België

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Under construction icon-red.svg Werk in uitvoering!
Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt.
Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren.
De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel.
Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken.
Toelichting: Updates en uitbreiding
Under construction icon-red.svg
Dit artikel is nog niet af.
Koninkrijk België
Royaume de Belgique
Königreich Belgien

Belgische vlag Great coat of arms of Belgium.svg EU-Belgium.svg

Hoofdstad Brussel
Ontstaan 4 oktober 1830
Aantal inwoners 11.617.817 (2021)
Oppervlakte 30.528 km²
Regeringsvorm Federale constitutionele monarchie
Koning Koning Filip (sinds 2013)
Premier Alexander De Croo (sinds 2020)
Godsdienst Rooms-katholicisme (54%)
Geen religie (31%)
Islam (6%)
Overige (8%)
Talen Nederlands
Frans (français)
Duits (Deutsch)
Munteenheid Euro
Volkslied Brabançonne
Motto Eendracht maakt macht
Nationale feestdag Nationale feestdag van België (21 juni)
Landcode BEL
Portaal:Portal.svg België
Kaart van België
Flag of Belgium.svg Over dit artikel en/of onderwerp bestaat er ook een portaal! Klik hier om het portaal te bekijken!

België (Frans: Belgique, Duits: Belgien) is een land in West-Europa. Het grenst in het noorden aan Nederland, in het oosten aan Duitsland, in het zuidoosten aan Luxemburg en in het zuiden aan Frankrijk. In het westen ligt de Noordzee. België is onderdeel van de Europese Unie en de NAVO. Er wonen zo'n 11,6 miljoen mensen en de officiële talen zijn Nederlands, Frans en Duits. De hoofdstad van België is Brussel.

De naam België werd voor het eerst gebruikt door de Romeinse krijgsheer Julius Caesar. Hij noemde het gebied destijds "Belgica" en de inwoners "Belgae". België bestond lange tijd uit allerlei kleine landjes. Later werd het bestuurd door de Bourgondiërs, de Habsburgers, de Spanjaarden, de Oostenrijkers en uiteindelijk de Nederlanders. In 1830 werd België onafhankelijk van Nederland na de Belgische Revolutie. Sindsdien is het land een democratie en een monarchie. België was lang een neutraal land. Hier kwam een einde aan tijdens de Eerste Wereldoorlog, toen de Duitsers het land binnenvielen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog gebeurde dit opnieuw. België was in de 19e eeuw een van de eerste landen in Europa waar de Industriële Revolutie plaatsvond. Oorspronkelijk was België een eenheidstaat, maar tegenwoordig is het een federatie. Dit betekent dat de verschillende landsdelen meer dingen zelf mogen bepalen dan vroeger.

België bestaat grofweg uit twee delen. Dit zijn het Nederlandstalige Vlaanderen in het noorden en het Franstalige Wallonië in het zuiden. Ook is er een kleine groep Duitstalige Belgen in het oosten van het land. De hoofdstad Brussel is tweetalig. Ondanks de verschillende talen is er een Belgische cultuur. België staat bekend om zijn chocola, friet, wafels, zanger Jacques Brel, architect Victor Horta en de Ardennen.

Geschiedenis

Zie Geschiedenis van België voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Prehistorie

De bewoning van wat nu België wordt genoemd gaat heel ver terug in de tijd. Er hebben zelfs nog Neanderthalers geleefd. Ook zijn er vuurstenen werktuigen van jagers en vissers gevonden, die uit 500.00 v.Chr dateren. Omstreeks 400 v.Chr. verschenen de eerste dorpen. Deze waren meestal klein met meestal niet meer dan 100 inwoners. Door het ontstaan van deze dorpen ontstond er een soort van economie. Later vestigden andere dorpen zich in de Kempen, de Leremstreek en in de Maasvallei. In de midden-bronstijd van ca. 1500 tot 1100 v.Chr. was er een soort van volk in België, de Famennegroep. Tijdens de ijzertijd werden de La Tène- en de Hallstatt-groep belangrijk (dat waren "Kelten"). In deze tijd werden de eerste handels- en marktplaatsen gesticht. Ook enkele forten herrezen uit het niets, waardoor België een klein 'land' was geworden.

De Romeinen

Tijdens de Romeinse Tijd werd België van de Romeinen. Die noemden het land toe "Belgae". Vanaf 57 tot 51 v.Chr. had Caesar België tot zijn beschikking en maakte hij België een deel van Gallia. Later, toen de keizer Augustus aan de macht was, noemde hij het "Belgica" en maakte hij het een deel van het Romeinse Rijk. Tot in de 1e eeuw n.Chr. bleven de Belgen vechten, maar onder de keizer Claudius kwam er een soort van vrede in België. Later kwamen er al grote landbouwbedrijven en kregen steden al een eigen karakter. Ook de kleinere dorpen bloeiden op, waardoor de handel met Italië en de rest van Gallia steeds belangrijker werd. Ook de textieleconomie beleefde goede tijden, waardoor er vele kuddes schapen werden gehouden. Vanaf 256 staken Frankische krijgers de Rijn over en werd geheel Gallia geplunderd en werden vele steden en dorpen verwoest. Uiteindelijk werd er tussen de Romeinen en deze Frankische stam rond 296 een verbond gesloten en werden ze als verdedigers van de rijksgrens tussen Nijmegen en de zee aangesteld. Rond 297 werd door een Romeinse keizer België in tweeën gesplitst.

