Dit artikel is bekroond met een WikiKids Award!

Vietnam: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
k (Wijzigingen door Nin10do (Overleg) hersteld tot de laatste versie door TahR)
k
 
(150 tussenliggende versies door 28 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
  +
{{Award|oud|2010}}
 
{{Vietnam}}
 
{{Vietnam}}
  +
'''Vietnam''' ([[Vietnamees]]: ''Việt Nam''), oftewel officieel de '''Socialistische Republiek Vietnam''' ([[Vietnamees]]: ''Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam''), is een [[volksrepubliek]] met wel 91.519.289 inwoners in [[Zuidoost-Azië]]. Het land is 331.689 [[km²]] groot. De hoofdstad is [[Hanoi]].
{{Werk}}
 
  +
Het is een land aan de oostelijke kant van het [[Indochinees Schiereiland]] en het behoort dus samen met [[Laos]] en [[Cambodja]] tot [[Indochina]].
'''Vietnam''' ([[Vietnamees]]: ''Việt Nam''), oftewel officieel de '''Socialistische Republiek Vietnam''' ([[Vietnamees]]: ''Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam''), is een [[volksrepubliek]] met wel 86.116.559 inwoners in [[Zuidoost-Azië]]. Het is ook een van de Indochina - landen.
 
 
Vietnam grenst aan [[China]] in het noorden, [[Laos]] en [[Cambodja]] in het westen.
 
Vietnam grenst aan [[China]] in het noorden, [[Laos]] en [[Cambodja]] in het westen.
Het ligt aan de [[Zuidchinese Zee]] in het oosten en in het zuidwesten ligt het aan de [[Golf van Thailand]].
+
Het ligt aan de [[Zuid-Chinese Zee]] in het oosten en in het zuidwesten ligt het aan de [[Golf van Thailand]].
  +
 
De munteenheid van dit land is de [[Dong (munteenheid)|dong]].
 
De munteenheid van dit land is de [[Dong (munteenheid)|dong]].
  +
Er zijn heel erg veel rijstvelden in Vietnam, en het is een communistisch land.
Het symbool van Vietnam is de [[lotusbloesem]] en Vietnam wordt ook wel het land van de draakvis genoemd.
 
Je hebt er heel erg veel rijstvelden.
 
Vietnam was in [[2004]] de derde grootste wereldexporteur van rijst, na [[Thailand]] en [[India]], wat voor een groot gedeelte te danken is aan de opbrengsten in de [[Mekong Delta]]. In [[2003]] was Vietnam de tweede grootste rijstexporteur.
 
Mensen in Vietnam dragen vaak strohoeden, genaamd [[non la]].
 
De hoofdstad is [[Hanoi]].
 
Dit land is communistisch, net zoals [[China]].
 
 
De grootste stad van het land is [[Ho Chi Minh Stad]], het vroegere [[Saigon]].
 
De grootste stad van het land is [[Ho Chi Minh Stad]], het vroegere [[Saigon]].
  +
De rode achtergrond van de Vietnamese [[vlag]] staat voor de socialistische revolutie van Vietnam en het vergoten bloed van de Vietnamezen tijdens de Eerste Indochinese oorlog met Frankrijk.
Vietnam heeft 65 provincies die verdeelt zijn over drie regio's.
 
  +
De vijf punten van de gouden ster op de vlag staan voor de beroepen en personen in Vietnam: arbeiders, boeren, intellectuelen, jongeren en soldaten.
Het land is verdeeld in deze 3 regio's: het noorden, het midden en het zuiden.
 
  +
Ook staan de vijf sterpunten voor de eenheid in de socialistische staat.
Alleen de cultuur is een beetje anders in elke regio.
 
  +
De vlag werd voor het eerst ingevoerd in het vroegere land [[Noord-Vietnam]] in het jaar [[1954]].
Ook het accent van het Vietnamees is in elke regio anders.
 
Iedereen kan de legendarische, denkbeeldige draakvis zien op de kaart van Vietnam.
+
Sinds [[1976]] is het de huidige vlag van Vietnam.
De vlag van Vietnam is rood met een gouden ster in het midden.
 
Het rood betekent het bloed van alle Vietnamezen.
 
Net zoals in China is de ''gelukskleur'' rood.
 
 
   
 
== Bevolking ==
 
== Bevolking ==
  +
Vietnam heeft 91.519.289 inwoners (2012). Vietnam is daarmee het 13e grootste land van de wereld wat betreft inwoneraantal.
 
Vietnam heeft 86.116.559 inwoners ([[2008]]).
 
 
Een inwoner van Vietnam noem je een Vietnamees.
 
Een inwoner van Vietnam noem je een Vietnamees.
 
De taal is het [[Vietnamees]].
 
De taal is het [[Vietnamees]].
Het Vietnamees heeft 70 miljoen sprekers.
+
Het Vietnamees heeft 75 miljoen sprekers, en heeft maar liefst 50 verschillende volken en stammen, maar de meeste zijn klein en wonen in de bergen.
   
[[Afbeelding:Flag of Vietnam.png|200px|right|thumb|De [[vlag]] van Vietnam]]
+
[[Bestand:Flag of Vietnam.svg|200px|right|thumb|De [[vlag]] van Vietnam]]
[[Afbeelding:Coat_of_arms_of_Vietnam.png|200px|right|thumb|Het wapen van Vietnam‎]]
+
[[Bestand:Emblem of Vietnam.svg|200px|right|thumb|Het wapen van Vietnam‎]]
   
 
=== Volkslied ===
 
=== Volkslied ===
 
 
{{zie artikel|Voor het artikel over het volkslied van Vietnam, zie [[Tiến Quân Ca]]}}
 
{{zie artikel|Voor het artikel over het volkslied van Vietnam, zie [[Tiến Quân Ca]]}}
   
 
Dit is het eerste couplet van het volkslied van Vietnam (in het [[Vietnamees]]),[[Tiến Quân Ca]]:
 
Dit is het eerste couplet van het volkslied van Vietnam (in het [[Vietnamees]]),[[Tiến Quân Ca]]:
   
'''&#272;oàn quân Vi&#7879;t Nam &#273;i <br>'''
+
'''Đoàn quân Việt Nam đi <br />'''
'''Chung lòng c&#7913;u qu&#7889;c <br>'''
+
'''Chung lòng cứu quốc <br />'''
'''B&#432;&#7899;c chân d&#7891;n vang trên &#273;&#432;&#7901;ng g&#7853;p gh&#7873;nh xa<br>'''
+
'''Bước chân dồn vang trên đường gập ghềnh xa<br />'''
'''C&#7901; in máu chi&#7871;n th&#7855;ng vang h&#7891;n n&#432;&#7899;c, <br>'''
+
'''Cờ in máu chiến thắng vang hồn nước, <br />'''
 
'''Súng ngoài xa chen khúc quân hành ca. '''
 
'''Súng ngoài xa chen khúc quân hành ca. '''
'''<br>&#272;&#432;&#7901;ng vinh quang xây xác quân thù, <br>'''
+
'''<br />Đường vinh quang xây xác quân thù, <br />'''
'''Th&#7855;ng gian lao cùng nhau l&#7853;p chi&#7871;n khu. <br>'''
+
'''Thắng gian lao cùng nhau lập chiến khu. <br />'''
'''Vì nhân dân chi&#7871;n &#273;&#7845;u không ng&#7915;ng, <br>'''
+
'''Vì nhân dân chiến đấu không ngừng, <br />'''
'''Ti&#7871;n mau ra sa tr&#432;&#7901;ng, <br>'''
+
'''Tiến mau ra sa trường, <br />'''
'''Ti&#7871;n lên, cùng ti&#7871;n lên. <br>'''
+
'''Tiến lên, cùng tiến lên. <br />'''
'''N&#432;&#7899;c non Vi&#7879;t Nam ta v&#7919;ng b&#7873;n.'''
+
'''Nước non Việt Nam ta vững bền.'''
   
 
=== Andere volken ===
 
=== Andere volken ===
 
 
Vietnam heeft 54 volken, waarvan er 87% echt Vietnamees is.
 
Vietnam heeft 54 volken, waarvan er 87% echt Vietnamees is.
De andere 13% zijn bergvolken (Maar Cham, Chinezen en Khmer Krom leven NIET in de bergen).
+
De andere 13% zijn bergvolken (Maar Cham, Chinezen en Khmer Krom leven NIET in de bergen). Dit zijn de meest voorkomende bergvolken: de [[Muong]], [[Tai]], [[Hmong]], [[Dao]], [[Sedong]], [[Jarai]], [[Bahnar]], [[Rhade]]...
De bergvolken in het noorden van Vietnam spreken een [[Annamese-Muong taal]]. Er zijn circa 50 minderheidsgroepen in de hooglanden van Vietnam, waaronder de [[Muong]](meest voorkomende), [[Tai (volkeren)|Tai]], [[Hmong]], [[Dao (volk)|Dao]], [[Sedong]], [[Jarai]], [[Bahnar]], [[Rhade]] en een groot aantal kleinere groepen. De [[Cham]] leven alleen nog maar in: Vietnam, [[Laos]], [[Maleisië]], [[Saudi Arabië]], [[Cambodja]] en nog een paar landen. Er is een belangrijke groep [[Cambodja]]nen, [[Khmer Krom]] ook wel, dichtbij de Cambodjaanse grens en bij de monding van de rivier de [[Mekong]]. Er zijn ook vele grote aantallen [[Chinezen]] in de stedelijke centra van [[Ho Chi Minh Stad]], in het bijzonder in het gebied genaamd [[Cholon (Ho Chi Minhstad)|Chợ Lớn]] (Grote Markt) van [[Ho Chi Minh Stad]], hoewel velen gevlucht zijn naar het buitenland nadat het democratische [[Zuid Vietnam]] door het communistische Noorden werd verslagen.
+
De [[Cham]] leven alleen nog maar in: Vietnam, [[Laos]], [[Maleisië]], [[Saoedi-Arabië]], [[Cambodja]] en nog een paar landen. Bij de regio van de [[Mekong Delta]] en de grens met [[Cambodja]] zijn een bepaalde groep Cambodjanen: [[Khmer Krom]]. Er zijn ook veel [[Chinezen]] in [[Ho Chi Minh Stad]], de plaats waar ze het meest wonen: [[Cholon (Ho Chi Minhstad)|Chợ Lớn]] (Chinatown) van [[Ho Chi Minh Stad]].
 
==Lijst met de 5 allergrootste steden van heel Vietnam==
 
   
  +
=== Grootste steden ===
 
{| class="infobox" style="text-align:center; width:97%; margin-right:10px; font-size:90%"
 
{| class="infobox" style="text-align:center; width:97%; margin-right:10px; font-size:90%"
! align=center colspan=11 | Lijst met de 5 allergrootste steden van heel Vietnam
+
! align=center colspan=11 | Grootste steden van Vietnam
 
|-
 
|-
! rowspan=23 width:150|<br>
+
! rowspan=23 width:150|<br />
[[Afbeelding:Saigonnightskyline.jpg|135px|Ho Chi Minh Stad]]<br>[[Ho Chi Minh Stad]]<br>
+
[[Bestand:New buildings in the west of Hanoi.jpg|border|135px|Hanoi]]<br />[[Hanoi]]<br />
[[Afbeelding:Hanoi10.jpg|border|135px|Hanoi]]<br>[[Hanoi]]<br>
+
[[Bestand:Haiphong Faehre.jpg|135px|Haiphong]]<br />[[Haiphong]]<br />
[[Afbeelding:Haiphong_Faehre.jpg.JPG|135px|Haiphong]]<br>[[Haiphong]]<br>
+
[[Bestand:Chợ Ninh Kiều nhìn từ sông Hậu.jpg|135px|Can Tho]]<br />[[Can Tho]]<br />
[[Afbeelding:Chợ_Ninh_Kiều_nhìn_từ_sông_Hậu.jpg|135px|Can Tho]]<br>[[Can Tho]]<br>
+
[[Bestand:Da Nang view from top of Son Tra.jpg‎|135px|Da Nang]]<br />[[Da Nang]]<br />
[[Afbeelding:Da_Nang_view_from_top_of_Son_Tra.jpg‎|135px|Da Nang]]<br>[[Da Nang]]<br>
 
 
! align=center style="background:#f5f5f5;" | Nummer
 
! align=center style="background:#f5f5f5;" | Nummer
 
! align=center style="background:#f5f5f5;" | Naam
 
! align=center style="background:#f5f5f5;" | Naam
Regel 87: Regel 75:
   
 
== Geografie ==
 
== Geografie ==
  +
Van de gehele oppervlakte van Vietnam is 327.480&nbsp;km² land en 4.200&nbsp;km² interne zee-marine en dat bij elkaar met een totaal van 331.212&nbsp;km².
 
Dit land is 331.689 [[km²]] groot.
+
De kust is 3.444&nbsp;km lang.
  +
Er zijn erg veel heuvels, bergen, rivieren, laagland en bossen in Vietnam.
Ongeveer zo groot als [[Noorwegen]] of [[Finland]].
 
  +
Vietnam heeft 65 provincies die verdeelt zijn over drie regio's.
De brede, gegroefde staart van de denkbeeldige draakvis vormt het noordelijk deel van het land:
 
  +
Het land is verdeeld in deze 3 regio's: het noorden, het midden en het zuiden.
 
  +
De cultuur, het Vietnamese accent, economie, geografie, klimaat... zijn anders in elke regio.
[[Afbeelding:20090419010850!VietnameseRegions_vn.png|left|thumb|De 3 Vietnamese regio's verdeelt in nog kleinere regio's : het noorden;oranje,geel,rood- het midden;groen,lichtblauw,donkerblauw-het zuiden;paars en roze]] [[Afbeelding:Vietnam_satelliet.jpg‎|right|thumb|Een satelliet van Vietnam]]
 
  +
Iedereen kan de legendarische, denkbeeldige draakvis zien op de kaart van Vietnam.
{{--}}
 
  +
Men zegt dat het noorden de staart van een denkbeeldige draakvis is en het zuiden de bek.
  +
[[Bestand:Vietnam satelliet.jpg‎|300px|left|thumb|Een satellietfoto van Vietnam]]
 
=== Het noorden ===
 
=== Het noorden ===
  +
[[Bestand:Hoan kiem hanoi 1999.jpg|300px|right|thumb|[[Hoan Kiem Meer]] in [[Hanoi]]]]
 
  +
Het noorden is weer verdeeld in 3 delen: West-Noordelijk Vietnam, Oost-Noordelijk Vietnam en Rode Rivier-Delta regio.
[[Afbeelding:Halong4.jpg|200px|left|thumb|De prachtige [[Ha Long Baai]] in de stad [[Ha Long]]]]
 
[[Afbeelding:Hoan_kiem_hanoi_1999.jpg|200px|right|thumb|[[Hoan Kiem Meer]] in [[Hanoi]]]]
 
De as van het noorden is de [[Rode Rivier]].
 
