaar gekozen worden.
  • De Senaat, bestaande uit 18 leden die elke vier jaar gekozen worden.

Bestuurlijke indeling

De county's van Amerikaans-Samoa

Amerikaans-Samoa is verdeeld in drie districten, die weer verdeeld zijn 15 county's. Dit zijn:

Western District

Eastern District

Manu'a


De county's zijn weer verdeeld in dorpen (villages).

Daarnaast zijn er twee onbewoonde atollen, Swains Island en Rose Island, die rechtstreeks door de Amerikaans-Samoaanse regering bestuurd.

Economie

De haven van Pago Pago

De economie van Amerikaans-Samoa is erg afhankelijk van die van de Verenigde Staten. Op de eilanden wordt betaald met de Amerikaanse dollar. Op Amerikaans-Samoa is een Amerikaanse legerbasis, waar een groot deel van de bevolking werkzaam is. Veel Amerikaans-Samoanen dienen ook in het Amerikaans leger en worden op deze manier betaald.

Ook de visserij is erg belangrijk. In Amerikaans-Samoa wordt veel tonijn gevangen en op de eilanden staan fabrieken waar dit in blikken wordt gedaan. Daarnaast is er nog het toerisme. Veel mensen, voornamelijk Amerikanen, Nieuw-Zeelanders en Australiërs, komen naar Amerikaans-Samoa voor de tropische landschappen, stranden en natuur.

Overigens ligt het minimumloon in Amerikaans-Samoa een stuk lager dan in de rest van de Verenigde Staten. Daarnaast betalen inwoners in sommige gevallen geen inkomstenbelasting aan de Amerikaanse overheid.

Symbolen

Vlag en zegel

De vlag van Amerikaans-Samoa
Het zegel van Amerikaans-Samoa

Sinds 1960 heeft Amerikaans-Samoa zijn eigen vlag. Deze vlag bestaat uit een blauw achtergrond met hierop een witte driehoek met rode streep. Rechts op het witte vierkant staat een Amerikaanse zeearend (de nationale vogel van de Verenigde Staten) die een gele staf en speer vasthoudt. Deze staf en speer zijn twee symbolen die oorspronkelijk door Samoaanse stamhoofden gebruikt werden en staan daarom symbool voor de Samoaanse cultuur. De kleuren gebruikt in de vlag staat zowel symbool voor de Verenigde Staten als Samoa. Overigens in de vlag van de Verenigde Staten ook officieel in Amerikaans-Samoa.

Net als andere Amerikaanse staten en territoria heeft Amerikaans-Samoa geen wapen of embleem, maar een zegel. Hierop staan drie traditionele Samoaanse spullen afgebeeld; de fue (de staf met de haren), de to'oto'o (de staf zonder haren) en de tanoa (de trommel).

Volkslied

Zie Amerika Samoa voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Het volkslied van Amerikaans-Samoa heet "Amerika Samoa". Hieronder staat een gedeelte van het lied.

Samoaanse versie

Tautua ma ponou I lou Malo
la maniua ia ulu ola
Amerika Samoa
Ole Malo ole sa'olotoga

Nederlandse vertaling

Dien en buig voor jouw land
Laat het gezegend worden en groeien
Amerikaans-Samoa
Het land van vrijheid


Feiten

  • Op een Samoaans kentekenbord staat een palmboom.
  • Amerikaans-Samoa wordt al meer dan 3.000 jaar bewoond.

Fotogalerij

  • Oude kaart van Amerikaans-Samoa.

  • Overzicht van de villages (dorpen) van A-S.

  • Bevolkingspiramide.

  • Nationaal park in Amerikaans-Samoa. Mooi hè?

Zie ook

Landen en afhankelijke gebieden in Oceanië LocationOceania.png
Australië · Fiji · Indonesië · Kiribati · Marshalleilanden · Micronesië · Nauru · Nieuw-Zeeland · Oost-Timor · Palau · Papoea-Nieuw-Guinea · Salomonseilanden · Samoa · Tonga · Tuvalu · Vanuatu

Afhankelijke gebieden: Amerikaans-Samoa · Cookeilanden · Frans-Polynesië · Guam · Hawaï · Nieuw-Caledonië · Niue · Noordelijke Marianen · Norfolk · Pitcairneilanden · Tokelau · Wallis en Futuna
Flag of the United States (Pantone).svg Bestuurlijke indeling van de Verenigde Staten van Amerika (lijst) Flag of the United States (Pantone).svg
Alabama - Alaska - Arizona - Arkansas - Californië - Colorado - Connecticut - Delaware - Florida - Georgia - Hawaï - Idaho - Illinois - Indiana - Iowa - Kansas - Kentucky - Louisiana - Maine - Maryland - Massachusetts - Michigan - Minnesota - Mississippi - Missouri - Montana - Nebraska - Nevada - New Hampshire - New Jersey - New Mexico - New York - North Carolina - North Dakota - Ohio - Oklahoma - Oregon - Pennsylvania - Rhode Island - South Carolina - South Dakota - Tennessee - Texas - Utah - Vermont - Virginia - Washington - West Virginia - Wisconsin - Wyoming

Niet-onafhankelijke gebieden en federaal district van de Verenigde Staten
Amerikaans-Samoa - Guam - Noordelijke Marianen - Puerto Rico - Amerikaanse Maagdeneilanden - Washington D.C. - Kleine afgelegen eilanden van de Verenigde Staten

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Amerikaans-Samoa&oldid=839702"