Middeleeuwen

Toen er op een gegeven moment geen gezag was over het land wilden de Salische Franken België vernieuwen en daarom maakten ze Doornik hoofdstad van het nieuwe rijk. Er waren verschillende families die erg belangrijk waren, onder meer de Merovingers met als baas de machtige Chlodovech I, die vanuit de toenmalige hoofdstad Doornik het land bestuurde. Daarna kwamen zijn belangrijkste opvolgers, Chlotarius en Dagobert, die ook voor eenheid in het Frankische Rijk zorgden. In 639 werd België verdeeld in 2 gedeeltes, Austrasië en Neustrië. Van deze 2 gebieden liep de grens dwars door het latere België. De koningen verloren al snel hun enorme afzien, mede omdat de macht van andere belangrijke personen snel toenam. In 719 liet Karel Martel zich uitroepen tot baas van het rijk. Het lukte hem zelfs om meer plekken in te nemen waardoor het latere België groter werd. Na de dood van koning Theodorik IV oefende Martel in eigen naam de koninklijke macht uit. In 751 werd Karel afgezet en heette de nieuwe koning Karel de Grote. Hij zorgde ervoor dat er in het latere België een economische groei op gang kwam.

Na de dood van de opvolger van Karel de Grote begon België de eenheid van zijn rijk te verliezen, wat resulteerde in het Verdrag van Verdun. Het rijk werd hierdoor in drieën gesplitst. Vanaf het einde van de 9e eeuw verloor de koning van Frankrijk de absolute macht over België. Toen de Noormannen kwamen invallen was dit nog beter te zien dan eerst. Enkele rijke ambtenaren zagen hun kans schoon en begonnen zelf België te besturen. In deze tijd werden dan ook de grondslagen gelegd van het hertogdom Brabant, het graafschap Henegouwen en het graafschap Vlaanderen.

Beroemd werd in de Middeleeuwen de Guldensporenslag in 1302, die veroorzaakt werd door de rijke ambtenaren. Rond 1050 kwam er economische bloei in België waardoor het een voorname handelsplaats was. In 1195 kwamen er zelfs al de eerste steenkolen in het toen nog afhankelijke Luik. Kooplieden uit Luik werden dan ook steeds machtiger en de kooplieden begonnen zelfs in het Verenigd Koninkrijk te handelen. "België" is dan in handen van het huis Valois-Bourgondië. Vanaf het midden van de 14e eeuw werd Europa getroffen door de pest, de zwarte dood. In de 15e eeuw kwam België in handen van de Habsburgers, waarna ze in 1795 voor de zoveelste keer werden overgenomen door de Fransen.

17e en 18e eeuw

Hun toezag over België stopte toen de machtige keizer Napoleon tijdens de Slag bij Waterloo verloor. België kwam bij Nederland, een (in die tijd) wat rustigere staat.

19e eeuw

Dit eindigde toen België in 1831 een zelfstandige Monarchie werd. Dit gebeurde tijdens de Belgische revolutie. België verloor de Tiendaagse veldtocht van Nederland, maar met de hulp van Frankrijk werd het onafhankelijk. De wapenspreuk van België werd vanaf toen Eendracht maakt macht. België slaagde er zelfs in het grote Afrikaanse land Congo als kolonie te gebruiken, waar ze vreselijk slecht waren voor de arme Congolezen die als slaven moesten werken.

Eerste en Tweede Wereldoorlog

België werd in de Eerste Wereldoorlog bijna helemaal bezet door Duitsland, behalve een klein gebied achter de IJzer in West-Vlaanderen. Hierin voerde de toenmalige koning Albert het Belgische leger aan. Dit was het enige geallieerde stukje grond dat niet was ingenomen.

Op 10 mei 1940 viel het Duitse leger België onaangekondigd binnen. Het kleine Belgische leger had geen kans tegen de massale gevechtsvoertuigen en listige operaties van het Duitse Leger. Dit resulteerde tot de Achttiendaagse Veldtocht. Hierin vochten Engeland, Frankrijk en België tegen het sterke Nazi-Duitsland. Deze veldtocht begon op de dag dat België werd aangevallen door Duitsland en eindigde op 28 mei 1940. In het totaal werd er 18 dagen gevochten totdat de Chasseurs Ardennais, in het Nederlands staan ze beter bekend als Regiment Ardense Jagers, zich overgaven omdat de munitie op was. Door de veldtocht kwamen er ongeveer 12.000 burgers en soldaten om het leven. Het Franse leger had de strijd al gestaakt op 22 mei. Van de 600.000 soldaten in België werden er wel 225.000 gevangen genomen. Het vanaf het begin groeiende verzet breidde zich echter snel uit en in 1941, na de winter, kwamen er enorm veel mensen bij. Op 2 september 1944 werd Brussel eindelijk bevrijd, en de rest van België een week later. Dit kwam door de strategische aanval, D-Day. Na de Slag om de Ardennen trok Duitsland zich definitief terug.

Sinds 1945

Geografie

Landschap

Landschap in België.

België bestaat uit 2 delen natuur; het Laagland, dat aan de kust ligt van de Noordzee, en de Ardennen, dat een erg groot natuurgebied is en dat zich uitstrekt over het zuiden van het land. In de Ardennen liggen harde gesteenten waarvan sommige wel meer dan 100 miljoen jaar oud zijn. Je hebt 2 soorten Ardennen; de Lage Ardennen en de Hoge Ardennen. In het noorden is het landschap erg vlak. Hier wonen de meeste mensen en vindt de meeste landbouw plaats. Aan de kustgebieden zijn er verschillende dijken en polders om het land tegen het water te beschermen. Vroeger was Vlaanderen enorm moerassig, maar dat is in de loop der tijd minder geworden door middel van wateringen. In het midden van België ligt erg vruchtbare grond waardoor er gewassen makkelijk te verbouwen zijn. Het landschap is hier heuvelachtig en er stromen veel rivieren. Midden-België is de overgang van het Laagland naar de Ardennen.