Het kronkelde lijf bootst de vele bergketen na die de bochtige kust van de [[Zuidchinese Zee]] volgt, met daar tussenin enkel een smalle kuststrook.
 
De kop en de bek liggen in het zuiden van het land.
 
 
In het noorden zijn veel bergen en baaien.
 
In het noorden zijn veel bergen en baaien.
 
Het heeft 26 provincies.
 
Het heeft 26 provincies.
Dit zijn ze: [[Son La (provincie)|Son La]], [[Lai Chau (provincie)|Lai Chau]], [[Dien Bien (provincie)|Dien Bien]], [[Hoa Binh (provincie)|Hoa Binh]], [[Ha Giang (provincie)|Ha Giang]], [[Cao Bang (provincie)|Cao Bang]], [[Lao Cai (provincie)|Lao Cai]], [[Bac Kan (provincie)|Bac Kan]], [[Lang Son (provincie)|Lang Son]], [[Tuyen Quang (provincie)|Tuyen Quang]], [[Yen Bai (provincie)|Yen Bai]], [[Thai Nguyen (provincie)|Thai Nguyen]], [[Phu Tho (provincie)|Phu Tho]], [[Vinh Phuc (provincie)|Vinh Phuc]], [[Bac Giang (provincie)|Bac Giang]], [[Bac Ninh (provincie)|Bac Ninh]], [[Quang Ninh (provincie)|Quang Ninh]], [[Hanoi (gemeente)|Hanoi]] (gemeente), [[Haiphong (gemeente)|Haiphong]] (gemeente), [[Ha Tay (provincie)|Ha Tay]], [[Hai Duong (provincie)|Hai Duong]], [[Hung Yen (provincie)|Hung Yen]], [[Ha Nam (provincie)|Ha Nam]], [[Nam Dinh (provincie)|Nam Dinh]], [[Thai Binh (provincie)|Thai Binh]] en [[Ninh Binh (provincie)|Ninh Binh]].
+
Dit zijn ze: [[Son La (provincie)|Son La]], [[Lai Chau (provincie)|Lai Chau]], [[Dien Bien (provincie)|Dien Bien]], [[Hoa Binh (provincie)|Hoa Binh]], [[Ha Giang (provincie)|Ha Giang]], [[Cao Bang (provincie)|Cao Bang]], [[Lao Cai (provincie)|Lao Cai]], [[Bac Kan (provincie)|Bac Kan]], [[Lang Son (provincie)|Lang Son]], [[Tuyen Quang (provincie)|Tuyen Quang]], [[Yen Bai (provincie)|Yen Bai]], [[Thai Nguyen (provincie)|Thai Nguyen]], [[Phu Tho (provincie)|Phu Tho]], [[Vinh Phuc (provincie)|Vinh Phuc]], [[Bac Giang (provincie)|Bac Giang]], [[Bac Ninh (provincie)|Bac Ninh]], [[Quang Ninh (provincie)|Quang Ninh]], [[Hanoi]] (stad), [[Haiphong]] (stad), [[Ha Tay (provincie)|Ha Tay]], [[Hai Duong (provincie)|Hai Duong]], [[Hung Yen (provincie)|Hung Yen]], [[Ha Nam (provincie)|Ha Nam]], [[Nam Dinh (provincie)|Nam Dinh]], [[Thai Binh (provincie)|Thai Binh]] en [[Ninh Binh (provincie)|Ninh Binh]].
 
[[Hanoi]] is de allergrootste stad van het noorden.
 
[[Hanoi]] is de allergrootste stad van het noorden.
 
Het is ook een van de oudste steden van Vietnam.
 
Het is ook een van de oudste steden van Vietnam.
[[Haiphong]] is de grootste haven van het noorden.
+
In het noorden is de grootste en belangrijkste rivier de [[Rode Rivier]].
  +
De oorsprong komt uit [[China]] en stroomt naar Vietnam tot de [[Golf van Tonkin]], [[Zuid-Chinese Zee]].
De Rode rivier is de grootste en langste rivier in het noorden.
 
  +
De Rode Rivier is 1.149&nbsp;km lang.
  +
De steden die aan deze rivier liggen worden vaak overlast door het water, daarom worden er dijken gemaakt langs de rivier.
  +
In Vietnam splitst de rivier zich in tweeën: de [[Zwarte Rivier]] en de [[Lo Rivier]].
  +
Die splitsen zich weer in nog kleinere rivieren.
 
De beroemdste baai is de [[Ha Long baai]] en het hoort op de [[Werelderfgoedlijst]].
 
De beroemdste baai is de [[Ha Long baai]] en het hoort op de [[Werelderfgoedlijst]].
 
Deze baai ligt in de stad [[Ha Long]].
 
Deze baai ligt in de stad [[Ha Long]].
Regel 114: Regel 104:
 
'''Chùa Một Cột''' oftewel '''Chùa Mật''', is een tempel midden in de hoofdstad van Vietnam, [[Hanoi]]. Deze tempel is de mooiste tempel van heel Vietnam en hij heeft maar een paal.
 
'''Chùa Một Cột''' oftewel '''Chùa Mật''', is een tempel midden in de hoofdstad van Vietnam, [[Hanoi]]. Deze tempel is de mooiste tempel van heel Vietnam en hij heeft maar een paal.
 
Deze tempel is in [[1049]] gebouwd.
 
Deze tempel is in [[1049]] gebouwd.
  +
De symbolen van Hanoi zijn de Chua Mot Cot-tempel en het Hoan Kiem Meer.
   
 
=== Het midden ===
 
=== Het midden ===
[[Afbeelding:Hoian.jpg‎|200px|left|thumb|De oude kuststad [[Hoi An]]]]
+
[[Bestand:Ngomon2.jpg‎|300px|right|thumb|Complex [[Huê]]-monumenten]]
  +
De midden-regio is verdeeld in 3 delen: Noordelijk Midden Vietnam, Zuidelijk Midden Vietnam en Tay Nguyen (provincies in de bergen).
[[Afbeelding:Ngomon2.jpg‎|200px|right|thumb|Complex [[Huê]]-monumenten]]
 
 
De armste regio van het land is de midden regio en het heeft 19 provincies.
 
De armste regio van het land is de midden regio en het heeft 19 provincies.
 
Dit zijn ze: [[Thanh Hoa (provincie)|Thanh Hoa]], [[Nghe An (provincie)|Nghe An]], [[Ha Tinh (provincie)|Ha Tinh]], [[Quang Binh (provincie)|Quang Binh]], [[Lam Dong]], [[Binh Thuan]], [[Ninh Thuan]], [[Quang Tri (provincie)|Quang Tri]], [[Thua Thien-Hué (provincie)|Thua Thien-Hué]], [[Da Nang (gemeente)|Da Nang]] (gemeente), [[Quang Nam (provincie)|Quang Nam]], [[Quang Ngai (provincie)|Quang Ngai]], [[Binh Dinh (provincie)|Binh Dinh]], [[Phu Yen (provincie)|Phu Yen]], [[Khanh Hoa (provincie)|Khanh Hoa]], [[Kon Tum (provincie)|Kon Tum]], [[Gia Lai (provincie)|Gia Lai]], [[Dak Lak (provincie)|Dak Lak]] en [[Dak Nong (provincie)|Dak Nong]].
 
Dit zijn ze: [[Thanh Hoa (provincie)|Thanh Hoa]], [[Nghe An (provincie)|Nghe An]], [[Ha Tinh (provincie)|Ha Tinh]], [[Quang Binh (provincie)|Quang Binh]], [[Lam Dong]], [[Binh Thuan]], [[Ninh Thuan]], [[Quang Tri (provincie)|Quang Tri]], [[Thua Thien-Hué (provincie)|Thua Thien-Hué]], [[Da Nang (gemeente)|Da Nang]] (gemeente), [[Quang Nam (provincie)|Quang Nam]], [[Quang Ngai (provincie)|Quang Ngai]], [[Binh Dinh (provincie)|Binh Dinh]], [[Phu Yen (provincie)|Phu Yen]], [[Khanh Hoa (provincie)|Khanh Hoa]], [[Kon Tum (provincie)|Kon Tum]], [[Gia Lai (provincie)|Gia Lai]], [[Dak Lak (provincie)|Dak Lak]] en [[Dak Nong (provincie)|Dak Nong]].
 
Dat is zo vanwege de droogte, overstromingen.
 
Dat is zo vanwege de droogte, overstromingen.
 
Een mooie stad in de midden regio is [[Huê]].
 
Een mooie stad in de midden regio is [[Huê]].
'''Hué''' is een stad in het midden van Vietnam dus, in de provincie [[Thua Thien-Hué]], waarvan het ook de hoofdstad is.
+
'''Hué''' is een stad in de provincie [[Thua Thien-Hué]]
 
Het hoort op de [[Werelderfgoedlijst]].
 
Het hoort op de [[Werelderfgoedlijst]].
 
[[Huê]] was de vroegere hoofdstad van Vietnam in de tijd van de [[Nguyen-dynastie]].
 
[[Huê]] was de vroegere hoofdstad van Vietnam in de tijd van de [[Nguyen-dynastie]].
  +
In [[Huê]] zijn vele mooie monumenten en tempels zoals de [[Thien Mu tempel]].
Voor [[Huê]] was [[Hanoi]] weer de hoofdstad.
 
In [[Huê]] zijn vele mooie pagodes en tempels zoals de [[Thien Mu tempel]].
+
Ook zijn er mooie paleizen en graven van de [[Nguyen-dynastie]].
Ook zijn er mooie paleizen en graven van de keizers.
 
Vooral graven van de keizers van de Nguyen-dynastie.
 
 
Meisjes in [[Huê]] houden van paarse Vietnamese jurken, genaamd [[ao dai]].
 
Meisjes in [[Huê]] houden van paarse Vietnamese jurken, genaamd [[ao dai]].
 
Ten zuiden van Huê is een hele mooie stad: Hoi An.
 
Ten zuiden van Huê is een hele mooie stad: Hoi An.
Regel 135: Regel 124:
 
De stad ligt in de provincie [[Quang Nam (provincie)|Quang Nam]] en heeft ongeveer zo'n 25.000 inwoners.
 
De stad ligt in de provincie [[Quang Nam (provincie)|Quang Nam]] en heeft ongeveer zo'n 25.000 inwoners.
 
Het hoort op de [[Werelderfgoedlijst]].
 
Het hoort op de [[Werelderfgoedlijst]].
Deze vroegere havenstad van het koninkrijk [[Champa]] ligt aan het een rivier en was een heel erg belangrijk handelscentrum tussen de [[16e eeuw|16e]] en de [[17e eeuw]]. Er kwamen vele handelaren uit [[Keizerrijk China|China]], [[Japan]], [[Nederland]], [[India]] en [[Indonesië]].
+
Deze vroegere havenstad van het koninkrijk [[Champa]] ligt aan een rivier en was een heel erg belangrijk handelscentrum tussen de [[16e eeuw|16e]] en de [[17e eeuw]]. Er kwamen vele handelaren uit [[Keizerrijk China|China]], [[Japan]], [[Nederland]], [[India]] en [[Indonesië]].
 
Toen de [[Chinezen]] met deze stad handelden heette de stad 'Hai Pho' (een plaats aan de zee) en ten tijde van de [[Frankrijk|Franse]] kolonisering heette het 'Faifo'.
 
Toen de [[Chinezen]] met deze stad handelden heette de stad 'Hai Pho' (een plaats aan de zee) en ten tijde van de [[Frankrijk|Franse]] kolonisering heette het 'Faifo'.
 
[[Da Nang]] is de grootste stad en haven van het midden.
 
[[Da Nang]] is de grootste stad en haven van het midden.
Regel 142: Regel 131:
 
In [[Da Lat]] is een hele mooie en romantische waterval.
 
In [[Da Lat]] is een hele mooie en romantische waterval.
 
In de buurt van [[Huê]] is een hele bekende, toeristische bergpas: De [[Deo Hai Van Bergpas]].
 
In de buurt van [[Huê]] is een hele bekende, toeristische bergpas: De [[Deo Hai Van Bergpas]].
Het mooiste strand van heel Vietnam wat veel toerisme aantrekt ligt in [[Phan Thiet]].
+
De mooiste stranden van midden Vietnam wat veel toerisme aantrekt liggen in [[Phan Thiet]],[[Nha trang]]
   
 
=== Het zuiden ===
 
=== Het zuiden ===
  +
{{zie artikel|Voor meer over Zuidelijk Vietnam, zie het artikel over [[Zuidelijk Vietnam]]}}
  +
[[Bestand:VietnamCuChiTunnels.jpg|300px|left|thumb|Het tunnelcomplex van [[Cu Chi]]]]
   
{{zie artikel|Voor meer over Zuidelijk Vietnam, zie [[Zuidelijk Vietnam]]}}
+
Zuidelijk Vietnam is verdeeld in 2 delen: Oost-Zuidelijk Vietnam en Mekong Delta Regio.
[[Afbeelding:Địa_đạo_Củ_Chi.jpg|200px|left|thumb|Het tunnelcomplex van [[Cu Chi]]]]
 
[[Afbeelding:HCMC_Binh_Tay.jpg‎|200px|right|thumb|[[Cho Lon]], de markt met de meeste [[Chinezen]] van het zuiden]]
 
 
De rijkste regio van het land is de zuidelijke regio en het heeft 19 provincies.
 
De rijkste regio van het land is de zuidelijke regio en het heeft 19 provincies.
Dit zijn de 19 provincies: [[Ho Chi Minhstad (gemeente)|Ho Chi Minhstad]] (gemeente), [[Binh Phuoc (provincie)|Binh Phuoc]], [[Tay Ninh (provincie)|Tay Ninh]], [[Binh Duong (provincie)|Binh Duong]], [[Đồng Nai (provincie)|Đồng Nai]], [[Ba Ria-Vung Tau]], [[Long An (provincie)|Long An]], [[Dong Thap (provincie)|Dong Thap]], [[An Giang (provincie)|An Giang]], [[Tien Giang (provincie)|Tien Giang]], [[Vinh Long (provincie)|Vinh Long]], [[Ben Tre (provincie)|Ben Tre]], [[Kien Giang (provincie)|Kien Giang]], [[Can Tho (gemeente)|Can Tho]] (gemeente), [[Hau Giang (provincie)|Hau Giang]], [[Tra Vinh (provincie)|Tra Vinh]], [[Soc Trang (provincie)|Soc Trang]], [[Bac Lieu (provincie)|Bac Lieu]] en [[Ca Mau (provincie)|Ca Mau]].
+
Dit zijn de 19 provincies: [[Ho Chi Minh Stad]], [[Binh Phuoc (provincie)|Binh Phuoc]], [[Tay Ninh (provincie)|Tay Ninh]], [[Binh Duong (provincie)|Binh Duong]], [[Đồng Nai (provincie)|Đồng Nai]], [[Ba Ria-Vung Tau]], [[Long An (provincie)|Long An]], [[Dong Thap (provincie)|Dong Thap]], [[An Giang (provincie)|An Giang]], [[Tien Giang (provincie)|Tien Giang]], [[Vinh Long (provincie)|Vinh Long]], [[Ben Tre (provincie)|Ben Tre]], [[Kien Giang (provincie)|Kien Giang]], [[Can Tho]] (stad), [[Hau Giang (provincie)|Hau Giang]], [[Tra Vinh (provincie)|Tra Vinh]], [[Soc Trang (provincie)|Soc Trang]], [[Bac Lieu (provincie)|Bac Lieu]] en [[Ca Mau (provincie)|Ca Mau]].
Hier is de delta van de [[Mekong]] en hier zijn heel erg veel eilanden.
+
In het zuiden is de grootste en belangrijkste rivier ook de [[Mekong]].
  +
De oorsprong is in China en het stroomt naar [[Myanmar]], [[Laos]], [[Thailand]], [[Cambodja]] en uiteindelijk naar Vietnam.
Ook de grootste stad van het land is hier: [[Ho Chi Minh Stad]].
 
  +
Bij de hoofdstad van [[Cambodja]]: [[Pnomh Penh]] verdeelt de Mekong zich in twee stukken: de [[Tien]] en de [[Hau]].
  +
Die verdelen zich weer in nog kleinere rivieren.
  +
Ook de grootste stad van het land ligt hier: [[Ho Chi Minh Stad]].
 
[[Ho Chi Minh Stad]] is ook de grootste haven van het zuiden.
 
[[Ho Chi Minh Stad]] is ook de grootste haven van het zuiden.
 
In het zuiden van Vietnam zijn de meeste rijstvelden.
 
In het zuiden van Vietnam zijn de meeste rijstvelden.
Ook zijn er veel palmbomen en bananen.
+
Ook zijn er veel palmbomen met kokosnoten, mango's, doerians, starfruits, ramboetans, bananen...
  +
[[Cho Lon]] is de wijk met de meeste [[Chinezen]] van het zuiden.
Het grootste eiland van Vietnam is [[Phu Quoc]].
 
  +
In het zuiden zijn ook erg beroemde tunnels in [[Cu Chi]], die heten de [[Tunnels van Cu Chi]].
Op dit eiland is een hele grote gevangenis.
 
  +
Het tunnelcomplex van Cu Chi is een netwerk van vele ondergrondse [[tunnel]]s bij elkaar in het [[Cu Chi]] district van [[Ho Chi Minhstad]], Vietnam. Het complex is onderdeel van een nog groter tunnelnetwerk dat onder het gehele land doorloopt. De tunnels waren de locatie van verschillende militaire campagnes tijdens de [[Vietnamoorlog]].
[[Cho Lon]] is de markt met de meeste [[Chinezen]] van het zuiden.
 
In het zuiden zijn ook erg beroemde tunnels in [[Cu Chi]].
 
Ook wel de [[Tunnels van Cu Chi]].
 
Het tunnelcomplex van Cu Chi is een netwerk van vele ondergrondse [[tunnel]]s bij elkaar in het [[Cu Chi]] district van [[Ho Chi Minhstad]], [[Vietnam]]. Het complex is onderdeel van een nog groter tunnelnetwerk dat onder het gehele land doorloopt. De tunnels waren de locatie van verschillende militaire campagnes tijdens de [[Vietnamoorlog]]
 
 
Deze tunnels gingen helemaal naar [[Ho Chi Minh Stad|Saigon]].
 
Deze tunnels gingen helemaal naar [[Ho Chi Minh Stad|Saigon]].
De tunnels zijn erg beroemd geworden doordat de tunnels minstens wel 300 km lang zijn.
+
De tunnels zijn erg beroemd geworden doordat de tunnels minstens wel 300&nbsp;km lang zijn.
 
=== Rivieren ===
 
 
Ten oosten van de [[Annamese Cordillera]] in het noorden van het land is een bepaalde vlakte die door de [[Rode Rivier]] en een aantal kleinere rivieren wordt doorstroomd. Deze rivieren monden uit in de [[Golf van Tonkin]]. Ten zuiden van de rivierdelta van de Rode Rivier liggen de [[Centrale Laaglanden]], een nogal kleine kuststrook waar de korte, vaak snelstromende rivieren doorheen zullen stromen.
 
 
De riviertjes stromen van het westen naar het oosten en vormen vruchtbare delta's. Het zuiden van het Centrale Laagland is de vlakte van de delta van de rivier de [[Mekong]], die door het zuidelijke gedeelte van het land stroomt langs [[Can Tho]]. Bij de grens met [[Cambodja]] verdeeld de Mekong zich in twee stukken: de [[Tien]] en de [[Hau]].
 
   
 
=== Eilanden ===
 
=== Eilanden ===
  +
In heel Vietnam zijn boven 2.800 eilanden plus de [[Spratly Eilanden]] en de [[Paracel Eilanden]].
 
Vietnam claimt het bezit van de [[Spratly Eilanden]] en de [[Paracel Eilanden]].
+
De Spratly archipel heeft wel 148 kleine eilandjes en de Paracel archipel heeft 30 kleine eilandjes.
  +
Deze eilanden zijn een voorraad van heel veel olie en gas.
China valt Vietnam vaak aan om deze eilanden in te lijven.
 
  +
Ook kan je er erg veel vis vangen en andere zeedieren.
In Vietnam zijn veel opstanden geweest, maar China eist de hele [[Zuidchinese Zee]] op.
 
  +
De twee archipels zijn de 4e grootste gas-en oliereserves van heel de wereld.
Maar dat mag niet van de [[Verenigde Naties]].
 
  +
Daarom wil iedereen de eilanden claimen, zoals [[China]], de [[Filipijnen]], [[Brunei]], [[Taiwan]] en [[Maleisië]].
Naast deze archipels heeft Vietnam ook nog een eiland ten zuiden van het land: [[Phu Quoc]].
 
  +
Het grootste eiland van Vietnam is [[Phu Quoc]] dat in het zuiden van Vietnam ligt in de [[Golf van Thailand]].
  +
De oppervlakte van [[Phu Quoc]] is 593,05&nbsp;km².
   
 
=== Het klimaat van Vietnam ===
 
=== Het klimaat van Vietnam ===
 
 
Het klimaat van Vietnam is tropisch-moesson klimaat.
 
Het klimaat van Vietnam is tropisch-moesson klimaat.
 
Dat betekent dus dat er vele gigantische tropische regenwouden zijn.
 
Dat betekent dus dat er vele gigantische tropische regenwouden zijn.
 
Het is erg vochtig in Vietnam.
 
Het is erg vochtig in Vietnam.
Maar het klimaat verschilt wel een beetje van het noorden en het zuiden.
+
Maar het klimaat verschilt wel van het noorden, het midden en het zuiden.
  +
In het noorden zijn er vier seizoenen.
 
Juist in het zuiden zijn er maar twee seizoenen: [[regenseizoen]] en [[droogseizoen]].
+
In het noorden zijn er vier seizoenen: [[lente]], [[zomer]], [[herfst]] en [[winter]].
  +
Midden Vietnam is de regio met het slechtste weer van het land.
In het noorden van het land kan de temperatuur wel dalen tot -1 graden, vriezen en sneeuwen.
 
  +
Het heeft dezelfde seizoenen als het zuiden, maar de tijd van de seizoenen is anders.
In tegenstelling het vochtige en warme zuiden.
 
  +
Er zijn erg veel stormen en overstromingen.
  +
In het zuiden zijn twee seizoenen: droogteseizoen en regenseizoen.
  +
Hier is het mooier weer dan in het noorden en het midden.
  +
Langs de kust is het soms een gematigd klimaat, door de zeestroom.
 
Elk jaar zijn er in Vietnam van 5 tot en met 10 stormen of orkanen.
 
Elk jaar zijn er in Vietnam van 5 tot en met 10 stormen of orkanen.
   
 
== Geschiedenis ==
 
== Geschiedenis ==
[[Afbeelding:Ho_Chi_Minh_1946_cropped.jpg|200px|right|thumb|[[Ho Chi Minh]] (19 [[mei]] [[1890]] - 2 [[september]] [[1969]]), een van Vietnams grootste geschiedenisfiguren]]
+
[[Bestand:Ho Chi Minh 1946 and signature (cropped).jpg|200px|right|thumb|[[Ho Chi Minh]] (19 [[mei]] [[1890]] - 2 [[september]] [[1969]]), een van Vietnams grootste geschiedenisfiguren]]
  +
De eerste vestiging van Vietnam was in het huidige [[Noordelijk Vietnam]] in circa 700 v.Christus.
  +
Het land heette nog niet Vietnam, maar [[Koninkrijk Van Lang]].
 
Vietnam was een land dat vaak werd aangevallen door de kwaadaardige [[Chinezen]].
 
Vietnam was een land dat vaak werd aangevallen door de kwaadaardige [[Chinezen]].
Het land werd eerst geregeerd door keizers en later door Chinezen.
+
Het land werd eerst geregeerd door keizers en rond het jaar 200 v. Christus geregeerd door Chinezen.
  +
Er kwamen vele rebellen.
Er kwamen rebellen: [[Trung Trac]] en [[Trung Nhi]] en samen ook wel [[Hai Ba Trung]] of [[Trung-Zusters]].
 
Ze kwamen in opstand met olifanten, maar verloren helaas hun leven.
 
Later kwamen nog veel meer rebellen op.
 
 
Duizend jaar lang was Vietnam een provincie van [[China]].
 
Duizend jaar lang was Vietnam een provincie van [[China]].
Gelukkig werd Vietnam weer een zelfstandig land.
+
Vietnam werd weer een zelfstandig land in het jaar [[938]].
 
Er kwamen weer keizers.
 
Er kwamen weer keizers.
  +
Vanaf de 10e eeuw begon Vietnam verdedigden ze hun land weer tegen de Chinezen.
De laatste dynastie was de [[Nguyen-dynastie]].
 
  +
Tegelijkertijd begon het koninkrijk zich uit te breiden naar het zuiden.
Toen was [[Huê]] de hoofdstad.
 
Langzamerhand begon het koninkrijk uit te breiden tot het zuiden.
 
 
Ze hadden eerst de [[Cham]] en de [[Khmer]] moeten verslaan om tot het zuidelijkste puntje van het huidige Vietnam te komen.
 
Ze hadden eerst de [[Cham]] en de [[Khmer]] moeten verslaan om tot het zuidelijkste puntje van het huidige Vietnam te komen.
 
Maar het koninkrijk eindigde toen de [[Fransen]] kwamen in de negentiende eeuw.
 
Maar het koninkrijk eindigde toen de [[Fransen]] kwamen in de negentiende eeuw.
Vietnam werd voor 100 jaar een Franse kolonie.
+
Vietnam werd een Franse kolonie.
 
Dat eindigde toen de communisten opstonden met als leiding [[Ho Chi Minh]].
 
Dat eindigde toen de communisten opstonden met als leiding [[Ho Chi Minh]].
Toen de Fransen verdreven waren kwamen de [[Japanners]] in de [[Tweede Wereldoorlog]], de nazi Japanners, maar gelukkig trokken ze weer terug door Ho Chi Minh.
+
Toen de Fransen verdreven waren kwamen de [[Japanners]] in de [[Tweede Wereldoorlog]], de nazi Japanners, maar ze trokken weer terug door Ho Chi Minh.
Hij maakte Vietnam ook communistisch en stichtte de Socialistische Republiek Vietnam.
+
Ho Chi Minh maakte Vietnam ook communistisch en stichtte de Socialistische Republiek Vietnam in het jaar 1945.
  +
Pas in het jaar 1954 vertrokken de Fransen terug naar Frankrijk.
Eerst was er een zogenaamde [[Vietnamoorlog]].
 
Volgens het [[Verdrag van Genève]] werd Vietnam verdeeld in twee delen: het noorden,[[Noord Vietnam]] en het zuiden; [[Zuid Vietnam]].
+
Volgens het [[Verdrag van Genève]] werd Vietnam verdeeld in twee delen: het noorden, [[Socialistische Republiek Vietnam]] en het zuiden; [[Republiek Vietnam]].
 
Het noorden werd communistisch en het zuiden werd democratisch en werd gesteund door Amerika.
 
Het noorden werd communistisch en het zuiden werd democratisch en werd gesteund door Amerika.
  +
Er kwam een oorlog tussen beiden, genaamd de [[Vietnamoorlog]].
 
Dat duurde bijna 20 jaren lang en de communisten wonnen van de republikeinen uit het zuiden.
 
Dat duurde bijna 20 jaren lang en de communisten wonnen van de republikeinen uit het zuiden.
Die hadden als hoofdstad [[Ho Chi Minh Stad]], wat eerst [[Ho Chi Minh Stad|Saigon]] heette.
+
De republikeinen hadden als hoofdstad [[Ho Chi Minh Stad]], wat eerst [[Ho Chi Minh Stad|Saigon]] heette.
 
In het noorden hadden de communisten als hoofdstad [[Hanoi]].
 
In het noorden hadden de communisten als hoofdstad [[Hanoi]].
Nadat de [[Vietnamoorlog]] was afgelopen (30 [[april]] [[1975]]), gingen de republikein als vluchtelingen naar andere landen.
+
Nadat de [[Vietnamoorlog]] was afgelopen (30 [[april]] [[1975]]), gingen de republikeinen als vluchtelingen naar andere landen.
 
Vanaf 2 [[juli]] [[1976]] heette heel Vietnam de Socialistische Republiek Vietnam.
 