Door België stromen ook verschillende rivieren. De belangrijkste rivieren zijn de IJzer, de Schelde en de Maas. Daarnaast zijn er verschillende kanalen die door de mens gegraven zijn. Een voorbeelden zijn het Albertkanaal en het Centrumkanaal. Het hoogste punt in België is het Signaal van Botrange met 694 meter. Deze heuvel ligt dichtbij de Vaalserberg waar het Drielandenpunt van Nederland, België en Duitsland is. Andere belangrijke heuvels zijn de Kemmelberg en de Koppenberg.

Natuur

De Kempen is een natuurgebied op de grens van Nederland en België. Hier de Kempen in Belgisch-Limburg.

Zo'n 21,4 % van het landoppervlak van België bestaat uit natuur. De natuur ligt voornamelijk in Wallonië. Vele dieren dreigen te verdwijnen door de grootschalige projecten van steden. Hierdoor worden dorpjes in de nabije omgeving opgeslurpt door de grote steden. Vroeger leefden er nog in België wolven, raven, tuimelaars, steuren en zalmen. Deze zijn in de loop van de tijd verdwenen door de bouw. De wilde kat, de roerdomp, de aalscholver en de otter dreigen ook te verdwijnen. Daarnaast leven er veel niet-bedreigde diersoorten in Belgie, zoals de spitsmuis, de egel en de mol. Ook leven er nog enkele muizen-, ratten- en woelmuissoorten. Je kan er ook nog eekhoorns, hazen en konijnen vinden. Ook zijn er zo'n 350 vogels te vinden in België, waaronder de aalscholver, de alk, kraai en de huiszwaluw. Ook zijn er kuifaalscholvers en kuifeenden te vinden. Verder zijn er de bekendste vogels, zoals de wilde eend en de grauwgans. Roofvogels zijn onder andere de steenuil, de buizerd, de blauwe kiekendief, de sperwer, de torenvalk en de slechtvalk. Ook zijn er veel amfibieën zoals de vuursalamander, de batsaardkikker, de bruine kikker en de hazelworm. Ook leven er zo'n 150 vissen en een paar slangensoorten.

Er komen erg veel planten en bomen in België voor, sommige groter dan de andere. Er komen veel bekende planten voor, zoals de paardenbloem, het madeliefje en de vergeet-me-niet. Ook komen er veel bomen voor, zoals de eik, de berk, de beuk en de kastanjeboom. Ook zijn er appelbomen, de braam, de framboos en perenbomen.

Grote steden

Zie Lijst van Belgische steden voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Hieronder vind je een overzicht van de grootste steden van België. Als je kijkt naar de stadsgrenzen, is Antwerpen de grootste stad van België. Toch wordt Brussel vaak als de grootste stad gezien. Hoewel er in de gemeente Brussel vrij weinig mensen wonen, worden de aangrenzende dorpen en steden vaak meegerekend. Als je de hele agglomeratie Brussel als één stad ziet, heeft het zo'n 1 miljoen inwoners. In onderstaande tabel zijn alleen de inwoners van de gemeente zelf meegerekend.

10 grootste steden van België

OlV toren en Boerentoren Antwerpen vanaf Linkeroever.jpg
Antwerpen
Graslei gent avondlicht2.jpg
Gent

Nummer Stad Inwoners
(2020)
Provincie/gewest

Charleroi-place-charles-deux-hôtel-de-ville-Maxime-Delvaux.JPG
Charleroi
Liége City Panorama.jpg
Luik

1 Antwerpen 529.247 Antwerpen
2 Gent 263.927 Oost-Vlaanderen
3 Charleroi 202.746 Henegouwen
4 Luik 197.217 Luik
5 Brussel-Stad 185.103 Brussels Hoofdstedelijk Gewest
6 Brugge 118.656 West-Vlaanderen
7 Namen 111.432 Namen
8 Leuven 102.275 Vlaams-Brabant
9 Bergen 95.887 Henegouwen
10 Aalst 87.332 Oost-Vlaanderen

Klimaat

België heeft een gematigd zeeklimaat. Dit betekent dat het land te maken heeft met zachte winters en koele zomers. In januari is het gemiddeld rond de 3°C en in juli is het rond de 18°C. Wel kan het 's winters flink kouder worden en kan er zelfs sneeuw vallen. In de zomer kan het ook flink heter worden en kan de temperatuur zelfs boven de 30°C komen te liggen. Gedurende het gehele jaar valt er in België neerslag, maar tijdens de winter en herfst valt er iets meer als in de zomer en lente. Toch is de neerslag vrij gelijk over het jaar verspreid. Aan de kust is vaak meer kans op neerslag dan landinwaarts. In de zomer kan de temperatuur hier ook hoger zijn dan aan de kust en de winter juist lager. Dit komt door de invloed van de Noordzee aan de kust.

Het land heeft geen extreem weer, maar af en toe kunnen er flinke onweersbuien ontstaan. Ook ontstaat er af en toe overlast door veel water, terwijl er op andere momenten juist droogte is.

Uitzicht op de Waalse stad Dinant

Bevolking

Algemeen

Een bevolkingspiramide van de Belgische bevolking

België heeft meer dan 11 miljoen inwoners, waarvan 1 miljoen mensen in en rond Brussel wonen. De inwoners van België worden Belgen genoemd. De Belgen kun je echter in drie volkeren verdelen. De Vlamingen, de Walen en de Duitstalige Belgen. Het grootste gedeelte van de inwoners is Belg, terwijl een ander gedeelte immigrant is. De meeste immigranten komen uit Europese landen, voornamelijk buurlanden zoals Nederland en Frankrijk. In de laatste jaren komen er steeds meer immigranten uit Polen, Roemenië en Bulgarije. Ook wonen er grote groepen immigranten uit Congo-Kinshasa, Turkije en Marokko in België.

Net als andere West-Europese landen heeft België met vergrijzing te maken. België heeft nog steeds te maken met een (licht) groeiende bevolking, maar dat wordt vooral door immigratie veroorzaakt. Zonder immigratie zou de Belgische bevolking zelfs krimpen. In Vlaanderen wonen er zo'n 6,6 miljoen inwoners en in Wallonië zo'n 3,6 miljoen inwoners. De rest van de inwoners woont in Brussel. De inwoners van Brussel bestaan zowel uit Walen als Vlamingen (en daarnaast is er een grote groep migranten). De Duitstalige Belgen bestaan uit slechts 900.000 inwoners, wat minder dan 1% van de bevolking is.

Taal

In Brussel zijn Frans en Nederlands beide officieel. De straatnamen worden daardoor ook in beide talen aangegeven.

België heeft drie officiële landstalen. Dit zijn Nederlands (gesproken door 60%), Frans (gesproken door 39%) en Duits (gesproken door minder dan 1%). Op federaal (landelijk) niveau zijn alle drie de talen officieel. Officiële papieren van de federale regering worden in alle drie de talen afgedrukt. In het Belgisch parlement mogen ook alle drie de talen gesproken worden. In praktijk worden echter vaak Nederlands en Frans gebruikt tijdens vergaderingen en persconferenties (met Duitse ondertiteling). Er zijn weinig Belgen die alle drie de landstalen (op een hoog niveau) spreken. In Vlaanderen is Frans een verplichte taal in het onderwijs, maar in Wallonië is dit niet het geval (slechts een paar scholen bieden Frans aan). In Brussel moeten alle leerlingen zowel Nederlands als Frans leren, maar Frans blijft meer gesproken. In de Duitstalige Gemeenschap is Frans de meest gesproken vreemde taal.

De taalsituatie in België heeft ook invloed op de Belgische politiek en samenleving. In België is er de zogeheten taalgrens, de grens tussen de verschillende talen. In sommige gemeenten aan deze taalgrens wordt zowel Nederlands als Frans als taal aangeboden (een faciliteitengemeente). In België worden geen minderheidstalen erkend door de regering, maar dit betekent niet dat deze er niet zijn. In Vlaanderen zijn het Limburgs en het West-Vlaams de belangrijkste minderheidstalen. In Vlaanderen wordt het plaatselijke dialect het Vlaams genoemd, dat qua woordenschat soms iets afwijkt van het Nederlands in Nederland. Het Franse dialect gesproken in Wallonië wordt het Waals genoemd. Zo'n 11.000 mensen spreken gebarentaal. Nederlandse gebarentaal wordt door 60% van de gebarentaalsprekers gesproken en Franse gebarentaal door 40%.

Religie

In België is er godsdienstvrijheid, wat betekent dat iedereen vrij is om te geloven wat hij of zij wil. Ook is er een scheiding tussen kerk en staat. Religie en politiek zijn gescheiden van elkaar. Toch heeft de Rooms-Katholieke Kerk grote invloed gehad in België, aangezien het een katholiek land is. In 2018 was 57,1% van de Belgen aanhanger van de Rooms-Katholieke Kerk. 5,7% hing een andere vorm van het christendom aan, zoals het protestantisme. Uit België kwamen verschillende katholieke missionarissen. De bekendste zijn Pater Damiaan, Georges Lemaître en Jeanne Devos.

België heeft daarnaast een Joodse minderheid die al eeuwenlang in het land woont. Vooral in Brussel en Antwerpen wonen veel aanhangers van het jodendom. Het is onduidelijk hoeveel joden België precies heeft, maar geschat wordt dat dit minder dan 1% is. 6,8% van de bevolking is aanhanger van de islam. Kleinere religies zijn het hindoeïsme en het boeddhisme, die samen 1,1% vormen. 29,3% van de bevolking hangt geen religie aan of ongelovig. Het aantal ongelovigen stijgt in België.

Onderwijs

Een gebouw van de Université de Mons

In België wordt het onderwijs geregeld door de gemeenschappen. Dit betekent dat de Vlaamse, Franstalige en Duitstalige gemeenschap verantwoordelijk zijn voor het onderwijs in hun gemeenschap. Toch is het onderwijssysteem in heel België hetzelfde. In België zijn kinderen van hun 5e tot hun 18e verplicht om naar school te gaan. Als men eerder slaagt op de middelbare school hoeft men niet meer naar school te gaan. Vóór hun 6e gaan kinderen naar een kleuterschool. De kleuterschool is alleen verplicht voor kinderen tussen de 5 en 6 jaar, maar vaak gaan kinderen al eerder naar de kleuterschool. In veel gevallen zitten de kleuter- en basisschool in hetzelfde gebouw of zitten ze vlak bij elkaar. Tussen hun 6e en 12e gaan de kinderen naar de basisschool. Hier worden vooral spelling, taal en rekenen geleerd, maar ook vakken als biologie, geschiedenis, aardrijkskunde en muziek. In Vlaanderen leren de scholieren in de laatste twee jaar Frans. In Wallonië wordt vaak Nederlands of Engels geleerd en de Duitstalige Gemeenschap geeft Frans als vreemde taal. In Brussel zijn er Nederlandstalige en Franstalige scholen, die elk de andere taal als vreemde taal leren.