Vanaf 2 [[juli]] [[1976]] heette heel Vietnam de Socialistische Republiek Vietnam.
In het buitenland wonen veel Vietnamezen, vooral in de [[Verenigde Staten]] (ongeveer 2 miljoen Vietnamezen).
+
In het buitenland wonen nu veel Vietnamezen, vooral in de [[Verenigde Staten]] (ongeveer 2 miljoen Vietnamezen).
Daar hebben ze een grote vestiging gesticht in [[Orange County]], genaamd [[Little Saigon]].
+
Daar hebben ze een grote vestiging gesticht in [[Orange County]] in de Amerikaanse staat [[Californië]], genaamd [[Little Saigon]].
  +
In 1978 viel Vietnam [[Cambodja]] binnen, in 1989 wisten de overwinning te behalen en het land te bevrijden van de [[Khmer Rouge]].
 
{{--}}
 
{{--}}
== Economie ==
 
   
  +
== Economie ==
De economie van Vietnam is nogal arm.
 
  +
De economie van Vietnam is aan het ontwikkelen.
Volgens het [[Ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties]] leeft in Vietnam 28,9% van de bevolking onder de [[armoedegrens]].
 
  +
Het hoort als 60ste op de [[Internationaal Monetair Fonds]]-lijst in 2009.
Ook omdat het nu crisis is.
 
  +
In Vietnam leeft 28,9% van de bevolking nog onder de [[armoedegrens]].
 
Maar de economie begint al wat te stijgen van Vietnam.
 
Maar de economie begint al wat te stijgen van Vietnam.
 
Het hoofdberoep van de bevolking is landbouw.
 
Het hoofdberoep van de bevolking is landbouw.
Ze verbouwen [[rijst]], [[banaan|bananen]], [[suikerriet]], [[rubber]], [[boon|bonen]], [[koffie]], [[katoen]] en [[pinda]]'s.
+
Ze verbouwen [[rijst]], [[Banaan (vrucht)|bananen]], [[suikerriet]], [[rubber]], [[boon|bonen]], [[koffie]], [[katoen]] en [[pinda]]'s.
 
Er zijn kolossale rijstplantages.
 
Er zijn kolossale rijstplantages.
  +
Vietnam was in [[2004]] de derde grootste wereldexporteur van rijst, na [[Thailand]] en [[India]], wat voor een groot gedeelte te danken is aan de opbrengsten in de [[Mekong Delta]].
Ook [[hout|houtkap]] is belangrijk voor het land.
 
  +
In [[2003]] was Vietnam de tweede grootste wereldrijstexporteur.
  +
Ook [[hout]]kap is belangrijk voor het land.
 
Een ander belangrijk beroep is industrie.
 
Een ander belangrijk beroep is industrie.
In Vietnam zijn ook autobedrijven en havenindustrie natuurlijk.
+
In Vietnam zijn ook autobedrijven en havenindustrie .
 
Er zijn ook vele delfstoffen, zoals; [[steenkool]], [[fosfaat]], [[mangaan]], [[bauciet]], [[chromaat]] en nog veel meer andere delfstoffen.
 
Er zijn ook vele delfstoffen, zoals; [[steenkool]], [[fosfaat]], [[mangaan]], [[bauciet]], [[chromaat]] en nog veel meer andere delfstoffen.
 
Iets nog anders wat belangrijk is voor de economie is [[toerisme]].
 
Iets nog anders wat belangrijk is voor de economie is [[toerisme]].
De belangrijkste handelspartners van Vietnam zijn [[Singapore]], [[Zuid-Korea]] en [[Japan]].
+
De belangrijkste handelspartners van Vietnam zijn [[China]], [[Singapore]], [[Zuid-Korea]], [[Thailand]] en [[Japan]].
 
Sinds 7 [[november]] [[2006]] hoort Vietnam bij de [[Wereldhandelsorganisatie]] (WTO) en werd lid als 150ste op 11 [[januari]] [[2007]] van de WTO.
 
Sinds 7 [[november]] [[2006]] hoort Vietnam bij de [[Wereldhandelsorganisatie]] (WTO) en werd lid als 150ste op 11 [[januari]] [[2007]] van de WTO.
   
=== Economie Regio's ===
+
=== Beroepen per procent (in 2005) ===
  +
* [[Landbouw]] (56,8%)
  +
* [[Industrie]] (37%)
  +
* Overig (6,2%)
   
  +
=== Economie Regio's ===
 
De overheid van Vietnam verdeelt Vietnam in de 3 belangrijkste economie-regio's.
 
De overheid van Vietnam verdeelt Vietnam in de 3 belangrijkste economie-regio's.
 
Dit zijn ze:
 
Dit zijn ze:
  +
# Economische Regio: Noordelijk Vietnam, met 8 belangrijkste provincies, de steden: [[Hanoi]], [[Haiphong]], [[Quang Ninh]], [[Hai Dương]], [[Hung Yen]], [[Ha Tay]], [[Vinh Phuc]], [[Bac Ninh]].
 
* 1. Economische Regio: Noordelijk Vietnam, met 8 belangrijkste provincies, de steden: [[Hanoi]], [[Haiphong]], [[Quang Ninh]], [[Hai Dương]], [[Hung Yen]], [[Ha Tay]], [[Vinh Phuc]], [[Bac Ninh]].
+
# Economische Regio: Midden Vietnam, met de 5 belangrijkste provincies, de steden: [[Thua Thien Hue]], [[Da Nang]], [[Quang Nam]], [[Quang Ngai]], [[Binh Dinh]].
  +
# Economische Regio: Zuidelijk Vietnam, met de 8 belangrijkste provincies, de steden: [[Ho Chi Minh Stad]], [[Dong Nai]], [[Ba Ria-Vung Tau]], [[Binh Duong]], [[Tay Ninh]], [[Binh Phuoc]], [[Long An]], [[Tien Giang]].
   
  +
=== Exportcijfers (in 2003) ===
* 2. Economische Regio: Midden Vietnam, met de 5 belangrijkste provincies, de steden: [[Thua Thien Hue]], [[Da Nang]], [[Quang Nam]], [[Quang Ngai]], [[Binh Dinh]].
 
  +
* [[Bestand:Flag of the United States (Pantone).svg|25px]] [[Verenigde Staten]] (20%)
  +
* [[Bestand:Flag of Japan.svg|25px]] [[Japan]] (14%)
  +
* [[Bestand:Flag of the People's Republic of China.svg|25px]] [[China]] (9%)
  +
* [[Bestand:Flag of Australia.svg|25px]] [[Australië (land)|Australië]] (7%)
  +
* [[Bestand:Flag of Singapore.svg|25px]] [[Singapore]] (5%)
  +
* [[Bestand:Flag of the Republic of China.svg|25px]] [[Taiwan]] (4%)
  +
* [[Bestand:Flag of Germany.svg|25px]] [[Duitsland]] (4%)
  +
* [[Bestand:Flag of the United Kingdom.svg|25px]] [[Verenigd Koninkrijk]] (4%)
  +
* [[Bestand:Flag of France.svg|25px]] [[Frankrijk]] (2%)
  +
* [[Bestand:Flag of the Netherlands.svg|25px]] [[Nederland]] (2%)
  +
* Overige landen (29%)
   
  +
=== Export- en importproducten per procenten (in 2005) ===
* 3. Economische Regio: Zuidelijk Vietnam, met de 8 belangrijkste provincies, de steden: [[Ho Chi Minh Stad]], [[Dong Nai]], [[Ba Ria-Vung Tau]], [[Binh Duong]], [[Tay Ninh]], [[Binh Phuoc]], [[Long An]], [[Tien Giang]].
 
  +
{{kolommen2
  +
|Kolom1=
  +
'''Export'''
  +
* Ruwe olie (23%)
   
  +
* Kleding (15%)
=== Exportcijfers ( in 2003) ===
 
   
  +
* Schoeisel (9,3%)
* [[Verenigde Staten]] (20%)
 
  +
* [[Japan]] (14%)
 
* [[China]] (9%)
+
* Vis (8,5%)
  +
* [[Australië (land)|Australië]] (7%)
 
* [[Singapore]] (5%)
+
* Elektronische computers (4,5%)
  +
* [[Taiwan]] (4%)
 
* [[Duitsland]] (4%)
+
* Rijst (4,3%)
  +
* [[Verenigd Koninkrijk]] (4%)
 
* [[Frankrijk]] (2%)
+
* Rubber (2,4%)
  +
* [[Nederland]] (2%)
 
* Overige landen (29%)
+
* Koffie (2,2%)
  +
|Kolom2=
  +
'''Import'''
  +
* Machines en uitrusting (14,2%)
   
  +
* Aardolie (13,5%)
== Verkeer, vervoer en transport ==
 
   
  +
* Staal (8%)
  +
  +
* Katoen (6,5%)
  +
  +
* Textiel en leer (6,3%)
  +
  +
* Elektronische computers (4,6%)
  +
  +
* Meststoffen (1,8%)
  +
}}
  +
  +
== Toerisme ==
  +
In Vietnam zijn 5 plaatsen die op de [[Werelderfgoedlijst]] van UNESCO staan, dit zijn ze: het keizerlijke monumentencomplex van [[Huê]], de kuststad [[Hoi An]], [[Ha Long Baai]], [[Tempelcomplex My Son]] en [[Nationaal Park Phong Nha-Ke Bang]].
  +
In heel Vietnam zijn 30 nationale parken en 400 warme bronnen van 40 graden tot en met 150 graden.
  +
Vietnam is een van de 12 landen die de mooiste baai heeft van de hele wereld.
  +
Vietnam heeft 2741 toeristische trekpleisters.
  +
Daarom komen er erg veel toeristen in Vietnam.
  +
In 2007 waren er wel 4.171.564 toeristen in Vietnam.
  +
  +
== Verkeer, vervoer en transport ==
 
In Vietnam zijn er onverharde wegen, verharde wegen, spoorwegen en luchtwegen.
 
In Vietnam zijn er onverharde wegen, verharde wegen, spoorwegen en luchtwegen.
De onverharde en verharde wegen zijn allemaal bij elkaar wel 222.000 km lang.
+
De onverharde en verharde wegen zijn allemaal bij elkaar wel 222.000&nbsp;km lang.
Alle spoorwegen bij elkaar zijn wel 2652 km lang.
+
Alle spoorwegen bij elkaar zijn wel 2652&nbsp;km lang.
  +
De wegen in de grote steden zijn vaak overvol druk.
  +
Vooral in de grote steden, zoals: [[Hanoi]] en [[Ho Chi Minh Stad]] zit men altijd in de file.
  +
Er rijden riksja's, vrachtwagens, auto's, bussen, fietsen, bromfietsen, treinen, snorfietsen en nog veel meer.
  +
Ze rijden allemaal door elkaar.
  +
Er zijn wel verkeersregels en borden, maar de meeste mensen rijden niet echt bepaald veilig.
  +
In gebieden met veel rivieren en wateren zijn de belangrijkste vervoeren, kano's, veerponten, boten en schepen.
   
  +
{{kolommen4
  +
|Kolom1=
 
=== Luchthavens ===
 
=== Luchthavens ===
 
 
Er zijn vele luchthavens verdeelt over de 3 regio's (noorden, midden en zuiden).
 
Er zijn vele luchthavens verdeelt over de 3 regio's (noorden, midden en zuiden).
  +
 
De 6 grootste internationale luchthavens van Vietnam zijn:
 
De 6 grootste internationale luchthavens van Vietnam zijn:
 
* 1. [[Tan Son Nhat Airport]] ([[Ho Chi Minh Stad]])
 
* 1. [[Tan Son Nhat Airport]] ([[Ho Chi Minh Stad]])
Regel 279: Regel 321:
 
* 5. [[Cat Bi Airport]] ([[Haiphong]])
 
* 5. [[Cat Bi Airport]] ([[Haiphong]])
 
* 6. [[Phu Bai Airport]] ([[Huê]])
 
* 6. [[Phu Bai Airport]] ([[Huê]])
  +
|Kolom2=
 
  +
[[Bestand:Tan Son Nhat International Airport.jpg|250px|thumb|[[Tan Son Nhat Airport]]]]
  +
|Kolom3=
 
=== Reuzehavens ===
 
=== Reuzehavens ===
 
 
Dit zijn de grootste havens van Vietnam in de drie regio's.
 
Dit zijn de grootste havens van Vietnam in de drie regio's.
   
* 1. [[Haven van Haiphong]] (in het noorden)
+
* 1. [[Haiphong haven]](in [[Haiphong]], noorden-regio)
 
* 2. [[Tien Sa haven]] (in [[Da Nang]], midden-regio)
 
* 2. [[Tien Sa haven]] (in [[Da Nang]], midden-regio)
 
* 3. [[Sai Gon haven]] (in [[Ho Chi Minh Stad]], zuid-regio)
 
* 3. [[Sai Gon haven]] (in [[Ho Chi Minh Stad]], zuid-regio)
  +
|Kolom4=
 
  +
[[Bestand:SaigonPort1.JPG|250px|thumb|De [[Sai Gon Haven]]]]
=== Drukte ===
 
  +
}}
 
De wegen in de grote steden of tussen de steden zijn vaak overvol druk.
 
Er rijden riksja's, vrachtwagens, auto's, bussen, fietsen, bromfietsen, treinen, snorfietsen en nog veel meer.
 
Ze rijden allemaal door elkaar.
 
Er zijn wel verkeersregels en borden, maar de meeste mensen rijden niet echt bepaald veilig.
 
In gebieden met veel rivieren en wateren zijn de belangrijkste vervoeren, kano's, veerponten, boten en schepen.
 
   
 
== Onderwijs ==
 
== Onderwijs ==
  +
Het Vietnamese onderwijs heeft 4 niveaus:
 
Het Vietnamese onderwijs heeft 5 niveaus:
 
   
 
=== Onderwijsniveaus ===
 
=== Onderwijsniveaus ===
 
 
* 1. De Basisschool (5 jaar leren, zonder kleuterschool)
 
* 1. De Basisschool (5 jaar leren, zonder kleuterschool)
* 2. Middelbare School deel 1 (eerste 4 jaar)
+
* 2. Middelbare School : deel 1 (4 jaar) & deel 2 (3 jaar)
  +
* 3. Universiteit
* 3. Middelbare School deel 2 (laatste 3 jaar)
 
* 4. Universiteit
+
* 4. Na de universiteit
* 5. Na de universiteit
 
   
 
=== Meer over het onderwijs ===
 
=== Meer over het onderwijs ===
 
 
De meeste universiteiten van Vietnam liggen in [[Hanoi]] en [[Ho Chi Minh Stad]].
 
De meeste universiteiten van Vietnam liggen in [[Hanoi]] en [[Ho Chi Minh Stad]].
 
Vanaf het jaar 2000 zijn er vele Vietnamezen naar het buitenland gegaan naar welvarende landen om naar een goede opleiding te gaan in landen als de [[Verenigde Staten]], [[Verenigd Koninkrijk]], [[Australië (land)|Australië]], [[Frankrijk]], [[Duitsland]], [[Japan]]....
 
Vanaf het jaar 2000 zijn er vele Vietnamezen naar het buitenland gegaan naar welvarende landen om naar een goede opleiding te gaan in landen als de [[Verenigde Staten]], [[Verenigd Koninkrijk]], [[Australië (land)|Australië]], [[Frankrijk]], [[Duitsland]], [[Japan]]....
 
In 2007 waren het 39.700 Vietnamezen die een opleiding in het buitenland volgden.
 
In 2007 waren het 39.700 Vietnamezen die een opleiding in het buitenland volgden.
   
  +
== Politiek ==
== Politieke gezichtspunten ==
 
  +
[[Bestand:Mr. Nguyen Phu Trong.jpg|thumb|250px|Nguyễn Phú Trọng, de secretaris-generaal van de Communistische Partij van Vietnam.]]
  +
De [[enig (alleen)|enig]] [[legaal|toegestane]] [[politieke partij]] in Vietnam is de [[Communistische Partij van Vietnam]] ([[Vietnamees]]: Đảng Cộng Sản Việt Nam). Vroeger heette deze partij de Partij van de Arbeid van Vietnam. In plaats van meerdere [[democratie|democratische]] politieke partijen zijn er veel [[gemeenschap]]pen in de Communistische Partij. Deze zijn wel allemaal [[communisme|communistisch]].
   
  +
De [[president]] van Vietnam is tijdelijk [[Võ Thị Ánh Xuân]]. Zij kwam aan de [[macht]] nadat oud-president [[Nguyễn Xuân Phúc]] in 2023 aftrad. De president heeft in Vietnam weinig macht, maar moet wel alle [[wet]]ten ondertekenen. Ook mag hij [[bevel]]en geven. De vicepresident is op dit moment ook Võ Thị Ánh Xuân, omdat zij als vicepresident op dit moment ook de tijdelijke president is. De [[Nationale Vergadering (Vietnam)|Nationale Vergadering]], het [[parlement]] van Vietnam, moet namelijk nog een nieuwe president benoemen.
De enigste partij van Vietnam is de [[Communistische Partij van Vietnam]] (Đảng Cộng Sản Việt Nam). Deze partij heette vroeger de [[Partij van de Arbeid van Vietnam]].
 
Het bestuur van Vietnam bestaat niet uit vele partijen, maar vele gemeenschappen. Het belangrijkst zijn de [[Vietnamese Constitutionele Monarchistische Liga]] en de [[Montagnard Foundation]].
 
Een van de meest belangrijkste mensen in de overheid van Vietnam is [[Tran Duc Luong]]. Tran Duc Luong is de vroegere president van Vietnam. Nu is dat [[Nguyen Minh Triet]].
 
   
  +
De leider van de [[regering]] is in Vietnam de premier. De premier heeft als [[regeringsleider]] meer macht dan de president. Sinds 2021 is [[Phạm Minh Chính]] de president van Vietnam.
=== Door wie Vietnam geregeerd wordt ===
 
   
  +
Anders dan de naam doet denken, heeft de secretaris-generaal van de Communistische Partij in Vietnam meer macht dan de president én de premier. De secretaris-generaal [[besluiten|bepaalt]] de [[politiek]]e [[koers]] van Vietnam en geeft invulling aan het communisme. Sinds 2011 is [[Nguyễn Phú Trọng]] de secretaris-generaal.
* Constitutie
 
* President: [[Nguyen Minh Triet]]
 
* Vice President: [[Nguyen Thi Doan]]
 
* Premier Minister: [[Nguyen Tan Dung]]
 
 
* Nationale Ambassade
 
* Hoofd van ambassade: [[Nguyen Phu Trong]]
 
 
* Politieke partij: [[Communistische Partij van Vietnam]]
 
+ Generale Secretaris: [[Nong Duc Manh]]
 
 
 
 
=== Lidmaatschappen ===
 
 
Dit zijn de internationale lidmaatschappen waar Vietnam lid van is.
 
 
* 1. [[APEC]]
 
* 2. [[ASEAN]]
 
* 3. [[La Francophonie]]
 
* 4. [[Verenigde Naties]]
 
* 5. [[Wereldhandelsorganisatie]]
 
   
  +
=== Internationaal ===
  +
Vietnam is lid van de volgende internationale organisaties:
  +
*[[APEC]]
  +
*[[ASEAN]]
  +
*[[La Francophonie]]
  +
*[[Verenigde Naties]]
  +
*[[Wereldhandelsorganisatie]]
   
 
== Cultuur en tradities ==
 
== Cultuur en tradities ==
  +
Vietnam is een land met diverse culturen, want er leven 54 volken samen. Ook is het beïnvloed met de Chinese cultuur.
   
 
=== Feestdagen ===
 
=== Feestdagen ===
 
 
Vietnamese feestdagen vertellen vreemdelingen wat Vietnam van zijn geschiedenis in ere houdt. Ze vormen ook tijd die alle dagen wordt vrijgehouden voor diepere aangelegenheden van de geest, de familie en het land. De traditionele feestdagen van Vietnam worden geteld volgens de Chinese oftewel [[maankalender]].
 
Vietnamese feestdagen vertellen vreemdelingen wat Vietnam van zijn geschiedenis in ere houdt. Ze vormen ook tijd die alle dagen wordt vrijgehouden voor diepere aangelegenheden van de geest, de familie en het land. De traditionele feestdagen van Vietnam worden geteld volgens de Chinese oftewel [[maankalender]].
   
 
De belangrijkste religieuze feestdagen zijn boeddhistische feestdagen. Op [[Boeddha]]'s Verjaardag brengen de boeddhistische volgelingen offers (fruit, groente, bloemen, wierook en kaarsen) in de pagodes. De offers mogen alleen vegetarisch zijn.
 
De belangrijkste religieuze feestdagen zijn boeddhistische feestdagen. Op [[Boeddha]]'s Verjaardag brengen de boeddhistische volgelingen offers (fruit, groente, bloemen, wierook en kaarsen) in de pagodes. De offers mogen alleen vegetarisch zijn.
   
In het jaar is er ook een speciaal feest voor kinderen, het [[mid-herfstfeest]], dat gevierd wordt op de 15e van de achtste maand van de maankalender. Bij dit feest krijgen kinderen lampionnen, kleurrijke drakedansen of leeuwedansen te zien en speciale gerechten om te eten. Een erg speciaal gerecht bij dit feest is mid-herfstfeestcake. Maar volwassenen doen aan dit feest ook mee. Veel geschiedenisfiguren worden op de kalender herdacht.
+
In het jaar is er ook een speciaal feest voor kinderen, het [[mid-herfstfeest]]. Bij dit feest krijgen kinderen lampionnen, kleurrijke drakendansen of leeuwendansen te zien en speciale gerechten om te eten. Een erg speciaal gerecht bij dit feest is mid-herfstfeestcake. Maar volwassenen doen aan dit feest ook mee. Veel geschiedenisfiguren worden op de kalender herdacht.
   
 
Het belangrijkste feest van Vietnam is Tết Nguyên Đán oftewel het Vietnamees Nieuwjaar (het is tegelijk met Chinees Nieuwjaar).
 
Het belangrijkste feest van Vietnam is Tết Nguyên Đán oftewel het Vietnamees Nieuwjaar (het is tegelijk met Chinees Nieuwjaar).
Het feest duurt 3 dagen lang.
+
Het feest duurt 3 dagen lang en een avondje oudjaar.
 
Een maand eerder bereidt iedereen alvast het feest.
 
Een maand eerder bereidt iedereen alvast het feest.
Er word overal feest gevierd en drukke en gezellige markten.
+
Er wordt overal feest gevierd en er zijn drukke en gezellige markten.
 
Overal zijn er speciale bloemmarkten.
 
Overal zijn er speciale bloemmarkten.
 
Een hele familie komt dan bij elkaar eten en het huis wordt mooi gemaakt.
 
Een hele familie komt dan bij elkaar eten en het huis wordt mooi gemaakt.
Regel 367: Regel 387:
   
 
==== Feestdagen-tabel ====
 
==== Feestdagen-tabel ====
 
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
 
|-----
 
|-----
Regel 373: Regel 392:
 
! Naam feest
 
! Naam feest
 
! Vertaling
 
! Vertaling
  +
! Waar over het feest gaat
! Viering
 
! Bijzonderheden
 
 
! Vrije dagen
 
! Vrije dagen
  +
! Kalender
 
|-----
 
|-----
| 1 [[januari]] || [[Nieuwjaar|Tết Dương Lịch]] || Nieuwjaar || Eerste dag van het kalenderjaar || || 1
+
| 1 [[januari]] || [[Nieuwjaar|Tết Dương Lịch]] || Nieuwjaar || Eerste dag van het jaar|| 1 || Westerse kalender
 
|-
 
|-
| Laatste dag van de maankalender<br>Wordt gevierd in [[januari]] of [[februari]] || [[Tết Nguyên Đán]] || Vietnamees nieuwjaar || Einde van de maankalender, eerste dag van de nieuwe maankalender || || 4
+
| Eerste 3 dagen van het jaar || [[Tết Nguyên Đán]] || Vietnamees nieuwjaar || Einde van de maankalender, eerste dag van de nieuwe maankalender || 3 || Maankalender (Chinese kalender)
 
|-
 
|-
  +
| 10e dag van de derde maand<br />
| 8 [[maart]]
 
| 10e dag van de derde lunatie<br>Wordt gevierd in [[maart]] of [[april]] || [[Giỗ tổ Hùng Vương]] || Herinnering aan Hùng Vương || Dood van de Koningen van de Hồng Bàng Dynasty || 1
+
| [[Giỗ tổ Hùng Vương]] || Herdenking aan Hùng Vương || Dood van de Koningen van de Hồng Bàng Dynastie || 1 || Maankalender
 
|-
 
|-
| 30 [[april]] || [[Ngày Thống nhất]] || Herenigingsdag || Viering van [[Bevrijding van Saigon]], einde [[Vietnamoorlog]] en reünificatie van [[Vietnam]] || || 1
+
| 30 [[april]] || [[Ngày Thống nhất]] || Herenigingsdag || Viering van [[Bevrijding van Saigon]], einde [[Vietnamoorlog]] en hereniging van Vietnam || 1 || Westerse kalender
 
|-
 
|-
| 1 [[mei]] || [[Dag van de Arbeid|Ngày Quốc tế Lao động]] || Dag van de Arbeid || Viering van de meimaand || || 1
+
| 1 [[mei]] || [[Dag van de Arbeid|Ngày Quốc tế Lao động]] || Dag van de Arbeid || Viering van de internationale Dag van de Arbeid || 1 || Westerse kalender
 
|-
 
|-
| 2 [[september]] || [[Quốc khánh]] || Nationale dag || Verklaring van onafhankelijkheid en vorming van [[Noord-Vietnam]] || || 1
+
| 2 [[september]] || [[Quốc khánh]] || Nationale dag || Verklaring van onafhankelijkheid en vorming van [[Socialistische Republiek Vietnam]] || 1 || Westerse kalender
 
|}
 
|}
   
 
=== Vietnamese keuken ===
 
=== Vietnamese keuken ===
  +
[[Bestand:Pho in Saigon.jpg|300px|left|thumb|[[Pho]]]]
 
  +
[[Bestand:Cha Gio.jpg|300px|right|thumb|[[Vietnamese Loempia|Vietnamese Loempia's]]]]
De Vietnamese keuken is meestal pittig, maar het kan ook heel zoet, mild, zout of zuur zijn. Vaak wordt er vissaus gebruikt in het eten. Ook knoflook, papaja, witte radijs, garnalen, sojasaus, koriander, munt, kaneel en citroensap komen vaak voor in de gerechten. Een beroemd gerecht is [[Vietnamese Loempia's]]. Deze zijn anders en veel lekkerder dan die walgelijke [[Chinese]] of [[Indonesische]] loempia´s die plat zijn in plaats van [[cilinder]]-achtig.
 
  +
De Vietnamese keuken is meestal pittig, maar het kan ook heel zoet, mild, zout of zuur zijn.
Een ander beroemd Vietnamees gerecht is [[pho]].
 
  +
Vaak wordt er vissaus gebruikt in het eten.
  +
Ook knoflook, garnalen, vis, sojasaus, koriander, munt, en citroensap ..komen vaak voor in de gerechten.
  +
Een beroemd gerecht is de [[Vietnamese Loempia]].
  +
Deze zijn in de vorm van een cilinder.
  +
Een ander beroemd Vietnamees gerecht is [[pho]], van oorsprong een Noord Vietnamees gerecht.
 
Pho is een hele lekkere noedelsoep met allemaal lekkere groenten en kippenvlees of rundvlees.
 
Pho is een hele lekkere noedelsoep met allemaal lekkere groenten en kippenvlees of rundvlees.
 
Er zit vaak taugé bij.
 
Er zit vaak taugé bij.
 
Het bestek lijkt precies op [[China]]: stokjes.
 
Het bestek lijkt precies op [[China]]: stokjes.
 
Het meest wat wordt gegeten in Vietnam is rijst.
 
Het meest wat wordt gegeten in Vietnam is rijst.
  +
In elke regio is het eten anders.
Dat komt in bijna elk gerecht voor.
 
  +
In het noorden eten ze geen pittige of hele zoete dingen zoals de andere regio's.
  +
Het eten in het zuiden is afgeleid van [[China]], [[Thailand]] en [[Cambodja]].
  +
Mensen in het zuiden houden van zoete dingen en kokosmelk in het eten.
  +
In de midden regio houdt men vooral van mooi eten met vele verschillende kleuren.
  +
Ze houden erg van pittig en zout eten.
  +
Deze hapjes zijn afgeleid van het hof van de Vietnamese keizer.
  +
Huê was toen de hoofdstad en deze stad ligt in de Midden-regio.
  +
Van daar de kleurrijke hapjes.
   