Tussen hun 12e en 18e gaan de leerlingen naar de middelbare school. Deze bestaat uit vier verschillende niveaus:

  • Algemeen secundair onderwijs (ASO; Enseignement Secondaire général); hier gaan de meeste leerlingen naartoe. Dit is een heel breed niveau en er zijn verschillende vakkenpakketten mogelijk.
  • Technisch secundair onderwijs (TSO; Enseignement Secondaire technique); hier krijgen leerlingen meer les in de praktijk, maar er zijn nog steeds veel theorievakken.
  • Beroepsgericht secundair onderwijs (BSO; Enseignement Secondaire professionnel); hier krijgen leerlingen heel veel praktijklessen.
  • Kunstgericht secundair onderwijs (KSO; Enseignement Secondaire artistique); hier ligt de nadruk vooral op kunstzinnige vakken, zoals kunst, muziek en dans.

Na de middelbare school kunnen leerlingen verder leren aan een beroepsschool, een hogeschool of universiteit. België heeft 11 universiteiten, waarvan er 5 Nederlandstalig en 6 Franstalig zijn.

Tussen de drie gemeenschappen zit ook een groot verschil in kwaliteit. Onderwijs in Vlaanderen is over het algemeen beter als in Wallonië. De Duitstalige Gemeenschap zit tussen de twee gemeenschappen in. Franstalige families aan de taalgrens of in Brussel kiezen daarom ook vaak voor om hun kind naar een Nederlandstalige school te sturen.

Kunst en cultuur

De Belgische cultuur bestaat uit de overeenkomsten die zowel Vlamingen als Walen met elkaar delen. Hoewel zij verschillende talen spreken, hebben zij ook veel gemeen. Toch zijn er dingen die specifiek Vlaams zijn en dingen die specifiek Waals zijn. Sommige Vlamingen zien zichzelf als Vlaams, terwijl anderen zich als Belgisch zien. De meeste Vlamingen zien zich zowel als Vlaams en Belgisch. Datzelfde geldt voor de Walen. De cultuur van België is door de verschillende talen beïnvloed door de Nederlandse, Franse en Duitse cultuur.

Werelderfgoed

Een trap ontworpen door de beroemde Belgische architect Victor Horta

In België staan verschillende dingen op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Dit zijn:

Eten en drinken

Belgische 'patat', in Vlaanderen bekend als "frieten"

De Belgische heeft enkele gerechten, die internationaal bekend zijn. In België spreekt men van friet in plaats van patat (patat is een aardappel). De Belgische frieten zijn dik en zijn door het hele land te verkrijgen. Vaak worden deze met mayonaise gegeten. De mayonaise in België heeft vaak een citroensmaak; men gebruikt dan ook de Franse mayonaise. De Nederlandse mayonaise wordt vaak frietensaus genoemd. België staat ook bekend om haar chocolade. Brugge staat bekend als de chocoladestad van België. In België komt chocola vaak in de vorm van pralines (bonbons). Jean Neuhaus bedacht in 1912 de eerste gevulde chocoladebonbon. Dit zijn chocolaatje met verschillende vullingen. Bekende praline-merken zijn Leonidas, Godiva en Neuhaus. Ook de magnum komt uit België.

De gemiddelde Belg is een bierliefhebber. Naast het gewone ‘pintje’ (pils) kent België enorm veel speciale bieren. België heeft ook 's werelds grootste hoofdkantoor van de bierbrouwerij in Leuven. Dat bedrijf heet InBev. Daarnaast zijn wafels nog bekend. De meest gekende Belgische wafels zijn de Brusselse wafels. Dat zijn wafels met grote vierkante ruiten, vaak geserveerd met slagroom. Daarnaast heb je ook nog de Luikse wafels. Andere bekende Belgische gerechten zijn mossels en Paling in 't Groen. In België zijn er 2 restaurants met 3 Michelinsterren, 10 met 2 sterren en wel 89 met 1 ster.

Feestdagen

Op Wapenstilstandsdag worden er o.a. bloemen neergelegd op het graf van de onbekende soldaat in Brussel.
Op de Nationale feestdag van België vinden veel parades plaats.
Datum Feestdag Uitleg
1 januari Nieuwjaarsdag
Verschillend Pasen
1 mei Dag van de Arbeid
Verschillend Hemelvaartsdag
Verschillend Pinksteren
11 juli Feest van de Vlaamse Gemeenschap Enkel in Vlaanderen. Herdenkt de overwinning op de Fransen in de Guldensporenslag in 1302.
21 juli Nationale feestdag Herinnert het afleggen van de eed op de grondwet door koning Leopold I in 1831.
15 augustus Onze-Lieve-Vrouw-Hemelvaart
27 september Dag van de Franse Gemeenschap Enkel in Wallonië. Herinnert de verdrijving van de Nederlanders uit België tijdens de Belgische Revolutie.
1 november Allerheiligen
11 november Wapenstilstandsdag Herdenking van de slachtoffers van de Eerste en Tweede Wereldoorlog.
15 november Koningsdag Een feest ter ere van de koning. Overheidsgebouwen zijn op deze dag gesloten.
15 november Dag van de Duitstalige Gemeenschap Enkel in de Duitstalige Gemeenschap.
25 & 26 december Kerst

Schilderkunst

België heeft ook aantal bekende schilders. De eerste groep bekende schilder zijn de Vlaamse Primitieven. De bekendste vertegenwoordigers van deze groep zijn de broers Jan en Hubert van Eyck. Zij zijn bekend van het altaarstuk Het Lam Gods, dat op het altaar van de kathedraal van Gent staat. Dit altaarstuk bestaat uit verschillende doeken, waarvan het middelste doek het Lam Gods bevat.

Internationaal is Peter Paul Rubens de bekendste Belgische schilder. Hij schilderde in de barokstijl. Onder meer de Kruisoprichting is een bekend werk van hem. De Belgische mensen aten vroeger niet al te netjes, goed uitgebeeld in het schilderij Boerenbruiloft van Pieter Bruegel de Oude. Andere bekende Belgische kunstschilders zijn Antoon van Dyck, James Ensor en René Magritte. Ook vond de CoBrA-beweging gedeeltelijk in België plaats. Bekende moderne Belgische kunstenaars zijn Panamarenko, Jan Fabre en Wim Delvoye.