 
=== Mode en kleding ===
 
=== Mode en kleding ===
[[Afbeelding:Hai_thiếu_nữ_mặc_áo_dài.jpg‎|200px|right|thumb|Twee Vietnamese meisjes met een [[ao dai]] aan]]
+
[[Bestand:Ca Huế trên sông Hương.JPG‎|300px|right|thumb|Vietnamese opera-zangeressen met een traditionele [[ao dai]] aan]]
De mode van Vietnam wordt steeds moderner in grote steden. Ze dragen hele coole modes. Maar ook draagt men nog de traditionele en wereldberoemde [[ao dai]]. Men draagt ook vaak sandalen of hoge hakken bij de [[ao dai]]. In Vietnam is het erg warm, daarom dragen ze vaak tropische modes, maar ook spijkerbroeken. In het noorden is ook winter, daarom dragen ze daar ook wel eens truien. In arme dorpjes ver van steden dragen ze makkelijke kleren zodat ze beter kunnen werken op hun plantages of rijstvelden.
+
De mode van Vietnam wordt steeds moderner in grote steden. Ze dragen hele moderne modes. Maar ook draagt men nog de traditionele en wereldberoemde [[ao dai]]. Vroeger droeg men in elke regio een andere ao dai. De Noord Vietnamese ao dai heet een [[ao tu than]] en deze was de eerste ao dai soort. Langzamerhand veranderde de ao tu than in de huidige gewone ao dai. De ao dai wordt vooral gedragen op feesten of bruiloften. Ook draagt men ze naar hun werk of naar school. Maar naar school moet je een witte ao dai dragen, als je een meisje bent. Mannen dragen de ao dai alleen bij traditionele feesten of bruiloften. Mensen in Vietnam dragen vaak strohoeden, genaamd [[non la]]. In Vietnam is het erg warm, daarom dragen ze vaak tropische modes, maar ook spijkerbroeken. In het noorden is ook winter, daarom dragen ze daar ook wel eens truien. In arme dorpjes ver van steden dragen ze makkelijke kleren zodat ze beter kunnen werken op hun plantages of rijstvelden.
   
 
=== [[Theater]] en [[Vietnamese opera]] ===
 
=== [[Theater]] en [[Vietnamese opera]] ===
 
 
[[Vietnamese opera]] is iets heel bijzonders en traditioneel van Vietnam.
 
[[Vietnamese opera]] is iets heel bijzonders en traditioneel van Vietnam.
 
Alleen in elke regio (noorden, midden en zuiden) is de opera erg anders.
 
Alleen in elke regio (noorden, midden en zuiden) is de opera erg anders.
De [[opera]] is anders dan de [[westerse]] oftewel [[Europese]].
+
De [[Opera (muziek)|opera]] is anders dan de [[westerse]] oftewel [[Europese]].
Het lijkt op [[Chinese opera]] met verhalen over helden en bekende Chinese of Vietnamese geschiedenisfiguren, maar de muziek klinkt heel erg anders.
+
Het lijkt op [[Chinese opera]] met verhalen over helden en bekende Chinese of Vietnamese geschiedenisfiguren, maar de muziek klinkt heel anders.
 
Later zijn er moderne Vietnamese opera's uitgekomen.
 
Later zijn er moderne Vietnamese opera's uitgekomen.
Het is erg populair en bijna iedereen kent de opera's uit zijn hoofd.
 
 
Soms staan mensen in hun eentje in het park of bij een standbeeld een heel operastuk te zingen.
 
Soms staan mensen in hun eentje in het park of bij een standbeeld een heel operastuk te zingen.
 
In moderne Vietnamese opera zijn verhalen over liefde in het heden en over onbekende personen die gewone dingen beleven.
 
In moderne Vietnamese opera zijn verhalen over liefde in het heden en over onbekende personen die gewone dingen beleven.
   
=== Religies ===
+
=== Respect voor ouderen ===
  +
In Vietnam weet iedereen dat je respect moet hebben met ouderen.
  +
De familie, het gezin, zij zijn het belangrijkste.
  +
Iedere familie moet een soort van verjaardag maken voor de voorouder van die familie die al gestorven is.
  +
Elke familie heeft haar eigen altaar waar de leden van die familie hun voorouders kunnen vereren.
  +
Als het Vietnamees Nieuwjaar is, dan wordt het altaar heel erg mooi versierd.
  +
Er worden [[banh chung]], fruit en nog veel meer lekkers geofferd voor de voorouders.
  +
Ook is er een potje met wierook, kaarsen en vazen met bloemen.
  +
Maar dat gebeurt ook op de dood-verjaardag van de voorouder.
  +
Alleen op de dood-verjaardag is er geen banh chung.
   
  +
=== Religies ===
 
In Vietnam spelen veel godsdiensten een rol.
 
In Vietnam spelen veel godsdiensten een rol.
De godsdiensten die voorkomen in Vietnam zijn het [[boeddhisme]], [[confucianisme]], [[taoïsme]], [[Rooms-Katholiek]], de [[islam]], [[cao dai]], [[hoa hao]] en het [[protestants]].
+
De godsdiensten die voorkomen in Vietnam zijn het [[boeddhisme]], [[confucianisme]], [[taoïsme]], [[Rooms-Katholieke Kerk|Rooms-Katholiek]], de [[islam]], [[cao dai]], [[hoa hao]] en het [[protestantse kerk|protestants]].
 
Vooral het boeddhisme is belangrijk en met de meeste aanhangers.
 
Vooral het boeddhisme is belangrijk en met de meeste aanhangers.
 
Overal in Vietnam zijn prachtige tempels, tempelcomplexen en pagoden.
 
Overal in Vietnam zijn prachtige tempels, tempelcomplexen en pagoden.
Regel 425: Regel 465:
   
 
=== De Vietnamese taal ===
 
=== De Vietnamese taal ===
  +
Het [[Vietnamees]] is afgeleid van het [[Chinese talen|Chinees]], het [[Frans]] en het [[Latijn]]. Drie talen samengevoegd. De karakters zijn nogal verschillend. In de taal zie je vaak tekentjes, die zijn afgeleid van [[Frans]] en [[Latijns]]. Eerst schreef men met Chinese karakters maar met Vietnamese uitspraak. Later toen de Fransen Vietnam hun [[kolonie]] maakte, begon Vietnam de Europese karakters en alfabet op te volgen. Ook kwam er een Portugese priester: [[Alexandre de Rhodes]] in de zeventiende eeuw in Vietnam.
 
  +
Hij was het eerste persoon die de taal veranderde in het afgeleide Latijnse alfabet.
Het [[Vietnamees]] is afgeleid van het [[Chinese talen|Chinees]], het [[Frans]] en het [[Latijn]].
 
Drie talen samengevoegd. De karakters zijn nogal verschillend. In de taal zie je vaak tekentjes, die zijn afgeleid van [[Frans]] en [[Latijns]].
 
Eerst schreef men met Chinese karakters maar met Vietnamese uitspraak.
 
Later toen de Fransen Vietnam hun [[kolonie]] maakte, begon Vietnam de Europese karakters en alfabet op te volgen.
 
Ook kwam er een Portugese priester: [[Alexandre de Rhodes]] in de zeventiende eeuw in Vietnam.
 
Hij was het eerste persoon die de taal veranderde in het afgeleide Latijns.
 
 
De Europese of Latijnse karakters in het Vietnamees noem je [[quoc ngu]].
 
De Europese of Latijnse karakters in het Vietnamees noem je [[quoc ngu]].
 
In Vietnam spreekt ongeveer 87% van de bevolking het Vietnamees als moedertaal.
 
In Vietnam spreekt ongeveer 87% van de bevolking het Vietnamees als moedertaal.
Regel 439: Regel 474:
   
 
== Films en liedjes over Vietnam ==
 
== Films en liedjes over Vietnam ==
 
 
Vietnam komt best vaak voor in films, vooral vanwege de [[Vietnamoorlog]]. Dit zijn een aantal films die zich (geheel of gedeeltelijk) in Vietnam afspelen:
 
Vietnam komt best vaak voor in films, vooral vanwege de [[Vietnamoorlog]]. Dit zijn een aantal films die zich (geheel of gedeeltelijk) in Vietnam afspelen:
   
Regel 456: Regel 490:
 
* [[Coppola]]
 
* [[Coppola]]
   
  +
== Fotogalerij ==
Hier onder het lied: Hello Vietnam dat wordt gezongen door de Vietnamese zangeres [[Pham Quynh Anh]] die in [[België]] woont.
 
  +
<gallery>
Dit lied is in 2 talen in dit clipje gezongen; Engels en Frans.
 
  +
Bestand:Chua Mot Cot.jpg|De [[Chua Mot Cot]] tempel in [[Hanoi]]
Dit liedje gaat over Vietnam.
 
  +
Bestand:Asia Cruise Junk in Halong bay.JPG|De [[Ha Long Baai]] in de stad [[Ha Long]]
 
  +
Bestand:HCMC Opera House by night.jpg|De [[Opera van Ho Chi Minh Stad]]
<!------------------ begin van de code voor de TV ----------------------------->
 
  +
Bestand:Thienmu16.jpg|De [[Thien Mu tempel]] in [[Huê]]
<div style="float:left">
 
  +
Bestand:Nha Trang - 1.jpg|De [[Nha Trang Baai]] in de stad [[Nha Trang]]
<div style="position:relative;width:300px;height:300px;">
 
  +
Bestand:Tuần Châu.jpg|Een bekend strandresort op het eiland Tuan Chau, wat een stadswijk van [[Ha Long]] is
<div style="position:absolute;top:0px;left:0px;z-index:1">{{Klik|Afbeelding=Wikitube.png|Link=Hello Vietnam|Grootte=300px}}</div>
 
  +
Bestand:Sông Hương.jpg|De [[Parfum Rivier]] in [[Huê]]
<div style="position:absolute;z-index:2;top:110px;left:55px;width:170px;height:136px;overflow:hidden;background:#1A3884;">
 
  +
</gallery>
<youtube width="172" height="141">bK2pak9tmRo&hl</youtube></div>
 
<span style="position:absolute;z-index:3;top:260px;left:222px;cursor: help;" TITLE="Dit is een Youtubefilmpje getiteld 'Hello Vietnam'.">?</span>
 
</div>
 
</div>
 
<!------------------ einde van de code voor de TV ----------------------------->
 
{{--}}
 
   
 
== Zie ook ==
 
== Zie ook ==
  +
* [[Zuidelijk Vietnam]]
  +
* [[Ho Chi Minh Stad]]
  +
* [[Haiphong]]
  +
* [[Da Nang]]
  +
* [[Can Tho]]
  +
* [[Ha Long]]
  +
* [[Vietnamese bootvluchtelingen]]
  +
* [[Vietnamees]]
  +
* [[Republiek Vietnam]]
  +
* [[Hanoi]]
   
  +
{{Navigatie landen Azië}}
*[[Republiek Vietnam]]
 
*[[Vietnamese bootvluchtelingen]]
 
*[[Zuidelijk Vietnam]]
 
*[[Vietnamees]]
 
   
   
  +
[[Categorie:Zuidoost-Azië]]
{{Navigatie landen Azië}}
 
  +
[[Categorie:Landen van Azië]]
  +
  +
[[es:Vietnam]]
  +
[[fr:Viêt Nam]]
  +
[[Categorie:WikiKids:Award]]

Huidige versie van 1 jan 2024 om 14:38

Socialistische Republiek Vietnam
Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam

Flag of Vietnam.svgEmblem of Vietnam.svg Vietnam locator map.png

Hoofdstad Hanoi
Aantal inwoners 98.510.000 (2021)
Aantal inw. per km² 262,2 km² (2009)
Oppervlakte 331.689 km²
Regeringsvorm Socialistische volksrepubliek & eenpartijstaat
Secretaris-generaal Nguyễn Phú Trọng (sinds 2011)
Staatshoofd president Võ Thị Ánh Xuân (sinds 2023)
Regeringsleider premier Phạm Minh Chính (sinds 2021)
Godsdienst Volksreligies (45,3%)
Geen religie (28,4%)
Boeddhisme (14,9%)
Christendom (8,5%)
Overig (2,9%)
Taal Vietnamees (Tiếng Việt)
Munteenheid Dong
Volkslied Tiến Quân Ca
Nationale feestdag Quốc khánh (2 september)
Landcode VNM

Vietnam (Vietnamees: Việt Nam), oftewel officieel de Socialistische Republiek Vietnam (Vietnamees: Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam), is een volksrepubliek met wel 91.519.289 inwoners in Zuidoost-Azië. Het land is 331.689 km² groot. De hoofdstad is Hanoi. Het is een land aan de oostelijke kant van het Indochinees Schiereiland en het behoort dus samen met Laos en Cambodja tot Indochina. Vietnam grenst aan China in het noorden, Laos en Cambodja in het westen. Het ligt aan de Zuid-Chinese Zee in het oosten en in het zuidwesten ligt het aan de Golf van Thailand.

De munteenheid van dit land is de dong. Er zijn heel erg veel rijstvelden in Vietnam, en het is een communistisch land. De grootste stad van het land is Ho Chi Minh Stad, het vroegere Saigon. De rode achtergrond van de Vietnamese vlag staat voor de socialistische revolutie van Vietnam en het vergoten bloed van de Vietnamezen tijdens de Eerste Indochinese oorlog met Frankrijk. De vijf punten van de gouden ster op de vlag staan voor de beroepen en personen in Vietnam: arbeiders, boeren, intellectuelen, jongeren en soldaten. Ook staan de vijf sterpunten voor de eenheid in de socialistische staat. De vlag werd voor het eerst ingevoerd in het vroegere land Noord-Vietnam in het jaar 1954. Sinds 1976 is het de huidige vlag van Vietnam.

Bevolking

Vietnam heeft 91.519.289 inwoners (2012). Vietnam is daarmee het 13e grootste land van de wereld wat betreft inwoneraantal. Een inwoner van Vietnam noem je een Vietnamees. De taal is het Vietnamees. Het Vietnamees heeft 75 miljoen sprekers, en heeft maar liefst 50 verschillende volken en stammen, maar de meeste zijn klein en wonen in de bergen.

De vlag van Vietnam
Het wapen van Vietnam‎

Volkslied

Voor het artikel over het volkslied van Vietnam, zie Tiến Quân Ca

Dit is het eerste couplet van het volkslied van Vietnam (in het Vietnamees),Tiến Quân Ca:

Đoàn quân Việt Nam đi
Chung lòng cứu quốc
Bước chân dồn vang trên đường gập ghềnh xa
Cờ in máu chiến thắng vang hồn nước,
Súng ngoài xa chen khúc quân hành ca.
Đường vinh quang xây xác quân thù,
Thắng gian lao cùng nhau lập chiến khu.
Vì nhân dân chiến đấu không ngừng,
Tiến mau ra sa trường,
Tiến lên, cùng tiến lên.
Nước non Việt Nam ta vững bền.