Literatuur en stripboeken

Lucky Luke; een van de bekendste strips uit België

De Belgische literatuur is verdeeld in een Vlaamse en Waalse literatuur. Beide landsdelen hebben eigenlijk meer hun eigen literatuur. Toch zijn er schrijvers die in heel België bekend zijn. De vader van de Vlaamse literatuur is Hendrik Conscience. In 1838 schreef hij het beroemde boek De leeuw van Vlaanderen over de Guldensporenslag. Conscience werd er zo beroemd mee dat hij de bijnaam "de man die zijn volk leerde lezen" kreeg. Andere beroemde Vlaamse schrijvers zijn Louis Paul Boon, Willem Elsschot, Tom Lanoye en Dimitri Verhulst. Schrijver Hugo Claus staat vooral bekend om zijn boek Het verdriet van België, wat een van de bekendste boeken van het land is. Het boek gaat over de bezetting van België tijdens de Tweede Wereldoorlog. Qua Franstalige schrijvers zijn Charles De Coster, Thierry Martens en Georges Simenon bekend. Toneelschrijver Maurice Maeterlinck is de enige Belg die de Nobelprijs voor de literatuur gewonnen heeft (in 1911). Hij is vooral bekend vanwege zijn toneelstuk L'Oiseau bleu.

België is daarnaast het land van stripboeken. Veel bekende stripfiguren en -schrijvers komen uit België. Bekende Belgische strips zijn Kuifje van Hergé, Suske & Wiske van Willy Vandersteen, De Smurfen van Peyo en Lucky Luke van Morris. Van deze strips zijn ook televisieseries en films gemaakt en zijn in het buitenland ook vaak bekend.

Muziek

Belangrijke Belgische componisten zijn Henri Vieuxtemps, Eugène Ysaÿe and Arthur Grumiaux. De saxofoon is een echt Belgisch muziekinstrument. In 1846 werd het namelijk door Adolphe Sax uitgevonden. Deze saxofoon wordt vooral voor jazzmuziek gebruikt, wat nog altijd populair is in België.

De bekendste Belgische zanger is waarschijnlijk Jacques Brel, die vooral in het Frans zong. Hij zong typisch Franse liedjes (chansons). Zijn liedje Ne me quitte pas is een van zijn bekendste nummers. Andere vroege Belgische artiesten zijn Bobbejaan Schoepen en Toots Thielemans. Een bekende moderne Belgische zanger is Stromae, die wereldberoemd werd met zijn nummers Papaoutai and Formidable. Andere bekende Belgische artiesten zijn Hooverphonic en K3.

België doet ook sinds het begin mee aan het Eurovisiesongfestival, maar won slechts één keer. Dit was in 1986 met J'aime la vie van Sandra Kim. Zij was toen slechts 13 jaar oud en is daarmee de jongste winnaar op het festival ooit.

Sport

Het Belgische voetbalelftal, de Rode Duivels.

Voetbal is verreweg de meest bekende sport onder jongeren. Er zijn veel relatief goede clubs in België. Sinds het begin van de 20e eeuw zijn de Belgen geïnteresseerd in wielrennen en voetbal. Symbool voor dit staat Eddy Merckx, een van de beste wielrenners ooit. Ook zijn zoon Axel Merckx en Tom Boonen zijn ook goede wielrenners. De voetbalclub met de meeste titels is Royal Sporting Club Anderlecht, of afgekort RSC Anderlecht. Ook is er een hele goede veldrijder, Sven Nys. Zijn bijnaam is De Kannibaal uit Baal.

Ook kent België een handjevol bekende biljartspelers. Een daarvan, Raymond Ceulemans, is wel 35 keer wereldkampioen geworden! Ook is België bekend in het motorcrossen. Bij tennis zitten ook erg bekende mensen. Bij de vrouwen domineerden de vrouwen Justine Henin en Kim Clijsters. Henin stond 117 weken op nummer 1 in de wereldranglijst van tennis en is van Wallonië. Ook een bekende tennisster is de Vlaamse Kim Clijsters. Zij won de US Open in 2005. Ze heeft ook op nr.1 gestaan. De Olympische spelen van 1920 werden in Antwerpen gehouden. België heeft ook succes in de sport judo.

Bestuurlijke indeling

België heeft een ingewikkelde bestuurlijke indeling. Het land is verdeeld in 3 gemeenschappen, 3 gewesten en 10 provincies. De grenzen van deze gebieden lopen vaak door elkaar heen. Sommige taken worden gedeeld en sommige niet.

De reden voor deze ingewikkelde bestuurlijke indeling is dat België drie nationale talen heeft. De nationale overheid heeft hierdoor taken overgedragen aan de gewesten en gemeenschappen. België is hierdoor een zogeheten federatie. Hiervoor was België een eenheidstaat met negen provincies (Vlaams- en Waals-Brabant waren toen één provincie).