Andere volken

Vietnam heeft 54 volken, waarvan er 87% echt Vietnamees is. De andere 13% zijn bergvolken (Maar Cham, Chinezen en Khmer Krom leven NIET in de bergen). Dit zijn de meest voorkomende bergvolken: de Muong, Tai, Hmong, Dao, Sedong, Jarai, Bahnar, Rhade... De Cham leven alleen nog maar in: Vietnam, Laos, Maleisië, Saoedi-Arabië, Cambodja en nog een paar landen. Bij de regio van de Mekong Delta en de grens met Cambodja zijn een bepaalde groep Cambodjanen: Khmer Krom. Er zijn ook veel Chinezen in Ho Chi Minh Stad, de plaats waar ze het meest wonen: Chợ Lớn (Chinatown) van Ho Chi Minh Stad.

Grootste steden

Grootste steden van Vietnam

Hanoi
Hanoi
Haiphong
Haiphong
Can Tho
Can Tho
Da Nang
Da Nang

Nummer Naam Stedelijke bevolking Inwoners per km² Oppervlakte Regio
1 . Ho Chi Minh Stad 7.123.340 inwoners 3.401 2.095 km² Zuidelijk Vietnam
2 . Hanoi 3.398.889 inwoners 1.875 3.324,92 km² Noordelijk Vietnam
3 . Haiphong 1.754.100 inwoners 1.218,781 1519 km² Noordelijk Vietnam
4 . Can Tho 1.187.089 inwoners 854 1389,60 km² Zuidelijk Vietnam
5 . Da Nang 887.069 inwoners 706 1256 km² Midden Vietnam

Geografie

Van de gehele oppervlakte van Vietnam is 327.480 km² land en 4.200 km² interne zee-marine en dat bij elkaar met een totaal van 331.212 km². De kust is 3.444 km lang. Er zijn erg veel heuvels, bergen, rivieren, laagland en bossen in Vietnam. Vietnam heeft 65 provincies die verdeelt zijn over drie regio's. Het land is verdeeld in deze 3 regio's: het noorden, het midden en het zuiden. De cultuur, het Vietnamese accent, economie, geografie, klimaat... zijn anders in elke regio. Iedereen kan de legendarische, denkbeeldige draakvis zien op de kaart van Vietnam. Men zegt dat het noorden de staart van een denkbeeldige draakvis is en het zuiden de bek.

Een satellietfoto van Vietnam

Het noorden

Het noorden is weer verdeeld in 3 delen: West-Noordelijk Vietnam, Oost-Noordelijk Vietnam en Rode Rivier-Delta regio. In het noorden zijn veel bergen en baaien. Het heeft 26 provincies. Dit zijn ze: Son La, Lai Chau, Dien Bien, Hoa Binh, Ha Giang, Cao Bang, Lao Cai, Bac Kan, Lang Son, Tuyen Quang, Yen Bai, Thai Nguyen, Phu Tho, Vinh Phuc, Bac Giang, Bac Ninh, Quang Ninh, Hanoi (stad), Haiphong (stad), Ha Tay, Hai Duong, Hung Yen, Ha Nam, Nam Dinh, Thai Binh en Ninh Binh. Hanoi is de allergrootste stad van het noorden. Het is ook een van de oudste steden van Vietnam. In het noorden is de grootste en belangrijkste rivier de Rode Rivier. De oorsprong komt uit China en stroomt naar Vietnam tot de Golf van Tonkin, Zuid-Chinese Zee. De Rode Rivier is 1.149 km lang. De steden die aan deze rivier liggen worden vaak overlast door het water, daarom worden er dijken gemaakt langs de rivier. In Vietnam splitst de rivier zich in tweeën: de Zwarte Rivier en de Lo Rivier. Die splitsen zich weer in nog kleinere rivieren. De beroemdste baai is de Ha Long baai en het hoort op de Werelderfgoedlijst. Deze baai ligt in de stad Ha Long. Het beroemdste berggebied in het noorden is Sapa. Het bekendste gebouw van Hanoi is Chùa Một Cột. Chùa Một Cột oftewel Chùa Mật, is een tempel midden in de hoofdstad van Vietnam, Hanoi. Deze tempel is de mooiste tempel van heel Vietnam en hij heeft maar een paal. Deze tempel is in 1049 gebouwd. De symbolen van Hanoi zijn de Chua Mot Cot-tempel en het Hoan Kiem Meer.

Het midden

Complex Huê-monumenten

De midden-regio is verdeeld in 3 delen: Noordelijk Midden Vietnam, Zuidelijk Midden Vietnam en Tay Nguyen (provincies in de bergen). De armste regio van het land is de midden regio en het heeft 19 provincies. Dit zijn ze: Thanh Hoa, Nghe An, Ha Tinh, Quang Binh, Lam Dong, Binh Thuan, Ninh Thuan, Quang Tri, Thua Thien-Hué, Da Nang (gemeente), Quang Nam, Quang Ngai, Binh Dinh, Phu Yen, Khanh Hoa, Kon Tum, Gia Lai, Dak Lak en Dak Nong. Dat is zo vanwege de droogte, overstromingen. Een mooie stad in de midden regio is Huê. Hué is een stad in de provincie Thua Thien-Hué Het hoort op de Werelderfgoedlijst. Huê was de vroegere hoofdstad van Vietnam in de tijd van de Nguyen-dynastie. In Huê zijn vele mooie monumenten en tempels zoals de Thien Mu tempel. Ook zijn er mooie paleizen en graven van de Nguyen-dynastie. Meisjes in Huê houden van paarse Vietnamese jurken, genaamd ao dai. Ten zuiden van Huê is een hele mooie stad: Hoi An. In Hoi An zijn ook heel veel mooie gebouwen. Hoi An is een hele oude bekende kuststad in het midden van Vietnam aan de Zuidchinese Zee. De stad ligt in de provincie Quang Nam en heeft ongeveer zo'n 25.000 inwoners. Het hoort op de Werelderfgoedlijst. Deze vroegere havenstad van het koninkrijk Champa ligt aan een rivier en was een heel erg belangrijk handelscentrum tussen de 16e en de 17e eeuw. Er kwamen vele handelaren uit China, Japan, Nederland, India en Indonesië. Toen de Chinezen met deze stad handelden heette de stad 'Hai Pho' (een plaats aan de zee) en ten tijde van de Franse kolonisering heette het 'Faifo'. Da Nang is de grootste stad en haven van het midden. Ook in de bergen van het midden zijn veel grote steden. Zoals Kon Tum, Buon Ma Thuot, Plei Ku en Da Lat. In Da Lat is een hele mooie en romantische waterval. In de buurt van Huê is een hele bekende, toeristische bergpas: De Deo Hai Van Bergpas. De mooiste stranden van midden Vietnam wat veel toerisme aantrekt liggen in Phan Thiet,Nha trang

Het zuiden

Voor meer over Zuidelijk Vietnam, zie het artikel over Zuidelijk Vietnam
Het tunnelcomplex van Cu Chi

Zuidelijk Vietnam is verdeeld in 2 delen: Oost-Zuidelijk Vietnam en Mekong Delta Regio. De rijkste regio van het land is de zuidelijke regio en het heeft 19 provincies. Dit zijn de 19 provincies: Ho Chi Minh Stad, Binh Phuoc, Tay Ninh, Binh Duong, Đồng Nai, Ba Ria-Vung Tau, Long An, Dong Thap, An Giang, Tien Giang, Vinh Long, Ben Tre, Kien Giang, Can Tho (stad), Hau Giang, Tra Vinh, Soc Trang, Bac Lieu en Ca Mau. In het zuiden is de grootste en belangrijkste rivier ook de Mekong. De oorsprong is in China en het stroomt naar Myanmar, Laos, Thailand, Cambodja en uiteindelijk naar Vietnam. Bij de hoofdstad van Cambodja: Pnomh Penh verdeelt de Mekong zich in twee stukken: de Tien en de Hau. Die verdelen zich weer in nog kleinere rivieren. Ook de grootste stad van het land ligt hier: Ho Chi Minh Stad. Ho Chi Minh Stad is ook de grootste haven van het zuiden. In het zuiden van Vietnam zijn de meeste rijstvelden. Ook zijn er veel palmbomen met kokosnoten, mango's, doerians, starfruits, ramboetans, bananen... Cho Lon is de wijk met de meeste Chinezen van het zuiden. In het zuiden zijn ook erg beroemde tunnels in Cu Chi, die heten de Tunnels van Cu Chi. Het tunnelcomplex van Cu Chi is een netwerk van vele ondergrondse tunnels bij elkaar in het Cu Chi district van Ho Chi Minhstad, Vietnam. Het complex is onderdeel van een nog groter tunnelnetwerk dat onder het gehele land doorloopt. De tunnels waren de locatie van verschillende militaire campagnes tijdens de Vietnamoorlog. Deze tunnels gingen helemaal naar Saigon. De tunnels zijn erg beroemd geworden doordat de tunnels minstens wel 300 km lang zijn.

Eilanden

In heel Vietnam zijn boven 2.800 eilanden plus de Spratly Eilanden en de Paracel Eilanden. De Spratly archipel heeft wel 148 kleine eilandjes en de Paracel archipel heeft 30 kleine eilandjes. Deze eilanden zijn een voorraad van heel veel olie en gas. Ook kan je er erg veel vis vangen en andere zeedieren. De twee archipels zijn de 4e grootste gas-en oliereserves van heel de wereld. Daarom wil iedereen de eilanden claimen, zoals China, de Filipijnen, Brunei, Taiwan en Maleisië. Het grootste eiland van Vietnam is Phu Quoc dat in het zuiden van Vietnam ligt in de Golf van Thailand. De oppervlakte van Phu Quoc is 593,05 km².

Het klimaat van Vietnam

Het klimaat van Vietnam is tropisch-moesson klimaat. Dat betekent dus dat er vele gigantische tropische regenwouden zijn. Het is erg vochtig in Vietnam. Maar het klimaat verschilt wel van het noorden, het midden en het zuiden.

In het noorden zijn er vier seizoenen: lente, zomer, herfst en winter. Midden Vietnam is de regio met het slechtste weer van het land. Het heeft dezelfde seizoenen als het zuiden, maar de tijd van de seizoenen is anders. Er zijn erg veel stormen en overstromingen. In het zuiden zijn twee seizoenen: droogteseizoen en regenseizoen. Hier is het mooier weer dan in het noorden en het midden. Langs de kust is het soms een gematigd klimaat, door de zeestroom. Elk jaar zijn er in Vietnam van 5 tot en met 10 stormen of orkanen.

Geschiedenis

Ho Chi Minh (19 mei 1890 - 2 september 1969), een van Vietnams grootste geschiedenisfiguren

De eerste vestiging van Vietnam was in het huidige Noordelijk Vietnam in circa 700 v.Christus. Het land heette nog niet Vietnam, maar Koninkrijk Van Lang. Vietnam was een land dat vaak werd aangevallen door de kwaadaardige Chinezen. Het land werd eerst geregeerd door keizers en rond het jaar 200 v. Christus geregeerd door Chinezen. Er kwamen vele rebellen. Duizend jaar lang was Vietnam een provincie van China. Vietnam werd weer een zelfstandig land in het jaar 938. Er kwamen weer keizers. Vanaf de 10e eeuw begon Vietnam verdedigden ze hun land weer tegen de Chinezen. Tegelijkertijd begon het koninkrijk zich uit te breiden naar het zuiden. Ze hadden eerst de Cham en de Khmer moeten verslaan om tot het zuidelijkste puntje van het huidige Vietnam te komen. Maar het koninkrijk eindigde toen de Fransen kwamen in de negentiende eeuw. Vietnam werd een Franse kolonie. Dat eindigde toen de communisten opstonden met als leiding Ho Chi Minh. Toen de Fransen verdreven waren kwamen de Japanners in de Tweede Wereldoorlog, de nazi Japanners, maar ze trokken weer terug door Ho Chi Minh. Ho Chi Minh maakte Vietnam ook communistisch en stichtte de Socialistische Republiek Vietnam in het jaar 1945. Pas in het jaar 1954 vertrokken de Fransen terug naar Frankrijk. Volgens het Verdrag van Genève werd Vietnam verdeeld in twee delen: het noorden, Socialistische Republiek Vietnam en het zuiden; Republiek Vietnam. Het noorden werd communistisch en het zuiden werd democratisch en werd gesteund door Amerika. Er kwam een oorlog tussen beiden, genaamd de Vietnamoorlog. Dat duurde bijna 20 jaren lang en de communisten wonnen van de republikeinen uit het zuiden. De republikeinen hadden als hoofdstad Ho Chi Minh Stad, wat eerst Saigon heette. In het noorden hadden de communisten als hoofdstad Hanoi. Nadat de Vietnamoorlog was afgelopen (30 april 1975), gingen de republikeinen als vluchtelingen naar andere landen. Vanaf 2 juli 1976 heette heel Vietnam de Socialistische Republiek Vietnam. In het buitenland wonen nu veel Vietnamezen, vooral in de Verenigde Staten (ongeveer 2 miljoen Vietnamezen). Daar hebben ze een grote vestiging gesticht in Orange County in de Amerikaanse staat Californië, genaamd Little Saigon. In 1978 viel Vietnam Cambodja binnen, in 1989 wisten de overwinning te behalen en het land te bevrijden van de Khmer Rouge.

Economie

De economie van Vietnam is aan het ontwikkelen. Het hoort als 60ste op de Internationaal Monetair Fonds-lijst in 2009. In Vietnam leeft 28,9% van de bevolking nog onder de armoedegrens. Maar de economie begint al wat te stijgen van Vietnam. Het hoofdberoep van de bevolking is landbouw. Ze verbouwen rijst, bananen, suikerriet, rubber, bonen, koffie, katoen en pinda's. Er zijn kolossale rijstplantages. Vietnam was in 2004 de derde grootste wereldexporteur van rijst, na Thailand en India, wat voor een groot gedeelte te danken is aan de opbrengsten in de Mekong Delta. In 2003 was Vietnam de tweede grootste wereldrijstexporteur. Ook houtkap is belangrijk voor het land. Een ander belangrijk beroep is industrie. In Vietnam zijn ook autobedrijven en havenindustrie . Er zijn ook vele delfstoffen, zoals; steenkool, fosfaat, mangaan, bauciet, chromaat en nog veel meer andere delfstoffen. Iets nog anders wat belangrijk is voor de economie is toerisme. De belangrijkste handelspartners van Vietnam zijn China, Singapore, Zuid-Korea, Thailand en Japan. Sinds 7 november 2006 hoort Vietnam bij de Wereldhandelsorganisatie (WTO) en werd lid als 150ste op 11 januari 2007 van de WTO.

Beroepen per procent (in 2005)

Economie Regio's

De overheid van Vietnam verdeelt Vietnam in de 3 belangrijkste economie-regio's. Dit zijn ze:

  1. Economische Regio: Noordelijk Vietnam, met 8 belangrijkste provincies, de steden: Hanoi, Haiphong, Quang Ninh, Hai Dương, Hung Yen, Ha Tay, Vinh Phuc, Bac Ninh.
  2. Economische Regio: Midden Vietnam, met de 5 belangrijkste provincies, de steden: Thua Thien Hue, Da Nang, Quang Nam, Quang Ngai, Binh Dinh.
  3. Economische Regio: Zuidelijk Vietnam, met de 8 belangrijkste provincies, de steden: Ho Chi Minh Stad, Dong Nai, Ba Ria-Vung Tau, Binh Duong, Tay Ninh, Binh Phuoc, Long An, Tien Giang.

Exportcijfers (in 2003)

Export- en importproducten per procenten (in 2005)

Export

  • Ruwe olie (23%)
  • Kleding (15%)
  • Schoeisel (9,3%)
  • Vis (8,5%)
  • Elektronische computers (4,5%)
  • Rijst (4,3%)
  • Rubber (2,4%)
  • Koffie (2,2%)

Import

  • Machines en uitrusting (14,2%)
  • Aardolie (13,5%)
  • Staal (8%)
  • Katoen (6,5%)
  • Textiel en leer (6,3%)
  • Elektronische computers (4,6%)
  • Meststoffen (1,8%)


Toerisme

In Vietnam zijn 5 plaatsen die op de Werelderfgoedlijst van UNESCO staan, dit zijn ze: het keizerlijke monumentencomplex van Huê, de kuststad Hoi An, Ha Long Baai, Tempelcomplex My Son en Nationaal Park Phong Nha-Ke Bang. In heel Vietnam zijn 30 nationale parken en 400 warme bronnen van 40 graden tot en met 150 graden. Vietnam is een van de 12 landen die de mooiste baai heeft van de hele wereld. Vietnam heeft 2741 toeristische trekpleisters. Daarom komen er erg veel toeristen in Vietnam. In 2007 waren er wel 4.171.564 toeristen in Vietnam.

Verkeer, vervoer en transport

In Vietnam zijn er onverharde wegen, verharde wegen, spoorwegen en luchtwegen. De onverharde en verharde wegen zijn allemaal bij elkaar wel 222.000 km lang. Alle spoorwegen bij elkaar zijn wel 2652 km lang. De wegen in de grote steden zijn vaak overvol druk. Vooral in de grote steden, zoals: Hanoi en Ho Chi Minh Stad zit men altijd in de file. Er rijden riksja's, vrachtwagens, auto's, bussen, fietsen, bromfietsen, treinen, snorfietsen en nog veel meer. Ze rijden allemaal door elkaar. Er zijn wel verkeersregels en borden, maar de meeste mensen rijden niet echt bepaald veilig. In gebieden met veel rivieren en wateren zijn de belangrijkste vervoeren, kano's, veerponten, boten en schepen.

Luchthavens

Er zijn vele luchthavens verdeelt over de 3 regio's (noorden, midden en zuiden).

De 6 grootste internationale luchthavens van Vietnam zijn:

Reuzehavens

Dit zijn de grootste havens van Vietnam in de drie regio's.


Onderwijs

Het Vietnamese onderwijs heeft 4 niveaus:

Onderwijsniveaus

  • 1. De Basisschool (5 jaar leren, zonder kleuterschool)
  • 2. Middelbare School : deel 1 (4 jaar) & deel 2 (3 jaar)
  • 3. Universiteit
  • 4. Na de universiteit

Meer over het onderwijs

De meeste universiteiten van Vietnam liggen in Hanoi en Ho Chi Minh Stad. Vanaf het jaar 2000 zijn er vele Vietnamezen naar het buitenland gegaan naar welvarende landen om naar een goede opleiding te gaan in landen als de Verenigde Staten, Verenigd Koninkrijk, Australië, Frankrijk, Duitsland, Japan.... In 2007 waren het 39.700 Vietnamezen die een opleiding in het buitenland volgden.

Politiek

Nguyễn Phú Trọng, de secretaris-generaal van de Communistische Partij van Vietnam.

De enig toegestane politieke partij in Vietnam is de Communistische Partij van Vietnam (Vietnamees: Đảng Cộng Sản Việt Nam). Vroeger heette deze partij de Partij van de Arbeid van Vietnam. In plaats van meerdere democratische politieke partijen zijn er veel gemeenschappen in de Communistische Partij. Deze zijn wel allemaal communistisch.

De president van Vietnam is tijdelijk Võ Thị Ánh Xuân. Zij kwam aan de macht nadat oud-president Nguyễn Xuân Phúc in 2023 aftrad. De president heeft in Vietnam weinig macht, maar moet wel alle wetten ondertekenen. Ook mag hij bevelen geven. De vicepresident is op dit moment ook Võ Thị Ánh Xuân, omdat zij als vicepresident op dit moment ook de tijdelijke president is. De Nationale Vergadering, het parlement van Vietnam, moet namelijk nog een nieuwe president benoemen.

De leider van de regering is in Vietnam de premier. De premier heeft als regeringsleider meer macht dan de president. Sinds 2021 is Phạm Minh Chính de president van Vietnam.

Anders dan de naam doet denken, heeft de secretaris-generaal van de Communistische Partij in Vietnam meer macht dan de president én de premier. De secretaris-generaal bepaalt de politieke koers van Vietnam en geeft invulling aan het communisme. Sinds 2011 is Nguyễn Phú Trọng de secretaris-generaal.

Internationaal

Vietnam is lid van de volgende internationale organisaties:

Cultuur en tradities

Vietnam is een land met diverse culturen, want er leven 54 volken samen. Ook is het beïnvloed met de Chinese cultuur.

Feestdagen

Vietnamese feestdagen vertellen vreemdelingen wat Vietnam van zijn geschiedenis in ere houdt. Ze vormen ook tijd die alle dagen wordt vrijgehouden voor diepere aangelegenheden van de geest, de familie en het land. De traditionele feestdagen van Vietnam worden geteld volgens de Chinese oftewel maankalender.

De belangrijkste religieuze feestdagen zijn boeddhistische feestdagen. Op Boeddha's Verjaardag brengen de boeddhistische volgelingen offers (fruit, groente, bloemen, wierook en kaarsen) in de pagodes. De offers mogen alleen vegetarisch zijn.

In het jaar is er ook een speciaal feest voor kinderen, het mid-herfstfeest. Bij dit feest krijgen kinderen lampionnen, kleurrijke drakendansen of leeuwendansen te zien en speciale gerechten om te eten. Een erg speciaal gerecht bij dit feest is mid-herfstfeestcake. Maar volwassenen doen aan dit feest ook mee. Veel geschiedenisfiguren worden op de kalender herdacht.

Het belangrijkste feest van Vietnam is Tết Nguyên Đán oftewel het Vietnamees Nieuwjaar (het is tegelijk met Chinees Nieuwjaar). Het feest duurt 3 dagen lang en een avondje oudjaar. Een maand eerder bereidt iedereen alvast het feest. Er wordt overal feest gevierd en er zijn drukke en gezellige markten. Overal zijn er speciale bloemmarkten. Een hele familie komt dan bij elkaar eten en het huis wordt mooi gemaakt. Iedereen zegt tegen elkaar een goede wens. Offers aan de voorouders bij een altaar. Kinderen krijgen cadeautjes en nieuwe kleren. En niet te vergeten 'gelukkig geld'. Gelukkig geld is een rood mooi versierd zakje met geld daarin. De kinderen zeggen dan een wens tegen hun voorouders en krijgen dan het zakje. Er wordt veel eten bereid. Heel erg lekker eten. Op de tafel is het belangrijkste gerecht: banh chung, een soort pastei van vlees en bonen, gewikkeld in een bananeblad. Men steekt prachtig vuurwerk af en er zijn drakedansen en leeuwedansen. Dit is ook een geliefd kinderfeest.

Feestdagen-tabel

Datum Naam feest Vertaling Waar over het feest gaat Vrije dagen Kalender
1 januari Tết Dương Lịch Nieuwjaar Eerste dag van het jaar 1 Westerse kalender
Eerste 3 dagen van het jaar Tết Nguyên Đán Vietnamees nieuwjaar Einde van de maankalender, eerste dag van de nieuwe maankalender 3 Maankalender (Chinese kalender)
10e dag van de derde maand
Giỗ tổ Hùng Vương Herdenking aan Hùng Vương Dood van de Koningen van de Hồng Bàng Dynastie 1 Maankalender
30 april Ngày Thống nhất Herenigingsdag Viering van Bevrijding van Saigon, einde Vietnamoorlog en hereniging van Vietnam 1 Westerse kalender
1 mei Ngày Quốc tế Lao động Dag van de Arbeid Viering van de internationale Dag van de Arbeid 1 Westerse kalender
2 september Quốc khánh Nationale dag Verklaring van onafhankelijkheid en vorming van Socialistische Republiek Vietnam 1 Westerse kalender

Vietnamese keuken

De Vietnamese keuken is meestal pittig, maar het kan ook heel zoet, mild, zout of zuur zijn. Vaak wordt er vissaus gebruikt in het eten. Ook knoflook, garnalen, vis, sojasaus, koriander, munt, en citroensap ..komen vaak voor in de gerechten. Een beroemd gerecht is de Vietnamese Loempia. Deze zijn in de vorm van een cilinder. Een ander beroemd Vietnamees gerecht is pho, van oorsprong een Noord Vietnamees gerecht. Pho is een hele lekkere noedelsoep met allemaal lekkere groenten en kippenvlees of rundvlees. Er zit vaak taugé bij. Het bestek lijkt precies op China: stokjes. Het meest wat wordt gegeten in Vietnam is rijst. In elke regio is het eten anders. In het noorden eten ze geen pittige of hele zoete dingen zoals de andere regio's. Het eten in het zuiden is afgeleid van China, Thailand en Cambodja. Mensen in het zuiden houden van zoete dingen en kokosmelk in het eten. In de midden regio houdt men vooral van mooi eten met vele verschillende kleuren. Ze houden erg van pittig en zout eten. Deze hapjes zijn afgeleid van het hof van de Vietnamese keizer. Huê was toen de hoofdstad en deze stad ligt in de Midden-regio. Van daar de kleurrijke hapjes.

Mode en kleding

Vietnamese opera-zangeressen met een traditionele ao dai aan

De mode van Vietnam wordt steeds moderner in grote steden. Ze dragen hele moderne modes. Maar ook draagt men nog de traditionele en wereldberoemde ao dai. Vroeger droeg men in elke regio een andere ao dai. De Noord Vietnamese ao dai heet een ao tu than en deze was de eerste ao dai soort. Langzamerhand veranderde de ao tu than in de huidige gewone ao dai. De ao dai wordt vooral gedragen op feesten of bruiloften. Ook draagt men ze naar hun werk of naar school. Maar naar school moet je een witte ao dai dragen, als je een meisje bent. Mannen dragen de ao dai alleen bij traditionele feesten of bruiloften. Mensen in Vietnam dragen vaak strohoeden, genaamd non la. In Vietnam is het erg warm, daarom dragen ze vaak tropische modes, maar ook spijkerbroeken. In het noorden is ook winter, daarom dragen ze daar ook wel eens truien. In arme dorpjes ver van steden dragen ze makkelijke kleren zodat ze beter kunnen werken op hun plantages of rijstvelden.

Theater en Vietnamese opera

Vietnamese opera is iets heel bijzonders en traditioneel van Vietnam. Alleen in elke regio (noorden, midden en zuiden) is de opera erg anders. De opera is anders dan de westerse oftewel Europese. Het lijkt op Chinese opera met verhalen over helden en bekende Chinese of Vietnamese geschiedenisfiguren, maar de muziek klinkt heel anders. Later zijn er moderne Vietnamese opera's uitgekomen. Soms staan mensen in hun eentje in het park of bij een standbeeld een heel operastuk te zingen. In moderne Vietnamese opera zijn verhalen over liefde in het heden en over onbekende personen die gewone dingen beleven.

Respect voor ouderen

In Vietnam weet iedereen dat je respect moet hebben met ouderen. De familie, het gezin, zij zijn het belangrijkste. Iedere familie moet een soort van verjaardag maken voor de voorouder van die familie die al gestorven is. Elke familie heeft haar eigen altaar waar de leden van die familie hun voorouders kunnen vereren. Als het Vietnamees Nieuwjaar is, dan wordt het altaar heel erg mooi versierd. Er worden banh chung, fruit en nog veel meer lekkers geofferd voor de voorouders. Ook is er een potje met wierook, kaarsen en vazen met bloemen. Maar dat gebeurt ook op de dood-verjaardag van de voorouder. Alleen op de dood-verjaardag is er geen banh chung.

Religies

In Vietnam spelen veel godsdiensten een rol. De godsdiensten die voorkomen in Vietnam zijn het boeddhisme, confucianisme, taoïsme, Rooms-Katholiek, de islam, cao dai, hoa hao en het protestants. Vooral het boeddhisme is belangrijk en met de meeste aanhangers. Overal in Vietnam zijn prachtige tempels, tempelcomplexen en pagoden. Prachtige, kolossale standbeelden van Boeddha worden op vele plaatsen gebouwd.

De Vietnamese taal

Het Vietnamees is afgeleid van het Chinees, het Frans en het Latijn. Drie talen samengevoegd. De karakters zijn nogal verschillend. In de taal zie je vaak tekentjes, die zijn afgeleid van Frans en Latijns. Eerst schreef men met Chinese karakters maar met Vietnamese uitspraak. Later toen de Fransen Vietnam hun kolonie maakte, begon Vietnam de Europese karakters en alfabet op te volgen. Ook kwam er een Portugese priester: Alexandre de Rhodes in de zeventiende eeuw in Vietnam. Hij was het eerste persoon die de taal veranderde in het afgeleide Latijnse alfabet. De Europese of Latijnse karakters in het Vietnamees noem je quoc ngu. In Vietnam spreekt ongeveer 87% van de bevolking het Vietnamees als moedertaal. De andere 13% spreken de taal vaak ook wel maar dan als tweede taal. In totaal spreken ongeveer 75 miljoen mensen Vietnamees. Daarvan wonen er meer dan drie miljoen in het buitenland.

Films en liedjes over Vietnam

Vietnam komt best vaak voor in films, vooral vanwege de Vietnamoorlog. Dit zijn een aantal films die zich (geheel of gedeeltelijk) in Vietnam afspelen:

Fotogalerij

Zie ook


Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Vietnam&oldid=832374"