Goud: Vlaams Gewest, Rood: Waals Gewest en Blauw: Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Gewesten en gemeenschappen

België is als eerste verdeeld in drie gewesten. De gewesten houden zich bezig met de gebiedsgebonden taken, zoals natuur, economie en infrastructuur (wegen, etc.). Deze gewesten zijn:

Vlag Gewest Bevolking Hoofdstad
Flag of the Brussels-Capital Region (1991–2015).svg Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1.163.486 Brussel
Flag of Flanders.svg Vlaams Gewest 6.117.440 Brussel
Flag of Wallonia.svg Waals Gewest 3.456.775 Namen

Daarnaast zijn er nog de drie gemeenschappen. De gemeenschappen houden zich bezig met de persoonsgebonden zaken, zoals onderwijs en cultuur. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest behoort zowel bij de Franse als de Vlaamse Gemeenschap. De drie gemeenschappen zijn:

Goud: Vlaamse Gemeenschap, Rood: Franse Gemeenschap en Blauw: Duitstalige Gemeenschap
Vlag Gewest Bevolking Hoofdstad
Flag of the German Community in Belgium.svg Duitstalige Gemeenschap
Oost-België
76.328 Eupen
Flag of Flanders.svg Vlaamse Gemeenschap 6.600.000 Brussel
Flag of Wallonia.svg Franse Gemeenschap 4.226.744 Brussel

Elke gemeenschap en elk gewest heeft zijn eigen regering, minister-president en parlement. Het Vlaams Gewest en de Vlaamse Gemeenschap hebben echter dezelfde regering, dezelfde minister-president en hetzelfde parlement. Dit is om kosten te besparen.

Provincies

Zie Provincies van België
De provincies van België
Vlag Provincie Bevolking Hoofdstad
Flag of Antwerp.svg Antwerpen 1.813.282 Antwerpen
Flag of Limburg (Belgium).svg Limburg 860.204 Hasselt
Vlag van Oost-Vlaanderen.svg Oost-Vlaanderen 1.477.346 Gent
Flag of West Flanders.svg West-Vlaanderen 1.178.996 Brugge
Vlaams-BrabantVlag.gif Vlaams-Brabant 1.114.299 Leuven
Flag of the province of Liège.gif Luik (Liège) 1.094.791 Luik (Liège)
Official flag of the Province of Luxembourg.svg Luxemburg (Luxembourg) 278.748 Aarlen (Arlon)
32px Namen (Namur) 487.145 Namen (Namur)
Flag of Hainaut.svg Henegouwen (Hainaut) 1.335.360 Bergen (Mons)
Drapeau de la province du Brabant Wallon.png Waals-Brabant (Brabant wallon) 393.700 Waver (Wavre)

Politiek

Koningshuis

Zie Koningshuis (België) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Koning Filips en zijn vrouw Mathilde

België is een monarchie, dus heeft het een koning als staatshoofd. De koning der Belgen heet Filip. De kroonprinses van België is Elisabeth van België. Kroonprinses zijn betekent dat wanneer de huidige koning dood gaat of aftreedt, de kroonprinses de opvolger is. Net als Nederland is België bovendien een constitutionele monarchie. Dit betekent dat België een grondwet heeft. Iedereen moet zich hieraan houden, of het nu een burger of de president is. België is ook een volksmonarchie, dit betekent dat de koning(in) niet "Koning van België" heet, maar "Koning der Belgen". Vroeger waren er best veel volksmonarchieën, maar tegenwoordig is België de enige overgebleven.

De voorganger van Albert II was Boudewijn. Albert volgde in 1993 zijn broer Boudewijn op nadat die was gestorven. Albert is de langstlevende vorst van België ooit.

Koning Filip was de eerste kroonprins die naar een doodgewone school ging. Albert heeft nog twee andere kinderen: prinses Astrid en prins Laurent. Die hebben ook kinderen. Astrid heeft er 5 en Laurent heeft er 3. Koning Filip heeft 4 kinderen.

Staatsinrichting

Het Paleis der Natie, waar het Belgische parlement zetelt.

De macht in België is handen van de regering en het parlement. Aan het hoofd van de regering staat een premier. De huidige premier is Alexander De Croo van de Open Vld. De regering wordt altijd gevormd door aantal Nederlandstalige en Franstalige partijen. Hierdoor duurt het vormen van een regering erg lang. Er zijn namelijk niet echt partijen (op de PVDA na) die landelijk actief zijn. Hierdoor stemt Wallonië anders dan Vlaanderen.

Het Belgische parlement wordt het federale parlement genoemd. Het bestaat uit twee kamers. Dit zijn:

  • De Kamer van Volksvertegenwoordigers bestaande uit 150 leden. Deze worden gekozen door middel van rechtstreekse verkiezingen. Een lid moet minimaal 18 jaar oud zijn om gekozen te worden.
  • De Senaat bestaande uit 60 leden. Deze worden gekozen door de gewesten en gemeenschappen. De Senaat komt tegenwoordig nog maar 10 keer per jaar samen.

De twee kamers zetelen in het Paleis der Natie in Brussel.

Politieke partijen en verkiezingen

België is een democratie en heeft meerdere politieke partijen. Sinds de jaren 70 zijn er (bijna) geen partijen meer die in heel het land actief zijn. Er zijn aparte Vlaamse, Waalse en Duitstalige partijen. De oorspronkelijk partijen hebben zich gedurende de 20e eeuw gesplitst in een Waalse en Vlaamse afdeling. De Duitstalige afdeling is vaak meer verbonden met de Waalse afdeling, dan de Waalse afdeling met de Vlaamse afdeling. Deze afdelingen zijn daadwerkelijk verschillende partijen. Hoewel ze vaak dezelfde ideologie en overlappende standpunten hebben, zijn er ook veel verschillen. De belangrijkste politieke partijen zijn van rechts naar links:

Groep Vlaamse partij Waalse partij Duitstalige partij
Nationalisten Nieuw-Vlaamse Alliantie
Vlaams Belang
ProDG
Liberalen Open Vld Mouvement Réformateur Partei für Freiheit und Fortschritt
Christendemocraten CD&V Les Engagés Christlich Soziale Partei
Sociaalliberalen DéFI Vivant
Sociaaldemocraten Vooruit Parti Socialiste Sozialistische Partei
Groenen Groen Ecolo
Socialisten PVDA-PTB

In België geldt de opkomstplicht. Dit betekent dat iedere Belg naar het stemloket moet komen, tenzij hij/zij zich heeft afgemeld (of een goede reden heeft, zoals op vakantie zijn). Mensen die vergeten die dag te stemmen kunnen een boete krijgen. Het hangt per gebied af of die boete ook wordt gegeven. De opkomstplicht betekent niet dat iemand verplicht is om te stemmen, het stembiljet mag namelijk ook leeg worden ingeleverd. In Vlaanderen is de opkomstplicht voor de lokale verkiezingen inmiddels afgeschaft. Traditioneel worden alle verkiezingen op dezelfde dag als de Europese Parlementsverkiezingen gehouden. Een uitzondering zijn de gemeenteraadsverkiezingen, die één jaar later worden gehouden. Alle verkiezingen vinden eens in de vijf jaar plaats daardoor.

De splitsing van België

Splitsing van België?

Na de federale verkiezingen wordt er vaak lang over gedaan om een regering te vormen. Traditioneel stemt Wallonië namelijk erg links, terwijl Vlaanderen erg rechts stemt. In Wallonië is de Parti Socialiste vaak de grootste partij en in Vlaanderen is dit tegenwoordig vaak de N-VA (in het verleden ook de Open Vld of de CD&V). Deze twee partijen verschillen op bijna elk vlak van elkaar. In België kan het soms weleens een of twee jaar duren voordat er een regering is gevormd. In die tijd wordt een tijdelijke regering aangesteld, zoals nu (anno 2020) aan de hand is.

Door de spanning tussen Vlaanderen en Wallonië bestaat er een idee dat België uiteenvalt. In Vlaanderen zijn er meer mensen voor onafhankelijkheid, dan in Wallonië. Deze groep worden de Vlaams-nationalisten genoemd. De N-VA en ook Vlaams Belang zijn belangrijke organisaties voor een onafhankelijk Vlaanderen. Mocht Vlaanderen zich ooit afscheiden van België, dan willen de meeste Vlaams-nationalisten van Vlaanderen een eigen land maken. Sommige Vlamingen zijn voor een aansluiting bij Nederland, terwijl sommige Walen voor een aansluiting bij Frankrijk zijn. Toch zijn de meeste Belgen (85%) voorstander van een gezamenlijk België.

Internationale relaties

De Belgische premier Alexander De Croo (links) met de Spaanse premier Pedro Sánchez (rechts).

België is in de internationale politiek een belangrijk land. In de hoofdstad Brussel zitten namelijk zowel de Europese Unie als de NAVO gevestigd. België is lange tijd een neutraal land geweest, dat zich niet met de internationale politiek bemoeide. Na de Eerste Wereldoorlog kwam daar verandering in. België was één van de stichtende leden van zowel de EU als de NAVO. Beide organisaties kozen België vanwege de centrale ligging tussen de Europese grootmachten (Duitsland, Frankrijk en het VK).

België heeft een goede band met zijn buren. De Vlamingen zien vaak Nederland als hun beste vriend, de Walen vaak Frankrijk en de Duitstaligen vaak Duitsland. In het algemeen zien alle Belgen echter buurland Luxemburg als hun beste vriend. In 1921 sloten beide landen de Belgisch-Luxemburgse Economische Unie. Dit betekende dat men met de Luxemburgse frank ook in België kon betalen en met de Belgische frank ook in Luxemburg. Hoewel beide landen tegenwoordig de euro gebruiken en zo'n unie niet meer nodig is, werd de unie in 2002 toch nog verlengd. België, Nederland en Luxemburg vormen de Benelux en werken op het gebied van misdaadbestrijding en internationale zaken nauw samen. Een Belgische ambassade vertegenwoordigt ook vaak Nederland en Luxemburg (als er geen eigen ambassade is).

Internationaal heeft België niet echt conflicten met landen. De banden met de voormalige kolonie Congo-Kinshasa en de voormalige mandaatgebieden Burundi en Rwanda is stormachtig. Aan de ene kant helpt België de landen door middel van ontwikkelingshulp, maar er is ook kritiek op de Belgische misdaden gedurende de koloniale periode.

Economie

In België wordt sinds 2002 betaald met de euro. Voorheen werd de Belgische frank als betaalmiddel gebruikt. België is een van de rijkste landen van Europa, maar er zit een groot verschil tussen Wallonië en Vlaanderen. Vlaanderen is over het algemeen rijker als Wallonië. Dit zorgt ervoor dat veel geld uit Vlaanderen naar Wallonië gaat. Ook heeft Wallonië te kampen met hoge werkloosheid, terwijl deze in Vlaanderen een stuk lager is. Ook is de Belgische staatsschuld erg hoog. Desondanks heeft België een vrij sterke economie. Dit komt vooral door de ligging van het land. België ligt namelijk tussen de drie grote Europese economieën; het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Duitsland.

Op het gebied van handel is vooral de haven van Antwerpen erg belangrijk. Dit is een van de grootste havens van Europa. België voert de meeste spullen uit naar Duitsland, Frankrijk, Nederland, het Verenigd Koninkrijk en Italië. Het voert veel goederen in vanuit Nederland, Duitsland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. 80% van de Belgische handel is met andere EU-landen. De belangrijkste exportproducten uit België zijn auto's en auto-onderdelen, medicijnen, chemicaliën, staal, chocola, diamanten en bier. Hoewel België zelf geen diamanten in de grond heeft, worden veel diamanten in België geslepen. Veel internationale bedrijven hebben daarnaast hun hoofdkantoor in Brussel, aangezien de Europese Unie hier ook zit.

Video

Spelletje


Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=België&oldid=722587"